اسب چمــوش در بــرابــر کودک باهــوش

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، جدال پیش رو نه جدال قدرت و گشتاور بلکه جدال انتقال حداکثر لذت رانندگی است و نام MR2 و 308 در تاریخ هر دو خودروساز از معتبرترین نام‌ها به شمار می‌آیند. فرمت نشیمن 2 نفره از نوع 2+2، پیشرانه وسط و متحرک عقب، 3 ویژگی‌ بارز و اما مشترک میان تویوتا MR2 و فراری 308 است که تنها برای دستیابی به حس سواری لذت‌بخش، پایدار و سریع گرد هم آمده‌اند. هر دو خودرو در میان سایر مدل‌های تولیدی کمپانی نامی شناخته‌ شده و معتبر هستند که حتی امروزه نیز نگاه‌های متفاوت خودرودوستان را به خود جلب می‌کنند.

  اسب مشهور
فراری 308 در سال 1975 با زبان جدید طراحی که از شاهکارهای لئوناردو فیوراوانتی از موسسه پینین‌فارینا، با نقوش طراحی فراتر از زمان که بعدها پایه گذار زبان طراحی محصولات فراری در دو دهه 80 و 90 میلادی شد، به منظور جانشینی مدل محبوب دینو 246 به تولید رسید. 308 به مدت یک دهه (تا سال 1985) به تولید رسید و در این میان با تیراژ بسیار زیاد تولید به پرفروش‌ترین فراری تاریخ شهرت یافت که البته استقبال گرم فروش‌اش را نیز مدیون برخی میانه‌روی‌های طراحی در بخش فنی است. 308 با تکیه بر پیشرانه کم حجم و نه‌چندان قدرتمند (برخلاف سایر محصولات فراری) قیمت بسیار پایینی داشت و از این رو از دیدگاه قیمت پایین‌ترین محصول تولید شده از سوی فراری به‌شمار می‌آمد که از قضا همین قیمت پایین موجب محبوبیت این مدل میان علاقه‌مندان این برند شد چرا که با ورود مدل 308 به بازار بسیاری از افراد سرانجام توانستند مالک خودرو با لوگوی اسب مارانللو شوند. 308 GTSI QV مدل 1985 آخرین سری تولیدی اتاق 308 فراری و پیش از جایگزینی و یا به عبارت مناسب‌تر، ارتقای فنی و ورود مجدد به بازار با نام 328 به حساب می‌آید. این مدل از پیشرانه کم‌حجم 2.9 لیتری V8 از نوع تویین‌کم 32 سوپاپ بهره می‌برد که با کد QV ا‌(Quattro Valvole با تلفظ کوآترو ول‌وُله به معنای 4 سوپاپ) از پیشرانه مدل‌های پیشین متمایز می‌شود. این پیشرانه با تکیه بر سیستم تزریق سوخت انژکتور سری K-Jectronic کمپانی بوش آلمان قدرتی برابر با 230 اسب بخار و گشتاور 255 نیوتن‌متر تولید می‌کند که با  مد نظر قرار دادن وزن 1.3 تنی آن چندان جذاب به‌نظر نمی‌رسد. اما با همین میزان توان عملکرد 308 GTSI QV شتاب صفر تا 100کیلومتر بر ساعت 7.1 ثانیه‌ای و درگ ربع مایل (402 متر) 15.3 ثانیه با حداکثر سرعت 146 کیلومتر بر ساعت را به همراه داشت که به کمک ترمز‌های دوجداره هوا خنک دیسکی در هر چهار چرخ تنها با طی مسافت 44 متر از سرعت 100 به حالت سکون می‌رسید. 308 GTSI QV در زمان تولید در حدود 60 هزار دلار قیمت داشت.

