دیروز و امروز «سیمبکسل»
.... گهی زین به پشت!
عصر خودرو : باطریاش خالی شده است و هر چه استارت میزنید، بیهوده است، روشن نمیشود که نمیشود و هر چه هلش میدهید هم افاقه نمیکند و حتی یک تکاستارت کوچک هم نمیزند.
عصر خودرو : باطریاش خالی شده است و هر چه استارت میزنید، بیهوده است، روشن نمیشود که نمیشود و هر چه هلش میدهید هم افاقه نمیکند و حتی یک تکاستارت کوچک هم نمیزند.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، به این نتیجه میرسید که آن را با همین هل دادنهای کوچک به تعمیرگاهی که در آن حوالی سراغ دارید برسانید، اما گاهی مسیر و فاصلهتان با تعمیرگاه آن قدر زیاد است که با هل دادن به این زودیها به آن نمیرسید، پس چارهای نیست که آن را بکسل کنید و آهستهآهسته به نزدیکترین تعمیرگاه برسانید. برای بکسل کردن به چند طناب احتیاج دارید، اما آن هم کمی خطرناک است و ممکن است بین راه پاره شود و حادثهای دیگر بیافریند، پس بهتر است به دنبال تهیه «سیمبکسل» باشید، سیمی که پاره نمیشود و قدرت کشیدن و رساندن خودرو شما تا نزدیکترین تعمیرگاه را دارد. البته اگر قاعده بستن «سیمبکسل» را ندانید، ممکن است همین «سیمبکسل» شما را اذیت کند. پس خوب است به وسیلهای به نام «بکسل ثابت» که همیشه پلیس آن را به شما توصیه میکند، دست بیابید. وسیلهای که معمولا در اختیار اتومبیلهای خدمات اورژانس جادهای قرار دارد و امدادگران جادهها نیز نمونههایی از آنها را در دسترس دارند.
اما پیشتر از اینها کسانی که به وسیلهای به نام بکسل ثابت دسترسی نداشتند، به اوراقچیها یا به مغازههای گاردانسازی میرفتند و یک میلگاردان از رده خارج شده را تهیه میکردند که توسط گاردانسازان قدیمی 2 سر آن دارای چنگکها یا گیرههایی شده بود که میتوانست از جلو به اتومبیل آسیبدیده و از عقب به اتومبیل کشنده متصل شود و اتومبیل آسیبدیده را تا نزدیکترین تعمیرگاه میرساندند. همچنین هنگامی که عملیات بکسل کردن و تعمیر اتومبیل تمام میشد، میلگاردان یاد شده را نزد گاردانسازی میبردند و بابت کرایه آن مبلغی به گاردانساز میپرداختند. ما احتمال میدهیم که شما به طناب، «سیمبکسل»، بکسل ثابت و حتی نیروهای امداد خودرو دسترسی نداشته باشید، پس لازم است که به کسی که کامیون یا کفی دارد، مراجعه کنید و از او بخواهید توسط یک جرثقیل اتومبیل شما را روی کفی یا پشت کامیون بگذارد و آن را تا شهر یا تعمیرگاهی برساند.
در این حال حتما شما یاد مصرع معروف حکیم ابوالقاسم فردوسی خواهید افتاد که گفته است:
«گهی پشت به زین و گهی زین به پشت»
او این مصرع را از زبان رستم دستان سروده است و آن هم هنگامی که در صحرای سمنگان از خواب بیدار شد و دید که رخش او را دزدیدهاند. پس زین رخش را روی دوش خود گذاشت و در صحرای سمنگان در پی یافتن رخش به راه افتاد. گاهی این طور است و اتومبیلی که همیشه شما را به هر جا که میخواستید میبرد، به قهر با شما برمیخیزد و حالا این شما هستید که باید او را هر جا که میخواهد برسانید. حالا خوب است برای تغییر ذائقه هم که شده سری به گذشته، دیروز و امروز «سیمبکسل» بزنیم و ببینیم اصلا چه کسی این وسیله ضروری را اختراع کرد و برای نخستینبار در کجا از آن استفاده شده است.
مخترعان و مبتکران «سیم بکسل»
سلسله اکتشافهایی که منجر به پیدا شدن فسیلی از یک قطعه شبیه طناب در یکی از غارهای «لاس کویکس» شد، نشان داده که قدمت نخستین طنابها به حدود 15 هزار سال قبل از میلاد بازمیگردد و نیز نشان میدهد که مصریان باستان احتمالا از نخستین تمدنهایی بودهاند که با استفاده از شیوههای گوناگون موفق به ساخت طناب از پاپیروس، پوستههای درخت خرما، کتان، نی، چرم، پوست و موی حیوانات شدهاند، در آن صورت میتوان گفت تولید طناب هم به 35000 تا 4000 سال قبل از میلاد بازمیگردد.
