چه‌کسانی به تک‌نرخی‌شدن بنزین واکنش نشان دادند؟

به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» به نقل از اقتصادنیوز، سوم خرداد ماه دولت بنزین سهمیه‌ای را حذف کرد و قیمت بنزین آزاد را هم 1000 تومان تعیین کرد. تک‌نرخی شدن بنزین واکنش‌های بسیاری را در پی داشت. چه در میان نمایندگان مجلس و چه در میان عموم مردم در شبکه‌های اجتماعی. در میان کارشناسان اقتصادی هم برخی از تصمیم دولت مبنی بر افزایش قیمت حامل‌های انرژی حمایت کردند و برخی دیگر بر اثرات تورمی افزایش قیمت‌ها تاکید کردند.

اولین واکنش‌ها به گرانی بنزین مربوط به نمایندگان مجلس بود. فردای افزایش قیمت‌ها، روبرت بیگلریان، عضو کمیسیون انرژی مجلس خبر داد که قرار است نمایندگان مجلس جلسه مشترکی با وزیر نفت داشته باشند و این موضوع را بررسی کنند. آنها که مدت‌هاست می‌دانند دولت چاره‌ای جز افزایش قیمت حامل‌های انرژی ندارد، یکی دو سالی است در قانون بودجه تصمیم‌گیری در مورد افزایش قیمت حامل‌های انرژی را به خود دولت واگذار می‌کنند تا از پس‌لرزه‌های احتمالی افزایش قیمت‌ها در امان باشند. اکنون هم که به گفته سخنگوی دولت، دولت در میان دو گزینه بد و بدتر دست به افزایش قیمت حامل‌های انرژی زده است، نمایندگان مجلس به دولت اعتراض کرده‌اند.

حمید رسایی، نایب رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس در اعتراض به افزایش قیمت بنزین گفت: بنزین بدون اطلاع‌رسانی و برخلاف ادعای ثبات قیمت، گران شد. گاز هم 15 درصد گران شده است، آقای روحانی حداقل برای اخذ این تصمیمات مردم را توجیه کنید. وی در ادامه گفته: مردم در پیامک‌هایشان با عنوان طنز تلخ می‌گویند که «بنزین، نان، گاز گران شد. آقای روحانی مدیونی اگر پول دستی نگیری.» آقای روحانی این طنز تلخی است. چرا کاری می‌کنید که مردم در پیامک‌هایشان چنین چیزهایی را اعلام کنند؟

واکنش دیگر مجلسی‌ها به گرانی قیمت بنزین مربوط به روح الله بیگی ئیلانلو، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بود. وی در خصوص احتمال عمدی بودن گرانی‌ها در آستانه دور پایانی مذاکرات اذعان داشت: اگر بخواهند با افزایش قیمت و سپس با فرافکنی این که گرانی‌ها ناشی از تحریم است، فضایی را در جامعه ایجاد کنند تا افکار عمومی فشار بیاورند که توافق حاصل شود، خیانت به افکار عمومی و اعتماد ملت است.

حجت‌الاسلام مهدی طائب، رییس قرارگاه عمار هم گفته به‌نظر من مذاکرات شکست خورده است و دولت و حامیانش به‌دنبال مقصر می‌گردند و دلیل اینکه یک‌شبه بنزین را حذف یا نان را گران می‌کنند اعمال فشار بیشتر به مردم به بهانه تحریم و متقاعدکردن مردم به هرنوع توافقی است.

اما همه مجلسی‌ها هم مخافل اقدام دولت نیستند. غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفته این اقدام دولت در راستای قانون بوده و باید در کنار آن حذف یارانه اقشار پردرآمد جامعه در دستور کار باشد. وی با اشاره به اینکه 70 درصد یارانه سوخت نصیب طبقات ثروتمند جامعه می‌شود، می افزاید: این اصلاح قیمتی باید انجام می‌شد، اما باید حذف یارانه اقشار پردرآمد برای جبران کسری 12 هزار میلیارد تومانی مورد تاکید دولت باشد.

مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران هم با استقبال از حرکت دولت برای تک نرخی کردن بنزین گفت: آزادسازی و تک نرخی شدن بنزین از سوی دولت جای ستایش دارد، گرچه هنوز این نرخ با بازار آزاد و قیمت تمام شده فاصله دارد، اما به هر حال گام جدید دولت برای آزادسازی قیمت بنزین درخور ستایش است.

وی با اشاره به قاچاق روزانه 7 تا 10 میلیون لیتر گازوییل در کشور افزود: به نظر می‌رسد دولت باید در قیمت گازوییل نیز تجدید نظر کند، زیرا نرخ پایین آن در مقایسه با دیگر کشورها، تمایل را برای قاچاق این فرآورده افزایش داده است.

اقتصاددانان هم دیدگاه‌های مختلفی دارند. جمشید پژویان، اقتصاددان معتقد است: تصور این که ارزانی قیمت حامل های انرژی به نفع رفاه جامعه است تصور اشتباهی است. چون ما گازی را که می‌توانیم صادر کنیم و از این صادرات، کسب درآمد کنیم صرفا مصرف می‌کنیم. پژویان در پاسخ به این سوال که آیا بعد از افزایش قیمت حامل های انرژی باید منتظر موج جدید جهش قیمت ها بود یا نه، می‌گوید‌: در مورد اثر این افزایش قیمت‌ها باید گفت الزامی نیست که موجب ایجاد تورم بالا شود.

علی مزیکی، عضو هیأت علمی مؤسسه عالی پژوهش در مدیریت و برنامه‌ریزی نیز در خصوص تک‌نرخی شدن بنزین گفت: چند نرخی بودن برای هیچ کالایی مزیت نیست و در هیچ اقتصادی از آن استقبال نمی‌شود. مثلاً در مورد بنزین دو نرخی مردم خود را موظف می‌دانند سهمیه دریافتی را استفاده کنند حتی اگر نیازی به آن نداشته باشند، بنابراین به نظر می‌رسد بنزین تک نرخی موجب کاهش مصرف نیز خواهد شد.

واکنش دیگر به افزایش قیمت بنزین، واکنش بازار بورس بود. در اولین روزهای اعلام خبر افزایش قیمت بنزین شاخص کل منفی بود. فعالان بازار معتقدند افزایش قیمت بنزین و برداشته شدن سهمیه‌ها دو تاثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت بر بازار سهام می‌گذارد. اول اینکه با توجه به بالارفتن هزینه حمل و نقل در شرکت‌‌های بورسی این نمادها با افزایش هزینه و کاهش سود مواجه می‌شوند که در کوتاه‌مدت منجر به تعدیل منفی آنها می‌شود و می‌تواند منجر به افت قیمت و کاهش جذابیت نمادهایی که بیشترین تاثیرپذیری را از محل هزینه حمل و نقل دارند، شود. از سوی دیگر در نمادهای مرتبط با بنزین، شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی با توجه به افزایش قیمت با تعدیل مثبت و افزایش سوددهی مواجه می‌شویم که می‌تواند در میان مدت منجر به صعود و پرطرفدار شدن این گروه ها شود.

بخش عمده واکنش‌ها به گرانی قیمت بنزین مربوط به مردم عادی است که در پیامک‌ها و یا شبکه‌های اجتماعی اقدام دولت مبنی بر افزایش قیمت حامل‌های انرژی را نقد می‌کنند و بعضا انتقادات تندی هم بر این اقدام دولت وارد می‌کنند.