مردی با امضاء خاص

 به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، ون دن آکر در گفت و گو کاملاً حرفه ای است و در پاسخ به سوالات مانند یک مدیر ارتباطات باسابقه عمل می‌کند تا جایی که مشتاق می‌شوید گفت و گو را با او ادامه دهید و پاسخ‌های بیشتری بگیرید. شاید نام آکر را نشنیده باشید اما قطعاً بخشی از کارهایش را دیده‌اید. او طراح داخلی مدل جاودانه بوگاتی EB110 است و غیر از این و البته در کنار انبوه خودروهای تولیدی و مفهومی که برای آئودی، فورد و مزدا طراحی کرده، طراحی مزدا 3 که هم‌اکنون هم در کشورمان تولید می‌شود از کارهای او است. ون دن آکر به مناسبت نمایشگاه خودرو تهران و برای رونمایی از آخرین اثرش، رنو کولئوس به ایران آمده بود که با مساعدت و همراهی رنو پارس، فرصت گفت و گو با او فراهم شد. در گفت و گو آن‌قدر گرم و صمیمی پاسخ می‌دهد که فراموش می‌کنید با یکی از طراحان بزرگ جهان و البته یکی از مدیران ارشد رنو در حال گفتگ و و هستید. آنچه می‌خوانید حاصل گفت و گوی ما با لارنس ون دن آکر است، مردی با کفش‌های کتانی و لبخندی همیشگی به لب.
***

* شما در هلند به دنیا آمدید و پس از آن در سه قاره جهان به‌عنوان طراح خودرو فعالیت کردید و اکنون هم در تهران هستید. در این مدت نیمی از جهان را پیموده‌اید که راه درازی است. چه شد که لارنس ون دن آکر اکنون در جایگاه طراح ارشد رنو ایستاده است؟
بله! همان‌طور که گفتید راه درازی برای رسیدن به این جایگاه پیموده شده است. من در هلند به دنیا آمدم و تحصیلات اولیه‌ام را در زمینه طراحی هم در دانشگاه دلفت در هلند به‌عنوان طراح صنعتی پشت سر گذاشتم. هلند کشور مشهوری در زمینه تولید خودرو نیست و به این دلیل نمی‌شد به رویاهایم به‌عنوان طراح خودرو در این کشور برسم و برای دستیابی به افق‌های دورتر ناچار بودم هلند را ترک کنم. به همین دلیل بعد از پایان تحصیلاتم به ایتالیا و شهر تورین رفتم، جایی که ما آن را دیترویت اروپا می‌نامیم. در این کشور سه سال اول کاری‌ام را در یک شرکت کوچک طراحی گذراندم و بعد از آن فرصت پیدا کردم به آئودی بپیوندم و سه سال هم در این شرکت به‌عنوان طراح بدنه خارجی خودرو مشغول به کار شدم. آمریکا صنعت خودروسازی قدرتمندی دارد و به همین دلیل بعد از آئودی راهی آمریکا شدم 8 سال را با فورد گذراندم که در این مدت در استودیوهای طراحی این شرکت در میشیگان و کالیفرنیا مشغول کار بودم. بعد از آن با توجه به آنکه فورد مالکیت مزدا را در اختیار داشت به مزدا رفتم و 4 سال را در هیروشیما گذراندم و در سال 2009 به‌عنوان طراح ارشد رنو و قائم‌مقام مدیرعامل در طراحی به شرکت رنو پیوستم. به این ترتیب می‌توان گفت در طی دوران کاری‌ام مسیر طولانی را پیموده‌ام و اکنون هم در تهران هستم.