در قرون میانه (بین قرن 13 تا 18میلادی) از طناب یا به اصطلاح «Ropewalks» بهجز کارهای روزمره در معادن و دریانوردی و ساختمانسازی (به شیوه بالابر) استفاده میشد.
«لئوناردو داوینچی» طراح و معمار مشهور ایتالیایی دستگاه بافت طناب را طراحی کرد که مانند بسیاری از طرحها و اختراعات وی هرگز ساخته نشد.
در سال 1586میلادی «دومینیکو فونتانا» موفق شد با استفاده از طنابهای ضخیم و دستساز، ستون سنگی هرمیشکلی که از سنگ گرانیت قرمز تراشیده شده و وزن آن افزونبر 327 هزار کیلوگرم بود، با ارتفاعی حدود 25/5متر را با کمک نیروی 900 نفر مرد به همراه 150 اسب و 47 بالابر دستساز، در وسط میدان «سنت پیترز» شهر رم مستقر کند؛ در آن زمان حرکت دادن و بلند کردن و سرپا نگه داشتن سنگی به این عظمت و سنگینی شاهکاری بینظیر بود.
البته حکایت میکنند که این سنگ گرانیت قرمز مربوط به 13 قرن قبل از میلاد حضرت مسیح(ع) است که در قرن نخست میلادی به رم انتقال داده شد و نصب آن در میدان «سنت پیترز» رم در زمان حکومت پاپ «سوویتوس» پنجم انجام شده است.
وقتی طنابها «سیم بکسل» شدند
آنطور که اسناد نشان میدهد، نخستین «سیم بکسل» تابیده شده توسط «ویلهلم آگوست ژولیوس آلبرت» آلمانی اختراع شد و آلبرت به عنوان مخترع «سیم بکسل» شناخته میشود. وی در 24 ژانویه سال 1787میلادی در هانوفر آلمان متولد شد و در 4 جولای 1846 درگذشت.
او در سالهای 1831 تا 1834میلادی مهندس رشته معدن بود و مدیریت معدن نقره کارولین در کوههای «هارز» را به عهده داشت و با توجه به اینکه در این معدن از زنجیر نقاله و طنابهای الیاف گیاهی با قرقره و بالابر استفاده میکردند، رطوبت معدن و اصطکاک طناب با دیوارهای سنگی و کشش آنها به دلیل از همگسیختگی آنها باعث شده بود عمر بسیار کوتاهی داشته باشند. آلبرت در این اندیشه بود که برای این مشکل چارهاندیشی کند، بنابراین در سالهای 1832 تا 1833میلادی با استفاده از تکنیک کهن ریسندگی، بهشکل دستی رشتههای مفتول فلزی را به صورت 3تایی به هم تابید تا یک رشته شود، سپس 3 یا 4 عدد از این رشتهها را با استفاده از یک رشته سیم به صورت هسته مرکزی به دور آن تابید.
«سیم بکسل» آلبرت
الیافی که برای گونیبافی بهکار میرفت یا کنف، باعث نرمی و انعطافپذیرشدن «سیم بکسل» شده و تا حدود زیادی از شکستگی لایههای سیم بکسل جلوگیری میکرد. این مورد یکی از ویژگیها و خلاقیتهای فوقالعاده «جان آگوست روبلینگ» بود. این طناب فلزی گرچه بسیار سفت و سخت و به نسبت حجیم بود، اما دارای مقاومت و دوام بالایی بود.
تولید سیم مفتول در آن دوران بسیار سخت و مشقتبار بود، زیرا باید یک توده آهنی را پس از حرارت آنقدر با استفاده از چکش و سندان، ضربه زده و میچرخاندند تا این توده به مرور تبدیل به میله و سپس مفتول ضخیم و با تکرار چکش کاری آن را باریک و باریکتر کنند و قطعات مفتولی را به هم جوش داده تا به رشته سیم بلندی تبدیل شود.
به این ترتیب برای نخستینبار «سیم بکسل» دستساز «ویلهلم آگوست ژولیوس آلبرت» (برای بالابر) به طول 384 متر در جولای سال 1834 برای استفاده در معدن نقره کارولین واقع در کوههای «هارز» استفاده شد.
