شاهرود پیشگام در شهر انسان‌محور

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از مهر ، موضوع شهر انسان محور تقریبا موضوع جدیدی در مدیریت شهری است که به همت ان.جی.اوهای مردمی و اساتید دانشگاه در شاهرود مطرح و مورد استقبال مدیران شهری قرارگرفته است، تحقیقات کلان‌شهرهای بزرگ ایران نشان می‌دهد که افزوده شدن تقاطع‌های هم سطح و غیر همسطح و بیشتر شدن اتوبان‌ها نتوانسته به حل معضل ترافیک کمک چندانی کند بنابراین هر چه مسیر را برای تردد خودروها بیشتر بازکنیم به همان نسبت ترافیک افزون‌تر خواهیم داشت ازاین‌رو برنامه‌ریزان می‌کوشند تا برای داشتن جامعه سالم توجه مسئولان را به سمت شهر ایمن به منظور پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری سوق دهند که شاهرود نیز از این حیث بی‌بهره نبوده است.

ایجاد اقدامات زیرساختی مانند توسعه استفاده از دوچرخه به‌تنهایی قابل‌اجرا نخواهد بود مگر آنکه نهادی مانند شهرداری و مشاوران شهری وارد کار شوند که خوشبختانه رویکرد شورای پنجم نیز بر همین اصل استوار است و می‌کوشد تا با استفاده از صاحب‌نظران بهترین ایده را در شهر عملیاتی سازد.

فقدان برنامه‌ریزی شهری

به دلیل نبودن برنامه‌ریزی مناسب امروز شاهد شلوغی بیش از حد هسته مرکزی شهر شاهرود به دلیل تجمع ساختمان پزشکان هستیم
به دلیل نبودن برنامه‌ریزی مناسب امروز شاهد شلوغی بیش از حد هسته مرکزی شهر شاهرود به دلیل تجمع ساختمان پزشکان هستیم که اگر مورد اورژانسی اتفاق بیفتد قطعا امدادرسانی را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند ازاین‌روی مدیران شهری به دنبال رفع مشکلات مرکز شهر هستند.

شهر شاهرود با مواردی نظیر ترافیک و آلودگی صوتی به واسطه حضور بیش‌ازحد خودرو مواجه است که این امر تأثیرات روحی و روانی بر روی شهروندان خواهد داشت، درست است که به خودرو نیاز داریم اما فرهنگ استفاده از آن می‌تواند شرایط زیست سالم‌تری را به همراه داشته باشد ازاین‌رو در سلسله گزارش‌های خبرگزاری مهر موضوع تبدیل شهر انسان محور در شاهرود پیگیری شده است.

ضرورت رساندن پیام رویکرد شهر انسان محور به گوش جامعه

استاد دانشگاه صنعتی شاهرود  ضمن بیان اینکه در خصوص تحقق شهر انسان محور بر روی کشورهای بسیاری مطالعه انجام دادیم و به‌روشنی دریافتیم که هدف اصلی کشورهای توسعه‌یافته ایجاد شرایط زیست بهتر است، ابراز داشت: دنیای امروز دچار پارادوکس تکنولوژی شده است، یعنی علی رغم همه کمکی که فناوری به رفاه بشریت کرد؛ خود به بزرگ‌ترین آسیب زندگی ما تبدیل شد که نمونه آن را درکلان شهرهای امروز ایران می‌توان مشاهده کرد.

محمد رضا مجاهدی یکی از اصلی ترین رسالت‌های دانشگاه را رساندن پیام رویکرد شهر انسان محور به گوش جامعه خواند و ابراز داشت: امروز درگیر مشکلاتی هستیم که کشورهای اروپایی در دهه 70 و 80 میلادی از آن خلاص شدند و امروز این مهم می‌طلبد تا تجربیات آن‌ها را برای بهتر شدن شرایط زیست در شاهرود به‌کارگیری کنیم.

وی اضافه کرد: درکشورهای اسکاندیناوی مطالعات زیادی برای معکوس کردن هرم تکنولوژی در شهرها صورت گرفته است،  یعنی به جای استفاده از خودروهای شخصی که قاعده‌ هرم را تشکیل داده‌اند، جامعه به سمت حمایت از عابران پیاده، حمل‌ونقل عمومی و استفاده از دوچرخه حرکت کرده می‌کند.

