نوسازی فرسایشی خودروهای فرسوده

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ، علاوه بر طرح‌های اختصاصی نوسازی ناوگان عمومی پایتخت از سوی شهرداری، تهران به‌عنوان یکی از کلانشهرهای ایران شامل طرح سراسری نوسازی در کشور می‌شود که قرار است در آن 90هزار تاکسی و 4هزار اتوبوس درون‌شهری در همه کلانشهرها نوسازی شوند. مسئولان مدیریت شهری می‌گویند به‌دلیل کمبود بودجه و همکاری نکردن دولت در ارائه سهم خود در نوسازی، روند خروج خودروهای فرسوده از ناوگان کند پیش می‌رود.
فعالیت 20هزار تاکسی فرسوده
براساس قانون، عمر تاکسی‌ها باید کمتر از 5 سال باشد. بر همین اساس در حال حاضر حدود 20هزار تاکسی فرسوده در تهران فعالیت دارد و آنطور که مازیار حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران به تازگی اعلام کرده، در 5 ماه نخست امسال 3هزار و 130 تاکسی فرسوده نوسازی شده‌اند و حدود 800 تاکسی نیز در مسیر نوسازی قرار گرفته‌اند. به گفته او بیش از 2هزار دستگاه از این تاکسی‌ها، خودروی پیکان بوده‌اند. به این ترتیب 35 درصد کل تاکسی‌های پیکان تهران در مسیر تبدیل به خودروهای نو قرار گرفته‌اند.
در 5ماه ابتدایی سال 95 در مجموع حدود 4هزار تاکسی در تهران نوسازی شده‌اند. به گفته حسینی، برنامه شهرداری تهران نوسازی 10هزار و 500 تاکسی در سال 95 است که در این میان، 6هزار و 300 تاکسی پیکان تاکسی‌های بسیار فرسوده به شمار می‌روند. این آمار نشان می‌دهد برنامه نوسازی شهرداری تهران در حوزه تاکسی در 5 ماه پیشرفت قابل قبولی داشته اما برخی اعضای شورای شهر معتقدند سرعت نوسازی تاکسی‌ها در تهران پایین است.
ابوالفضل قناعتی، عضو کمیته حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر تهران که پیش‌تر پیش‌بینی کرده بود با اجرای مصوبه دولت مبنی بر اختصاص وام 20میلیون تومانی به 90هزار تاکسی فرسوده کشور، همه تاکسی‌های فرسوده پایتخت تا پایان سال 96 از چرخه فعالیت خارج می‌شوند، اکنون معتقد است مشکلاتی در ارائه وام به تاکسی‌داران پیش آمده که روند نوسازی را به تاخیر انداخته است.

وی در پاسخ به صمت با یادآوری اینکه از میان 17هزار تاکسی فرسوده تهران حدود 13هزار خودرو برای نوسازی ثبت‌نام کرده‌اند، می‌گوید: یکی از دلایل کندی روند نوسازی تاکسی‌های فرسوده، مشکلات اداری در امور بانکی است.
به گفته او سختگیری‌های 3 بانک عاملی که قرار است به تاکسی‌داران تسهیلات ارائه دهند، روند نوسازی را به تاخیر انداخته است. قناعتی تاکید می‌کند همچنان بخش زیادی از آلودگی هوای تهران به دلیل فعالیت 6هزار تاکسی پیکان فرسوده است. آنطور که این عضو شورای شهر تهران توضیح می‌دهد، یکی از نمونه‌های سختگیری بانک‌ها در ارائه تسهیلات نوسازی این است که سند خودرو باید در رهن بانک باشد. به گفته او ارائه ضمانت از سوی دو کارمند رسمی دولت نیز از شرایطی است که بسیاری از رانندگان قادر به انجام آن نیستند. از سوی دیگر مقرر شده اگر راننده تاکسی ضامن نداشته باشد و بخواهد از ضمانت راننده تاکسی دیگری استفاده کند، راننده ضامن نمی‌تواند از تسهیلات نوسازی استفاده کند. قناعتی یادآوری کرد: از خودروسازان نیز انتظار می‌رود به تعهدات خود به تاکسی‌داران در زمینه پرداخت هزینه واقعی اسقاط لاشه خودرو پایبند باشند.
اقبال شاکری، عضو دیگر کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران نیز در گفت‌وگو با صمت معتقد است نوسازی تاکسی‌های شهر تهران هنوز توفیقی نداشته است. وی با اشاره به اینکه در تهران از حدود 77هزار تاکسی، 25هزار تاکسی فرسوده است، تاکید می‌کند به دلیل وجود مشکلات متعدد در روند تحویل تاکسی‌های نو و زمان‌بر بودن آن، تاکسی‌داران تمایلی به شرکت در این طرح نشان نمی‌دهند و این مشکل اصلی اجرای طرح است.
به گفته شاکری، با توجه به اینکه تاکسی وسیله امرارمعاش رانندگان است، باید در طرح نوسازی تحویل خودرو نو، یکروزه باشد اما این‌گونه نیست و تحویل خودرو مدت زیادی طول می‌کشد، بنابراین خواب سرمایه و بیکاری باعث می‌شود رانندگان تمایلی به شرکت در این طرح نداشته باشند.

