به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از فارس ، مهر سال 96 دولت «نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی نو» را در جهت بهبود کیفیت هوا تصویب کرد اما اجرای این مصوبه از همان ابتدا از سوی سازندگان و واردکنندگان این خودروها با اما و اگرها و حاشیه‌های فراوانی مواجه شد.

این موضوع زمانی تبدیل به یک سوژه داغ شد که معاون اول رئیس جمهور آب پاکی را روی دست هوادان مصوبه ریخت و طی نامه‌ای به وزیر صمت و رئیس سازمان محیط زیست نوشت: «با توجه به تحریم و نیاز کشور به کامیون های مذکور، با نظر مساعد بررسی و برای مدتی مجوز صادر شود.»

تهران یکی از کلان‌شهرهایی است ساکنان آن با مشکل آلودگی هوا مواجه‌اند و دو موضوع ترافیک و آلودگی دو چالش اصلی پایتخت نشینان به محسوب می‌شود. چالش‌هایی که مدیران شهری در هر دوره‌ای تلاش کرده اقداماتی جهت کاهش و مدیریت آن انجام دهند.

نصب فیلتر جذب دوده فایده‌ای ندارد

نصب فیلتر دوده آنقدر که موافق دارد، مخالفی نداشته است و خودروسازان وزنه اصلی مخالفان مصوبه دولت هستند. مهدی یونسیان، مدیرعامل ایران خودرو دیزل که مخالف سرسخت و جدی نصب اجباری فیلتر دوده است در مورد درخواستش از معاون اول رئیس جمهور و صدور مجوز برای کامیون‌های بدون فیلتر  یا به عبارتی اجازه برای معافیت از قانون بیان داشت:  اگر چه اقدامات لازم برای داخلی‌سازی این فیلتر در داخل کشور صورت گرفته و در حال انجام است اما هم‌اکنون تامین هر قطعه ATS برای هر محصول ارزبری بالایی دارد که به قیمت تمام شده خودرو اضافه می‌شود و با از کار افتادن آن به طور خودکار این میزان هزینه ارزی دور ریخته می‌شود!

نگران هدر رفت منابع ارزی هستیم

وی افزود: نامه ما به معاون اول رئیس جمهور در واقع دغدغه ما برای جلوگیری از هدررفت منابع ارزی است که در واقع به گران شدن بیشتر محصول هم منجر شده است. اگر زیرساخت لازم برای استفاده از سوخت استاندارد مورد نیاز براساس استاندارد مدنظر سازمان محیط زیست فراهم باشد مطمئنا ما هیچگاه چنین درخواستی مطرح نمی‌کردیم اما با وضعیت فعلی و نبود سوخت استاندارد، عملا استفاده از این سیستم هدر دادن منابع ارزی است که به مشتریان ما به دلیل افزایش قیمت محصول فشار وارد خواهد کرد.

مدیرعامل ایران خودرو دیزل تاکید کرد: در شرایطی که زیرساخت‌های لازم در این خصوص فراهم نشده است، الزام به بکارگیری برخی استانداردهای روز بر خودروهای تولیدی صرفا هزینه‌های تولید را بدون اثرگذاری لازم بر بهبود محیط زیست، افزایش داده و بدیهی است بخش اصلی آن بر قیمت‌گذاری محصول و در نهایت مشتریان اثرگذار خواهد شد و باعث نارضایتی آنها می‌شود.

«سود» دلیل مقاومت صنعت خودرو در برابر نصب فیلتر دوده

دانشگاهیان اما نظر دیگری دارند و سود را دلیل مقاومت صنعت خودرو در برابر نصب فیلتر دوده می‌دانند. محمدعلی احترام، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی مکانیک و انرژی دانشگاه شهید بهشتی در این زمینه گفت: در زمان تصویب مصوبه قیمت فیلتر دوده محل مناقشه بود قیمت این قطعه برای خودورهای دیزلی بر حسب نوع تکنولوژی موجود در ایران، از 10 تا 30 میلیون تومان است و شاید برای اتوبوسی که 300 میلیون تومان قیمت دارد 30 میلیون تومان برای نصب فیلتر دوده عدد بزرگی نباشد ولی در بازار رقابتی، این مبالغ می تواند مهم باشد.

