غایبـان آینــده

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، همین روند در دهه 70 شمسی نیز تکرار شده است. برای مثال، مواردی همچون هیوندای اکسل، کیوندای اسکوپ، هوندا سیویک، تویوتا سلیکا، نیسان آلتیما، رنو 21 و رنو 5 در خیابان‌های آن زمان به تعدد مشاهده می‌شدند، اما امروزه به ندرت پیش می‌آید که یکی از آنها را بتوانید سالم و سرحال در گوشه‌ای مشاهده کنید و نمونه‌های باقی‌‌مانده نیز معمولا‌ وضعیت مناسبی ندارند.
این روند از میان رفتن خودروها به طور تدریجی در طول تاریخ رخ داده و ممکن است در آینده نیز ادامه داشته باشد. اما چرا باید خودروهای با ارزش و حتی اقتصادی ارزان پس از مدتی ناپدید شوند؟ دلایل متعددی برای این پدیده وجود دارد. شاید اصلی‌ترین علت این انقراض بالا رفتن خرج خودروها و کمیاب‌شدن قطعات آن باشد.
برای مثال رنو 21 و ب‌ام‌و 2800 دچار چنین وضعی شدند و به دلیل سهل‌انگاری مالکان رفته رفته از میان رفتند. علاوه بر این استفاده نادرست مالکان از خودروها و راهی‌شدن نمونه‌هایی از آنها به مراکز تیونینگ و حتی دستکاری‌های غیر‌اصولی برخی سبب شده تا خودروها به وضعیتی بد دچار شده، بعدها در گوشه‌ای ماندگار شوند. علاوه بر این، برخی خودروها نیز به دلیل فرهنگ خاص قشری (‌معمولا‌ تشنگان سرعت و مسابقات داخل شهری) که اعتقاد به سواری گرفتن حداکثری از هر خودرویی دارند، دچار تصادفاتی ناگوار می‌شوند که به نابودی خودرو می‌انجامد. مواردی دیگر همانند مشکلات فنی ذاتی خودرو، پوسیدگی به علت عدم تطابق خودرو با شرایط محیطی، هزینه بالای نگهداری و کم دقتی تعمیرکاران از جمله دلایل دیگری است که به نابودی این خودروها انجامیده‌اند. برخی از برترین خودروهای کشورمان نیز به دلیل ذات چموش و خشنی که دارند، رانندگان را به چالش می‌کشند؛ چالشی که ممکن است به حوادثی تلخ و ناگوار بینجامد که مالک و خودرو را با هم به کام حادثه ببرد. برخی از خودروها نیز به دلیل توانایی‌های فنی استثنایی به مرور مورد توجه رانندگان و تیم‌های اتومبیلرانی قرار گرفته، سر از پیست مسابقه و حضور در ریس سرعت، مسابقات دریفت و حتی اسلالوم و رالی‌های جدی درمی‌آورند. در این مطلب اما به سراغ خودروهایی می‌رویم که به دلیلی در معرض انقراض قرار گرفته‌اند و یا بیم آن می‌رود تا در آینده تعداد زیادی از آنها از میان بروند و یا در گوشه‌ای رها شوند. لازم به ذکر است برخی از این موارد بنابر رخدادهای سال‌های اخیر و برخی نیز برحسب همسان پنداری با خودروهای گذشته در این لیست قرار گرفته‌اند.

هیوندای جنسیس کوپه

پس از هیوندای کوپه که توانست بازار اسپرت‌های ارزان‌قیمت را در کشورمان بگیرد، نوبت به جنسین کوپه رسید. این خودرو دیفرانسیل عقب با پیشرانه قدرتمند خود به نحوی جایگاه اسپرت‌های هیوندای را در کشورمان بالا برد و توانست به یکی از ارکان مسابقات خیابانی و حتی پیست‌های کشور بدل شود.
اما هر خودرویی که پایش به مسابقات (چه قانونی و چه غیرقانونی و خیابانی) باز شود، متاسفانه محکوم به نابودی است! تعداد زیادی از جنسیس کوپه‌ها حتی حوادثی ناگوار در معابر کشور رقم زده‌اند و بسیاری از آنها نیز از نظر فنی و فیزیکی شدیدا‌ آسیب دیده‌اند.
همین عوامل به ظاهر ساده در آینده‌ای نه‌چندان دور نسل این کوپه دوست‌داشتنی ماجراجوی کره‌ای را به خطر خواهد انداخت. بنابراین شاید سرنوشتی مشابه تویوتا سلیکا دهه نودی در انتظار این خودرو باشد و کمتر نمونه سالمی از آن به دست آیندگان برسد.

