جزئیات طرح جدید محدوده بندی پایتخت برای خودروها

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از تسنیم، بیش از 7میلیون موتورسیلکت و خودرو در سطح پایتخت تردد می کنند ولی از این تعداد حدود500هزار دستگاه وسیله نقلیه برای انجام معاینه فنی به مراکز تعیین شده مراجعه کرده اند. تعداد موتور سیکلت هایی که به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده اند فقط98دستگاه بوده و این در حالی است هر موتور سیکلت به اندازه 4پراید آلودگی تولید می کند.

دررابطه با وضعیت آلودگی هوای پایتخت گفت و گویی با مهندس ولی آذروش,رییس مراکز معاینه فنی 8کلانشهر کشور انجام گرفته که از نظرتان می گذارنیم.

در بحث آلودگی هوا،معاینه فنی خودروها می تواند چه نتایجی در پی داشته باشد؟

    درمراکز مکانیزه معاینه فنی خودرو 18 آیتم مورد تست و بازبینی قرار میگیرد یکی از آن موارد کنترل وضعیت آلایندگی خودروهاست.در این آزمون با استفاده از دستگاه، میزان گازهای آلاینده خودرو قرائت و وضعیت آن از لحاظ رد و قبولی براساس حدود مجاز ابلاغی از سازمان حفاظت محیط زیست مورد ارزیابی قرار می گیرد. بنا بر مطالعات صورت پذیرفته در سالهای قبل در صورت مراجعه کلیه خودروهای شهر تهران به مراکز معاینه فنی و قرارگیری شرایط کارکرد موتور آنان در وضعیت مطلوب (رعایت حدود مجاز انتشار آلاینده های خروجی از اگزوز که در آن زمان به صورت سالیانه از سوی شورایعالی محیط زیست  به مراکز معاینه فنی ابلاغ می گردید) حدود 23 درصد از میزان آلودگی هوای تهران و 13 درصد مصرف سوخت کاهش خواهد یافت. در حال حاضر 27 درصد از مردودی ها در مراکز معاینه مربوط به گازهای آلاینده خروجی از اگزوز می باشد که این خودروها جهت اخذ معاینه فنی بایستی نسبت به رفع ایراد خودروی خود اقدام کنند.

انجام معاینه فنی سالیانه خودروهای مشمول می تواند حداقل 5000 تن (مجموعco و HC+NOX)در کاهش آلایندگی در تهران موثر باشد.این عدد از لحاظ کمیتی عدد بسیار بزرگی است . از لحاظ وزنی معادل بیش از5 دستگاه خودروی سواری است

با توجه به 5ساله شدن معاینه فنی خودروهای صفر این قانون چه مضراتی دارد؟

-انجام معاینه فنی مکانیزه خودروها با الگو برداری از تجربه موفق کشورهای اروپایی همانند آلمان وانگلیس در ایران از سال 1379 راه اندازی شد و جهت عملیاتی شدن آن با رویکرد کاهش آلودگی هوا و افزایش ایمنی تردد از کلیه استاندارد ها و دستورالعمل های آن کشورها در این مبحث استفاده شد.

در حال حاضر در اکثر کشورهای اروپایی به رغم بالا بودن استانداردهای تولیدی خودرو در مقایسه با ایران مدت معافیت خودروهای نو از معاینه فنی 2 و یا نهایتاً 3 سال است ولی متاسفانه از اواخر سال 89 به دلایل نامعلوم و غیرکارشناسانه ای مدت معاینه فنی خودروها از 2 سال به 5 سال تغییر و در نهایت در متن یکی از بندهای قانون جرائم راهنمایی و رانندگی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

در همین راستا در این چند سال با توجه به اثرات سوء این قانون در افزایش آلودگی هوا و کاهش ایمنی تردد و انعکاس نامناسب عقب گرد علنی مسئولین در بحث کاهش آلودگی هوا، مسئولین و دستگاه های ذیربط (سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور، ستادهای معاینه فنی کلانشهرها) تمام تلاش خودرا در خصوص پیشنهاد اصلاح این قانون به مجلس شورای اسلامی و متقاعد کردن نمایندگان محترم مجلس به پیگیری هرچه سریعتر اصلاح این قانون انجام دادند.