* رنو پس از معرفی تلیسمان شاهد یک تحول بزرگ در زمینه طراحی خودرو بوده است و این مسئله را می‌توان حتی از زبان خریداران این محصولات هم شنید. زبان طراحی جدید رنو که بر روی تلیسمان، کولئوس و مگان پیاده شده است را به‌عنوان طراح ارشد این محصولات چگونه تعریف می‌کنید؟ این زبان جدید طراحی قرار است چه چیزی را به ما منتقل کند؟
رنو برندی است که برخلاف بعضی دیگر از برندها، انسان را در مرکز توجه خود قرار داده است و ما هم تلاش کردیم همین موضوع را در طراحی خودرو چه در داخل و چه در خارج آن مدنظر قرار دهیم. به‌عنوان برندی که انسان را در مرکز توجه خود قرار داده است ساده‌ترین چیز در طراحی خودرو آن است که خودرو بتواند با انسان به‌عنوان یک موجود حساس و ظریف ارتباط برقرار کنند. به همین دلیل است که شما در زبان طراحی جدید رنو خطوط تیز را نمی‌بینید و سعی شده است این ارتباط میان خودرو و انسان در طراحی خودرو در نظر گرفته شود. نکته دوم آن است که در طراحی داخلی و خارجی خودرو طراحی گرمی را می‌بینید. فرانسه کشوری در ساحل مدیترانه است و فرهنگ مدیترانه‌ای دارد و ما تلاش کردیم این حس گرم را در طراحی خودرو لحاظ کنیم. به‌علاوه خودرو باید بتواند زندگی شما را راحت‌تر کند و این خیلی مهم است چون زندگی به خودی خود خیلی شلوغ و پراسترس است و ما تلاش می‌کنیم با ارائه فناوری‌های جدید و امکانات ارتباطی ساده و ایمن، امکان ارتباط میان انسان و خودرو را برقرار کنیم که نمونه آن را می‌توان در نصب صفحه‌نمایش لمسی بزرگ در خودرو دید. ما می‌خواهیم مطمئن شویم خودرو کاملاً کاربردی است و این مسئله بسیار اهمیت دارد. درمجموع به نظرم ترکیبی از این عوامل است که زبان طراحی جدید رنو را شکل می‌دهد.
* در زبان طراحی جدید رنو المان‌های جدید بسیاری را می‌بینیم که پیش از این در نمونه‌های قبلی رنو دیده نشده بود و شاید هر یک از آن‌ها را بتوان به‌عنوان یک نماد از این زبان طراحی در نظر گرفت اما به‌عنوان فردی که این زبان طراحی را معرفی کرده‌اید مهم‌ترین المان‌های آن را چه می‌دانید؟ کدام بخش‌های خودرو است که به‌طور مشخص نشان می‌دهد با یک رنو جدید طرف هستیم؟
به نظر من این مسئله از لوگوی رنو بر پیشانی خودرو آغاز می‌شود. رنو برای مدت‌ها نمای جلوی قدرتمندی نداشت که قابل شناسایی باشد. پس من در ابتدا لوگو را به‌عنوان یک نشان و نماد از برند به شکل بزرگی طراحی کردم تا به بهترین شکل دیده شود. نکته دوم در این زمینه نورپردازی خودرو است. ما چراغ‌های C شکل LED را در جلوی خودرو طراحی کردیم که کاملاً متمایز با خودروهای بازار است و می‌توانید از فواصل دور هم این رنوها را تشخیص دهید. در نمای عقب هم تلاش کردیم با طراحی چراغ‌های عقب، یک امضا و نشانه مخصوص برای محصولات رنو به‌جای بگذاریم. در داخل خودرو هم برای ارتباط بهتر بین انسان و خودرو از صندلی‌های بزرگ و راحت و صفحه‌نمایش بزرگ لمسی استفاده شده است.
* زبان طراحی جدید رنو با مدل تلیسمان وارد ایران شد. در ایران از این خودرو استقبال بسیار زیادی به عمل آمد که بخش زیادی از آن به طراحی کاملاً جدید تلیسمان بازمی‌گردد. به‌طورکلی چه بازخوردهایی از طراحی جدید محصولات رنو دریافت کرده‌اید؟
من از شنیدن استقبالی که از این خودرو در ایران به عمل آمد سورپرایز شدم. استقبال از این خودرو به دلیل آن است که این خودرو شبیه آنچه در خیابان می‌بینید نیست. این خودرو به شکلی طراحی شده است که هر کشور یا هر منطقه احساس می‌کنند تلیسمان برای آن‌ها طراحی شده است. از دید من این خودرو یک فرصت برای ما بود که بیشتر به سبک لاتین نزدیک شویم. این خودرو برای ما یک موفقیت بزرگ در اروپا بود اما در عین حال در آمریکای جنوبی و هند و چین هم موفقیت‌های بزرگی برای ما به ارمغان آورد و اگر بتوانیم ایران را هم به این لیست اضافه کنیم برایم باعث خوشحالی است و تلیسمان تا الان شروع خوبی در ایران داشته است.
