به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از فارس ،  سال‌هاست معضل نوسازی ناوگان تاکسیرانی در کلان‌شهر‌های کشور وجود دارد و هربار نیز مسوولان وعده‌هایی برای نوسازی این ناوگان می‌دهند.

درحال حاضر نوسان قیمت خودرو و عدم پرداخت تسهیلات از سوی بانک‌ها به چالش‌های جدی ناوگان تاکسیرانی برای نوسازی تبدیل شده است. از سوی بانک‌ها تسهیلات 50 میلیونی با سود 18 درصد نمی‌دهند و از سویی دیگر هر روز قیمت خودروها افزایش می‌یابد و شرکت‌های خودرو ساز داخلی هم به تعهدات خود عمل نمی‌کنند. با این حساب قرار است 10 هزار خودر و تا پایان سال نوسازی شود.

برای بررسی علل عدم نوسازی تاکسی‌های فرسوده و راهکارهای آن با مرتضی ضامنی مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور گفت‌وگویی تفصیلی داشته‌ایم که به این شرح است:

** چرا به رانندگان تاکسی توجه‌ای نمی‌شود؟

ضامنی: سامانه تاکسیرانی و حمل‌ونقل عمومی ظرفیت‌های زیادی دارد و بستگی دارد که چگونه از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.

در خیلی از تصمیم‌ها خط مقدم که همان رانندگان هستند دیده نمی‌شود چرا که این افراد در شهر ارائه خدمت می‌دهند و باید در تصمیمات اتخاذ شده دیده شوند.

در چند وقت اخیر با گروه‌ها و انجمن‌های مختلفی که در حوزه حمل‌ونقل عمومی و به خصوص تاکسی ارائه خدمت می‌کنند گفت‌وگو کردیم و اکثراً  علاقه‌مندی به چارچوب‌های نظام و مسائل انقلاب دارند و می‌توان گفت این افراد آدم‌های بسیار وفادار و زحمتکش هستند.

بعضی از رانندگان تاکسی گِله داشتند که بعضی جاها و در بعضی از تصمیمات آنها دیده نمی‌شوند و ما رویکردمان را به این شکل تغییر دادیم که در هر اتفاقی و در هر تصمیمی باید ابتدا راننده تاکسی دیده شود و سپس تصمیم‌گیری کنیم.

تاکسی یک خودروی لوکس است

ارائه خدمت در تاکسیرانی در کشور ما متفاوت با همه جای دنیا است. در دیگر کشورها تاکسی به عنوان یک مُد حمل‌ونقل خصوصی و یک خودروی لوکس استفاده می‌شود و راننده نیز درآمد بالایی دارد ولی در کشور ما تاکسی نوعی از حمل‌ونقل عمومی است که بار حمل‌ونقل عمومی را می‌کشد و کرایه‌ها را نیز کنترل می‌کند و دولت نیز نظارت می‌کند که کرایه‌ها از حدی بالاتر نرود و وقتی که این فضا در حوزه تاکسیرانی حاکم است باید آن را به شکل حمل‌ونقل عمومی ببینیم و یکسری از تمهیدات و امتیازات را به آنها بدهیم.

رانندگان در نوسازی تاکسی‌ها دچار سردرگمی شده‌اند

در حوزه نوسازی تاکسی‌های فرسوده راننده تاکسی از سال گذشته تاکنون دچار سردرگمی شده است چرا که این قشر از جامعه نیز با توجه به مشکلات اقتصادی پیش آمده از نظر معیشتی دچار مشکل شده‌اند و توقع دارند که مسؤولان آنها را ببینند. برای نخستین بار اقدامی انجام دادیم و با استفاده از مدل‌های مالی شرایط و چارچوب‌هایی را مهیا کردیم که لاستیک مصرفی خودروهای تاکسی با 50 درصد تخفیف در بین آنها توزیع شود و با مذاکراتی که صورت گرفته کارخانجات یک خط از تولید خود در بخش لاستیک را به صورت مستقیم به رانندگان تاکسی اختصاص داده‌اند و این موجب شده که قیمت لاستیک آنها ارزان‌تر از بازار باشد.

با همین کار رضایتمندی در جامعه تاکسیرانان به واسطه دیده شدن اتفاق افتاد و این امید به وجود آمد که یک مجموعه در شرایط بد اقتصادی آنها را دیده است و به آنها توجه کرده است.