نیسان ماکسیما

سلطان جاده‌های ایران در اوایل دهه 80 و خودرویی که به یک فرهنگ اصیل در بازار نسبتا‌ محدود خودرویی آن‌ سال‌ها بدل شد، حتی توانست در برابر مواردی همانند هجوم خودروهای مدرن تا دندان مسلح وارداتی و افزایش قیمت خودرو دوام بیاورد و یکی از ارکان بازار خودروهای نیمه‌لوکس باقی بماند. با این حال بسیاری از ماکسیماسواران خودروهای خود را به دلیل مشکلات فنی ناشی از کارکرد بالا و تعمیرات نامرتب و فشار بالایی که به پیشرانه توانمند این خودر وارد کردند، به آستانه تحمل رساندند. همین چهره خشن و تا حدودی اسپرتی که از ماکسیما در اذهان خودرودوستان نقش بسته بود به نحوی بلای جان این خودرو شد و بسیاری از نمونه‌های اتوماتیک و حتی مجهز به گیربکس دستی این خودرو امروزه وضعیت چندان مناسبی ندارند و از نظر مخارج نگهداری نیز ممکن است مالکان را به ستوه آورند. به همین دلیل ممکن است ماکسیما نیز در آینده‌ای دور کمیاب‌تر از همیشه شود.

کیا سراتو کوپ

کیا سراتو در کشورمان به یکی از ارکان اساسی سدان‌های متوسط شهری بدل شده است. 3نسل از این خودرو به کشورمان راه یافته که هر 3 نسل آن نیز با اقبال عمومی و استقبال خریداران روبه‌رو شده است. علاوه بر این، یک نمونه کوپه نیز تحت عنوان سراتو کوپ در 2 نسل اخیر به بازار آمده که ظاهری جذاب و قیمتی مناسب و عملکردی قابل قبول دارد.
با این حال بسیاری همین ظاهر خشن و جذاب را دستمایه‌ای می‌دانند تا سراتو کوپ را یک اسپرت همه‌فن‌حریف قوی بپندارند. این در حالی است که این خودرو توانایی رقابت با خودروهای اسپرت حقیقی را ندارد و بیشتر به عنوان یک کوپه شهری اقتصادی مطرح است.
با این حال بسیاری از مالکان با این خودرو رفتاری را دارند که شاید برای سیستم فنی و پیشرانه آن چندان مناسب نیست.
به همین دلیل بسیاری از سراتو کوپ‌ها نیز از نظر فنی و فیزیکی از برادران سدان خود یک گام عقب‌تر هستند.

سیتروئن C5

زانتیا با آنکه از بازار خودرو کشورمان نرفت، اما فرزند خلفش را همراه با خودش آورد. فرزند زانتیا یعنی C5 در دو نسل عرضه شد. متاسفانه به دلایلی متعدد پروژه مونتاژ C5 در ایران راه به جایی نبرد و تعداد نسبتا محدودی از این خودرو توانمند در بازار ایران عرضه شد. سیتروئن از گذشته به دلیل سیستم‌های پیچیده فنی و روش‌های خاص تعمیرات شهره خاص و عام بوده و C5 نیز به عنوان یکی از مدرن‌ترین محصولات این برند، از این امر مستثنی نیست. علاوه بر این، به دلیل واردات محدود و عرضه نامناسب و کم قطعات یدکی، این خودروها از نظر تامین قطعات نیز دچار مشکلات مدیدی هستند.
همه این موارد سبب شده است تا در حال حاضر بسیاری از مالکان از قیمت بالای قطعات و تعمیرات خودروهای خود عاصی شوند و برخی نیز متاسفانه با روش‌های نامناسب نگهداری از خودروشان را انجام دهند. بنابراین متاسفانه ممکن است در آینده کمتر شاهد حضور این خودرو در معابر شهری باشیم.

هیوندای کوپه

اولین موج تازه واردات که در دهه 80 شمسی به بازار خودرو کشور رسید، هیوندای کوپه حکم طلا را داشت. این اسپرت کوچک کم‌دردسر و دوست‌داشتنی توانست به سرعت جای خود را در دل جوانان باز کند و به انتخاب اول کسانی انتخاب شود که توان پرداخت قیمت‌های گزاف رقبای اروپایی را نداشته، علاقه داشتند تا خودرویی اسپرت سوار شوند.
رفته رفته اما این خودرو نیز به لیست سیاه خودروهایی وارد شد که تلفات زیادی داشت. مشاهده هیوندای کوپه‌هایی با تصادفات سنگین و وضع نامناسب فنی (به علت استفاده بسیار بد و خشن از خودرو) چندان تعجب‌آور نیست. حتی نمونه‌های نابود‌شده زیادی نیز از این خودرو در مراکز اوراقی مشاهده شده است. به همین دلیل بیم آن می‌رود تا هیوندای کوپه نیز در آینده‌ای نزدیک کمیاب شود و یافتن نمونه سالمی از آن غیر‌ممکن به نظر برسد.