گمنامِ خوشنام
MR2 را «آقای 2» نیز خطاب می‌کنند چرا که دو حرف MR کلمه اختصار برای خطاب قرار دادن مرد در متون نگارشی رسمی در زبان انگلیسی است. اما نام این مدل در حقیقت از ترکیب حروف اول کلمات Mid-engine/Rear wheel drive/2 seater به معنای خودرو پیشرانه وسط متحرک عقب 2نفره تشکیل شده ‌که در عین دقت در بیان ویژگی‌های خودرو، کاملا بی‌اصالت است. MR2 حاصل تصمیم‌گیری مدیران ارشد وقت تویوتا در دهه 80 میلادی به منظور تولید خودرویی اسپرت با سواری لذت‌بخش و در عین حال اقتصادی و به عبارت دیگر نتیجه ترکیب چند فاکتور نامتناسب با یکدیگر بود که تنها از دست ژاپنی‌ها بر‌می‌آمد. به صورت کلی ژاپنی‌ها تا پیش از تولد اسامی چون سوپرا، ایمپرزا و GT-R تجربه و مهارت چندانی در ساخت خودروهای اسپرت و سریع نداشتند و چون بر مصرف سوخت کم و دوام تمرکز کرده بودند، در همین راستا نیز به شهرت رسیدند. هر چند خودرویی چون 2000GT مثال نقض محکمی بر این گفته به حساب می‌آید اما تیراژ بسیار محدود تولید آن (351 دستگاه) نشان از عدم موفقیت پروژه تنها ابرخودرو ژاپنی است.
MR2 نسل اول (W10) با وجود داشتن ظاهری نیمه اگزاتیک در طراحی بیرونی خود آن هم دربرابر فریاد اصالت فراری 308 به واقع چیزی برای عرضه کردن ندارد و از این رو تمام توان خود را در بخش فنی به معرض نمایش می‌گذارد. پیشرانه کم حجم و ظریف MR2 یک نمونه 4 سیلندر خطی 1.6 لیتری است که سر‌سیلندر تویین کم 16 سوپاپ آن شاهکار کمپانی یاماهاست. این پیشرانه که پیشتر در پلت‌فرم AE86 تویوتا استفاده شده بود به دورگیری سریع و خط قرمز افسانه‌ای 7500 دور بر دقیقه شهرت داشت. خروجی توان این پیشرانه ظریف که از سیستم پاشش سوخت انژکتوری سری L-Jetronic کمپانی بوش آلمان بهره می‌برد عدد 112 اسب بخار برای قدرت و 131 نیوتن‌متر برای گشتاور است که نمود چندان خوبی در برابر فراری ندارد. با این وجود به کمک گیربکس 5سرعته دستی و وزن تقریبی 1.06 تنی شتاب صفر تا 100 برابر با 8.7 ثانیه و درگ ربع مایل برابر 16.6 با حداکثر سرعت 130 کیلومتر بر ساعت دارد. MR2 در هر چهار چرخ دارای ترمز‌های دیسک هوا‌خنک است که در محور عقب از نوع تک‌ و در محور جلو از نوع دو‌جداره است و با طی مسافت 45.5 متر از تندی 100کیلومتر بر ساعت به حالت سکون می‌رسد. MR2 در زمان تولید در حدود 15 هزار دلار قیمت داشت.

