تناقضگویی فعالان صنعت قطعه از تامین بازار لوازم یدکی با تولیدات داخل
سهم ۵۰ درصدی تولید در تامین بازار لوازم یدکی
عصر خودرو- با وجود سهم ناچیز صنعت قطعه داخل از بازارهای بینالمللی به نظر میرسد بهترین فرصت برای تولیدکنندگان قطعات، بازار لوازم یدکی داخل باشد اما همواره این پرسش مطرح میشود که چند درصد نیاز بازار در دست قطعهسازان داخلی و چند درصد از سوی قطعات خارجی تامین میشود؟
پنجشنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۵ - ۱۰:۵۳:۰۰
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ،سیدمهدی کاظمی، نایب رییس اتحادیه لوازم یدکی خودرو، در اینباره گفت: در حال حاضر خودروهایی که در سطح کشور تردد دارند به طور تقریبی 80درصد محصولات داخلی و 20درصد خودروهای وارداتی است. از 20درصد خودروهای خارجی موجود در بازار کشور نزدیک به 5درصد قطعات آنها از داخل تامین میشود زیرا قطعات پر مصرف این خودروها به مرور زمان داخلیسازی میشوند. اما بیش از 50درصد قطعات خودروهای ساخت داخل، داخلیسازی شده است و به این ترتیب 50درصد از بازار لوازم یدکی را پوشش میدهند و باقی از کشورهای مختلف چین، ترکیه، هند، تایوان، کره و کشور مادر مانند فرانسه، آلمان و... تامین میشود. وی درباره این میزان تفاوت نیز گفت: تعدادی از خودروهای فرسوده مانند آهو، پیکان و... در حال تردد در کشور هستند که حدود 90درصد قطعات آن داخلیسازی شده و در نتیجه لوازم یدکی آنها نیز از داخل تامین میشود و 10درصد نیز مربوط به قطعاتی است که مصرف آن در کشور پایین است و تولید آنها صرفه اقتصادی ندارد.
این فعال بازار لوازم یدکی در پاسخ به پرسش دیگر مبنی بر اینکه آیا این 50درصد قطعات ساخت داخل بازار لوازم یدکی را در اختیار دارد یا ممکن است به علت ظرفیت پایین برخی از همین قطعات، بخشی از آنها از خارج کشور تامین شود، گفت: ما مجبور نیستیم هیچ قطعهای را از خارج وارد کنیم اما زمانی که امکانات لازم موجود نباشد و حمایتها اندک باشد به ناچار باید برخی قطعات را وارد کرد. او گفت: این 50درصد از قطعات داخلیسازی شده مربوط به قطعات پرمصرف خودروها مانند جلوبندی، سیبک فرمان و... است که به دلیل پرمصرف بودن تولید آنها در داخل صرفه اقتصادی دارد اما 50درصد باقیمانده به دلیل فراهم نبودن امکانات از چین یا ترکیه وارد میشود که ارزانتر تمام میشود. برای اینکه تولید یک قطعه صرفه اقتصادی داشته باشد باید تیراژی بین 50 تا 100 هزار داشته باشد. نایبرییس اتحادیه لوازم یدکی خودرو ادامه داد: تولیدکننده قطعات خودرو در ایران زیاد است اما از وضعیت خود راضی نیستند زیرا تولید آنها پایین بوده و پاسخگوی مخارج و هزینههای جاری نیست. وی افزود: امروز کشور، قطعهسازانی دارد که اظهار میکنند میتوانند تمام قطعه (سوپاپ، رادیاتور، انواع تسمه مانند تسمه دینام و تایم) موردنظر خودروهای داخلی و حتی خودروهای وارداتی را تامین کنند، به طور نمونه کارخانه سوپاپ به 35 کشور صادرات دارد. این کشورها، سوپاپهای موردنیاز خود را از ایران تهیه میکنند زیرا کیفیت و قیمت مناسبی دارد در نتیجه تیراژ بالا باعث شده تا تولید آنها در داخل صرفه اقتصادی داشته باشد. کاظمی در نهایت گفت: تولیدکنندگان داخلی ظرفیت تولید همه قطعات خودرو را دارند به شرط اینکه حمایتهای دولتی از آنها پشتیبانی کند و تسهیلاتی از جمله ابزار و ماشینآلات در اختیار آنها قرار گیرد و مشکلات بیمه و دارایی آنها برطرف شود. به این ترتیب نه تنها در کشور خودکفا میشویم بلکه حتی میتوانیم صادرات نیز داشته باشیم.