فولکس واگن بیتل جدید

بیتل جدید با آنکه در سال‌های اخیر با نام و نشان فولکس واگن به بازار کشور عرضه نشد، اما همین حضور نمونه ABT نیز برای طرفداران این خودرو شیک و جذاب کافی بود که به خرید آن روی بیاورند. با این حال ‌آینده بیتل ممکن است دارای ابهاماتی باشد. اینکه دانش فنی کافی برای تعمیر و نگهداری از پیشرانه توربو این خودرو در کشورمان وجود دارد یا خیر بحثی است که ممکن است به نوع نگاه مالک و دانش و وقت صرف شده از جانب او بستگی داشته باشد.
اما مورد دیگر آن است که معمولا‌ اینگونه خودروها پس از گذشت زمان، به حاشیه رانده می‌شوند و همین مورد کافی است تا وضعیت نامناسبی برای آن ایجاد کند. در دهه70 شمسی نیز بسیاری از خودروهای ژاپنی با منش مشابه به وضعیتی ناگوار دچار شدند و کم‌کم نمونه‌های زیادی از آنها ناپدید شدند. ممکن است همین پدیده برای آلمانی دوست‌داشتنی رخ دهد.

پی‌کی

رنو 5 که به پارس خودرو رسید، نام سپند را به خود گرفت و در دو سری کلی سپند 1 و سپند 2 به بازار عرضه شد. هر دو این پروژه‌ها راه به جایی نبردند تا آنکه در نهایت PK به بازار آمد. این خودرو که در حقیقت فرزند همکاری پارس خودرو و مالک جدیدش سایپا بود، ترکیبی از قطعات فنی و متعلقات فنی پلت‌فرم‌های رنو 5 و کیاپراید بود. با آنکه این خودرو از جهات مختلف دارای ضعف‌های بی‌شماری بود، اما در نهایت توانست به مدد قیمت مناسب خریداران خاص خود را پیدا کند. برخی از این PKها نیز به لطف تقویت‌پذیری بالای پلت‌فرم پراید، تا دندان مسلح شدند و حتی در مسابقات کشوری حضور یافتند. علاوه بر این برخی از مالکان به دلایل مختلف نسبت به نگهداری از خودروهای خود چندان علاقه نشان ندادند و در نهایت حتی تا به امروز تعداد قابل توجهی از این خودروها نابود شده‌اند. با توجه به سرعت گرفتن این روند، به زودی شاهد انقراض پی‌کی در کشورمان خواهیم بود.

ب ام و سری 6 نسل E63

نسل دوم سری 6 در آستانه آزاد‌شدن دوباره واردات به کشورمان راهی بازار شد و به همین دلیل در حجمی نسبتا انبوه به کشورمان وارد شد.
این کوپه لوکس زیبا اما همانند سایر هم‌کلاسان خود دارای مشکلات خاص خود است. یکی از مهم‌ترین این معضلات هزینه بالای تعمیرات و قطعات یدکی گران و استهلاک بالاست.
این عوامل در کنار نام و نشان ب‌ام‌و که مالکان را به استفاده حداکثر از توانایی‌های خودرو دعوت می‌کند، سبب شده تا‌ امروز تعدادی از سری 6‌های وارد شده به کشور به وضعیت نامناسبی دچار شوند و از نظر فنی و ظاهری از روزهای اوج خود فاصله بگیرند.
این در حالی است که رقیب اصلی این خودرو یعنی کلاس CL مرسدس به دلیل طبع آرام‌تر و متین‌تری که دارد، کمتر مورد تاخت و تاز قرار گرفته و نمونه‌های سالم بیشتری از آن در سطح کشور موجود است.

ب ام و سری 7

2 نسل از سری 7 محصولات ب‌ام‌و در سال‌های اخیر به طور نسبتا‌ گسترده‌ای به ایران وارد شده است.
با این حال تعداد سری 7‌های وارد شده به کشور در مقایسه با اصلی‌ترین رقیب آن یعنی کلاس اس مرسدس بنز و حتی سایر محصولات ب‌ام‌و بسیار ناچیز است.
این موجود نسبتا‌ کمیاب اما دشواری‌های خاص خودش را دارد که شامل کمبود قطعات فنی، قیمت بالای قطعات، استهلاک بالا و سختی تعمیرات است.
این موارد را به خوی چالش‌طلب اکثر ب‌ام‌و‌سواران بیفزایید و در نهایت احتمال خرابی و حداقل گوشه‌نشین‌شدن سری 7‌های وارد شده به ایران بسیار بالا خواهد بود.
به همین دلیل سری 7 را همانند برادر کوپه‌اش (سری 6) در این لیست قرار دادیم.

