تصویر حمل‌ونقل عمومی در افق 95

در حوزه حمل‌ونقل عمومی نیز مسئله به همین ترتیب بوده و شهرداری‌ها و شورای شهرها در تعامل با یکدیگر، تکلیف مسائلی همچون نوسازی ناوگان و افزایش یا ثبات کرایه‌های حمل‌و نقل را روشن می‌کنند. در این گزارش،  تصویری کلی از برنامه‌های چند کلانشهر برای حمل‌ونقل عمومی در سال 95 را ترسیم شده است.

افزایش 30درصدی کرایه در تهران
افزایش نرخ کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی در ابتدای هر سال، چند سالی است تبدیل به یک اتفاق مرسوم و معمولی شده و دیگر حساسیت چندانی نسبت به آن در شهروندان دیده نمی‌شود اما آنچه شاید هنوز برای مردم مهم باشد، میزان این افزایش است. آنطور که ابوالفضل قناعتی، عضو کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران می‌گوید، در سال 95، تهران شاهد افزایش 15 تا 30درصدی نرخ کرایه تاکسی و اتوبوس خواهد بود. آنطور که او توضیح می‌دهد، در لایحه شهرداری تهران درباره نرخ کرایه‌های سال 95 که به شورای شهر ارائه شد، برای ناوگان تاکسیرانی نیز افزایش 25 درصدی در نظر گرفته شده بود که کمیسیون عمران با 15 درصد افزایش موافقت کرد. به گفته او، برای مترو نیز شهرداری افزایش 25 درصدی پیش‌بینی کرد که شورا با افزایش 12 درصدی موافقت کرده است. به گفته این عضو شورا، در بخش اتوبوسرانی بخش خصوصی افزایش 15 درصدی در نظر گرفته شده است. او توضیح می‌دهد: بخش خصوصی حدود 70 درصد ناوگان اتوبوسرانی تهران را پوشش می‌دهد و به همین دلیل باید میزان کرایه‌های آنها با توجه به شرایط اقتصادی کشور، بیشتر باشد. همچنین با توجه به اینکه 30 درصد ناوگان اتوبوسرانی تهران متعلق به شهرداری و دولت است، بین 15 تا 30 درصد در این بخش افزایش کرایه خواهیم داشت. قناعتی یادآور می‌شود بحث یک فوریت لایحه نرخ کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی در صحن علنی شورای شهر تصویب شده و هم‌اکنون در کمیسیون عمران در حال بررسی است. گذشته از بحث کرایه‌ها، توسعه مترو نیز در دستور کار شهرداری تهران قرار دارد. براساس آنچه از سوی شورای شهر تهران اعلام شده، خطوط 3، 6 و 7 مترو در اولویت توسعه قرار دارند که به ترتیب 300 میلیارد، 800 میلیارد و 700 میلیارد تومان در بودجه سال 95 برای آنها در نظر گرفته شده است. برای احداث سایر خطوط مترو نیز 130 میلیارد تومان اعتبار در کمیسیون برنامه و بودجه شورا به تصویب رسیده است.

توسعه قطار شهری در مشهد
مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور، تکمیل و توسعه قطار شهری را در برنامه سال آینده خود قرار داده است. آنطور که سید عبدالکریم جوادی، رییس کمیسیون اقتصادی شورای شهر مشهدتوضیح می‌دهد، در این زمینه تعدادی واگن خریداری شده است. همچنین قرار است در راستای اجرای سیاست‌های کاهش آلودگی هوا، در سال 95 حدود 100 اتوبوس درون شهری مشهد نوسازی شوند. آنطور که عضو شورای این شهر می‌گوید، تعداد زیادی از تاکسی‌های مشهد در اولویت نوسازی قرار دارند که قرار است ارائه تسهیلات بانکی در سال آینده برای آنها کلید بخورد. آنطور که از گفته‌های عضو شورای شهر مشهد پیداست در این شهر هنوز درباره نرخ کرایه‌های سال آینده تصمیمی گرفته نشده اما به نظر نمی‌رسد تغییر چشمگیری در راه باشد. جوادی معتقد است: با توجه به نقش مهم حمل‌ونقل عمومی در کاهش آلودگی هوا، باید سیاست‌های شهری به سمت رایگان‌سازی برود تا مردم به استفاده بیشتر از آن تشویق شوند. وی در این زمینه افزود: با توجه به اینکه سیاست‌های دولت متمرکز بر کاهش تورم است، به نظر نمی‌رسد شورای شهر موافق افزایش کرایه‌ها که اقدامی تورم‌زا است، باشد. جوادی با اشاره به حمایت‌های دولت از حمل‌ونقل عمومی، می‌گوید: رییس‌جمهوری در مراسم افتتاح ایستگاه مترو فرودگاه مشهد، درباره بحث قطار شهری و اتوبوس در مشهد در سال 95 وعده‌هایی مبنی بر اینکه سهم دولت در این بخش پرداخت شود را مطرح کرد. جوادی افزود: در حوزه قطار شهری مشهد، به میزان 500 هزار میلیارد تومان پذیره‌نویسی انجام شده که دولت پرداخت 250 هزار میلیارد تومان را تقبل کرده و امیدواریم سال آینده محقق شود که در این صورت، نیازی به افزایش کرایه‌ها وجود نخواهد داشت.

