به گزارش پایگاه خبری«عصر خودرو» به نقل از ایرنا، مطالعات اولیه طرح آزادراه تهران - چالوس در سال 53 آغاز شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی مطالعات مسیر آزادراه از سوی وزارت راه و ترابری به مسابقه گذاشته شده و بهترین طرح توسط هیاتی متشکل از وزارت راه و ترابری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی نهاد ریاست جمهوری کشور انتخاب شد.
در طرح کالبدی منطقه گیلان و مازندران و مجموعه راهبردها و سیاست ها که در سال 73 به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسید، بر ساخت یک راه ارتباطی سریع بین تهران و غرب مازندران تأکید شده و این آزادراه بخشی از آزادراه سراسری شمال جنوب است که کوتاهترین مسیر ارتباطی دریای خزر با خلیج فارس در توسعه ترانزیت نیز در این منطقه نقش عمده ای را بر عهده خواهد داشت.
مسیر آزادراه از تقاطع غیر همسطح با بزرگراه شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد دره کن پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به تدریج از منطقه کوهستانی توچال عبور کرده و سپس توسط تونل بلند تالون به طول 4900 متر این رشته کوه را قطع شده و در دامنه های شمالی آن در منطقه دو آب شهرستانک قرار می گیرد.
برای آماده سازی این آزادراه 121 کیلومتری در مجموع باید 180 تونل در باند رفت و برگشت این مسیر بین استان تهران و مازندران به طول تقریبی 100 کیلومتر ساخته شود و تعداد پل‌های بزرگ این مسیر در باند رفت و برگشت نیز 97 پل به طول حدود 13 کیلومتر است و با شیب 6 درصدی جاده، تردد در این محور بیش از 35 درصد کاهش مصرف سوخت خواهد داشت.
این آزاد راه سپس به موازات جاده قدیم کرج - چالوس امتداد می یابد و در دره سرهنگ وارد تونل البرز بطول 6400 متر شده و در پل زنگوله خارج می شود، سپس با عبور از ارتفاعات البرز به موازات جاده موجود کرج - چالوس تا شهر چالوس ادامه یافته و در نهایت با یک تقاطع غیرهمسطح به کمربندی چالوس - تنکابن متصل می شود.
کوتاه شدن مسیر نسبت به جاده موجود ( حدود 65کیلومتر)، کاهش زمان سفر نسبت به مسیر موجود ، ایجاد راه ارتباطی سریع و ایمن برای چهار فصل سال در این منطقه، افزایش ظرفیت عبور نسبت به راه فعلی، صرفه جویی در مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا ناشی از بهبود وضعیت ترافیک، توسعه صنعت توریسم و صنایع کشاورزی و تبدیلی و اشتغالزایی از مهم ترین مزیت های بهره برداری از این آزاد راه است.

** مشخصات فنی
طول آزادراه تهران - شمال 121کیلومتر بوده و دارای 2 خط ( در فرازهای تند 3 خط) در هر باند است و حداکثر شیب طولی مسیر 6 درصد، حداقل شعاع قوس ها400 متر و میانگین سرعت سیر 80 کیلومتر در ساعت است.
تعداد تونل ها (در باند رفت و برگشت) 180 رشته تونل در مجموع به طول تقریبی 100 کیلومتر است و بلندترین آنها تونل های بلند تالون و البرز به ترتیب به طول تقریبی 4900 متر و 6400 متر (در هر باند) در این آزاد راه در حال انجام مراحل پایانی قرار دارد.
تعداد پلهای بزرگ (در باند رفت و برگشت ) جمعا' 95 دستگاه پل و طول کل آن حدود 13 کیلومتر خواهد بود و حجم عملیات خاکی (مجموع عملیات خاکبرداری و خاکریزی) حدود 42میلیون متر مکعب پیش‌بینی شده است.
