به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، در این مطلب نگاهی داریم به چند پدیده رایج در رانندگی حرفهای و اسپرتی، البته تاکید میکنیم که انجام این کارها در معابر عمومی نهتنها از نظر اخلاقی کاملا مردود است، بلکه از نظر قانون نیز یک حرکت خلاف تلقی میشود.
کمفرمانی و بیشفرمانی
کمفرمانی یا Under Steer و بیشفرمانی یا Over Steer، درون دایره پیچ و حین گردش با سرعت بالا رخ میدهد. کمفرمانی بیشتر در خودروهای دیفرانسیل جلو رخ میدهد و در این حالت، هر چند فرمان خودرو به سمت عبور از دایره پیچ گردش دارد اما به خاطر سرعت زیادتر از حد و همچنین، عدم چسبندگی کافی تایرها به مسیر، پیچیدن با دایرهای بزرگتر از مسیر مدنظر انجام میشود. البته کمفرمانی یک ایراد محسوب میشود چراکه باعث عدم هدایت صحیح خودرو در مسیر مورد نظر خواهد شد و یک اتفاق مطلوب نیست. اما بیشفرمانی هرچند باز هم اشاره به خارجشدن خودرو از تعادل و کنترل صحیح دارد اما یک حرکت نمایشی محسوب میشود و لذت رانندگی را افزایش میدهد. این پدیده بیشتر در خودروهای دیفرانسیل عقب رخ میدهد و یکی از راههای انجام حرکت دریفت است. در این وضعیت، بسته به نوع خودرو و چگونگی بروز این پدیده، انتهای خودرو به خاطر قدرت زیاد موتور و یا استفاده از ترمزدستی و یا قرارگیری در سطحی با قدرت درگیری کمتر، رو به خارج دایره پیچ میرود و خودرو از عقب لیز میخورد. برای رفع حالت کمفرمانی باید از فشار روی پدال گاز کم کرد و برای مقابله با حالت بیشفرمانی، باید فرمان را به سمتی بچرخانیم که انتهای خودرو در حال فرار کردن است تا از اسپینشدن یا همان دور زدن خودرو به دور محور عمودی، جلوگیری کرد.
دنده سرعتی
دنده سرعتی یا دنده قدرتی یا Power Shifting عملی است که به تعویض دنده بدون رها کردن پدال گاز گفته میشود. این روش که البته فشار زیادی به پیشرانه و سیستم انتقال قدرت میآورد، در زمانی مفید است که شتابگیری ادامهدار از اهمیت زیادی برخوردار باشد و به دنبال این باشیم که حین تعویض دنده کمترین اٌفت دور موتور رخ دهد. برای این منظور زمانی که پدال گاز را تا انتها فشار میدهیم، با یک تعویض سریع دنده بدون برداشتن پا از پدال گاز، اقدام به سبککردن دنده میکنیم. این حرکت میتواند در خودروهای قویتر و قرارگیری در مسیرهای لغزنده، منجر به ناپایداری خودرو شود.
پاشنه و پنجه
روش پنجه و پاشنه یا Heel and Toe در زمان معکوسدادن استفاده میشود و به منظور کاهش کمتر دور موتور حین تعویض دنده به یک پله سنگینتر در زمان معکوسدِهی است. فرض کنیم به یک پیچ نزدیک میشویم و نیاز است تا با معکوسدِهی بعد از کاهش سرعت، یک دنده سنگینتر انتخاب کنیم که بعد از عبور از پیچ بتوان دوباره شتابگیری کرد. اساس این روش، دوری از کاهش دور موتور در حین تعویض دنده و همچنین، ترمزگیری در عبور از پیچ برای کاهش سرعت است.
در حالت معمولی تعویض دنده و ترمزگیری در حین آن، یک پا روی کلاچ و یک پا روی ترمز قرار میگیرد که به همین دلیل، چون پا از روی پدال گاز برداشته میشود، دور موتور پایین خواهد آمد. پس همینطور که در حال ترمزگیری هستیم، با پای چپ کلاچ را گرفته و حین عبور از پیچ، پاشنه پای راست را روی گاز قرار میدهیم به طوری که پنجه روی ترمز بوده و در حال فشار پدال ترمز است. با این کار دور موتور بالا خواهد ماند و با تعویض دنده، شتابگیری سریعتری خواهیم داشت. این کار نیاز به تمرین زیادی دارد تا با یک هماهنگی سرعت تعویض دنده و شتابگیری افت نکند.
کلاچزنی
این کار فشار زیادی به صفحه کلاچ و پیشرانه وارد میکند و مثل حالت تیکاف، پلوسها را تحت تنش زیادی قرار میدهد. منظور از کلاچزنی، ایجاد یک شوک حین انتقال قدرت از موتور به چرخهاست به این معنی که حین شتابگیری و در نزدیکی محدوده دور موتوری که پیشرانه حداکثر گشتاور را دارد، اگر یک عمل نیمکلاچ صورت بگیرد، شوک و شتاب مضاعفی به خودرو وارد میکند. در حین نیمکلاچ، صفحه بهطور کامل با فلایویل درگیر نمیشود و چون از لبهها با فلایویل تماس پیدا میکند، دور بیشتری را منتقل میکند. این کار باعث شتابگیری در شروع حرکت یا حین حرکت میشود و میتواند شتابگیری خودرو را بهطور لحظهای، افزایش دهد.
حرکت در صافترین خط
رانندگان مسابقات در پیستهای بسته، سعی میکنند در طول مسیر و حین گذشتن از چند پیچ متوالی، خطی مستقیم در بین دایرههای پیچ پیدا کنند و با عبور از لبههای پیچ، کمترین تغییرات را به چپ و راست داشته باشند. در عامیانه، به این کار بریدن پیچ گفته میشود که خودرو از یک سمت به جای حرکت در مسیر خودش، برای طی کردن مسافتی کمتر به سمت مسیر مخالف میرود و به این ترتیب، پیچهای متوالی را با طول مسیر کمتری طی میکند. این کار باعث میشود تا هم مسافت کمتری طی شود و هم خودرو به خاطر طیکردن مستقیمترین مسیر ممکن، کمتر به بغلها لنگر بیندازد.