* رنو به‌عنوان تولید کننده خودروهای اسپرت شناخته نمی‌شود اما از مدت‌ها پیش و به‌ویژه در سال‌های اخیر شاهد معرفی خودروهای اسپرتی از این برند هستیم و نمونه آن‌هم رنو R.S.01 است که در نمایشگاه خودرو تهران به نمایش در آمد. بعضی از بخش‌های خودروهای اسپرت به دلیل ماهیت این خودروها باید ثابت باشد و شاید همین موضوع طراحی این خودروها را دشوارتر کند اما در مقابل این خودروها به دلیل آنکه باید طرح ظاهری ویژه‌ای داشته باشند شاید دست طراح را برای تغییراتی در طراحی باز بگذارند. برای یک خودرو اسپرت در محصولات اسپرت رنو چه ایده‌هایی پیاده می‌کنید تا هم طرح کلی شبیه به روند طراحی محصولات دیگر باشد و هم خودرو را جذاب‌تر کنید؟
در خودروهای اسپرت مانند R.S.01، طراح آزادی عمل زیادی ندارد. زیباترین خودرو اسپرت خودرویی است که سریع باشد و به همین دلیل در زمان طراحی خودروهای اسپرت، اولویت اول طراحان تمرکز بر روی آئرودینامیک خودرو است. در مورد R.S.01 ما خودرویی می‌خواستیم که برای پیست‌ها طراحی شود و به این ترتیب باید خودرویی سریع طراحی می‌کردیم اما در عین حال ما این خودرو را به‌عنوان یک خودرو مفهومی هم می‌دیدیم. وقتی به این خودرو نگاه می‌کنید می‌بیند خودرو در بخش‌های جلو و عقب ارتفاع کمی دارد که این مسئله برای آئرودینامیک خودرو بسیار مهم است. به‌علاوه المانی نظیر ورودی‌های هوای بزرگ برای موتور در دو طرف بدنه را می‌بیند. البته ما توانستیم طراحی این خودرو را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم که چراغ‌های جلو منحصر به فرود تلیسمان و چراغ‌های عقب مگان را بر روی آن داشته باشیم. به این ترتیب این خودرو یک ترکیب عالی بین یک خودرو مسابقه‌ای سریع واقعی و یک خودرو مفهومی است و از نظر ظاهری خودروی زیبایی بر روی پیست است. این خودرو بسیار سریع است در حدی که ما درنهایت ناچار شدیم کمی آن را محدود کنیم چون در غیر این صورت کنترل آن در پیست دشوار می‌شد. از نظر توان حرکتی این خودرو مرز بین GT3 و DTM است.
* رنو بیش از هر چیز به تولید خودروهای اقتصادی معروف است و در ایران هم داچیا لوگان را با نشان رنو و نام تندر 90 داریم و قرار است محصول ارزان‌قیمت رنو با نام کوئید هم وارد ایران شود. اعمال زبان طراحی رنو بر روی خودروهای کلاس اقتصادی دشوار است. برای اینکه نشان دهید این خودروها همچنان رنو هستند چه کاری می‌توان انجام داد؟
در مورد خودروهای قدیمی‌تر که هنوز روی خط تولید هستند پیاده کردن زبان طراحی و خصوصیات طراحی جدید رنو دشوار است ولی در طراحی خودروهای جدید ما شانس خوبی در این زمینه داریم. به همین دلیل فکر می‌کنم در این زمینه کوئید مثال خوبی باشد. این خودرو باوجود آنکه یک خودرو اقتصادی است ولی ظاهر مناسبی دارد. در این خودرو طراحی عمومی رنو را در بخش جلو می‌بینیم. در زمینه فناوری هم خودروی مناسبی است و به‌عنوان مثال در این خودرو شما صفحه‌نمایش لمسی دارید که در این کلاس قیمتی آپشن جذابی است. پیام من این است که طراحی مناسب در تمام بازه‌های قیمتی ممکن است، بدون توجه به اینکه قیمت خودرو چقدر است و اینکه آیا با خودروی ارزان‌قیمت یا گران‌قیمت طرف هستید. وقتی شما به‌عنوان خریدار، یک خودرو ارزن قیمت می‌خرید همچنان می‌توانید انتظار داشتن یک خودرو با طراحی خوب را داشته باشید. زمان تغییر می‌کند و انتظارات مردم عوض می‌شود و این وظیفه ما به‌عنوان طراحان خودرو است که به آن‌ها خودروهایی با ظاهر زیبا و قیمت مناسب ارائه کنیم.