سیناد

سیناد 1 و 2 به عنوان 2 محصول کاملا‌ جدید و خاص از جانب شرکت تازه تاسیس کیش خودرو در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 شمسی راهی بازار شدند. به دلیل متعلقات فنی رنو و مشترکاتی که این خودرو با امثال تندر 90 دارد، سیناد از نظر قطعات فنی چندان مشکلی ندارد. با این حال قطعات تزئینی و ساختار کلی خودرو دارای کاستی‌هایی هستند که نگهداری از آن را دشوار می‌سازد. علاوه بر این، ظاهر خاص و تا حدودی عجیب این خودرو که ممکن است باب سلیقه همه خودرو‌دوستان و مردم عادی نباشد نیز علتی شده‌اند تا کمتر کسی به دنبال خرید این خودرو باشد. در یک کلام سیناد به دلیل خاص بودنش قربانی بازار بی‌رحم خودرو کشور شده و احتمالا‌ به زودی به تاریخ خواهد پیوست.

مرسدس بنز SLK

نسل دوم مرسدس بنز SLK در مقیاسی نسبتا‌ قابل توجه به ایران وارد شد و توانست خودرو کسانی باشد که به دنبال خرید یک مرسدس بنز روباز زیبا بودند، اما به هر دلیل علاقه‌ای به خرید یک SL نداشتند. به همین دلیل زمانی در تمامی خیابان‌های خاص شهرهای اصلی کشور حتما یکی از این خودروها را می‌دیدید. اما امروزه خبری از SLK‌ها نیست. اما این خودروها به کجا رفته‌اند؟ بسیاری از این خودروها به دلیل فشاری که تحمل کرده‌اند، از نظر فنی مشکلاتی عدیده دارند و برخی نیز به دلیل تصادفات سنگین، زمینگیر شد‌ه‌اند. علاوه بر این، هزینه بالای نگهداری این خودرو در کنار قیمت آن (که با هزینه‌های نگهداری آن خوانایی ندارد) سبب شده تا بسیاری خرید یک خودرو به‌روز را به آن ترجیح دهند. همه این موارد بدین معناست که ممکن است در آینده حتی همین SLKهای مانده در کشورمان نیز فراموش شوند.

ب‌ام‌و سری 3 نسل E46

محبوب‌ترین نسل از سری 3 ب‌ام‌و شاید نسلE30 باشد، اما نسل E46 از نظر بسیاری آخرین ب‌ام‌و کلاسیک جهان است که به دلیل قابلیت‌های فنی و تقویت‌پذیری بالا و ظاهر استثنایی، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در آخرین‌ سال‌های عرضه این نسل به بازار جهانی بود که اجازه واردات خودرو به کشورمان دوباره صادر شد و تعداد قابل قبولی از نمونه‌های سدان، کوپه و کابریو آن به کشورمان راه یافتند. با اینکه بیشتر نمونه‌ها به عنوان خودرو خانوادگی مورد استفاده قرار گرفتند، اما برخی از آنها نیز به عنوان خودرو پیست و مسابقات دریفت آماده‌سازی شدند و حتی بسیاری نیز در خیابان‌ها با حداکثر توان رانده شدند. همین امر سبب شده تا جایگاهی مشابه ب‌ام‌و E30 برای این خودرو متصور باشد. این بدان معناست که پس از گذشت 20 سال احتمالا‌ هیچ E46 ساده و دست‌نخورده و بکری در کشورمان باقی نمانده، نمونه‌های غیر‌مسابقه‌ای نیز حتی از زیر تیغ علاقه‌مندان تیونینگ فرار نخواهند کرد.