مقابله با آلودگی هوا دستخوش مباحث سیاسی

سیدنواب حسینی‌منش مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران درباره حواشی مصوبه نصب فیلتر دوده در خودروهای دیزل، به خبرنگار فارس، گفت: این موضوع دستخوش مباحث سیاسی شده است به عنوان یک کارشناس و با بررسی ساده مشخص است که نصب این فیلترهای دوده چقدر در مقابله با آلودگی هوا مؤثر است .در تهران 100 هزار خودروی دیزل داریم که تنها دو تا سه هزار مورد آنها مربوط به اتوبوس‌های شهری و تعدادی وسایل نقلیه مرتبط با خدمات شهری است.

خودروهایی که روزانه 10 هکتار مربع دود تولید می‌کنند

وی افزود: بر اساس استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست خودروهای دیزل از لحاظ حجمی 2.8 مترمکعب می توانند دود از اگزوز خود بیرون دهند که اگر قطر خودروهای دیزل را 10 سانتی‌متر در نظر گیریم 100 هزار خودروی دیزل حدود 10 هکتار مربع روزانه دود وارد هوا می‌کنند.

مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران ادامه داد: اگر چاره‌ای نیندیشیم این میزان آلودگی هوا از خودروهای دیزل خارج می‌شوند و عواقب بسیاری را بر سلامت مرم خواهد داشت. اگر چه در سال گذشته با نظرات بر خودروهای دیزل و سوخت آنها توانستیم به موفقیت‌هایی دست یابیم ولی با این وجود نصب فیلتر دوده در انتهای مخزن اگزوز این خودروها ضرورت دارد.

حسینی‌منش خاطرنشان کرد: اگر فیلتر دوده در اگزوز خودروهای دیزل نصب شود، ذرات معلق در داخل فیلتر درون‌سازی شده و دی‌اکسیدکربن به صورت جامع در انتهای اگزوز باقی می‌ماند و هر چند وقت یکبار باید آن را تخلیه کرد. در اروپا همه خودروهای دیزل مکلفند که فیلتر دوده داشته باشند ولی باید به این نکته توجه کرد که اگر فیلتر دوده بر روی خودروی به شدت دودزاد نصب شود سبب خفگی موتور خواهد شد لذا بر همین اساس ما درخواست داشته‌ایم که قبل از نصب فیلتر دوده موتور خودروی دیزل بررسی شود و در واقع از این طریق می‌توان با یک تیر دو نشان زد.

وی تأکید کرد: ابتدا باید موتور خودروی به شدت دودزا بررسی شود و وضعیت آن به حالت استاندارد باز گردد و سپس نسبت به فیلتر دوده اقدام کرد و به طور کلی نمی‌توان به طور مثال به عنوان یک نقص کوچک در دانشگاه یا مدرسه کل علم را زیر سؤال ببریم.

سوء استفاده خودروسازان از تحریم

مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با اشاره به اینکه نصب فیلتر دوده بر خودروهای دیزل باید یک مطالبه عمومی شود،‌ تصریح کرد: متأسفانه یک شرکت خودروساز از معاون اول رئیس جمهور درخواست مساعدت داشته و این اولین بار به شمار می‌رود که یک خودروساز از تحریم‌ها استفاده کرده و از وظیفه اصلی خود شانه خالی می‌کند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر فیلتر دوده بر روی برخی از اتوبوس‌های شرکت واحد نصب شده،‌گفت: دودی که از این اتوبوس‌ها خارج می‌شود با خودروهای معمولی فرقی نداشته و نصب این فیلتر در جهت مقابله با آلودگی هوا بسیار حائز اهمیت است.