تاکسی 20 درصد از حمل و نقل عمومی را انجام می‌دهد

در حال حاضر در کشور ما 20 درصد از حمل‌ونقل عمومی را تاکسی‌ها انجام می‌دهند و این یعنی بیشتر از سهم اتوبوس‌رانی. در صورتی که در قانون اتوبوس‌رانی مکلف است 40 درصد از حمل‌ونقل عمومی را انجام دهد ولی الان به واسطه فرسوده بودن ناوگان خیلی کمتر از این درصد را انجام می‌دهد.

می‌توانم با جرأت بگویم که در برخی از شهرهای کشور 100 درصد تکلیف حمل‌ونقل عمومی را تاکسی‌ها انجام می‌دهند و باید به این قشر توجه ویژه‌تری شود.

با توجه به اهمیت دیده شدن رانندگان تاکسی در تصمیم‌گیری‌ها تلاش شده است که خدمات ویژه‌ای به این رانندگان ارائه دهیم و ما در بعضی از شهرها بحث آموزش این افراد را در دستور کار قرار داده‌ایم و سطح کیفی ارائه خدمات در حوزه تاکسیرانی علی‌رغم مشکلاتی که داریم روز به روز افزایش پیدا کرده است.

با انباشت فرسودگی تاکسی‌ها مواجه‌ایم

در حوزه نوسازی ناوگان تاکسیرانی با یک انباشت فرسودگی وحشتناکی مواجه‌ایم و در حال حاضر نوسازی این ناوگان بسیار کُند پیش می‌رود.

64 هزار تاکسی فرسوده نوسازی شده‌است

در نهایت جلسات متعددی با دستگاه‌های ذی‌ربط برگزار شد و طرح ملی نوسازی 90 هزار دستگاه تاکسی فرسوده در سال 95 به مرحله اجرا رسید و تا پایان سال 96 فرایند نوسازی ناوگان تاکسیرانی بسیار خوب پیش می‌رفت و 64 هزار دستگاه تاکسی فرسوده را در دو سال نوسازی کردیم که این یک رکورد در طی سالیان گذشته بود.

150 هزار تاکسی فرسوده در کشور تردد می‌کند

در حال حاضر نوسازی تاکسیرانی کشور به واسطه مشکلات پیش آمده می‌توان گفت که متوقف شده و باید در این خصوص اقدامات ویژه‌ای صورت بگیرد چرا که در حال حاضر 150 هزار دستگاه تاکسی فرسوده در سراسر کشور داریم که عمر آنها بیش از 10 سال است و بر اساس قانون موظف به نوسازی این خودروها هستیم.

توقف جریمه خودروهایی که نوسازی نشده‌اند

در مصوبه هیأت وزیران بند قانونی آمده است که اگر نوسازی تاکسی‌ها اتفاق نیفتد جریمه خواهند شد که ما با توجه به مشکلات پیش آمده اجرای این بند را متوقف کرده‌ایم تا بستر نوسازی فراهم شود.

نوسان قیمت خودرو اجازه نوسازی نمی‌دهد

یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که اتحادیه تاکسیرانی، تاکسیرانان شهری کشور و دیگر بخش‌ها با آن مواجه هستند نوسان قیمت خودرو است. تا سال 96 ناوگانی که در حوزه تاکسیرانی استفاده می‌شد قیمت هر دستگاه خودرو 32 تا 35 میلیون تومان بود که در حال حاضر قیمت این ناوگان بیش از 100 درصد افزایش یافته است و این در حالتی است که درآمد راننده تاکسی هیچ افزایشی نداشته است.

در بعضی از شهرهای کشور امسال به صورت میانگین نرخ کرایه تاکسی 20 درصد افزایش یافت که به همین موضوع نیز بخش‌های مختلف اعتراض داشتند که چرا نرخ کرایه افزایش یافته است. در حال حاضر راننده تاکسی باید چه کند؟ وقتی که با افزایش 100 درصدی قیمت خودرو مواجه شده است و در حوزه درآمد و معیشت آن نیز اتفاقی نیفتاده قاعدتاً این سفره راننده تاکسی است که هر روز کوچک‌تر می‌‌شود.