«سیمبکسل» بالابری که از آن استفاده میشد، دارای قطری به ضخامت حدود 17 میلیمتر بود که از 3 رشته سیم فولادی بافته شده و دارای قطری حدود 3/5میلیمتر بود و این 3 رشته با تابیدن به دور هسته مرکزی «سیمبکسل» اصلی را تشکیل داده بود.
در آن سالها سیمبکسلی که آلبرت اختراع کرد، به قدری مشهور شد که تا مدتها بعد از اختراع آن به «سیم بکسل آلبرت» معروف بود.
مخترع دستگاه «سیمبکسل» تاب
در همین ایام یک آلمانی دیگر به نام «آندرو اسمیت» با استفاده با اعمال روشهای گوناگون روی «سیم بکسل آلبرت» و با تکنیک «راه رفتن طناب» سعی کرد زمختی و سفتی آن را تا حدودی کاهش داده و شرایط استفاده از آن را مناسبتر کند.
در سال 1838میلادی مبتکر دیگری به نام «رابرت استرلینگ نووال» انگلیسی (متولد 27 می سال 1812 در داندی اسکاتلند) که در رشته معدن مشغول به تحصیل بود، در بازدیدی از معدن نقره، از نزدیک با «آلبرت» و «سیمبکسل» بالابر اختراع شده وی آشنا شد و وی با الگوبرداری از شیوه سیمپیچی «آلبرت» در تهیه «سیمبکسل»، سعی کرد با استفاده از یک سری قرقره و چرخ دنده که به صورت انبوه درهم آمیخته شده بود، درنهایت در سال 1840میلادی با تکمیل و طراحی «دستگاه تولید سیم بکسل»، موفق شد تنیدن «سیمبکسل» را به صورت خودکار انجام دهد.
بکسل کردن بدون کابل و بکسل ثابت!
از خواندن این تیتر زیاد هم تعجب نکنید زیرا فناوری بکسل کردن یک اتومبیل در راه مانده توسط یک اتومبیل دیگر، بدون تجهیزات سنگین و زمختی چون طناب، «سیمبکسل»، میل گاردان یا بکسل ثابت در راه است. در مطلبی که چندی پیش به نقل از خبرگزاری رویترز منتشر شده آمده است: یک خودرو مدل «آکورا الایکس» در روش غیرمعمولی برای بکسل کردن خودرو دیگری به نمایش گذاشته شده و کار بکسل کردن بدون اینکه 2 ماشین به طور فیزیکی به هم متصل شود، انجام شد. این شیوه بکسل کردن به این صورت بود که ماشین پشتی خودش حرکت کرده و فقط از دستوراتی پیروی میکرد که از طریق شعاع نوری صادر شده از خودرو اول به او میرسید. این شاهکار فناوری نشان میدهد که مرحله جدیدی در اتوماسیون زودتر از آنچه انتظارش میرفت در حال وقوع است. سیستمهایی که وسایل نقلیه را قادر میسازند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند به موازات ویژگیهایی که خودروها را قادر میسازد خودشان بدون راننده حرکت کنند، توسعه یافتهاند.
سازندگان خودرو و قطعهسازان اکنون در تلاش هستند این دو را در مسیر نوینی با یکدیگر ترکیب کنند که برای امنیت و آسایش وسایل نقلیه دستاوردهای وسیعی به همراه خواهد داشت. در همین زمینه شرکتهای خودروسازی «جنرال موتورز» و «هوندا» مدل «آکورا» را ساختهاند و دیگر خودروسازان در حال کار کردن با قطعهسازان سنتی و حتی تازهکار هستند. شرکت «گوگل» در مسیر ساخت خودروهای بدون راننده طلایهدار است و یک شرکت ساخت گوشیهای همراه یعنی «اپل» نیز با خودروسازان در این زمینه کار میکنند تا این تغییر در حال وقوع را تسریع کنند. «لورانس اکلبوم» معاون تحقیقاتی بازرگانی «پارک موبایل» که شرکتهای «بیامو» و «فورد» جزو سرمایهگذارانش هستند، میگوید: «مجموعهای از شرکتهای بزرگ مانند اپل، گوگل و خودروسازیهای بزرگ و شرکتهای دادهپردازی شروع به خلق این حرکت کردهاند؛ 2 سال قبل ماجرا متفاوتتر از این بود و تنها وعدهای در کار بود که حالا همهچیز به واقعیت پیوسته است.