بنابر مذاکرات و جلساتی که با نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در این ارتباط برگزار گردید درصد بالایی از نمایندگان متقاعد به اصلاح سریع این قانون گردیدند و سازمانهای مرتبط جهت رفع دغدغه ها و پاسخ به پرسش های نمایندگان درارتباط با صدور کارت و برچسب بدون حضور خودرو و نداشتن متولی نظارت بر مراکز معاینه فنی نسبت به اقدامات اصلاحی از قبیل ایجاد سامانه یکپارچه معاینه فنی، اصلاح آیین نامه اجرایی نحوه صدور معاینه فنی اقدام نمودند .شایان ذکر است در همین خصوص دولت (سازمان حفاظت محیط زیست) لایحه ای درباره کاهش زمان معاینه فنی از 5سال به 3سال جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه کرده که انشا اله امیدواریم این لایحه تا پایان سال با دید کارشناسانه و دلسوزانه نمایندگان محترم مجلس به تصویب برسد.

بیشتر ایرادات خودروها در چه زمینه هایی است؟

      براساس آمار مراکز 27 در صد از خودرهای مردودی از تست آلایندگی ،18 در صد از آزمون همراستایی چرخها،5 در صد از آزمون کمک فنر ،11 در صد از آزمون ترمز و 39 در صد از کنترل  عیوب ظاهری شامل موارد مربوط به شیشه - برف پاکن و شیشه شور-ع کمربند ایمنی- لاستیک ها –وضعیت بدنه خودرو از لحاظ دفرمگی و پوسیدگی- وضعیت دود خودرو جهت تشخیص روغن سوزی- وضعیت بلوری چراغ های جلو و کلیه طلق های چراغ عقب- عملکرد چراغهای ترمز –عملکرد چراغ  دنده عقب و پلاک خودرو - عملکرد چراغهای راهنما و چراغ های عقب- وضعیت متعلقات اضافی-کنترل صدای خروجی از اگزوز و صدای بوق دارای نقص بوده اند و پس از رفع ایراد در مراجعات بعدی موفق به اخذ معاینه فنی گردیده اند

آماری از خودروهای معیوب و مستهلک دارید؟

در حدود 24در صد از خودروها از آزمو نهای معاینه فنی در نوبت اول مردود می شوند وباید پس از برطرف کردن مشکل دوباره برا یمعاینه مراجعه کنند.

چه خودروهایی آلودگی بیشتری ایجاد می کنند؟

   کلیه خودروهایی که به مراکز مراجعه می کنند با دستورالعملهای واحد مورد ارزیابی قرار می گیرند و با توجه به تردد آنها در سطح شهر خارج از داخلی و یا خارجی بودن ، بایستی دارای حداقل شرایط ایمنی باشند. ولی پر واضح است که خودرو با استاندارد تولیدی بالاتر دارای شرایط ایمنی و آلایندگی بهتری خواهد بود و قطعا" نمی توان خودروی با استاندارد یورو 6 را با خودروی یورو 2 داخلی مقایسه کرد.

آیا موتور سیلکت هم معاینه فنی دارد؟

   اکنون 10 خط برای معاینه فنی موتورسیکلت ها در مراکز معاینه فنی وجود دارد و این مراکز در حالت عادی روزانه قادر به معاینه فنی 3 هزار دستگاه موتورسیکلت هستند اما عملاموتورسیکلت ها خود را موظف نمی دانند که به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند، از این رو در سال 92 میزان مراجعه موتورسیکلت ها به مراکز معاینه فنی تنها حدود 281 دستگاه و در سال 93 تنها تعداد 98 دستگاه به مراکز مراجعه کرده اند. با وجود آنکه بخش عمده ای از آلودگی صوتی و آلودگی هوای تهران ناشی از تردد موتورسیکلت ها در شهر است و در قانون نیز تاکید شده که تمام وسایل نقلیه موظف به دریافت برگه معاینه فنی هستند اما از آنجا که موتورسواران الزام قانونی را قوی و جدی نمی بینند عملا بدون داشتن برگه معاینه فنی در شهر تردد می کنند. متاسفانه ساخت موتورسیکلت ها نیز مطابق با استاندارد نیست و ما شاهد تردد موتورسیکلت هایی در شهر هستیم که هم از نظر ایمنی در سطح پایینی قرار دارند و هم به دلیل پایین بودن کیفیت، میزان تولید آلایندگی آنها بسیار بالااست. موتورسیکلت ها عامل 24 درصد آلودگی هوا و 49 درصد آلودگی صوتی هستند.