فعالیت 3500 اتوبوس فرسوده
ناوگان اتوبوسرانی تهران، حدود 6500 اتوبوس دارد که 3500 اتوبوس بالای 8سال دارند. بر اساس قانون اتوبوس‌هایی که بالای 8 سال سن داشته باشند، فرسوده به شمار می‌آید و این آمار نشان می‌دهد حدود 3500 اتوبوس ناوگان تهران سن فرسودگی را رد کرده‌اند.
سید مازیار حسینی معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران می‌گوید از سال 89 حتی یک اتوبوس هم وارد ناوگان نشده و این در حالی است که تهران نیاز به 9هزار اتوبوس دارد اما در حال حاضر تنها 6500 اتوبوس داریم و هر ماه نیز 75 اتوبوس به ناوگان فرسوده افزوده می‌شود.
پیمان سنندجی، مدیرعامل اتوبوسرانی تهران می‌گوید یکی از برنامه‌های این شرکت بازسازی 500 اتوبوس از سوی بخش خصوصی است که این مسئله در برنامه 5ساله شهرداری نیز آمده است. او معتقد است ناوگان اتوبوسرانی تهران به 11هزار اتوبوس فعال نیاز دارد. آنطور که مدیرعامل اتوبوسرانی می‌گوید، 3500 اتوبوس بالای 8 سال در ناوگان تهران فعالیت می‌کند که نیاز به نوسازی دارد.
در زمینه نوسازی بخشی از ناوگان اتوبوسرانی همزمان با آغاز ماه مهر و آغاز تردد دانش‌آموزان و دانشجویان، 50 اتوبوس تک‌کابین و 44 اتوبوس برقی وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران شد که ظرفیت جابه‌جایی روزانه ناوگان اتوبوسرانی تهران را حدود 300هزار نفر افزایش می‌دهد و قرار است در ماه‌های آینده 450 اتوبوس تک‌کابین دیگر نیز با همکاری شهرداری و بخش خصوصی وارد ناوگان شود، با این حال سنندجی می‌گوید در شرایطی که بیش از 3500 اتوبوس فرسوده در تهران وجود دارد این اقدامات شهرداری به تنهایی پاسخگوی نیاز نوسازی نیست و دولت باید سهم خود را در زمینه نوسازی ناوگان حمل‌ونقل بپردازد. وی در این زمینه به وارد نشدن اتوبوس از سوی دولت به ناوگان پایتخت از سال 89 به بعد اشاره می‌کند.
آنطور که قناعتی، عضو شورای شهر تهران درباره وجود 6500 اتوبوس فرسوده در ناوگان تهران به صمت گفته است، هر سال 100 اتوبوس جایگزین و 400 اتوبوس نوسازی می‌شود و با توجه به روند فرسودگی اتوبوس‌ها، هر سال فاصله میان اتوبوس‌های فرسوده با اتوبوس‌هایی که نوسازی یا جایگزین شده‌اند در حال افزایش است. بررسی‌ها نشان می‌دهد برای جابه‌جایی مسافران تهرانی، هر سال باید حدود 400 دستگاه اتوبوس نو وارد پایتخت شود. به گفته او در حال حاضر 6هزار اتوبوس داریم که 80درصد آن در دست بخش خصوصی است و 2هزار اتوبوس باید در مدت 2 سال از رده خارج شوند.

به گفته مدیران شهری، عمر مفید یک اتوبوس شهری بین 7 تا 10 سال است اما بسیاری از اتوبوس‌های فعال در ناوگان پایتخت، عمری بیش از این دارند، به همین دلیل در این زمینه دولت باید نگاه حمایتی داشته باشد.
براساس مصوبه دولت 20 درصد بودجه لازم برای حوزه حمل‌ونقل درون‌شهری باید از سوی دولت تامین شود، اما آنطور که مدیرعامل اتوبوسرانی تهران می‌گوید این وعده از سوی دولت قبل و دولت یازدهم محقق نشده است. به گفته مدیرعامل اتوبوسرانی، روزانه 300اتوبوس ناوگان پایتخت راهی تعمیرگاه و هر سال حدود 500 اتوبوس از رده خارج می‌شوند آن هم در شرایطی که امکان جایگزین کردن این اتوبوس‌ها با اتوبوس‌های نو وجود ندارد زیرا قیمت یک اتوبوس در حال حاضر برای شهرداری 700میلیون تومان است و شهرداری توان پرداخت این هزینه بدون کمک دولت یا بخش خصوصی را ندارد. سنندجی معتقد است برای ارائه خدمات مناسب و کاهش مدت زمان انتظار در ایستگاه‌ها تهران نیاز به 9 تا 11هزار اتوبوس دارد. براساس آنچه او گفته، دولت باید سالی‌هزار اتوبوس به شهرداری بدهد و بر همین اساس در سال‌های گذشته، سالانه باید حداقل 600 اتوبوس توسط دولت وارد ناوگان می‌شد اما این قانون از نیمه دوم سال 89 به بعد اجرایی نشده است.

2هزار مینی‌بوس فرسوده
مینی‌بوس‌ها نیز بخشی از ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت را تشکیل می‌دهند که قسمتی از بار فرسودگی بر دوش آنهاست. به گفته حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران 2هزار مینی‌بوس فرسوده در ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران فعالیت می‌کند که خروج همه آنها از چرخه فعالیت تا پایان سال 96 در دستور کار قرار دارد.
برنامه‌ای که مسئولان برای نوسازی مینی‌بوس‌ها دارند تبدیل آنها به اتوبوس یا تاکسی است. به گفته حسینی، سال گذشته به همین شیوه 100 مینی‌بوس نوسازی شده است. آنطور که سنندجی، مدیرعامل اتوبوسرانی اعلام کرده، به تازگی کار نوسازی مینی‌بوس‌ها آغاز شده و بیش از 100 مینی‌بوس در مرحله نخست در نوبت نوسازی و تعویض قرار گرفته‌اند.