قاچاق بیش از 50درصد لوازم یدکی
در ادامه به سراغ یکی از قطعهسازان رفت و نظر وی را در اینباره جویا شد. مهدی مطلبزاده، عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعهسازی کشور گفت: بزرگترین مشکل بازار لوازم یدکی داخل ورود کالاهای قاچاق است. متاسفانه قشری که در حال تامین بازارند بیشتر به دنبال سود خود هستند نه کیفیت محصولات ؛ زیرا قطعات ساخت داخل به لحاظ کیفیت به مراتب بهتر از قطعات وارداتی هستند. وی افزود: کالاهای قاچاق وارد و با یک بستهبندی جداگانه به نام محصولات ایرانی در بازار لوازم یدکی توزیع میشوند. همچنین بعضی از دلالها قطعات بیکیفیت را از واحدهای زیرزمینی جمعآوری کرده و با بستهبندی و نشان خارجی در بازار به فروش میرسانند. بازار لوازم یدکی ایران بازار آشفتهای است که هیچ درایتی برای جمعآوری کالاهای قاچاق ندارد و برنامهها امروز تنها در حد حرف باقی مانده است که این امر ضربه زیادی به صنعت قطعه و خودرو وارد میکند. این فعال صنعت قطعه در پاسخ به این پرسش که چند درصد از بازار لوازم یدکی از طریق قطعات ساخت داخل تامین میشود؟ گفت: بستگی به قطعه دارد، امروز بیش از 60 تا 70درصد قطعات خودروها در داخل تولید میشود اما بیش از 50درصد از قطعات مورد نیاز بازار لوازم یدکی که در داخل تولید دارد نیز از طریق کالاهای قاچاق تامین میشود و به شکل سازمانیافته از مبادی غیررسمی وارد میشوند. به این ترتیب میتوان گفت افزونبر نیمی از نیاز بازار از طریق کالاهای قاچاق تامین میشود.
چالش تامین لوازم یدکی
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازی کشور در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر تامین قطعات خودروهای وارداتی نیز گفت: خودروهای وارداتی در دو بخش گران قیمت که تیراژ پایینی دارند و ارزانقیمت، تقسیم میشوند. به طور عموم طرف قرارداد خودروهای ارزانقیمت وارداتی شرکتهای دولتی هستند که درایت سیاستگذاران برای داخلیسازی را میطلبد زیرا هر خودرویی که وارد میشود حداقل برای 15 سال نیاز به تامین قطعات یدکی دارد. امروز یکی از مشکلات موجود مربوط به همین امر است؛ خودرو چینی وارد میشود اما قطعات یدکیهای آن در بازار موجود نیست یا نایاب است. ضمن اینکه برای 5 هزار دستگاه به صرفه نیست که زیرساختها برای داخلیسازی قطعات آن فراهم شود. او ادامه داد: سیاستگذاران باید به این موضوع توجه داشته باشند که این تنوع خودرو مشکلاتی از این دست دارد. پیشنهاد این است که شرکت مادر باید قطعهسازان خود را به قطعهسازان ایرانی معرفی کنند و زمینه همکاری را به وجود آورند. این امر باعث ارتقای فناوری شده و زمینه را برای ورود به بازارهای جهانی فراهم میکند و یک همکاری برد-برد خواهد بود. این فعال صنعت قطعه عنوان کرد: متاسفانه این اتفاق هنوز رخ نداده و قطعهسازان از جزییات قراردادها باخبر نیستند. قطعهسازان بر این امر پافشاری دارند که فناوری باید به طور کامل انتقال یابد و اگر هر قطعهساز بخواهد جداگانه برای هر قطعه فناوری خریداری کند هزینهها بسیار افزایش مییابد که خارج از توان مالی واحدهای تولیدی است. مطلبزاده افزود: این مسئله با قراردادهایی که خودروسازان منعقد میکنند امکانپذیر میشود زیرا میتوانند طرف مقابل را موظف کنند قطعهساز خود را با قطعهساز ایرانی مشترک کرده و انتقال فناوری انجام شود. بدین ترتیب خیابانهای کشور شاهد جولانگاه خودروهای وارداتی برای کوتاه مدت نخواهد بود که به لحاظ تامین قطعات آن مصرفکننده با مشکل زیادی روبهرو است.