خودورساز تاکسیرانی را در انحصار خود می‌بیند

در حال حاضر ما با سیستم خودروسازی مواجه هستیم که انعطاف ندارد و تاکسیرانی را در انحصار خود می‌بیند که از اول تا آخر مشتری این سیستم است و این موضوع باعث شده به هر گونه‌ای که می‌خواهد عمل کند.

قیمت خودرو برای ناوگان شخصی و ناوگانی که عمومی است باید تفاوتی داشته باشد ولی این طور نیست و قیمت خودرو در ماه‌های مختلف تغییر می‌کند و این موضوع باعث ایجاد مشکل اساسی در نوسازی ناوگان تاکسیرانی شده است.

**در خصوص طرح جدید نوسازی تاکسی‌های فرسوده چه برنامه‌ای دارید؟

نوسازی 10 هزار تاکسی فرسوده تا پایان سال

مذاکرات زیادی با مجموعه خودروسازی کشور شده است و ما نهایتاً توانستیم با مجموعه ایران خودرو تفاهم‌نامه نوسازی 10 هزار تاکسی فرسوده را به امضا برسانیم که اگر عملیاتی شود 10 هزار دستگاه خودروی تاکسی فرسوده از ناوگان 150 هزار خودروی فرسوده نوسازی خواهد شد.

از ابتدای سال تاکنون تنها شرکت خودروساز 134 دستگاه خودرو را برای نوسازی تحویل داده است و اعلام می‌کنند که مشکل در تولید دارند و از ابتدای سال تاکنون چالشی که با شرکت خودروساز داریم این است که قیمت‌ها در حال نوسان است و از اردیبهشت سال 98 تاکنون نیز مجدداً افزایش قیمت خودرو را داشته‌‌ایم و خودرویی که برای تاکسی استفاده می‌شود (پژو و سمند) حدود 8 میلیون تومان مجدداً نسبت به ابتدای سال افزایش داشته‌ایم و به این شکل شده است که در پایان هر ماه ما شاهد قیمت جدیدی از خودرو برای ناوگان تاکسیرانی که یک خدمت عمومی را ارائه می‌دهد هستیم و ممکن است تا پایان مرداد ماه نیز قیمت جدیدتری را مجدداً مطرح کنند.

** آیا امکان کاهش قیمت نیز برای ناوگان تاکسیرانی وجود دارد؟

به نظرم این‌طور نیست چرا که ما از کارخانه خرید می‌کنیم و در حال حاضر خودرو دو قیمت دارد یکی قیمت مصوب است و دیگری قیمت حاشیه بازار است. بر اساس قیمت مصوب در حال حاضر قیمت سمند باید 40 میلیون تومان باشد و قیمت حاشیه بازار آن حدوداً 78 میلیون تومان است که خودروی تاکسی را به تاکسیرانی با قیمت حاشیه بازار می‌دهند.

** خودروی فرسوده را به چه قیمت خریداری می‌کنند؟

8میلیون تومان خودروی فرسوده خریداری می‌شود

هر تاکسی دو برگه گواهی از اسقاط دارد که بر اساس مصوبه هیأت وزیران حدوداً در مجموع برای برگه اسقاط و لاشه خودرو 8 میلیون تومان خودروی فرسوده از راننده خریداری می‌شود و در طرح نوسازی سال 96 که قیمت خودرو 34 میلیون تومان بود ما 20 میلیون تومان تسهیلات 16 درصد، 5 میلیون تومان ارزش گواهی اسقاط بود و مابقی قیمت خودرو توسط شخص متقاضی دریافت تاکسی پرداخت می‌شد ولی الان خودروی 35 میلیون تومانی 78 میلیون تومان شده و مشکلات تسهیلات 20 میلیونی داریم چرا که این تسهیلات دیگر پاسخگو نیست و بانک‌ها نیز در پرداخت تسهیلات همراهی لازم را ندارند.

بانک‌ها تسهیلات مناسب نمی‌دهند

در حال حاضر برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده باید تسهیلات بانکی را به 40 میلیون تومان افزایش دهیم و سود این تسهیلات نیز باید حداکثر 18 درصد باشد ولی شما بانکی را پیدا نمی‌کنید که زیر 22 درصد این تسهیلات را ارائه دهد و درخواست ما این است که دولت به این موضوع ورود پیدا کند و به صورت تکلیفی این مشکل را حل کند و بانک‌ها ملزم شوند تسهیلات 40 میلیون تومانی با سود 18 درصد ارائه دهند نه بیشتر.