معاون اول رئیس جمهوری در بازدید از این آزادراه اظهار امیدواری کرد با وجود پیچیدگی های فنی و مهندسی تونل های طولانی، قطعه یک آزاد راه تهران- شمال تا پایان امسال به بهره برداری برسد.
«اسحاق جهانگیری» افزود: آزاد راه تهران - شمال یک راه معمولی نیست، بلکه وجود سازه های بزرگ آن را از پیچیدگی های فنی زیادی برخوردار کرده است.
وی پیشرفت این آزادراه را در دو سال اخیر مناسب برشمرد و گفت: همزمان با تکمیل قطعه اول این آزادراه عملیات اجرایی ساخت قطعه دوم آن نیز به طول 22 کیلومتر توسط چهار پیمانکار ایرانی آغاز شده است.
به گفته معاون اول رئیس جمهوری، بزرگترین تونل کشور به طول 6 هزار و 400 متر در این قطعه قرار دارد که تاکنون پیشرفت فیزیکی تونل شرقی آن بسیار خوب بوده و به زودی پیمانکار مربوطه تکمیل تونل غربی را آغاز خواهد کرد.
وی با بیان اینکه قطعه سوم آزادراه تهران شمال در منطقه ای بسیار سخت قرار گرفته و ساخت آن دارای پیچیدگی های زیادی است، خاطرنشان کرد: مذاکره با شرکت های خارجی برای تامین منابع مالی و فاینانس خارجی آن آغاز شده است.
جهانگیری تصریح کرد: تقریبا همه شرکت های فعال در قطعات 1 و 2 آزاد راه ایرانی اند و این موضوع افتخار بزرگی برای مهندسان ایرانی و جامعه است.
وی با بیان اینکه انتظار داریم سال جاری طرح اجرایی تکمیل قطعه سوم آزادراه را جمع بندی کنیم، گفت: بنیاد مستضعفان نیز تاکنون به خوبی توانسته در اجرای این پروژه مهم مهندسی کشور عمل کند و با حضور سعیدی کیا در بنیاد مستضعفان تاکنون موانع زیاد تکمیل آزادراه تهران- شمال برطرف شده و تاخیر چند ماهه در این پروژه با این پیچیدگی به نظر طبیعی است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این که قطعه یک آزادراه تهران شمال بیش از 85 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، گفت: 15 درصد باقیمانده شامل روسازی بتنی، روشنایی تونل‌ها و ساخت سقف کاذب برای نصب دریچه و موتور دستگاه‌های تهویه است.
خیرالله خادمی افزود: در دو سال اخیر تصمیم گرفته شد چینی‌ها به عنوان پیمانکار این پروژه، به‌ طور محدود در بعضی قسمت‌ها فعالیت کنند و بخش عمده پروژه به پیمانکاران ایرانی واگذار شود که در نتیجه در طول دو سال گذشته پیشرفت فیزیکی احداث قطعه یک آزادراه تهران-شمال از 30 درصد به 85 درصد افزایش یافت.
خادمی، درباره علت کندی پیشرفت پروژه تهران- شمال نیز تاکید کرد: منطقه البرز به لحاظ زمین‌شناسی سخت‌ترین حالت و در نتیجه، مشکل‌ترین سازند مربوط را دارا است؛ از آنجایی که امکان لغزش زمین و یا ریزش کوه در این منطقه بسیار زیاد است، لذا عملیات اجرایی پروژه با سرعت کمی انجام می‌شود، چرا که مسیر ساخت این آزادراه از نظر زمین‌شناسی در همه نقاط یکسان و یکنواخت نیست و هر بخش مطالعات زمین‌شناسی و عملیات راهسازی مخصوص به خود را دارد.
این مقام مسئول درباره ساخت قطعه 2 آزادراه تهران- شمال نیز گفت: عملیات اجرایی قطعه 2 به طول 22 کیلومتر شروع شده که این قطعه به 5 بخش تقسیم شده و هر بخش به پیمانکار جداگانه‌ای واگذار شده است.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل کشور با اشاره به آغاز عملیات قطعه دوم آزادراه تهران - شمال با حضور معاون اول رئیس جمهوری گفت: هزینه تکمیل این قطعه 20 هزار میلیارد ریال ( 2 هزار میلیارد تومان) برآورد شده است.