در حال حاضر سه و نیم  میلیون موتورسیکلت در تهران تردد می‌کنند که سهم این تعداد در تصادفات رانندگی در تهران 50 درصد است. تکنولوژی پایین و عدم رعایت استانداردهای جهانی موجب شده است تا میزان آلایندگی موتورسیکلت‌های تولید داخل، در سطح بالا باشد. براساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، در بهترین حالت، موتورسیکلت نویی که از کارخانه خارج می‌شود، 4 برابر یک خودرو نو آلودگی دارد و این در حالی است که هیچ ساز و کار و نظارتی برای معاینه موتورسیکلت‌ها وجود ندارد.

آیا کاتالیزورهای خودروهای داخلی استاندارد هستند؟

ارزیابی در این مجموعه امکان پذیر نیست. کنترل این مسئله در پروسه زمان تولید می باشد.

در بحث زوج یا فرد خودروها از شما نظر خواهی شده است؟می توانیدخودروها را بر اساس آلودگی طبقه بندی کنید؟

درسال1393 اقدامات مطالعاتی در خصوص پیاده سازی طرح LEZ (محدوده کم انتشار آلایندگی) توسط معاونت حمل و نقل وترافیک شهرداری تهران به انجام رسید که در این طرح خودروهای از لحاظ انتشار آلایندگی به 4 دسته تقسیم گردیده اند و در مناطق کم انتشار آلایندگی تنها وسایل نقلیه غیر آلاینده مجاز به ورود خواهند بود این طرح کاملا از کشورهای پیشرفته موفق در زمینه کنترل وضعیت آلایندگی همانند آلمان، هلند، سوئد و دانمارک الگو برداری شده و در حال حاضر بالغ بر 225 منطقه کم انتشار آلودگی هوا در 13 کشور اروپایی که معضل آلودگی هوا دارند وجود دارد. تهران در حال حاضر برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهر محدودیتی های ترافیکی مانند طرح ترافیک و طرح زوج و فرد را اجرا می نمایند که قطعا بایستی با تاثیر کمی این طرحها در کاهش آلودگی هوا از روشهای دیگری در این زمینه با بهره گیری از تجربه سایر کشورهای موفق در این حوزه استفاده شود. بنابر بررسی های صورت گرفته طرح ترافیک تنها یک تاثیر 6 درصدی در کاهش ترافیک داشته و طرح زوج و فرد به علت تردد خودروهای فرسوده با عمر بیش از 20سال تقریبا هیچ گونه تاثیری بر کاهش آلودگی هوای تهران نداشته است.

دراین ساخت، تاریخ ساخت، وضعیت داشتن معاینه فنی به چهار دسته آبی، سبز، زرد و قرمز تقسیم بندی خواهد گردید. در این طرح  بعضی از دسته ها دارای محدودیت در تردد در بخش های کم انتشار آلایندگی خواهد بود واضح است برای کنترل وضعیت آلایندگی خودرو و بررسی این وسیله که آیا خودرو از لحاظ تولید آلایندگی شرایط زمان تولید را حفظ کرده است بدین معنی که خودروی یورو 2 با گذشت چند سال از لحاظ مرتبه تولید آلایندگی به خودروی یورو1 تنزل نیافته باشد بدون تردید بایستی حدود مجاز آلایندگی که توسط سازمان حفاظت محیط زیست به مراکز ابلاغ شده مورد تجدید نظر قرار گیرد و این بازه اندازه گیری حدود مجاز برای کنترل خودروهای یورو 2 به بالا سخت گیرانه تر انجام شود. کلیات این طرح در شورای عالی ترافیک شهر تهران به تصویب رسیده اما نحوه و زمان دقیق اجرای آن هنوز مشخص نمی باشد.

طبقه آبی: خودروهای برقی و خودروهای هیبریدی

طبقه سبز: خودروهای تولیدی یا وارداتی 1382 و بعد از ان (استاندارد آلایندگی یورو2 و بالاتر) در صورت داشتن معاینه فنی و خودروهای نو (معاف از معاینه فنی)

طبقه زرد: خودروهای تولیدی یا وارداتی 1381 و قبل از آن (استاندارد آلایندگی پایین تر از یورو2 ) در صورت فرسوده نبودن  و داشتن معاینه فنی

طبقه قرمز: کلیه خودروهای فرسوده یا خودروهای بدون معاینه فنی