همچنین شرکت تازهتاسیس «پلوتون» برنامهای با عنوان «جوخهسازی کامیونها» طراحی کرده که هدف آن ذخیره سوخت و کاهش تصادفات است. تا آنجایی که به بکسل کردن مجازی مربوط میشود، یک جوخه متشکل از 2 کامیون سنگین از ارتباط بیسیم و سیستم ترمز و گاز قابل کنترل توسط رایانه استفاده میکند تا کامیونها در بزرگراهها نزدیک به هم بهطور یکدسته مسیر را طی کنند. بر اساس بیانیه «پلوتون» مقامات این شرکت انتظار دارند که اواخر سال آینده میلادی این فناوری را به قیمت 2هزار دلار برای هر کامیون بفروشند.
مقامات اداره ملی امنیت ترافیک در بزرگراهها تخمین میزنند خودروسازان میلیاردها دلار نیاز داشته باشند که سیستمهای امنیتی را روی خودروهای خود نصب کنند تا به طور خودکار به رانندگان کمک کنند؛ سیستمهایی که تا سال 2020م روی ماشینها کار گذاشته میشود یعنی زمانی که ماشینهای بدون راننده به راحتی در سطح جاده تردد خواهند کرد.»
صنعتی به نام «سیمبکسل»سازی
چه بخواهیم، چه نخواهیم، «سیمبکسل» سازی یکی از صنایع دیرینه فلزی در گوشه و کنار جهان است که در یکی، دو قرن اخیر به خاطر کاربردهایش در جرثقیلها، بالابرها و آسانسورها به یکی از نیازهای اصلی در تمامی عرصههای عمرانی و صنعتی و شهرسازی تبدیل شده است. حتی در صنایع کشتیرانی، بنادر، هواپیماسازی و نظامی نیز دارای کاربردهای مختلف است و البته گاهی نیز از آن برای کشاندن یک اتومبیل توسط اتومبیل دیگر هم استفاده میشد که همین دلیل «سیمبکسل» لقب گرفته است. اما اینکه «سیمبکسل» چیست و چند نوع است هم خود مقولهای است که به اختصار در این بخش به آن اشاره میکنم.
انواع «سیمبکسل»: «سیمبکسل»ها دارای دستهبندیهای مختلفیاند، بهطور مثال «سیمبکسل» طناب فولادی که از به هم پیوستن سیم، لایه سیم و مغزی تولید میشود.
این «سیمبکسل»ها باید حتما در جای خشک و سرپوشیده نگهداری شوند. برای باز کردن «سیمبکسل» از روی قرقره یا کلاف باید دقت زیادی داشت زیرا از حساسیت بالایی برخوردار است. مغزی «سیمبکسل»ها بسته به کارآیی آنها متفاوت هستند و از 2 نوع مغزی الیافی و فولادی در آنها استفاده میشود و با توجه به کاربرد موردنظر با نیروهای کششی مختلفی تولید میشود. به طور کلی «سیمبکسل» از 3 نوع ماده اولیه تولید میشود که عبارتند از: مفتول فولادی بدون روکش یا غیرگالوانیزه، مفتول فولادی گالوانیزه و مفتول فولادی استینلس استیل.
نکته جالب اینجاست که خودروسازان نیز موظف هستند در عقب و جلو خودروها جایی را برای نصب و استفاده قلاب یا گیره بکسل تعبیه کنند و گیره بکسل خودروهای شخصی، پریز سیم برق مربوط به چراغهای خودرو یدکشونده در سمت چپ گیره دیده میشود.
گیره بکسل: میلهای به شکل گیره و از جنس فلز است که به پشت خودروها متصل میشود و «سیمبکسل» با حلقهای به آن متصل میشود تا بدین وسیله بتوان خودروهای دیگر یا گاریهای حملونقل را یدک کشید. در برخی موارد، خودرو یا گاری یدکشونده در جلو خود ابزاری به حالت گیرهپوش دارد که به روی گیره بکسل قفل میشود.
نوع اتصال «سیمبکسل» یا گیرهپوش خودرو عقبی به گیره بکسل خودرو جلویی به گونهای است که باز کردن و بستن این اتصال به آسانی انجام شود. هر نوع از گیره بکسل نیز وزن مشخصی را میتواند تحمل کند.
در اتحادیه اروپا، ابعاد گیرههای بکسل خودروها و گیرهبندها استانداردسازی شدهاند تا با لوازم و ابزار یدککشی خودروهایی که پس از یکم اوت 1998 ثبت شدهاند، سازگاری داشته باشند.