** آیا با این روند 10 هزار تاکسی تا پایان سال نوسازی می‌شود؟

اگر هم این تعداد نوسازی شود تنها 7 درصد انباشت فرسودگی خودروهای تاکسی در سراسر کشور نوسازی شده که مجدداً خودروهایی که به تازگی به سن فرسودگی رسیده‌اند این تعداد را پر می‌کنند.

در مشهد اتفاق خوبی افتاده و شهرداری مشهد موظف شده درصدی از سود تسهیلات نوسازی ناوگان تاکسیرانی را متقبل شود بر همین اساس 14 درصد از نرخ تسهیلات نوسازی ناوگان تاکسیرانی را شهرداری تقبل کرده است و برای نوسازی به هر راننده 50 میلیون تومان تسهیلات ارائه دادند و شهرداری مابقی کلانشهرها نیز می‌توانند در این حوزه ورود پیدا کنند و اعتبارات و تسهیلات 50 میلیون تومانی با نرخ 4 درصد را به رانندگان تاکسی بدهند تا نوسازی تاکسی‌ها نیز هر چه سریع‌تر به سرانجام برسد.

شهرداری‌ها مسؤول حمل‌ونقل عمومی هستند و باید به این موضوع ورود کنند و کمک‌هایی داشته باشند تا نوسازی تاکسی‌های فرسوده با سرعت بیشتری انجام شود. اگر نوسازی تاکسی‌های فرسوده اتفاق بیفتد قطعاً ما شاهد کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک در کلانشهرها هستیم چرا که میزان آلایندگی هر خودروی فرسوده نسبت به دیگر خودروها بیش از حد مجاز است.

** چه راهکاری با توجه به شرایط موجود برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی دارید؟

خودروسازی داخلی متعهد شده است که 10 هزار خودروی تاکسی را با نرخ روز نوسازی کند و با فرض اینکه این اتفاق هم بیفتد تنها 7 درصد خودروهای فرسوده تاکسی نوسازی شده‌اند.

خودروهایی که نوسازی می‌شوند پژو و سمند هستند و هنوز شرکت خودروساز سایپا محصولی را برای تاکسی ارائه نداده است چرا که خودرویی که تاکسی می‌شود باید یکسری از مشخصات که شورای عالی ترافیک تصویب کرده است داشته باشد.

در حال حاضر با توجه به تحریم‌هایی که وجود دارد با ورود قطعات خودروهای وارداتی نیز مواجه هستیم و در این حوزه نمی‌توانیم به درستی ارائه خدمت کنیم.

خودروهایی با 3 سال کارکرد تاکسی می‌شوند

قاعدتاً باید راهکارهای دیگر را برای نوسازی ناوگان فرسوده تاکسیرانی بررسی کنیم و آن نیز استفاده از ظرفیت خودروهایی است که 3 سال کار کرده‌اند و می‌توانیم آن را به خودروی تاکسی تبدیل کنیم.

پیشنهاد داده‌ایم که خودروهایی که قابلیت‌های تاکسی را بر اساس مصوبه شورای عالی ترافیک دارند از شهروندان خریداری شود و تبدیل به تاکسی شوند یعنی آن خودرو را رنگ کنیم و پلاک عمومی تاکسی بر روی این خودروها نصب شود. با این روش می‌توانیم بخش دیگری از خودروهای تاکسی فرسوده را نوسازی کنیم.

برای این کار نیز باید تسهیلات بانکی به رانندگان تاکسی ارائه شود و تنها فرقی که دارد این است که راننده دیگر خودرو را از کارخانه نمی‌گیرد بلکه آن را از مردم خریداری می‌کند و در ناوگان تاکسیرانی استفاده می‌کند.

** آیا خودروهایی که برای تاکسیرانی تولید می‌شوند کیفیت پایین‌ترین نسبت به خودروهای تولیدی شخصی دارند؟

کیفیت خودروی عمومی با شخصی برابر است

این یک تصور غلط است که گاهاً مطرح می‌شود. خودروهای تاکسیرانی نیز مشابه خودروهای شخصی و در یک کیفیت تولید می‌شوند و در یک خط تولید قرار می‌گیرند و ما معتقدیم که حتی خودروهای تاکسی با توجه به اینکه خودروهای کار هستند باید کیفیت بهتری نسبت به خودروهای شخصی داشته باشند و از قطعات مرغوب‌تری برای این خودروها استفاده کنند.