ب‌ام‌و i8

یکی از جنجالی‌ترین خودروهایی که در سال‌های اخیر به کشورمان رسیده همین خودرو انقلابی ب‌ام‌و است. این خودرو با انبوهی از تکنولوژی توانسته تا مرزهای یک سوپراسپرت‌ عادی را شکسته، کلاسی نو پدید آورد. تاکنون این خودرو در تیراژی غیرقابل باور (بیش از 50 دستگاه) به کشور وارد شده و همین سبب شده تا «آی8» بسیار حاشیه‌ساز شود. علاوه بر این متاسفانه اکثر نمونه‌ها به دلیل منع قانونی حداقل تاکنون موفق به اخذ پلاک نشده‌اند و طبیعتا‌ قادر به تردد در معابر شهری نیستند. این مورد یعنی عدم امکان استفاده از خودرو ‌را در کنار پیچیدگی‌های فنی و عدم حمایت مهم‌ترین عامل واردات و خدمات‌دهی به محصولات ب‌ام‌و در کشورمان قرار دهید تا متوجه شوید چرا ممکن است این خودرو خاص بعدها از نظر تعمیرات و نگهداری مالکان را خسته و درمانده کند. البته ممکن است در سال‌های آینده با ورود دانش فنی تعمیر و نگهداری از خودروهای الکتریکی و هیبریدی، این مشکل بسیار کمتر از امروز شود.

مرسدس بنز CLK

مرسدس بنز برای دو دوره تصمیم گرفت تا به جای عرضه کلاس C و E  کوپه، یک کلاس جدید تحت عنوان CLK پدید آورد. نسل دوم CLK به طور گسترده‌ای به ایران وارد شد و توانست به دلیل ظاهر ساده و شکیل و قیمت نسبتا مناسبش طرفدارانی برای خود دست و پا کند. با این حال امروزه کمتر پیش می‌آید که در معابر کشور به اندازه سابق CLK بیابید. علت اصلی این وضع عدم خوانایی قیمت خودرو با هزینه‌های نگهداری آن است که سبب می‌شود بسیاری خرید خودروهایی جدیدتر با کارکرد پایین را نسبت به آن ارجح بدانند. علاوه بر این CLK همواره در سایه CL و SL بود و مالکان این دو کلاس به دلیل خاص‌بودن خودروهایشان توجه بیشتری نسبت به مالکان CLK به خودرو خود داشتند. به همین دلیل در نهایت CLK به حاشیه رانده می‌شود.

آلفارومئو جولیتا

یکی از خاص‌ترین و گران‌قیمت‌ترین‌ هاچ‌بک‌های حال حاضر بازار ایران خودرویی است از تبار ایتالیا که همانند اسلاف خود ویژگی‌های منحصربه‌فرد یک خودرو ایتالیایی را دارد. در میان این ویژگی‌ها مواردی همچون شتابگیری و فرمان‌پذیری بی‌نظیر و ظاهر جذاب و دلربا بیشتر به چشم می‌آیند، اما باید به مواردی اشاره کرد که ممکن است عدم رعایت آنها وضعیت خودرو را به سرعت نامناسب کند. آلفارومئوها همواره برای آنکه سرحال و شاداب باشند نیازمند صرف وقت و هزینه و عشق و علاقه خاصی هستند که ممکن است هر مالکی از پس آن برنیاید. همین موارد را جولیتا نیز به ارث برده و به همین دلیل ممکن است نمونه‌هایی که در آنها مالک به قدر کافی نسبت به سلامت خودرو حساس نیست، سرانجام خوشی نداشته باشند.

خودروهای گذر موقت ماندگار شده

براساس قوانین کشور، خودروهای گذرموقت پس از رسیدن موعد مقرر موظف هستند تا کشور را ترک کنند. با این حال هستند خودروهایی که به طرق مختلف در کشورمان ماندگار می‌شوند.
برخی با پلاک کشور اول، برخی با پلاک گذر موقت و برخی نیز حتی بدون پلاک تردد دارند، ولی بیشتر آنها به امید اخذ پلاک ملی برای مدتی مدید در گوشه‌ای به خواب می‌روند. حتی در مواردی برخی از این خودروها نیز توانسته‌اند تا پلاک ملی دریافت کنند.
با این حال هر سرنوشتی که در انتظار این نوع از خودروها باشد، در نهایت احتمالا‌ زندگی سختی را برای خودرو مذکور رقم می‌زند.
اخذ پاک ملی برای خودرویی خاص و استثنایی وجود قطعات یدکی و دانش فنی مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری و سرویس‌های ساده آن را در کشورمان تضمین نمی‌کند و مهم‌تر از همه ممکن است ماندن خودرو در گوشه‌ای برای فراهم آوردن مقدمات اخذ پلاک وضعیت آن را بدتر کند.
به هر حال وضعیتی مشابه در سال‌های آغازین و پایانی دهه 70 شمسی برای خودروهایی خاص پیش آمد و تقریبا‌ تمامی موارد مذکور امروزه زمینگیر شده، در بدترین شرایط اوراق شده‌اند.