متوسط سفر شهری در شاهرود 6 دقیقه است

شاهرود به راحتی می‌تواند به جواهر شهرهای ایران در زمینه انسان محوری تبدیل شود
استاد دانشگاه صنعتی شاهرود بابیان اینکه درکشور ما به‌عنوان یک کشور جهان‌سومی، خودرو وسیله لوکس محسوب می‌شود و مردم حق خود می‌دانند که از آن استفاده کنند، ابراز داشت: در شهرهای مدرن دنیا محدودیت‌هایی برای استفاده از خودرو در نظر گرفته می‌شود، همانطور که می‌دانیم در شاهرود مطالبات مردم برعکس روند تفکری که در شهرهای استاندارد دنیا وجود دارد صورت می‌گیرد و این دقیقا در تضاد با پتانسیل‌های شهر شاهرود است، شاهرود به راحتی می‌تواند به جواهر شهرهای ایران در زمینه انسان محوری تبدیل شود، زیرا متوسط سفر شهری در شاهرود تنها شش دقیقه است.

مجاهدی بابیان اینکه الگوهای حمل‌ونقل باید اصلاح و حمل‌ونقل عمومی، پیاده و دوچرخه را باید از خودروها پس گرفت، ابراز داشت: این سیاست را می‌توان با تشویق و هم وضع قوانین پیگیری کرد به‌عنوان مثال کنترل سرعت یکی از ابزارهای است که در شهرهایی مثل کپنهاگ پایتخت دانمارک اجرا شد دانمارکی‌ها حداکثر سرعت درون شهر را 15 کیلومتر قرار داده اند که همین امر خودبه‌خود باعث ترجیح پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در بین مردم شده است.

وی بابیان اینکه بخش فرهنگی اندکی زمان‌بر است و مطالعات گسترده را می‌طلبد، اضافه کرد: برای داشتن شهری بهتر نیاز تلاش همه افراد هستیم و باید همه ارگان ها و دستگاه‌ها به صورت هماهنگ با حمایت مردم مسیر را پیش گیرند بوگوتا در کلمبیا به‌عنوان یک شهر جهان‌سومی موفق شد در کمتر از شش سال سطح کیفی زندگی مردم و میزان جرایم شکل‌گرفته در آن را با در پیش گرفتن سیاست های مربوط به شهر انسان محور بهبود بخشد.

تحقق شهر انسان محور از گذر کار فرهنگی

استاد معماری دانشگاه شاهرود در ادامه ابراز داشت: مسئولان شهری بوگوتا سه سال اول این پروژه صرفا کار فرهنگی انجام دادند سپس طی سه سال دوم با ایجاد پیاده راه و مسیرهای دوچرخه و زیباسازی شهر مردم را به سمت عدم استفاده از خودرو سوق دادند ما نیز باید ابتدا مطالبات مردم را به این سمت هدایت کنیم.

مجاهدی در ادامه تصریح کرد بابیان اینکه در بحث اجرایی کردن طرح شهر انسان محور قدم ابتدایی ما در شاهرود خلوت کردن مرکز شهر از خودروها است، ابراز داشت: پیشنهاد می‌شود به این منظور شش ماه کار فرهنگی انجام دهیم و در این فاصله تیم مشاوره به این موضوع بپردازد، یکی از کارهایی که می‌توان انجام داد توسعه فضاهای عمومی و ارائه خدمات شهری به محلات است تا حجم سفرهای درون‌شهری را کاهش دهد یعنی مردم شهرک‌ها و محلات باید همه امکانات موردنیاز خود از فرهنگی و تفریحی گرفته تا اقتصادی را در نزدیک‌ترین نقطه به محل سکونتشان برآورده کنند.

وی اضافه کرد: خیابان مزار شاهرود به سبب بافت تاریخی منحصربه‌فرد و خورده فروشی‌هایی که در آن وجود دارد بالاترین ظرفیت را برای ایجاد پیاده راه در بین دیگر مسیرهای شهر دارد.

