داستان ورود غیر قانونی خودروهای کلاسیک به ایران و بررسی معضلات آن
هجـــرت پر ماجـــرا
عصر خودرو - برخی عبارات در میان متخصصان و علاقهمندان خودروهای کلاسیک ایران بیش از پیش شنیده میشوند. یکی از این موارد، خودروهای مهاجر است؛ خودروهایی که در سالهای اخیر بیش از پیش خبرساز شدهاند و حتی در مواردی، پروندههایی در مورد آنها رسانهای شده و احکام سنگینی صادر شده است. در برخی موارد نیز درگیریهای شدیدی میان علاقهمندان در مورد اتهامات و گفتههای ناموثقی مطرح شده است.
يکشنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۶:۱۹:۰۰
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، اینکه دقیقا خودرو مهاجر چیست و چرایی علت مطرحشدن مکرر این عبارت در میان علاقهمندان، موضوعی است که در این مطلب به طور خلاصه به آن خواهیم پرداخت.
خودرو مهاجر چیست؟
عبارت خودرو مهاجر، به خودرویی اطلاق میشود که معمولا کلاسیک و یا کلاسیک جوان بوده، به طور غیرقانونی وارد کشور شده است. این بدین معناست که خودروهای مهاجر در حقیقت همان نمونههای دستدوم قاچاق شده به کشور هستند. اینکه چرا عبارت خودرو مهاجر به این خودروها اطلاق میشود نیز داستان جالبی دارد. بسیاری از متخصصان کشور عنوان میکنند که در ابتدای دهه 70 شمسی و با وقوع جنگ اول خلیج فارس که سیل مهاجران کویتی و عراقی وارد کشور شد، خودروهای زیادی نیز توسط این مهاجران و پناهندگان به ایران آمد. این خودروها خوشبختانه از نظر پلاک و سند بعدا مشکل خاصی پیدا نکردند، اما از همان موقع عدهای سودجو اقدام به واردات غیرقانونی خودرو کرده، خودروهایی که وارد میکردند را به جای خودرو مهاجران کویتی و عراقی معرفی میکردند. این رویه سبب شد تا خودروهای اینچنینی به مهاجر مشهور شوند.
چرا خودرو مهاجر؟
اصلیترین عامل ورود خودروهای کلاسیک و کلاسیک جوان در قالب خودرو مهاجر، غیرمجاز بودن واردات خودروهای دستدوم است. این بدین معناست که جز در مواردی خاص، اجازه ورود چنین خودرویی صادر نمیشود. پایین بودن قیمت برخی خودروها در کشورهای همسایه (خصوصا حاشیه خلیج فارس) و عطش سیر نشده موجود در بازار ایران، خود سبب میشود تا عدهای اقدام به واردات این خودروها از طرق غیرقانونی کنند. علاوه بر این، فرار از هزینههای گمرک و مالیات نیز سبب میشود تا عدهای به واردات خودرو مهاجر دست بزنند. عامل دیگری که سبب میشود تا واردات خودروهای کلاسیک به طور غیرقانونی رخ دهد، بالا بودن هزینه بازسازی و تعمیرات این خودروهاست. همین مورد سبب میشود تا عدهای به این فکر کنند که خرید یک نمونه سالم و نو از کشورهای دیگر و وارد کردن آن و استفاده از اسناد و مدارک نمونه خراب، هزینه بسیار کمتری نسبت به بازسازی نمونه موجود در کشور خواهد داشت.
