عصر خودرو- توقف نهایی تولید و شماره‌گذاری موتورسیکلتهای کاربراتوری از ابتدای سال جاری و نیز اضافه شدن هشت استاندارد اجباری جدید به استانداردهای ۱۷گانه برای کلیه موتورسیکلتها از ابتدای سال آینده، مهمترین تصمیماتی بود که در مورد این وسیله نقلیه در سال ۱۳۹۶ اتخاذ شد.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایسنا، مصوبه اولیه دولت مبنی بر توقف شماره‌گذاری موتورسیکلتهای کاربراتوری از ابتدای مهرماه سال 1395، امید حذف کامل این وسیله دودزا را به ارمغان آورده بود که ناگهان انتشار ادعایی در مورد ثبت سفارش 430 هزار موتورسیکلت کاربراتوری همچون پتکی بر سر مصوبه اولیه دولت فرود آمد تا متاسفانه تبصره‌ای بر مصوبه اولیه مبنی بر ارائه مجوز پلاک‌گذاری به موتورسیکلت هایی که engine (موتور) آنها، قبل از تاریخ ابلاغ مصوبه ثبت سفارش شده، اضافه شود.
تعویق شش ماهه در مقابله با ممنوعیت شماره گذاری موتورسیکلتهای کاربراتوری
اسفندماه سال 1394 هیات وزیران در مصوبه‌ای اعلام کرد از تاریخ ابتدای مهرماه سال 1395 تولید موتورسیکلتهای کاربراتوری ممنوع است. مصوبه‌ای که در دوم تیرماه همان سال با اضافه شدن تبصره‌ای دچار تغییر و در نهایت اعلام شد که اگر ثبت سفارشی قبل از دوم تیرماه سال 1395 صورت گرفته این فرصت فراهم است که تا پایان این سال تولید مدنظر قرار گیرد. در نهایت از تاریخ ابتدای فروردین‌ماه سال 1396 به طور کلی تولید موتورسیکلتهای کاربراتوری ممنوع شد تا صرفا تولید موتورسیکلتهای انژکتوری مجاز شمرده شود.
بنابراین بر اساس این قانون از ابتدای سال 1396 تولید موتورسیکلتهای کاربراتوری ممنوع شد تا به جای آن تولید موتورسیکلت انژکتوری در دستور کار قرار گیرد که در این راستا سازمان ملی استاندارد نیز به موتورسیکلت کاربراتوری گواهی تاییدیه نوع نخواهد داد و علاوه بر این شماره‌گذاری این موتورسیکلت توسط پلیس انجام نمی‌گیرد.
تردد 3.5 میلیون موتورسیکلت کاربراتوری در تهران
طبق آمار از 11 میلیون موتورسیکلت در کشور 3.5 میلیون موتورسیکلت در تهران جابه‌جا می‌شوند که تا قبل از سال 1396 تمامی آنها کاربراتوری بودند و حتی پس از مصوبه هیات وزیران به منظور تولید موتورسیکلتهای انژکتوری به جای موتورسیکلت کاربراتوری از ابتدای سال جاری، طی شش ماهه نخست تنها 48 هزار موتورسیکلت انژکتوری تولید شده و این در حالی است که عمده تولید موتورسیکلت در نیمه نخست سال بوده و تنها 25 درصد تولید این وسیله نقلیه در شش ماهه دوم سال مدنظر قرار می‌گیرد.
اختلاف 6 برابری میزان آلایندگی موتورسیکلتهای کاربراتوری
موتورسیکلت کاربراتوری اختلاف دو تا شش برابری در میزان افزایش آلایندگی با گذشت زمان پس از استفاده نسبت به وضعیت کارخانه‌ای دارند. این موتورسیکلت ها که در ناوگان حمل و نقل مورد استفاده قرار می‌گیرند پس از آن‌که گواهی تاییدیه نوع از سازمان ملی استاندارد اخذ کردند و مورد استفاده قرار گرفتند پس از گذشت زمان افزایش دو تا شش برابری در میزان آلایندگی هوا نسبت به زمان تولید در کارخانه و اخذ گواهی تاییدیه نوع پیدا می کنند.
این درحالی است که موتورسیکلتهای انژکتوری پس از استفاده نسبت به زمان تولید در کارخانه تنها یک تا سه درصد در بحث میزان آلایندگی دچار تغییر شده و در قیاس با موتورسیکلت کاربراتوری شرایط بسیار مطلوب‌تری دارند.
علت مقابله با تولید کاربراتوری‌ها و جایگزینی انژکتوری‌ها
یکی از اصلی‌ترین دلایل این اقدام توسط دولت جلوگیری از افزایش آلودگی هوای تهران به دلیل حجم بالای آلاینده‌های تولید شده توسط موتورسیکلت کاربراتوری بود، چرا که این موتورسیکلت هرچند در ابتدای امر دارای میزان آلایندگی مشخصی هستند، اما به مرور زمان و پس از کارکرد دچار تغییر در میزان آلایندگی می‌شوند و بر این اساس موجب خواهند شد که آلودگی هوای تهران به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد.
طبق قانون مسوول اصلی آلایندگی خودرو و موتورسیکلت چه از لحاظ صوتی و چه از لحاظ کاربری برعهده سازمان حفاظت محیط زیست است، هرچند که آزمایش‌های مربوطه در خصوص استانداردها توسط سازمان ملی استاندارد ایران صورت می‌گیرد.
