نقش مدیریت خشم در اصلاح الگوهای رانندگی

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، امور مربوط به رانندگی به دلیل آن که اموری غیرقابل پیش‌بینی هستند، به‌طور مرتب اتفاق می‌افتند و امور خطرناکی را شامل می‌شوند، مسائل هیجانی چالش‌برانگیزی به همراه دارند؛ بنابراین رفتار رانندگان در این زمینه بسیار متفاوت است. بسیاری از رانندگان این شرایط را تنشی هیجانی تلقی کرده و مقابله و برخورد با آن را دشوار می‌دانند.
از سوی دیگر رانندگان بیشتر دارای انگیزه رقابت‌جویی بوده و از آزردگی هیجانی خود، آگاه نیستند. این مسئله انگیزه‌ها و اهداف آنها را متاثر کرده و موجب تحریف تفکر راننده و افزایش هیجان‌های خارج از کنترل فرد می‌شود.

مسئله ترافیک و رانندگی در شهر به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم زندگی شهری در تعاملات اجتماعی و روابط بین فردی موردتوجه است زیرا مشکل ترافیک و رانندگی‌های تهاجمی و پیامدهای ناشی از آن به‌ویژه در مناطق شهری، حیات فردی و زندگی اجتماعی همگان را متأثر می‌کند.
امروزه در بیشتر کشورهای پیشرفته، به لحاظ اهمیت و نقش فرهنگ‌پذیری و ویژگی‌های شخصیتی افراد در رانندگی، قانون‌مداری، اجتناب و پیشگیری از حوادث و سوانح خیابانی و جاده‌ای، در بررسی معضل ترافیک و حوادث ناشی از رانندگی‌های تهاجمی، بیشترین توجه به روانشناسی رانندگی معطوف می‌شود. در واقع محورها و مباحث اصلی روانشناسی رانندگی یا روانشناسی ترافیک، آمیزه‌ای از یافته‌های دیگر حوزه‌های مرتبط با روانشناسی همچون روانشناسی اجتماعی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی رشد، روانشناسی سلامت، روانشناسی بالینی و روانشناسی کاربردی است. همه سخن این است که چگونگی نظام ارزش‌ها، باورها و نگرش‌ها، احساسات و انگیزه‌ها و مجموعه رفتارهای فردی و اجتماعی انسان می‌تواند به‌عنوان اصلی‌ترین عامل در تبیین معضل یا پدیده ترافیک، مورد توجه قرار گیرد.
منش اجتماعی و ویژگی‌های شخصیتی راننده، شرایط حاکم بر حوزه شناختی، احساسی و عاطفی، رفتاری، حسی و حرکتی او می‌تواند بیشترین نقش را در ارتباط با ترافیک و تصادفات رانندگی داشته باشد. مطابق گزارش‌های آماری، در بیشتر کشورهای جهان علت اصلی تصادفات رانندگی و حوادث جاده‌ای و خیابانی، رانندگی تهاجمی است.

راننده پرخاشگر، راننده‌ای است که با توسل به درگیری و خشونت، قصد انجام رفتار خلاف مقررات راهنمایی و رانندگی را دارد. اعمالی همچون تغییر مسیر ناگهانی و خطرناک، سبقت غیرمجاز، رعایت نکردن فاصله مناسب طولی و عرضی، بوق زدن‌های مکرر، استفاده از نور بالا برای تنبیه دیگران، حرکت سریع و تعقیب و گریز خودرویی، سرعت‌های نابه‌جا، مانور و تغییر مسیر به‌طور مکرر، اشغال طولانی خط سبقت، ترمزهای ناگهانی و مکرر، انحراف از مسیر اصلی و عبور از خط مقابل برای رهایی از ترافیک غیرروان و قانون‌شکنی و دیگر رفتارهای ناپسند همراه با فحاشی و هتاکی به دیگران، در کارنامه رانندگی افراد پرخاشگر کاملا مشهود است.

صرف زمان، معطلی و کندی ترافیک، مهارت نداشتن در رانندگی، آلودگی‌های صوتی موجود در محیط، مشکلات روانی راننده، نابسامانی ترافیک و تاثیر آلودگی هوا بر سیستم عصبی از عوامل موثر در بروز رفتار پرخاشگرانه رانندگان هستند. این عوامل به‌طور مجزا باعث بروز عکس‌العمل‌های نامناسب یا کاهش توانایی‌های فکری و جسمی راننده خواهد شد. رانندگی یکی از مواردی است که شخصیت انسان را در اجتماع آشکار می‌کند و می‌توان گفت ابعاد فرهنگی رشد اجتماعی و میزان ادب و علاقه فرد را نسبت به همنوعان‌اش نشان می‌دهد. نیاز راننده به داشتن فرهنگ و تجربه بالا و اطلاع کافی از مسائل قانونی و فنی، مقوله‌ای ضروری برای نشان‌دادن عکس‌العمل‌های مناسب است.