تجربه روز بدون خودرو

شاهرود از تمام پتانسیل‌های لازم برای تبدیل به شهر نمونه انسان‌محور و طبیعت‌گرا برخوردار است
استاد معماری دانشگاه صنعتی شاهرود بابیان اینکه شهرداری می‌تواند با رونق دادن به رویدادهای فرهنگی و اجتماعی گام مهمی را برای اصلاح الگوی مطالبات مردم بردارد، ابراز داشت: روش دیگر استفاده از تجربه روز بدون خودرو است که در شهرهای مدرن دنیا به صورت مرتب اجرا می‌شود و به غیر از یک‌سری خیابان‌های ضروری در روزهایی از سال عبور و مرور خودروها را از برخی خیابان‌ها محدود می‌کنند.

مجاهدی اضافه کرد: برای اینکه شاهرود را به‌عنوان برند ملی معرفی کنیم باید از ظرفیت‌های منحصربه‌فرد آن نظیر عرفان و طبیعت استفاده کرد، ازاین‌رو همه باید دست‌به‌دست هم دهیم تا بر کیفیت، زیبایی و امنیت شهرمان افزوده شود چراکه شهر خوب، یافتنی نیست، بلکه ساختی است.

وی بابیان اینکه شاهرود از تمام پتانسیل‌های لازم برای تبدیل به شهر نمونه انسان‌محور و طبیعت‌گرا برخوردار است، اضافه کرد: شهری که حرکت پیاده، دوچرخه و وسایل حمل‌ونقل عمومی بر حرکت خودرو به‌ویژه در نواحی مرکزی آن اولویت داشته باشد و فضاهای امن و بدون خطری برای حرکت و تعاملات اجتماعی شهروندان فراهم کند، انسان محور است.

شاهرود نیازمند برند زیبا برای معرفی

پژوهشگر مدیریت شهری نیز ضمن بیان اینکه شاهرود قابلیت تبدیل به شهر انسان محور را دارد، ابراز داشت: با شنیدن نام اصفهان فورا میدان نقش‌جهان به ذهن‌ها متبادر می‌شود در خیابان مزار شاهرود چندین المان و بنای تاریخی مانند مسجد شیخ علی اکبر، بازار، حمام، مدرسه علمیه و غیره وجود دارد که خود می‌تواند با کمی رسیدگی برند زیبا برای معرفی شاهرود باشد.

اعظم سرکرده‌ای بابیان اینکه دانشگاه‌ها سال‌ها منتظر بودند تا نگاهی به مانند شورای اسلامی شهر شاهرود نسبت به مدیریت شکل گیرد، ابراز داشت: این بسیار خوشحال‌کننده است که اعضای شورای پنجم شاهرود به‌خوبی ضرورت‌های شهر انسان محور را می‌شناسند و برای رسیدن به آن تلاش می‌کنند، امیدوارم در اجرا هم ادارات و سازمان‌هایی که قرار است به شما کمک کنند همین دید را داشته باشند.

داشتن تقاطع غیر همسطح نماد پیشرفت نیست

دنیا پنجاه سال پیش به سوی تقاطع غیر همسطح رفت والان فهمیده که اشتباه کرده است
نائب رئیس شورای شهر شاهرود در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه دنیا پنجاه سال پیش به سوی تقاطع غیر همسطح رفت والان فهمیده که اشتباه کرده است، ابراز داشت: در شهری مثل سمنان که طی سال‌های اخیر با بودجه دولتی چندین تقاطع غیر همسطح در آن ساخته شد امروز حداقل در دو مورد اذعان دارند که اشتباهاتی صورت گرفته است.

طباطبایی در ادامه تصریح کرد: خصلت تقاطع‌های غیر همسطح این که حتی اگر 10 تقاطع از آن هارا در شاهرود احداث و چند صد میلیارد تومان هزینه کنیم هیچ مسافری انگیزه بازدید از آن‌ها را نخواهد داشت و از سویی کاری نیز در راستای سیاست های شهری ماپیش نخواهد رفت بنابراین باید به جای این‌گونه هزینه کردن به سراغ طرح‌های ویژه‌ای رفت که درگذشته نیز برخی شهرداران امثال آقای حاج محمدی روی آن کارکرده‌اند.

