راهب کوهستان

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، با این اوصاف نباید فراموش کرد که لندکروزرهای اتاق 100 و 200 و همچنین FJ Cruiser سه شاسی‌بلند توانمند و محبوب برند تویوتا در بازار ایران بوده و هستند.
دیدار دوباره با FJ Cruiser
FJ Cruiser مورد بررسی مشکی‌رنگ سقف سفید مدل 2013 از نوع Xtreme است که از این جهت در زمره آخرین مدل‌‌های وارداتی این خودرو در بازار کشور به شمار می‌آید. در بخش نمای ظاهری با داشتن پیچیدگی‌های طراحی چون خطوط شکسته بسیار در ترکیب با چند قوس ناموجه در جای‌جای بدنه و چهره‌ای که از جد پدری خود یعنی FJ40 دهه 60 میلادی به الهام گرفته است در مجموع ظاهری رادیکال، کمی عجیب و البته مورد‌پسند را به همراه آورده است.  این خودرو در بخش قوای فنی از پیشرانه DOHC V6 آلیاژ آلومینیومی به حجم 4 لیتر و کد شناسایی
1GR-FE انژکتوری مجهز به DVVT (مکانیسم زمانبندی متغیر سوپاپ‌های دود و هوا) بهره می‌برد که قدرت 260 اسب بخار در دور 5600 و گشتاور 367 نیوتن‌متر در دور 4400 را روانه گیربکس اتوماتیک 5‌سرعته مجهز به جعبه دنده کمک 2 سرعته با ضریب 1:2.56 و سپس سیستم دودیفرانسیل موقت آن می‌کند. نمونه‌های وارد شده به کشور با استفاده از گیربکس 5دنده دستی و سیستم چهار چرخ متحرک موقت (4WD AT) در حقیقت بالاترین رده آپشنی
FJ Cruiser به حساب می‌آیند.

سامورایی کوهستان
در برخورد اول با این FJ Cruiser دست دوم با کارکرد 92 هزارتایی به دلیل رفتار بسیار مناسب مالک فعلی و مالک پیشین آن در ظاهر خودرو هیچ اثر منفی از کارکرد بالا دیده نمی‌شود. کیفیت مونتاژ خودرو همانند روز اول و تمامی قطعات بدنه همچنان در جای خود قرار دارند که برای خودرویی از سگمنت آفرودر حقیقی با وزن 1948 کیلوگرم بسیار درخور توجه است هرچند که از برند تویوتا چیزی جز این انتظار نمی‌رود. با بازکردن در خودرو نداشتن ستون B و دو‌تکه بودن درهای جانبی بار دیگر جلب توجه می‌کند. برای این طراحی مهندسان تویوتا رنج فراوانی را به جان خریده و در طراحی فنی سقف و اتاق خودرو تلاش بسیاری به خرج داده‌اند و از این رو نه تنها از دیدگاه استانداردها و موسسات ایمنی FJ Cruiser نمره خوبی در تست‌های ایمنی می‌گیرد بلکه سقف آن نیز توان تحمل جرم زیادی را دارد که برای خودرویی چون FJ Cruiser با ظرفیت حمل بار نسبتا کم، امکان نصب باربند حرفه‌ای در آفرودهای سنگین می‌تواند نقطه قوت بزرگی به شمار ‌‌آید. پس از نشستن پشت فرمان پرواضح است که امکان آسایش همزمان سرنشینان جلو و عقب به‌صورت همزمان ممکن نیست. داشبورد خودرو طرح چهارگوش مانندی دارد که میان آفرود‌سواران حرفه‌ای به «ساق‌شکن» مشهور است چرا که درصورت تنظیم صندلی به منظور آسایش سرنشینان عقب، ساق پا یا زانو‌های سرنشینان جلو بدون‌شک به زیر داشبورد برخورد خواهد کرد که این برخورد در آفرود‌ها و جامپ زدن‌ها بدون شک با درد همراه خواهد بود. از طرف دیگر نمای داخلی بسیار ساده اما کاربردی طراحی شده است هرچند که از دیدگاه آپشن تنها با نگاه کردن به سیستم پخش استاندارد DVD‌ و درگاه USB و همچنین ورودی AUX در کنار موج رادیویی AM/FM آن‌هم در خودرویی به تولید سال 2013 به اندازه کافی شوکه خواهید شد. روی داشبورد سه نشانگرد بسیار کاربردی و دقیق قطب‌نما، نشانگر دمای خارج از خودرو و شیب‌سنج آنالوگ دیده‌ می‌شود که از لازمه‌های هر خودرو آفرود است و وجود آن در FJ Cruiser یک نعمت به حساب می‌آید.
سوار بر ارتفاع
با روشن شدن پیشرانه و آغاز حرکت خودرو مورد بررسی هیچ تفاوتی با نمونه صفر کیلومتر آن ندارد. هرچند نحوه نگهداری خودرو از سوی مالک فعلی و پیشین آن بسیار در سلامت ماندن آن تاثیر دارد اما نباید نقش کیفیت قطعات و مونتاژ را از ذهن دور داشت. از سویی دیگر خودرو مورد بررسی همچنان از تایرهای خیابانی استاندارد کمپانی استفاده می‌کند که نقش بسزایی در پایداری خودرو و عدم بروز حرکات جانبی غیرعادی و گیجی فرمان دارد اما در عین حال یک تیغ دولبه است. با ورود به ارتفاعات و مسیر برفی که سطح آن یخ زده بود خودرو به آرامی در 50 سانتی‌متر برف نشست کرد. با تصور ‌اینکه سیستم‌های پیشرفته امروزی چون قفل دیفرانسیل (فقط بر محور عقب) و یا سیستم A-Track به سادگی مشکل گیرکردن را رفع می‌کنند، با روشن کردن تمام سیستم‌های کمکی سعی در بیرون آمدن از برف کردیم. اما متاسفانه برخلاف تمام تلاش‌‌ها به دلیل استوک بودن تایر‌های خیابانی و نداشتن آج مناسب، خودرو در ایجاد اصطکاک مناسب بر سطوح یخی و گلی تقریبا ناتوان بود. اینجاست که توصیه می‌شود برای خودرویی از این سگمنت و با توجه به کاربردی که از آن انتظار دارید بدون شک تایرهای استاندارد شرکت را با نمونه‌های MT ویژه آفرود تعویض کنید و دردسرهایی چون گیجی فرمان و حرکات گهواره‌ای را به جان بخرید.