به گفته وی، در مجموع 4 پیمانکار برای تکمیل این قطعه تعیین شده و 21 کیلومتر این قطعه از نظر عملیات اجرایی و عمرانی از پیچیدگی های زیادی برخوردار است.
خادمی درباره هزینه‌های قطعه یک آزادراه تهران- شمال نیز گفت: آزادراه تهران- شمال تا به حال 2 هزار و 500 میلیارد تومان هزینه در بر داشته است و برای تکمیل این قطعه آزادراه 500 میلیارد تومان دیگر سرمایه نیاز است.
قطعه یک آزاد راه تهران - شمال به طول 32 کیلومتر از تقاطع بزرگراه آزادگان و شهید همت شروع و با عبور از مناطق کن، سولقان و امامزاده عقیل و تونل تالون و دره لانیز به سه راهی شهرستانک می رسد.
با افتتاح این قطعه قسمتی از راه فعلی که از طریق کرج می گذرد حذف و مسیر تهران به شمال حدود 60 کیلومتر کوتاه می شود. این قطعه 32 کیلومتری دارای 16 پل و 32 هزار متر تونل رفت و برگشت است.
قطعه دوم این آزادراه حدفاصل دوآب شهرستانک - پل زنگوله به طول تقریبی 25 کیلومتر است، تونل های بلند البرز هر یک به طول 6 هزار و 450 متر در این منطقه قرار دارد و با اجرای این قطعه طول مسیر جاده فعلی کرج - چالوس حدود پنج کیلومتر کوتاهتر می شود.
قطعه سوم آزادراه تهران - شمال حد فاصل پل زنگوله - سه راهی دشت نظیر، به طول تقریبی 46 کیلومتر است، این مسیر دارای دو خط رفت و دو خط برگشت بوده و مطالعات اولیه آن برای ساخت این قطعه در دست اقدام قرار گرفته است.
منوچهر خواجه دلویی معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان در خصوص هزینه های ساخت قطعه سوم این آزاد راه گفت: وضع اجرایی قطعه سوم آزادراه تهران - شمال امسال مشخص می‌شود و هزینه ساخت این قطعه 2400 میلیارد تومان برآورد شده است.
قطعه چهار آزاد راه تهران - شمال حدفاصل سه راهی دشت نظیر - چالوس به طول حدود 20 کیلومتر است به صورت دو خط رفت و دو خط برگشت بوده و در قسمت های بلند آن یک خط کندرو نیز وجود دارد که با همت دست اندرکاران به خصوص شرکت آزادراه تهران - شمال تابستان 94 زیر بار ترافیک رفته است.
برای ساخت این آزاد راه به خصوص در قطعه یک آن مشکلات زیادی در خصوص زمین های معارض وجود داشت که خوشبختانه با همکاری تمام دستگاه های اجرایی، وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مستضعفان مشکلات مربوط به زمین های معارض این منطقه حل شد و شرکت آزاد راه تهران - شمال(وابسته به بنیاد مستضعفان) و وزارت راه و شهرسازی در نظر دارند با احداث قطعات دو و سه در نهایت این آزادراه را در سال 1399 بهره برداری کامل کنند.
طراحی و معماری آزادراه تهران - شمال به گونه ای انجام شده است که هموطنان هنگام رانندگی در تمام مسیر این آزادراه از زیبایی های این مسیر جنگلی سرسبز شمال به خوبی استفاده کنند و انتظار می رود با تلاش مسئولان وزارت راه وشهرسازی ، بنیاد مستضعفان، شرکت آزادراه تهران - شمال و شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل کشور قطعه اول این آزادراه تا پایان سال جاری به بهره برداری برسد.