عزم جزم شهرداری برای نصب فیلتر دوده

محسن پورسید آقایی،‌ معاون شهردار تهران از جمله مدیرانی است که موافق نصب فیلتر دوده بر خودروهای دیزل است و یکی از برنامه‌ها برای مقابله با آلودگی هوا را ضرورت نصب فیلتر دوده می داند. وی در این باره به فارس گفت: اقداماتی مدنظر قرار گرفته که خودروهایی که موتور دیزل دارند مجهز به فیلتر دوده باشند. همچنین برنامه‌هایی در دستور کار داریم که سایر اتوبوس‌های تندرو (BRT) را نیز مجهز به فیلتر دوده کنیم.

وی اعلام کرد: بر همین اساس تعداد زیادی اتوبوس از ابتدای مهر فیلتر دوده برای آنها نصب می‌شود البته این موضوع را به خود شرکت‌های سازنده اتوبوس‌ها واگذار کرده‌ایم که شائبه‌ای درمورد اینکه نصب این فیلترها منجر به خرابی اتوبوس می‌شود را شاهد نباشیم.

نصب فیلتر دوده آسیب به موتور خودرو می‌شود

اما شورای شهری ها از جمله محسن هاشمی نظری متفاوت از شهرداری دارد و معتقد است این موضوع سبب آسیب به موتور خودرو می‌شود. وی دراین باره گفت: دو نظر در این راستا وجود دارد نخست اینکه فیلتر دوده اگر مربوط به طراحی خودرو نباشد و بخواهیم آن را اضافه نصب کنیم راندمان موتور را کاهش و مصرف سوخت را افزایش می‌دهد.

وی بیان داشت: در نظر دوم برخی می‌گویند این اقدام درست است و سبب پیشگیری از انتشار ذرات معلق در فضا می‌شود که این موضوع علمی است و من آن را امتحان نکردم البته معقول است که اگر فیلتر دوده نصبش بر روی خودرو طراحی نشده باشد راندمان موتور را کاهش دهد.

هاشمی عنوان کرد:  بهتر است به جای توجه به فیلتر دوده حداقل در مورد اتوبوس‌ها به سمت استفاده از گاز برای سوخت آنها و یا برقی شدنشان پیش رویم. دنیا نیز به همین سمت و سو پیش رفته است.

پول فیلتر دوده را خرج  خرید اتوبوس نو کنیم

محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر نیز از مخافان نصب فیلتر دوده است وی در این باره بیان داشت: نصب فیلتر دوده کارآیی نداشته است، روی 50 اتوبوس این فیلتر نصب شده است اما چون قدرت موتور را کم می‌کرده است راننده‌ها آن را باز کرده و کنار گذاشته‌اند.

وی افزود: وقتی چیزی کارآیی ندارد چه اصراری است که از آن استفاده کنیم. اگر هر فیلتر دوده را با قیمت قبل 70میلیون بخریم برای 200اتوبوس 14میلیارد تومان می‌شود و با قیمت جدید حدود 28میلیارد تومان واین پول می‌تواند صرف خرید 20اتوبوس شود.

چراغ دولت برای عدم نصب فیلتر سبز شده است؟

آلودگی هوا از معضلات اصلی کلانشهرهایی همچون تهران است. سالانه تعداد زیادی در پایتخت به دلیل مشکلات قلبی و تنفسی ناشی از آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و مقابله با این معضل از مطالبات عمومی مردم به شمار می‌رود.

مصوبه‌ای دو سال پیش برای مقابله با آلودگی هوا در دولت تصویب شد و حالا پس از دو سال معاون اول رئیس جمهور به نوعی چراغ سبز به خودروسازان برای عدم نصب فیلتر دوده بر خودروهای دیزل داده است هرچند لغو مصوبه نیاز به تأئیدیه در هیات دولت دارد.

به نظر می‌رسد خودروسازان و برخی از رانندگان خودروهای دیزلی مخالفان اصلی مصوبه‌ هستند و حالا باید دید عزم دولت برای تحقق مطالبه عمومی مردم که همان مقابله با آلودگی هوا است چقدر جزم است و آیا در در پایتخت شاهد اجرای بسته کاملی جهت مقابله با آلودگی هوا اعم از توسعه حمل و نقل عمومی، نصب اجباری فیلتر دوده در خودروهای دیزل، بهبود کیفیت سوخت و .... خواهیم بود؟