کیفیت، درون و بیرون
تلاش بسیار کردم تا از نمای خارجی و مخصوصا داخلی خودرو ایرادی بیابم که نشان‌دهنده کارکرد 92 هزارکیلومتری خودرو باشد اما در حقیقت کیفیت متریال به کار رفته در کابین به اندازه‌ای خوب بود که روکش اصلی صندلی‌‌ها تقریبا با روز اول هیچ تفاوتی نداشت. در صورت بسته بودن شیشه‌ها هیچ صدایی جز غرش بم پیشرانه به گوش نمی‌رسید که خود یک نقطه قوت بزرگ به شمار آمده و نشان از کیفیت مونتاژ خودرو دارد. در جای جای اتاق، دستگیره در و روی فرمان هیچ اثری از خوردگی و یا پوسته‌شدن دیده نمی‌شد و در حالت کلی تا زمانی که به آمپر نشانگر کیلومتر خودرو نگاه نمی‌انداختم میزان کارکرد آن را باور نمی‌کردم. با این وجود برخی قطعات داخلی اتاق نظیر پایه کلید بالابر شیشه‌ها، شیشه جانبی درها و برخی قطعات دیگر به هنگام حرکت با سرعت بالا و یا استفاده از سیستم صوتی قدرتمند اما بی‌کیفیت JBL قرار گرفته در بخش بار، دچار لرزش شده و صدای وز وز نسبتا آزاردهنده‌ای را تولید می‌کردند که بدون شک در خودروهای دارای تایر‌های آفرود و آنهایی که بیشتر عمرشان را در محیط‌های ناهموار سپری می‌کنند، قابل چشم‌پوشی است چراکه می‌توان سایر ویژگی‌های سواری این خودرو را با فاصله بسیار زیاد از برادران امروزیش در بازار ایران چون تویوتا فورچونر یا RAV4 نرم‌تر و راحت‌تر می‌توان خواند و در واژه لذتبخش خلاصه کرد.

