شانس ضعیف مشتریان عادی در لاتاری خودرو

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از دنیای اقتصاد، با وجود چنین اختلافی میان میزان عرضه و تقاضای خودرو در این مرحله از قرعه‌کشی، باز هم طبق قانون 60درصد از ظرفیت فروش به دو طرح جوانی جمعیت و اسقاط و جایگزینی خودروهای فرسوده تخصیص داده شد. به همین دلیل، شانس برد عادی در این لاتاری به شدت کاهش یافت. به نوعی می‌توان گفت یک رانت قانونی در دل قرعه‌کشی خودرو که خود یک رانت برای برندگان آن است، ایجاد شده و همین موضوع از شانس متقاضیان عادی به‌شدت کاسته است. هرچند وزارت صمت اعلام کرده برای مقابله با رانت، تا پایان سال جاری قرعه‌کشی خودرو حذف خواهد شد، اما به نظر می‌رسد با توجه به اینکه تخصیص این 60درصد سهمیه (50درصد برای مادران دارای دو فرزند و بیشتر و 10درصد برای مالکان خودروهای فرسوده) الزام قانونی دارد، نمی‌توان به حذف رانت در بازار خودرو حتی با پایان دادن به لاتاری امید داشت. این از آن جهت است که حتی اگر هیچ خودرویی از طریق سازوکار قرعه‌کشی عرضه نشود، باز هم مادران مشمول و مالکان خودروهای فرسوده از رانتی قانونی برای دریافت خودرو با قیمت کارخانه برخوردار هستند.

اما بررسی آمار و اطلاعات این مرحله از قرعه‌کشی خودرو از ثبت تقاضای شش‌میلیون و 86هزار و 222نفری حکایت دارد. تعداد خودروهای عرضه‌شده در این مرحله، تنها 10‌هزار دستگاه بوده؛ بنابراین اگر هیچ‌گونه امتیاز ویژه‌ای برای هیچ یک از متقاضیان وجود نداشت، از میان تقریبا هر 609 نفر متقاضی فروش فوق‌العاده، یک نفر برنده می‌شد. با‌این‌حال وضعیت واقعی عرضه خودرو به این صورت نیست و 60درصد از خودروهای عرضه‌شده با امتیاز ویژه به متقاضیان داده می‌شود.

تعداد افرادی که خارج از دو طرح جوانی جمعیت و اسقاط خودروهای فرسوده و به صورت عادی در این مرحله از قرعه‌کشی ثبت‌نام کرده‌اند، پنج‌میلیون و 617هزار 599 نفر است که تنها چهارهزار و 946 خودرو به این دست از متقاضیان اختصاص پیدا کرده است. بنابراین شانس برد عادی یک به هزار و 135 است. در واقع شانس هر شخص برای برنده شدن در این لاتاری 09/ 0درصد بوده است. در مقابل برای مجموع متقاضیان در طرح جوانی جمعیت و نوسازی خودروهای فرسوده، 468هزار و 623 نفر ثبت‌نام کرده‌اند و در مجموع پنج‌هزار و 54 دستگاه خودرو در قالب این دو طرح عرضه شده است. بنابراین از میان هر 7/ 92 نفری که در یکی از این دو طرح ثبت‌نام کرده‌اند یک نفر برنده می‌شود.

با‌این‌حال با نگاه تفکیکی به این دو طرح مشخص می‌شود شانس متقاضیان در طرح جوانی جمعیت نسبت به طرح نوسازی خودروهای فرسوده بیشتر است. در این مرحله از قرعه‌کشی ایران‌خودرو 377هزار و 418 نفر در طرح جوانی جمعیت متقاضی شده‌اند که چهار‌هزار و 154 دستگاه خودرو نیز در قالب این طرح عرضه شد. در نتیجه از هر 8/ 90 نفر یک نفر شانس دریافت خودرو با قیمت کارخانه‌ای خواهد داشت. یعنی شانس هر متقاضی برای خرید خودرو در قالب این طرح 1/ 1درصد است.

در نهایت در طرح اسقاط خودروهای فرسوده نیز 91هزار و 205 نفر برای خرید 900 دستگاه خودرو ثبت‌نام کرده‌اند که نشان می‌دهد از میان هر 3/ 101 نفر یک نفر در این طرح برنده می‌شود. این موضوع نشان از شانس 98/ 0درصدی هر فرد برای برنده شدن در قالب طرح اسقاط خودروهای فرسوده دارد. به طور کلی به نظر می‌رسد با سقوط آزاد تعداد خودروهای عرضه‌شده در هر مرحله از قرعه‌کشی، شانس زیادی برای هر متقاضی عادی برای برد وجود ندارد.