معضلات ناشی از ورود خودروهای مهاجر
با آنکه عدهای متاسفانه از ورود این خودروها حمایت میکنند، اما بیشتر متخصصان و دلسوزان امر نسبت به ورود غیر قانونی خودروهای کلاسیک موضعی اعتراضی دارند. مواردی که این افراد به عنوان مشکلات ناشی از ورود این خودروها عنوان میکنند به شرح زیر است:
1) ورود خودروهای کلاسیک به طور غیرقانونی، دید نهادهای قانونی نسبت به خودروهای کلاسیک را خراب میکند. این بدین معناست که یک جو منفی و فضاسازی تخریبی نسبت به تمامی خودروهای کلاسیک در کشور ایجاد شده، ممکن است نهادهای ذیربط نسبت به تمامی خودروهای کلاسیک کشور مشکوک باشند. این عدم اعتماد قطعا به نفع جامعه خودروهای کلاسیک کشور نیست. استفاده از اسناد و مدارک خودروهایی نامربوط برای این موارد از جمله نکاتی است که بیش از پیش بدبینی را افزایش داده است. برای مثال ممکن است برای یک خودرو آمریکایی، از اسناد و مدارک شورولت نوا استفاده شود؛ امری که بهراحتی توسط نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی قابل تشخیص است.
2) ورود خودروهای مهاجر موجبات نابودی بسیاری از خودروها را فراهم آورده است. همانگونه که قبلا گفتیم، بسیاری از افراد به دلیل بالا بودن هزینه بازسازی خودروهای کلاسیک، اقدام به واردکردن یک نمونه سالم و استفاده از اسناد و مدارک و پلاک نمونه موجود در کشور میکنند. در نهایت هم نمونهای که در کشور بود اوراق میشود. این بدین معناست که خودروهای دارای اصالت و قانونی کشورمان طعمه سودای هزینه کمتر شده، بخشی از هویت تاریخی و کلاسیک کشورمان از بین میرود.
3) واردات غیرقانونی خودروهای کلاسیک سبب میشود تا مالکان و علاقهمندان خودروهای کلاسیک دلسرد شوند. وقتی مالکی با صرف هزینه و وقت زیاد، یکی از معدود نمونههای موجود از یک خودرو در کشورمان را خریداری و بازسازی میکند، در حقیقت عشق و علاقه خود را صرف کرده است. اما هنگامی که وی با نمونهای از خودرو خود مواجه میشود که با قیمتی بهمراتب کمتر به طور غیرقانونی وارد کشور شده و حتی از نظر فنی و ظاهری نیز وضعیتی بهتر دارد، قطعا دلسرد خواهد شد. این بدین معناست که ممکن است به تدریج عده بیشتری از خرید و بازسازی و حفظ میراث خودرویی کشورمان منصرف شوند و به واردات غیرقانونی روی بیاورند.
4) خودروهای مهاجر به نحوی به تاریخچه خودرویی کشور لطمه میزنند. معمولا کسانی که مالک این خودروها هستند و یا اقدام به وارد کردن خودروهای مهاجر میکنند، برای این خودروها تاریخچه و مشخصاتی جعلی دست و پا میکنند تا از ایجاد شبهه جلوگیری کنند. مواردی از جمله اینکه خودرو مذکور مدتها در محلی دورافتاده رها شده بود، خودرو مذکور به خواب رفته بود، خودرو سفارتی بوده و یا اینکه به صورت مزایدهای خریداری شده، از جمله مواردی هستند که برای تاریخچهسازی استفاده میشوند. علاوه بر این، بعضا خودروهایی که از اسناد و مدارک نمونههای اصیل استفاده میکنند نیز وارث تاریخچه آنها میشوند.
5) ورود غیر قانونی خودرو کلاسیک تا به امروز موجب مالباختهشدن تعدادی از هموطنان شده است. معمولا مقاطع زمانی معین، نهادهای قانونی برای کشف و انهدام باندهای واردات خودرو مهاجر بسیج میشوند و تعداد زیادی خودرو با مدارک و اصالت غیرقانونی نیز توقیف میشوند. در برخی موارد افرادی که با وسوسه پرداخت پول کمتر به دام سودجویان افتادهاند، خودرو خود را از دست میدهند؛ خودرویی که ممکن است دهها و حتی چند صد میلیون تومان برایش پرداخته باشند. در مواردی نیز افراد از عدم اصالت و غیرقانونی بودن خودرو مطلع هستند، اما ریسک میکنند و در نهایت مال و خودرو خود را از دست میدهند. علاوه بر این پروندههایی با مجازات سخت نیز در این زمینه دیده شده است.