وی اضافه کرد: به‌عنوان نمونه طرحی وجود دارد که زمان آقای حاج محمدی به عنوان شهردار تهیه‌شده و در مرکز شهر قابل اجراشدن دارد و حتی به تصویب وزارت کشور رسید، این طرح چیزی شبیه میدان نقش‌جهان اصفهان است که امیدوارم به‌زودی به صحن شورا آورده شود.

نائب رئیس شورای شهر شاهرود با تاکید بر اینکه در زمینه فرهنگ‌سازی باید هرچه زودتر فعالیت کرد، ابراز داشت: طی سال گذشته تنها با کار کردن روی ظواهر شهری توانستیم اعتماد عمومی را جلب کنیم لذا باید همین مسیر را ادامه دهیم و همکاری‌های مردم را پاس بداریم، نمی‌دانم ورود ما به بحث فرهنگ‌سازی در عرض چند سال نتیجه خواهد داد و شاید دهه‌ها طول بکشد. تا آن زمان برای جلب نظر جامعه‌ای که هنوز تقاطع غیر همسطح را نماد پیشرفت میداند چه کنیم؟

ایجاد تقاطع غیر همسطح گام آخر

رئیس شورای شهر شاهرود نیز  ابراز داشت: متاسفانه مردم با دیدن شهرهایی مثل سمنان احساس می‌کنند که باید در شاهرود هم تقاطع ساخته شود نمی توانم قضاوت کنم که در آنجا ضرورتی وجود داشته است یا خیر اما مسلما همکاران من در شورا روزی به این نتیجه برسند که این تقاطع موردنیاز است حتما با استفاده از نظر کارشناسان در زمینه احداث آن اقدام خواهند کرد اما اکنون شرایط شاهرود نوع دیگری است.

حسینعلی سمیعی در ادامه تصریح کرد: تلاش شورا بر آن است که از همه ظرفیت‌های دانشگاهی استفاده کند و در این شرایط نیز نگاهی به سبد آراء دوره بعدی ندارد و کارهایی که شاید به‌نوعی خیانت به مردم باشد را برای به دست آوردن رأی در دوره‌های بعدی انجام نخواهد داد. شورا به دنبال تصمیمات پخته با قابلیت اجرایی است.

وی اضافه کرد: تمام تصمیمات این جلسات به سمت عملیاتی شدن پیش خواهد رفت خیلی از ما از بخش اعظم ظرفیت‌های شاهرود بی‌اطلاع هستیم و تبلیغ این ظرفیت‌ها می‌تواند به معرفی آن‌ها کمک کند، لذا ساختن یک شهر اولین قدم برای تبلیغ آن است.

شهر انسان محور تحقق اقتصاد مقاومتی

چه‌کار خیری ارزشمندتر از اینکه خودرو محوری را رها و با جایگزینی رکاب به‌جای پدال به کیفیت آسمان آبی کمک کنیم
عضو هیئت‌علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور بابیان اینکه مصداق بارز اقتصاد مقاومتی الگوی ساده زیستی و کنار گذاشتن خودروها است، ابراز داشت: با عدم استفاده از خودرو می‌توانیم اکسیژن را برای 305 نفر ذخیره کنیم و چه‌کار خیری ارزشمندتر از اینکه خودرو محوری را رها و با جایگزینی رکاب به‌جای پدال به کیفیت آسمان آبی کمک کنیم.

محمد درویش با بیان اینکه همه اقشار و گروه‌های مختلف باید در برابر مبارزه با خودرو محوری همگام و همسو شوند، تصریح کرد: زمانی مردم ببینند که نخبگان، افراد سرشناس و طبقه قابل‌احترام شهر مانند ورزشکاران، قهرمانان و هنرمندان از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کرده یا پیاده می‌روند باعث می‌شود تا آن‌ها نیز همین رویه را تداوم بخشند و درنهایت به سمت یک شهر زیست محور حرکت خواهیم کرد.

وی اضافه کرد: طبق آمار وزارت بهداشت پنج بیماری دیابت، فشارخون، سکته‌های قلبی و مغزی سالانه 30 هزار میلیارد تومان به اقتصاد ایران ضربه می‌زند، یعنی 20 برابر بودجه یک سال ورزش و جوانان که قرار است به سلامت و شادابی ایرانیان کمک کند و مهم‌ترین دلیل تشدید این بیماری‌ها پرخوری و کم تحرکی است و باید با تشویق هموطنان درراه ساختن شهری انسان محور تلاش کنیم.