80 اتوبوس نو در راه شیراز
شیرازی‌ها نیز هنوز تصمیمی درباره افزایش کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی نگرفته‌اند و رایزنی شورای شهر و شهرداری این شهر در این زمینه هنوز ادامه دارد. با این حال به نظر می‌رسد افزایش نرخ چندانی در این بخش در راه نخواهد بود. این را از اظهارات محمودرضا طالبان، عضو کمیسیون حمل‌و نقل و ترافیک شورای شهر شیراز می‌توان فهمید.
او معتقد است با توجه به اینکه دولت پیش‌بینی تورم 11درصد را در بودجه 95 داشته، نباید افزایش بالایی روی نرخ کرایه‌ها اعمال شود. وی با تاکید بر اینکه هنوز لایحه مربوط به کرایه تاکسی و اتوبوس از سوی شهرداری به شورای شهر ارسال نشده، معتقد است افزایش نرخ کرایه‌ها برای سال آینده بی‌رویه نخواهد بود.
طالبان با اشاره به اینکه دولت چند سالی است بودجه ناوگان اتوبوس و تاکسیرانی را اختصاص نداده، معتقد است همانطور که دولت در مسئله نوسازی ناوگان هوایی به طور ویژه وارد عمل شد، لازم است در حمل‌ونقل عمومی نیز وارد عمل شود. به گفته عضو شورای شهر شیراز، در 4 سال گذشته دولت اتوبوس جدیدی در اختیار شهرداری‌ها قرار نداده، در حالی که پیش از آن، 85 درصد قیمت اتوبوس از طرف دولت و 15 درصد از سوی شهرداری پرداخت می‌شد. آنطور که طالبان می‌گوید، قرارداد خرید 80 اتوبوس جدید برای ناوگان شهری شیراز با یک کارخانه داخلی منعقد شده و این احتمال وجود دارد که این اتوبوس‌ها تا پایان سال آینده به‌تدریج در اختیار شهرداری قرار بگیرد. نوسازی ناوگان تاکسیرانی این شهر نیز به گفته وی، در گیرودار مباحث مالی است و باید وزارت کشور در این زمینه وارد عمل شود. فاز یک خط یک مترو شیراز حدود یک سال و نیم است به بهره‌برداری رسیده و آنطور که عضو شورای این شهر می‌گوید، مدیریت شهری امیدوار است فاز دو این خط تا اواسط سال 95 به بهره‌برداری برسد.

خطوط جدید «بی‌آرتی» در اصفهان
یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که در سال 95 در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک شهری اصفهان رخ خواهد داد، اضافه شدن 2 خط اتوبوس تندرو (بی‌آرتی) جدید به شهر است. این خبر را ابوالفضل قربانی، رییس کمیسیون حمل‌ونقل، محیط‌زیست و فناوری اطلاعات شورای شهر اصفهان در پاسخ می‌دهد. به گفته او، در سال 95 قرار است 400 اتوبوس جدید وارد ناوگان اتوبوسرانی شهر شود.
بحث هوشمندسازی تاکسی‌های این کلانشهر در سال 95 نیز نکته دیگری است که قربانی به آن اشاره دارد. آنطور که او تاکید می‌کند، نصب دستگاه‌های هوشمند دریافت کرایه روی تاکسی‌های اصفهان آغاز شده و قرار است از ابتدای سال 95 استفاده از این دستگاه‌ها در همه تاکسی‌ها الزامی شود. بنا به گفته او، در این زمینه تسهیلاتی برای شهروندان تدارک دیده شده؛ از جمله اینکه شهروندان می‌توانند با استفاده از کارت بانکی، کرایه خود را پرداخت کنند. درباره کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی سال 95 هنوز تصمیمی در اصفهان گرفته نشده و آنطور که عضو شورای این شهر می‌گوید، شهرداری این شهر هنوز لایحه قیمت‌های پیشنهادی را به شورای شهر ارائه نداده است.

نوسازی 4هزار تاکسی فرسوده تبریز
بحث کرایه حمل‌ونقل عمومی سال 95 در تبریز هم هنوز به نتیجه نرسیده اما آنطور که یعقوب وحیدکیا، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تبریز  می‌گوید، در این زمینه پیشنهاد افزایش بین 18 تا 20درصدی کرایه تاکسی و اتوبوس به شورای شهر داده شده اما موضوع هنوز تعیین تکلیف نشده است. قرار است در سال 95 تبریز نگاه جدی به حوزه هوشمندسازی حمل‌ونقل و توسعه آی‌تی‌اس داشته باشد و زیرساخت‌های هوشمندسازی را توسعه دهد. به گفته وحیدکیا، در بخش حمل‌ونقل ریلی، توسعه ایستگاه‌های خط یک مترو تبریز در دستور کار است، همچنین مطالعات مربوط به احداث تراموا در این شهر آغاز شده و قرار است از فروردین در این شهر کلید بخورد. تجهیز و توسعه ناوگان اتوبوسرانی با خرید اتوبوس‌های برقی و یورو 4 نیز برای نخستین بار در تبریز در دستور کار مدیران شهری برای سال 95 قرار گرفته است.
وحیدکیا می‌گوید: در طرح نوسازی تاکسی‌ها، بیشترین ثبت نام بعد از تهران در تبریز بوده و تاکنون بیش از 2 هزار ثبت‌نام برای نوسازی تاکسی انجام شده است. به گفته او نوسازی 4هزار تاکسی فرسوده در این شهر در دستور کار است.