عصر خودرو- تصور کنید خطوط تولید عظیم ایرانخودرو همچنان در همان ریتم همیشگی حرکت میکنند، اما پشت پرده، هزینه هر قطعهای که روی نقاله میآید با سرعتی سرسامآور بالا میرود؛ چه میشود؟
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، در تیرماه 1404، زمانی که قیمت هر کیلو پلیمر هنوز زیر 60 هزار تومان بود، بسیاری این افزایشهای جستهوگریخته را جدی نمیگرفتند. اما امروز، در آذرماه همان سال، ورق گرم خودرو 57 درصد گرانتر، ورق سرد 61 درصد و آلومینیوم 44 درصد رشد قیمت را ثبت کردهاند. در این میان پلیپروپیلن(مادهای حیاتی برای ساخت قطعات داخلی و خارجی) جهشی 60 درصدی را تجربه کرد. جهشی که سایهاش بر همه مدلهای تولیدی ایرانخودرو افتاد.
عدم تناسب قیمت نهادههای تولیدی با قیمت خودرو
با این حال، قیمت محصولات این خودروساز تفاوت چشمگیری نداشته است. در حالیکه میانگین قیمت مواد اولیه کلیدی بیش از 50 درصد افزایش یافته، محصولات اصلی خودروسازان هیچ رشد قیمتی نداشته اند.
اصلاح ناچیز 5درصدی مهرماه نیز براساس تراز قیمت تیرماه بوده است.
از دید بیرونی، این رشد محدود قیمتی شاید نقطه قوت تلقی شود، اما درون مجموعه، نشانهای از فشار مضاعف بر خطوط تولید است. ایرانخودرو امروز در دوراهیای ایستاده است که یک سوی آن «کنترل قیمت برای حفظ بازار» و سوی دیگرش «هزینههای فزاینده برای بقا» است.
«خصوصیسازی» نقطه عطف ایرانخودرو
بهمن 1403 بهطور رسمی به بخش خصوصی واگذار شد. در همان ماههای نخست، تیم مدیریتی جدید با اولویتهای روشنی وارد میدان شد:
1. بازطراحی سبد محصولات با تمرکز بر مدلهای اقتصادی و کممصرف.
2. ارتقای کیفیت محصولات تولیدی
3. شفافسازی مالی و کاهش بدهیهای انباشته.
4. توسعه فناوری و ورود به عرصه خودروهای هیبریدی و برقی.
نتیجه این سیاستها در گزارشهای نیمسال دوم 1404 بهوضوح قابل مشاهده است. معوقات مالی ایرانخودرو به «صفر» رسیده و شکایات مشتریان در سامانههای رضایت و خشنودی بیشتراز 40 درصد کاهش یافت و نخستین نمونههای خودروی هیبریدی داخلی در خط تست قرار گرفتند.
ثبات قیمت محصولات و جنگ پنهان هزینهها
تحلیلگران صنعت خودرو معتقدند ایرانخودرو در نیمسال نخست پس از خصوصیسازی، اجازه نداده افزایش قیمت مواد اولیه بهصورت مستقیم به مصرفکننده منتقل شود. این سیاست اگرچه در کوتاهمدت رضایت بازار را حفظ میکند، اما بهقول کارشناسان مالی، با «فشار سود» همراه است.
نکته قابل توجه آن است که برخلاف سالهای گذشته، شرکت دیگر برای جبران هزینهها به افزایش وام یا تسهیلات دولتی متوسل نشده است. ایرانخودرو، مسیر اصلاح درونی را برگزیده است. مثل کاهش شرکتهای زیرمجموعه، کاهش اعضای هیئت مدیره شرکتهای تابعه و تعطیبی خطوط تولید خودروهای ضررده.
آینده خودروسازان در گرو فناوریهای نو
گام بزرگ بعدی ایرانخودرو، ورود به عصر هیبریدی است. نمونه اولیه خودروی هیبریدی «تارا» بناست تا 1405 وارد مرحله تولید شود. چنین تحولی، چنانچه همراه با ثبات زنجیره تأمین باشد، میتواند ایرانخودرو را به یک بازیگر فناور تبدیل کند؛ تحولی که خصوصیسازی آن را شتاب بخشیده است.
رضایت مشتریان و افق تازه برند
نکتهای که نباید از نظر دور داشت، بازسازی تصویر برند ایرانخودرو در نگاه عمومی است. سالها این شرکت با واژههایی چون تاخیر در تحویل و کیفیت پایین شناخته میشد. اما در ماههای اخیر، بهویژه پس از تغییر ساختار مدیریتی، شاخص رضایت مشتریان بهبود یافته است. به طوری که تغییر فرهنگ سازمانی در ایرانخودرو محسوس است. از مدیر تا کارگر خط تولید، امروز همه میدانند که بخش خصوصی دیگر اجازه عقبماندن از رقبا را نمیدهد.
در پایان باید اشاره کرد که ایرانخودرو در حالی به به تولید خودرو میپردازد که ترکیبی از چالش و فرصت پیش روی آن قرار دارد. از یک سو، هزینههای مواد اولیه و نوسانات ارزی، فشار مضاعفی بر بدنه تولید وارد میکند و از سوی دیگر، اصلاح ساختار مدیریتی، حذف معوقات مالی و تمرکز بر محصولات پاک، آیندهای روشنتر را نوید میدهد. آنچه این گذار را ویژه میکند، پایداری در تغییر است. اینکه خصوصیسازی نهتنها شکل مالکیت، بلکه نوع اندیشه مدیریتی را تغییر داده است.