یکی از اساسی‌ترین مشکلات موتورسیکلت کاربراتوری این است که میزان آلایندگی آنها پایدار نیست و کاربر می‌تواند میزان مصرف این وسیله نقلیه را دستخوش تغییر کرده و بر میزان آلایندگی هوا بیفزاید، اما موتورسیکلتهای انژکتوری دارای ثبات و پایداری در سوخت‌رسانی هستند و همان مشخصات اولیه خود در زمان تولید کارخانه‌ای را حفظ می‌کنند و تا پایان عمر خود با همین ویژگی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند تا کاربر نتواند آنها را دچار تغییر کند.
در مسیر تخلف؛ شماره گذاری کاربراتوری به اسم انژکتوری
در شهریور ماه سال جاری بود که ابوالفضل حجازی -عضو انجمن صنعت موتورسیکلت ایران- از تخلف پلاک‌گذاری موتورسیلکت‌های کاربراتوری به جای موتورسیلکت انژکتوری خبر داد و گفت که شنیده اند موتورسیکلتهای کاربراتوری به جای موتورسیکلتهای انژکتوری پلاک‌گذاری می‌شود و این شماره‌گذاری توسط پلیس راهور صورت می‌گیرد. مساله‌ای که وجود دارد این است که با تغییراتی در مرحله پلاک‌گذاری از سوی دارندگان موتورسیکلت همراه هستیم و علی‌رغم درخواست‌هایی که از سازمان استاندارد داشته‌ایم متاسفانه پاسخی در جهت رفع این مشکل دریافت نکرده‌ایم چراکه در این خصوص ضعف قانونی وجود دارد و با تغییراتی که در قطعات موتورسیکلت ایجاد می‌شود شاهد بروز خطا در تشخیص انژکتوری یا کاربراتوری بودن موتورسیکلتها هستیم.
وی همچنین با انتقاد از نبود کنترل‌های لازم و باز بودن مراحل ثبت سفارش موتورسیکلتهای کاربراتوری اظهارکرد که به چه علت در حال حاضر امکان ثبت سفارش موتورسیکلتهای کاربراتوری وجود دارد و چه کسی باید بر قانون و مصوبه‌های آن نظارت کند. زمانی که موتورسیکلت کاربراتوری با قیمت 500 تا 600 هزار تومان ارزان‌تر در اختیار مردم قرار می‌گیرد قطعا مردم به موتورسیکلت انژکتوری روی نمی‌آورند.
سرنوشت پراید در انتظار موتورسیکلتهای 125 سی‌سی
حدود 40 سال از زمان تولید موتورسیکلتهای 125 سی‌سی می‌گذرد و در حالی که اجازه تولید و تردد این وسیله نقلیه در هیچ یک از کشورهای توسعه یافته داده نمی‌شود، اما همچنان عمده ترین موتورسیکلت تولیدی در ایران است.
علی‌رغم رعایت استانداردهای تعیین شده توسط سازمان ملی استاندارد جهت شماره گذاری موتورسیکلتهای 125 سی‌سی اما خط تولید این وسیله نقلیه در دنیا متوقف شده است. وسیله نقلیه‌ای که تا سال گذشته 95 درصد از میزان موتورسیکلت در ایران را شامل می‌شد و در سال جاری رقم آن به 65 الی 70 درصد کاهش یافته است. در نهایت به نظر می‌رسد همان گونه که خط تولید موتورسیکلتهای 125 سی سی در سایر کشورهای دنیا از مدت‌ها قبل متوقف شده باید در ایران نیز توقف خط تولید این وسیله نقلیه نیز در ایران نیز آن در دستور کار قرار گیرد.
تولید موتورسیکلت با رعایت استانداردهای اجباری جدید از ابتدای سال آینده
از ابتدای دی‌ماه سال جاری هشت عنوان استاندارد به استانداردهای اجباری موتورسیکلتها اضافه شد تا تعداد استانداردهای مورد نظر در خصوص این مدل از وسایل نقلیه که تا کنون ١٧ مورد بوده است به 25 مورد افزایش یابد. این درحالی است که اگر هر موتورسیکلتی نتواند تا پایان سال تاییدیه مربوط به این هشت استاندارد را اخذ کند با عدم شماره‌گذاری روبرو خواهد شد.
بر اساس تصمیم اتخاذ شده هشت مورد استاندارد جدید موتورسیکلتها شامل برجستگی های بیرونی، آیینه های دید عقب، مخزن سوخت، راهکارهای جلوگیری از دستکاری، سازگاری الکترومغناطیسی، وسایل اتصال یدک کش، تکیه گاه های کمربند ایمنی و کمربند ایمنی موتورسیکلت های سه و چهار چرخ، شیشه و شیشه شور و در نهایت برف پاک کن ضد یخ و ضد مه موتورسیکلت های سه و چهار چرخ است.
پیش از این تولیدکنندگان موتورسیکلت تنها مکلف به اخذ تاییدیه استاندارد در موارد 17 گانه سیستم ترمزگیری - مشخصات کنترل ها، هشداردهنده ها و نشانگرها - تجهیزات هشداردهنده صوتی - پایداری تکیه گاه (جک) برای وسایل نقلیه دوچرخ - دستگیره سرنشین برای وسایل نقلیه دوچرخ - تجهیزات ضد سرقت - پلاک های شناسایی - نصب تجهیزات روشنایی و چراغ ها - نصب تجهیزات روشنایی و چراغ ها - موقعیت نصب پلاک عقب - حداکثر سرعت طراحی - حداکثر توان خالص و گشتاور انجین - سرعت سنج - تایر ها - تجهیزات روشنایی و وسایل هشداردهنده نوری - باتری موتورسیکلت و مصرف سوخت، تعیین معیار انتشار دی اکسید کربن و دستورالعمل برچسب انرژی بودند.