رقبا و جایگاه بازار
FJ Cruiserها امروز وابسته به سلامت و کارکرد بین 250 تا حدود مرز 300 میلیون تومان قیمت دارند. در این بازه قیمت و این سگمنت بخصوص رقبای درخشانی در مقابل FJ Cruiser ایستادگی می‌کنند که ممکن است وسوسه خرید برخی از آنها به سادگی نظر مشتری را به خود جلب کند. از دیدگاه آفرودسواران حرفه‌ای FJ Cruiser آن آفرود نابی که در لندکروزر‌های سری 80، سری 100 و حتی‌ هایلوکس دیده می‌شود را ندارد و از این سو بر‌خلاف تعاریف مثبت بسیاری که با خود یدک می‌کشد، انتخاب برتر آفرودسواران نیست. این داستان موجب می‌شود که خریداران FJ Cruiser در این رده قیمتی آپشن‌های معادل‌های کارکرده دیگری چون لندکروزر پرادو، اتاق 100 و 200، پورشه کاین مدل پایین و ولوو XC90، گزینه‌های صفر‌کیلومتری چون سانتافه، RAV4‌ و نیسان اکس تریل تازه وارد و رقبای معادل با FJ Cruiser کم کارکرد و قیمت بالا چون لکسس NX200T و NX300h و ب‌ام‌و X4 را در لیست انتخاب خود در نظر بگیرند. اگرچه جز خانواده لندکروزر و رقیبی مانند نیسان پاترول Y61 کمیاب، شاید هیچ یک از گزینه‌های دیگر مناسب آفرود نباشند اما توان فنی و پرستیژ شاسی بلند‌هایی چون کاین مدل پایین و ولوو XC90 و حتی خانواده NX لکسس و X4 ب‌ام‌و می‌تواند تب شاسی‌بلند سواری در کسی که میل چندانی به آفرود حرفه‌ای ندارد را بخواباند.

خدمات و هزینه‌ها
سرویس‌های دوره‌ای نمایندگی رسمی تویوتا در کشور برای محصولات برند تویوتا (جز در سرویس‌های خاص با موعد مشخص) هر 10‌هزارکیلومتر به‌صورت اجباری و هر 5 هزارکیلومتر به‌صورت پیشنهادی توصیه و تدوین شده است که باید به‌صورت مرتب از سوی هر مالک انجام شود. اما برای FJ Cruiserهای کارکرده که به کیلومتر 100هزار خود نزدیک می‌شوند باید در فکر انجام سرویس اجباری 100 هزار کیلومتری خود باشند. بر اساس قوانین شرکت برای خودرو FJ Cruiser در سرویس 100‌هزار کیلومتری اجباری بسیاری از قطعات باید ‌تعویض شده و بسیاری از دیگر از بخش‌ها‌ مورد بازدید و بازنگری قرار گیرند. از این رو سرویس 100هزار کیلومتر با اجباری دانستن تعویض هر شش شمع ایریدیومی پیشرانه، تعویض روغن و فیلتر روغن موتور، تمیز و یا تعویض‌کردن فیلتر هوا، تعویض فیلتر تهویه مطبوع و بازدید بسیاری از نقاط حساس خودرو به همراه اجرت حدود 100 هزارتومانی در مجموع هزینه‌ای در حدود 600 تا 700 هزارتومان را کنار بگذارند.
از سویی دیگر هزینه قطعات مصرفی این خودرو به نسبت عملکرد و توان خروجی چندان قابل توجه نیست. به عنوان مثال تعویض لنت‌های محور جلو حدود 50 هزارتومان اجرت به همراه دارند درحالی که یک دست لنت جلو 400 و یک دست لنت عقب اصلی 250 هزار تومان قیمت دارند. فیلتر روغن با موعد تعویض توصیه شده هر 5 هزار کیلومتر قیمت 45 هزارتومانی دارد و فیلتر هوا نیز در حدود 120 هزار تومان فی می‌خورد. با یک حساب سر انگشتی و مقایسه هزینه خدمات
FJ Cruiser با برخی از رقبای معرفی شده این خودرو می‌توان هزینه خدمات آن را عادلانه و مناسب خواند.

سخن پایانی
FJ Cruiserهای 2013 به عنوان یک شاسی بلند آفرودی نسبتا توانمند دست دومی که تا پایان زمان گارانتی 5 ساله یا 200 هزار کیلومتری خود حدود 2 سال و یا 100 هزار کیلومتر دیگر جا دارند، به واسطه کیفیت قابل قبول متریال درونی و طراحی رادیکال ظاهری که به سختی کهنه می‌شود می‌توانند هنوز هم گزینه مناسب بسیاری از شاسی‌بلندطلبان آفرودسواری باشد که آخر هفته خود را در بیراهه‌ها می‌گذرانند. اما حقیقت اینکه بازه قیمتی آن با رقبای هوس‌برانگیزی معادل است نیز نباید از ذهن دور بماند.
در پایان جا دارد از آقایان مسعود افشار و مهرداد افشار که خودرو خود را برای تهیه این مقاله در اختیار ما قرار دادند تشکر ویژه‌ای به عمل آوریم. همچنین از آقایان علی انیسی و محمد انیسی که در تهیه این تست ما را یاری کردند سپاسگزاریم.