به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، با وجود ارائه مقالههای بسیار در زمینه خودروهای هایبریدی، این دست خودروها همچنان ناشناخته و گمراهکننده هستند. بهطور خلاصه واژه هایبرید (Hybrid) که معنای ترکیبی و دورگه دارد در صنعت خودرو به آن دسته از وسایل نقلیهای اطلاق میشود که نیروی پیشرانشی آن از بیش از یک منبع مولد نیرو تشکیل شده باشد. حال این دست خودروها میتوانند به یک پیشرانه بنزینی و یک پیشرانه دیزلی و یا یک پیشرانه بنزینی و یک یا چند موتور الکتریکی و یا ترکیبی از موارد ذکر شده تشکیل شوند.
هرچند مفهوم خودرو هایبریدی چیز جدیدی نیست اما انواع و دستهبندیهای مربوط به آن برای بازار کشور ایران بسیار جدید و ناشناخته است. این دست خودروها خصوصیات مثبت و منفی منحصر به خود را دارند. اگر بخواهیم به طور مختصر به معایب و مزایای آنها بپردازیم باید به عنوان نکات مثبت به قدرت بیشتر به دلیل داشتن یک نیروی پیشرانش اضافهتر، مصرف کمتر سوخت فسیلی به دلیل بهرهوری از موتور برقی، توان طی مسافت بیشتر به دلیل ترکیب دو سوخت پیشرانشی فسیلی و الکتریکی، امکان شارژ باتری از طریق نیروی اینرسی، آلایندگی بسیار کمتر به دلیل پاک بودن انرژی الکتریکی، صرفه اقتصادی هزینههای نگهداری اشاره کرد. از طرف دیگر به عنوان نقاط ضعف خودروهای هایبریدی میتوان به هزینه بیشتر تعمیرات به دلیل بهرهوری از دو نوع سیستم متمایز تولید و انتقال نیرو، وزن، پیچیدگی فنی و قیمت بیشتر آنها نسبت به نمونههای معمولی بنزینی اشاره کرد.
اولین پیشگام هایبرید
پیش از آنکه پای واردات خودروهای هایبرید به حوزه قوانین واردات باز شود شرکت ایرتویا، نماینده رسمی کمپانی تویوتا ژاپن با ارائه لکسس CT200h هایبریدی آن هم با تعرفه واردات خودروهای بنزینی اولین واردکننده خودرو هایبرید به بازار ایران شد. چندی پیش این شرکت با رونمایی از 2محصول جدید کمری و پریوس هایبرید جای پای خود را در این بازار همچنان ناشناخته محکمتر کرد و قدم دیگری در راستای تعهدات خود نسبت به حفاظت از محیط زیست برداشت و همچنین تعداد خودروهای هایبرید درحال تردد در کشور را به 3 مدل افزایش داد که همگی از محصولات شرکت ایرتویا و هایبریدهای نوع کارکرد موازی هستند. هفته گذشته با رونمایی مجدد این دو خودرو هایبرید در آریتا، نمایندگی مرکزی شرکت ایرتویا برای گروه کوچکی از افراد جامعه پزشکی شرایط ویژهای فراهم آورد تا تعداد اندک سری اول وارد شده از این دو خودرو تحت شرایط ویژه فروش ابتدا در اختیار جامعه پزشکان قرار گیرد. در طی این مراسم یک دستگاه پریوس هایبرید برای تست رانندگی و آشنایی شرکت کنندگان مراسم با ویژگیهای این خودرو در اختیار آنان قرار گرفت. در حاشیه مراسم نیز شرکتکنندگان از آخرین مدل خودروهای تویوتا ازجمله جدیدترین مدل زیرمجموعه لوکس این کمپانی یعنی لکسس NX200t با طراحی بسیار جسور و زیبا دیدن کردند.
کمری
کمری یکی از پرفروشترین خودروهای ساخت تویوتا و محبوب در سراسر جهان ازجمله ایران است که همه نسلهای موجود آن در کشور با استقبال بسیار خوبی مواجه شدند. نسل جدید این خودرو دستخوش تحولی اساسی در زمینه طراحی شده که تاثیر آن بر زیبایی خودرو کاملا ملموس است. طراحی تیز، چراغهای مدرن LED، جلوپنجره اسپرت و اگزوزهای دوبل کرومی از ویژگیهای بارز طراحی نسل آخر کمری است. کمری XLEهایبرید Synergy Drive تازه وارد مدل 2015 (XV50 New Face) به پیشرانه 2.5 لیتری 4سیلندر خطی 16 سوپاپ با قابلیت تنظیم زمانبندی عملکرد سوپاپها (VVT-i) به قدرت 178 اسب بخار و گشتاور 231 نیوتنمتر مجهز است که از طریق باک 64 لیتری تغذیه میشود و نیروی تولیدی خود را از طریق جعبه دنده E-CVT شش سرعته اتوماتیک با سیستم هوشمند کنترل کامپیوتری به محور جلو با رینگهای 18 اینچی آلیاژی انتقال میدهد. موتور الکتریکی دارای حداکثر ولتاژ کاری 650 ولت است که توسط باتری 244.8 ولتی ترکیبی نیکل-متال (Ni-MH) که در صندوق عقب قرار دارد تغذیه میشود و در ترکیب با پیشرانه بنزینی بهصورت موازی قدرت 200 اسب بخار را در اختیار راننده میگذارد. اگرچه استفاده از دو نیروی پیشرانشی موجب افزایش وزن خودرو شده و به عنوان یکی از فاکتورهای منفی خودروهای هایبریدی شناخته میشود اما با وجود وزن 1580 کیلوگرمی کمری مصرف آن در سیکل ترکیبی هایبرید تنها معادل 5.9 لیتراست.