* در نمایشگاه خودرو پاریس شاهد رونمایی خودروی مفهومی ترزور بودیم که می‌توان آن را ستاره غرفه رنو دانست. این خودرو مفهومی که جزییات زیادی در طراحی آن رعایت شده بود به‌وضوح با روند طراحی فعلی محصولات رنو متفاوت است. آیا این خودرو را می‌توان زبان طراحی آینده محصولات رنو دانست؟
ترزور را تا حدی می‌توان طراحی نسل جدید رنو دانست چون وقتی خودرویی امروز به بازار می‌آید ما کار بر روی طراحی نسل بعدی آن را آغاز کرده‌ایم. این خودرو در حال حاضر رویا یا چشم‌انداز ما برای طراحی محصولات رنو است و در زمان طراحی آن آزادی عمل زیادی داشتیم. به‌عنوان مثال شکل باز شدن درب این خودرو که از بالا و به همراه سقف خودرو باز می‌شود را در نظر بگیرید؛ این طراحی خیلی دراماتیک و جذاب است اما حقیقتا کاربردی نیست. فکر می‌کنم نمای جلو و طراحی چراغ‌ها و سطح بدنه و بخش‌هایی از طراحی داخلی خودرو اجزایی هستند که می‌توان آن را در نسل‌های بعدی رنو دید. البته قطعاً خودرویی مانند ترزور نخواهید دید چون برای رانندگی خودروی دشواری است.
* خودروهای خودران را به‌نوعی می‌توان روند آینده خودروها در جهان دانست و رنو هم گام‌هایی در این زمینه برداشته است. هنوز البته تا فراگیر شدن این خودروها زمان باقی است اما به‌عنوان یک طراح، طراحی خودروهای خودران را چگونه می‌بینید؟ این خودروها ایده‌هایی نوآورانه دارند و از نظر فناوری در سطح بسیار بالایی هستند. آیا در طراحی خودروها می‌توان این مسائل را در نظر گرفت؟
من همین زمان به بعضی چیزها در طراحی بدنه این خودروها فکر می‌کنم. این خودروها می‌توانند به خودی خود و بدون نیاز به دخالت راننده حرکت کنند و این مسئله باعث می‌شود راننده درون خودرو آرامش داشته باشد اما دیگران در بیرون خودرو هم باید بدانند با یک خودروی خودران طرف هستند. من به طراحی نورپردازی خودرو فکر می‌کنم که نشان دهد خودرو در حال رانندگی خودران است. برای حرکت ایمن این خودروها نیاز به نصب رادارها، سنسورها و دوربین‌های متعدد است و قطعاً نصب این‌ها باعث تغییراتی در طراحی بدنه خودروها می‌شود. اما در مقابل من فکر می‌کنم تاثیر اصلی یک خودرو خودران در طراحی، در بیرون آن نیست و این تغییر باید در فضای داخلی خودرو در نظر گرفته شود. وقتی در حال رانندگی به‌صورت خودران هستید می‌توانید به‌راحتی پشتی صندلی‌ها را به عقب ببرید و پاهایتان باید راحت باشد. در این زمینه فکر می‌کنم خودروهای برقی به خودروهای خودران پیوند می‌خورند. در خودروهای برقی به دلیل حذف بخش‌های مکانیکی موتور، فضای داخلی بیشتری در اختیار داریم و می‌توان از همان ایده‌ها برای فضاسازی خودروهای خودران استفاده کرد.
* زبان طراحی که هم‌اکنون در تلیسمان، کولئوس و مگان می‌بینیم هنوز بر روی تمام خودروهای رنو پیاده نشده است. کاندیدای بعدی برای این زبان طراحی کدام خودرو است؟
ما سال آینده فیس‌لیفت بعضی از مدل‌ها ازجمله قاجار و کپچر را خواهیم داشت. در سال 2018 و 2019 هم نسل جدید کلیو و کپچر را خواهیم داشت و این چرخه ادامه پیدا می‌کند.