رو در رو
آنچه در سواری با MR2 جلب توجه می‌کند این است که همه چیز از پدال‌ها و فرمان تا خود خودرو، راندن MR2 بسیار ساده و در عین حال هدفدار است. نمای داخلی MR2 را می‌توان اگزاتیک اما ارزان توصیف کرد. استفاده از پلاستیک فراوان سخن از ذهنیت اقتصادی برند مادر دارد. اما با روشن شدن پیشرانه بار اول لبخند بر لبان مالک خشک خواهد شد. البته برای این پیشرانه ظریف کاملا طبیعی است چرا که تا دور 4500 هیچ تفاوتی با پیشرانه یک خودرو سدان خانوادگی ژاپنی ندارد. اما به محض عبور از مرز 4500 سیستم T-VIS منیفولد ورودی هوا به ناگه باز شده و پیشرانه با غرشی عجیب جان گرفته و برای ورود به دنده بعدی تا مرز 7800 دور در دقیقه به سادگی اوج می‌گیرد. با وجود باریک بودن تایر‌ها و تعلیق معمولی مک‌فرسون در هر دو محور، سواری با MR2 بسیار پایدار و لغزش‌‌های جانبی مینیمم است چراکه سیستم تعلیق MR2 از سوی تویوتا طراحی و از سوی مهندسان کمپانی انگلیسی لوتوس تنظیم شده است. هر جا که MR2 در قدرت نمایی کم بیاورد از ماهیت وجودی و شخصیت بخصوصش برای مالک مایه می‌گذارد. پس از سواری با MR2 نشستن پشت فرمان 308 بیشتر شبیه تفاوت میان تحلیل دو رویکرد خام و پخته است. 308 در دوران تولید خود ارزان‌ترین و ‌دم‌دست‌ترین فراری موجود بود اما نگذارید که این حقیقت شما را از آن روی سکه 308 GTSI QV غافل دارد. پیشرانه با تک‌استارت روشن شده و باغرشی سریع به دور ایده‌آل بازمی‌گردد. بر خلاف MR2 همه چیز در 308 سنگین و خشک است. کلاچ سنگین را که بگیرید، دنده به آرامی اما با صدای تقه ظریف ویژه محصولات کلاسیک فراری که از برخورد شیفتر کرومی با کانال فلزی پنل دنده‌ها ایجاد می‌شود، شروع به حرکت می‌کند. 308 از هر نظر بزرگ‌تر، سنگین‌تر و متوازن‌تر از MR2 است اما همچنان نیاز است تا با پدال گاز رفتار متینی داشته باشید چرا که گشتاور پیشرانه با وجود وزن درخور توجه خودرو به اندازه‌ای هست که هر آن چرخ‌های عقب فاقد سسیتم‌های کنترلی را از ‌مسیر خارج کند. سواری با فراری هرگز ساده نبوده و نخواهد بود اما هرچه بیشتر تحت فشار قرار می‌گیرد، رفتار کنترل‌شده‌تری از خود بروز می‌دهد.

سخن پایانی
بحث بر سر برتری نبوده و نیست. هر یک از دو خودرو در کلاس خود برترین عملکرد را نشان می‌دهند. پورشه 914 و فیات-برتونه X1/9 از بنیانگذاران خودروهای موتور وسط ارزان‌قیمت بودند اما این تویوتا بود که مفهوم موتور وسط را ارتقا بخشید و به بوته آزمایش گذارد. پیشرانه مطمئن و بادوام و انجام کارهای تعمیراتی و تهیه قطعات آن ساده است. MR2 منبع سواری لذت‌بخش عاری از تجملات و هزینه‌های اضافه است. 308 GTSI QV اما ابعادی بسیار مهندسی شده دارد و ویژگی‌های فنی آن در مقایسه با قیمت بسیار سریع و درخور توجه است هرچند شتاب آن چون ماسل‌کارهای آمریکایی وحشی و کوبنده نیست اما در نت خروجی اگزوزها دست کمی از پیشرانه‌های V8 آمریکایی ندارد، دست‌کم نیاز شما به سیستم صوتی را به سادگی مرتفع می‌کند. تهیه قطعات ساده است اما هزینه آنها به موازات نام و برند فراری به آسمان‌ها اوج می‌گیرد و زمانی که به سرویس اساسی 30 هزار کیلومتر برسید به احتمال زیاد از تملک آن پشیمان خواهید شد. 
قیمت حدودی امروزی نمونه نمایشگاهی، نمونه سرپا و نمونه زیرپایی308 GTSI QV به ترتیب برابر 39، 23.5 و 14.5 هزار دلار و برای MR2 به ترتیب برابر 4.8، 2.2 و 1 هزار دلار است که با مد نظر قرار دادن توانایی‌های آن در مقایسه با 308 برای یک رانندگی لذت‌بخش بی‌دردسر گزینه بسیار مناسبی به چشم می‌آید.