از جمله ویژگیهایی که موجب حداکثر بهینگی سیستم هایبرید شده، استفاده از سیستم فرمان دندانه شانه تمام الکتریکی است که موجب میشود تمامی قدرت پیشرانه بطور خالص در اختیار راننده قرار بگیرد. سیستم ترمز آن نیز به مکانیسم بازیابی نیروی ترمز (Regenerative Breaking) مجهز است که نیروی تلف شده حاصل از ترمزگیری را برای شارژ باتری استفاده میکند تا همواره حداکثر استفاده از انرژیهای موجود را ببرد. جدا از لوگوهای نوشته هایبرید بر بنده خودرو مدلهای هایبرید با حاله آبی رنگ درون لوگو برند تویوتا در جلو و عقب خودرو به سادگی قابل تشخیص است.
سایر ویژگیهایی چون شارژر تلفن همراه بیسیم، سیستم اجرای دستورات صوتی، نشانگر چندمنظوره، صندلیهای راحت و فراگیر، فضای بسیار جادار صندوق و اتاق، سواری کاملا بیصدا، سیستم هشداردهنده نقطهکور، دوربین دید عقب از جمله سایر ویژگیهای کمری است.
پریوس
پریوس که لقب پرفروشترین هایبرید دنیا را با خود یدک میکشد 14 سال پیش با ورود به بازار جهانی تحول بزرگی ایجاد کرد امروز نیز پا به ایران گذارد. این خودرو که از سال 1997 در ژاپن به فروش میرسید یکی از پیشگامان خودروهای تولید انبوه هایبرید بود. امروزه 95 درصد پریوسهای تولید شده در 10 سال گذشته همچنان در خیابانها در حرکتاند. پریوس هایبرید جدید نوع نسل سوم خودرویی خانوادگی با اتاق 5در هاچبک از نوع تمام هایبرید است که ظاهری محافظهکارانه و فضای داخلی بسیار جاداری دارد. این خودرو از یک پیشرانه 1.8 لیتری بنزینی به قدرت 98 اسب بخار و گشتاور 142 نیوتن متر بهره میبرد که در ترکیب با موتور الکتریکی بصورت موازی 134 اسب بخار قدرت تولید میکند. باتری تغذیهکننده این موتور 60 کیلو واتی 201 ولت و از نوع نیکل-متال ترکیبی است.
هرچند پریوس چهره زیبایی ندارد اما برای کاربردهای داخل شهر و تحت فشار و بار ملایم خودرو خانوادگی بسیار مناسب و اقتصادی است که بهترین گزینه برای خودرو دوم خانوادهها به حساب میآید. طراحی داخلی آن برای بازار داخل کشور نو و خلاقانه است. تمامی اطلاعات و مشخصات فنی لحظهای خودرو از جمله عملکرد لحظهای سیستم هایبرید و میزان آنی مصرف سوخت از طریق صفحه نمایشگر کنسول میانی و از طریق نشانگرهای پشت فرمان که دقیقا در وسط اتاق نصب شده است در اختیار راننده قرار میگیرد. اطلاعات حیاتیتری چون سرعت لحظهای نیز از طریق سیستم پیشرفته HUD (نشانگر نوع دیود نوری LED که اطلاعات را از طریق بازتاب بر شیشه جلو در اختیار راننده قرار میدهد) به اطلاع راننده میرسد. همچنین 3حالت کلی سواری از جمله EV، Eco و Power قابل انتخاب است که در حالت EV پریوس قادر به طی مسافت 1.6 کیلومتر تنها با کمک باتری برقی آن هم به شرط شارژ بودن آن است. حالت Eco از طریق کنترل فشار پدال گاز و سیستم تهویه مطبوع سعی در فراهم آوردن بهینهترین حالت مصرف سوخت دارد. اما در حالت Power حداکثر قدرت برای یک رانندگی شتابدار و سرعتی در اختیار راننده قرار میگیرد. در هر سه حالت سیستم Hybrid Synergy Drive تویوتا (که در کمری هم موجود است) توازن میان توان خروجی پیشرانه بنزینی، برقی و یا هردو آنها را کنترل کرده تا قابلیت طی حداکثر مسافت را در اختیار راننده قرار دهد. با این اوصاف مصرف سوخت پریوس معادل 4.7 لیتر در هر 100کیلومتر در طی سیکل ترکیبی عنوان شده است. ناگفته نماند که تکیه بر طراحی بسیار دقیق و مو شکافانه و داشتن ضریب درگ (Cd) معادل تنها 0.25 که در میان بهترینهای جهان قرار میگیرد نیز در دستیابی به مصرف سوخت بسیار درخور توجه بیتاثیر نبوده است. سیستمهای دیگری چون پیشگیری از تصادفات، سیستم هشدار نقطهکور (مشترک با کمری)، صندلی تنظیم شونده راننده، دوربین دنده عقب، سیستم تهویه برقی (در یکی از آپشنها مجهز به کنترل از راه دور) ... از جمله ویژگیهای پریوس به حساب میآیند. با استناد به وبسایت رسمی نمایندگی مرکزی شرکت ایرتویا قیمت فروش کمری هایبرید معادل 189 میلیون و 500 هزار تومان است در حالی که تا به این لحظه هیچ خبری در رابطه با قیمت خودرو پریوس اعلام نشده است.
* مصطفی انیسی