خودروهایی که اکنون در کارخانجات تولید می‌شوند کارکرد شخصی دارند ولی خودروهایی که در طول روز 200 کیلومتر پیمایش دارند باید مشخصه‌های متفاوت‌تری و با کیفیت محصولات بیشتری تولید شوند.

باید برای خودروهای تاکسی خط تولید اختصاصی ایجاد شود و در این خصوص هنوز نتوانستیم با شرکت‌های خودروساز داخلی به تفاهم برسیم چرا که ما مشتری دائم این خودروسازان هستیم و صرف‌نظر از انباشت فرسودگی سالانه به 15 تا 20 هزار خودروی تاکسی نیاز داریم و این تعداد نیاز خودرو توجیه ایجاد یک خط اختصاصی برای تاکسی را با قطعات و کیفیت بهتر و بادوام‌تر دارد.

همین موضوع را با خودروسازان خارجی پیگیری کردیم و خودروساز‌های خارجی اگر تفاهم‌نامه‌ای با آنها امضا شود و تعداد خودروها نیز 15 تا 20 هزار به صورت سالانه باشد قطعاً یک خط تولید اختصاصی با مشخصه‌های لازمی که ما ارائه بدهیم ایجاد خواهند کرد.

** چرا خودروی باکیفیت برای تاکسی وارد نمی‌کنید؟

اماواگرهای واردت تاکسی

راهکار دوم ما برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی همین موضوع است و صرف‌نظر از تولید داخل ما می‌توانیم از خودروهای وارداتی نیز برای تاکسی استفاده کنیم البته با توجه به اینکه هر چقدر تولید داخل داشته باشیم تاکسیرانی از آن استفاده خواهد کرد ولی متأسفانه تولید داخلی ما مشاهده نمی‌کنیم و یا اگر هم تولیدی اتفاق می‌افتد این تولید مناسب با نیاز ما نیست.

از سوی دیگر وقتی بحث واردات مطرح می‌‌شود موضوعاتی مطرح می‌کنند که به تولید ملی لطمه می‌خورد ولی این کار منافاتی با تولید ملی ندارد. همین جا مجدداً اعلام می‌کنیم که تولیدات داخلی هر چقدر باشد آن را در اختیار ما بگذارند و ما از آن استفاده خواهیم کرد و مازاد نیاز را می‌توانیم خودرو وارد کنیم.

در حوزه واردات خودرو نیز قانون‌گذار و مجموعه هیأت دولت بین خودروی شخصی و عمومی تفاوتی را ایجاد نکرده است و اگر ثبت سفارش واردات خودرو متوقف شود برای خودروی عمومی هم متوقف خواهد شد. اگر ارز به حوزه واردات خودرو پرداخت نشود برای واردات خودروهای عمومی نیز پرداخت نخواهد شد. اگر اجازه واردات خودرو بدهند در کنار دو شرکت مطرح تولیدکننده می‌توانیم نوسازی تاکسی‌های فرسوده را انجام دهیم.

قانون‌گذار در ماده 12 ظرفیتی را ایجاد کرده است که اگر خودرویی با مشخصات خاص باشد و با یک باک سی‌ان‌جی 300 کیلومتر پیمایش کند مجموعه وزارت نفت در طی 40 سال یارانه‌ای می‌دهد که آن 3780 دلار است.

ما این موضوع را با ایران خودرو مطرح کردیم و گفتیم که خودروهای پایه گازسوز را به شکلی طراحی کنند که به جای 200 کیلومتر با یک بار سوخت‌گیری 300 کیلومتر را پیمایش کند که از سوی دیگر بتوانیم از مزیت‌های این قانون نیز استفاده کنیم و در چند سالی که این قانون اجرایی شده است تاکنون فقط 100 دستگاه از این خودروها تولید شده است که هنوز به ناوگان تاکسیرانی ارائه نداده‌اند و اگر این اتفاق بیفتد قطعاً برای تاکسیران نیز بهتر خواهد شد.