نیمکت شهری راهی برای تشویق پیاده‌روی

عضو کار گروه شهر انسان محور  ضمن بیان اینکه در شهر انسان محور باید سهم پیاده، دوچرخه و خودرو شخصی کاملا مشخص‌شده باشد، ابراز داشت: طی دو سال اخیر از زمان تشکیل این کارگروه، با برگزاری چندین همایش و برنامه دوچرخ سواری و محله محوری با رویکرد خوب شهرداری شاهرود شاهد پیشرفت‌های خوبی در زمینه تحقق شهر انسان محور هستیم که از آن جمله می‌توان به نصب نیمکت‌های شهری را اشاره کرد.

ملیحه شاه ولی ضمن بیان اینکه شاهرود ازنظر حضور بیش‌ازحد وسیله نقلیه شخصی در بافت شهری در مرکز و محلات شهری دچار بحران و معضلاتی شده است، ابراز داشت: در خصوص کنار گذاشتن خودرو به نظر می‌رسد که مسئولان شاهرود چندان آماده نیستند و حتی به صورت تفننی نیز سوار دوچرخه نشدند اما با این حال بازهم قدم‌های خوبی برداشته شد.

وی با یادآوری اینکه مردم شاهرود برای بحث پذیرش شهر انسان محور بسیار آماده هستند، اضافه کرد: در همایش‌های دوچرخه‌سواری به‌خوبی این نکته را شاهد بودیم که کودکان به عنوان یک اهرم و تلنگر به خانواده‌ها برای دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی اصرار داشتند اما با این حال برنامه‌های بسیاری در دستور این کارگروه قرار دارد تا بتوانیم بافرهنگ‌سازی مقوله انسان محوری شاهرود را بیش از پیش تبیین کنیم.

تعریض پیاده‌روها در دستور کار

توجه به حمل‌ونقل عمومی و بهره‌گیری از ظرفیت دوچرخه در برنامه‌ریزی شهری شاهرود قرار دارد
شهردار شاهرود بابیان اینکه رسیدن به شهری انسان محور و ایجاد مسیر پیاده‌رو و جابه‌جایی سفرهای درون‌شهری در دستور کار قرار دارد، ابراز داشت: در حال حاضر مشکل شاهرود ایجاد پیاده‌رو نیست بلکه به دلیل معابر کم عرض متاسفانه توجه جدی در هیچ کدام از معابر به عابر پیاده صورت نگرفته است و همه عرصه پیاده‌رو در تصرف خیابان‌ها هستند.

محسن احمدی بابیان اینکه شاهرود از ظرفیت‌های خوبی در حوزه تبدیل‌شدن به شهر انسان محور برخوردار است، تصریح کرد: برای داشتن شهری سالم و هوای پاک قطعا توجه به حمل‌ونقل عمومی و بهره‌گیری از ظرفیت دوچرخه در برنامه‌ریزی شهری شاهرود قرار دارد که نمونه بسیار خوب می‌توان به ایجاد مسیر دوچرخه در محدوده البرز شرقی اشاره کرد.

وی ضمن بیان اینکه تعریض پیاده‌روها برای انسان محوری شدن شاهرود در دستور کار است، اضافه کرد: تنها راهی که می‌تواند مرکز شهر را از خودروها خالی‌تر کند ایجاد مسیرهای دوچرخه و پیاده‌روی است که مطالعات آن در محدوده خیابان مزار در دست اقدام قرار دارد و در مابقی خیابان‌ها نیز پوشاندن جوی آب و افزودن پیاده‌روها در برنامه‌ریزی‌ها پیگیری می‌شود.

در نهایت باید دید شهر انسان محور که برای آن تلاش‌های وافری نیز صورت گرفته که از جمله آن‌ها برگزاری اولین همایش شهر انسان محور در سال گذشته بود، آیا مورد توجه مسئولان دولتی شاهرود نیز قرار می گیرد یا خیر؛