تصادف؛ نبود فرهنگ رانندگی یا ضعف در زیرساخت ها
عصر خودرو- آمارها نشان از روند رو به افزایش تصادفات رانندگی می دهد و ادامه این روال هزینه های مادی و معنوی فراوانی بر پیکره جامعه خواهد گذاشت، در واکاوی دلایل تصادفات عوامل مختلفی همواره مطرح می شود اما در واقعیت عوامل متعددی در بروز تصادف نقش دارد و تنها یک عامل موثر نیست.
پنجشنبه ۰۸ مهر ۱۳۹۵ - ۱۵:۰۱:۰۰
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایرنا، براساس آماری که فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه اعلام کرده است، از ابتدای امسال تاکنون ٥٦ نفر در تصادف های رانندگی استان جان خود را از دست داده اند که نسبت به سال گذشته ٢١ درصد کاهش داشته است.
خودرو، راننده، جاده و عوامل محیطی چهار عنصر اصلی و موثر در بروز سوانح جاده ای و تصادفات به شمار می روند و در هر حادثه ای این عوامل با شدت و ضعفی نقش دارند اما کارشناسان بر این باورند که در میان این عناصر تنها راننده به عنوان عنصر هوشمند نقش بیشتری از دیگر عناصر غیرهوشمند دارد.
خودروهای فاقد استاندارد، جاده های پر پیچ و خم با ناهمواری زیاد و باریک، رانندگانی که همیشه عجله دارند و عوامل غیرمترقبه طبیعی همواره در بروز سوانح رانندگی نقش موثری داشته و دارند و باید برای هر یک از این عناصر راهکاری ارایه داد و تا هر چهار عنصر همزمان با هم به یک سطح از استاندارد نرسند نمی توان توقع کاهش تصادفات را داشت.
شرکت های خودروسازی در گام اول باید نسبت به ایمن کردن خودروهای خود و مجهز نمودن آن به سیستم های امنیتی بیشتری اقدام کنند تا در صورت بروز هرگونه حادثه ای، راننده و سرنشینان از امنیت بیشتری برخوردار شوند و کمترین آسیب به آنها برسد.
جاده هم در بروز حادثه نقش موثری دارد و علاوه بر استاندارد کردن جاده ها باید در حفظ و نگهداری به موقع و نصب علایم راهنمایی و رانندگی، نصب حفاظ های ایمنی در نقاطی که لازم است اقدام شود و همچنین نقاط پرحادثه نیز آشکارسازی شود.
از عوامل محیطی نیز نمی توان در بروز سوانح رانندگی غافل شد، باران، برف، طوفان، حضور بی موقوع و ناگهانی حیوانات در جاده ها، تردد افراد در درون شهرها در خیابان هم به بروز سوانح کمک می کند.
اما از همه مهمتر نقش راننده به عنوان عنصر هوشمند در چهار ضلعی مربوط به تصادفات است که همه نگاه ها را در زمان بروز تصادف به خود جلب می کند، عنصری که تصمیم گیرنده اصلی است و سایر عناصر تسلیم دستورهای او می شوند و سوال بی جواب در این میان این است که راننده از چه میزان آمادگی برای هدایت خودرو با تمام خطراتی که در کمین او نشسته اند، برخوردار است.
به اذعان کارشناسان و در واکاوی دلایل تصادف ها در سطح کشور در بسیاری از حوادث رانندگی تقش عامل انسانی بیشتر از سایر عناصر بوده است مثلا جاده بزرگراه، ماشین استاندارد و تنها غفلت و خواب آلودگی راننده در این میان عامل تصادف بوده است.
در بروز هر تصادفی سهم چهار عنصر یاد شده از سوی کارشناسان امر بررسی و اعلام می شود که در بیشتر مواقع سهم کاربر هوشمند یعنی راننده بیشتر از سایر عناصر بوده و این نشان می دهد که نقش رانندگان در بروز سوانح و حادثه های رانندگی بیشتر از سه عنصر دیگر است اگرچه هر چهار عنصر با شدت و ضعف کمتر و بیشتر در بروز این گونه سوانح نقش دارند.
** وزیر راه بازنگری در قوانین صدور گواهینامه را ضروری دانست
وزیر راه و شهرسازی قوانین صدور گواهینامه را نیازمند بازنگری دانست و گفت: مهارت در رانندگی نباید تنها شاخص صدور گواهینامه باشد بلکه باید صلاحیت های دیگری نیز برای صدور گواهینامه در نظر گرفته شود.
عباس آخوندی در شصت و سومین نشست کمیسیون ایمنی راه ها، افزود: با اشاره به موارد مطرح شده در نشست 62 کمیسیون ایمنی راه ها در حضور معاون اول رییس جمهوری اسلامی ایران، افزود: بیش از سه سال است که قوانین صدور گواهینامه تغییر نکرده و باید در این خصوص کارگروهی مسوول تعیین شاخص های جدید برای صدور گواهینامه شود.
وی اظهار کرد: در کشورهای پیشرفته مهارت در رانندگی تنها شاخص ارایه گواهینامه نیست بلکه صلاحیت های دیگری نیز برای صدور گواهینامه ها در نظر گرفته می شود و کارگروه مذکور باید در خصوص ویژگی ها و شاخصه های لازم برای صدور گواهینامه پیشنهادهایی را به کمیسیون ارایه کند.
** مسافرکشی سپر بلای بیکاری
در کنار عوامل متعددی که برای بروز سوانح رانندگی مطرح می کنند برخی افراد از جمله رانندگان معتقدند که به دلیل نبود بیکاری، مسافرکشی به سپر بلای رفع بیکاری منجر شده و بیشتر افراد جویای کار به این شغل روی آورده اند که این مساله منجر به بروز مشکلات متعددی از جمله ترافیک، بروز سوانح رانندگی و برخی دیگر از مسایل شده است.
از سوی دیگر برخی از رانندگان با سابقه نیز معتقدند که روند صدور گواهینامه بسیار آسان شده و افراد بدون هرگونه مهارتی صاحب گواهینامه می شوند.
یک راننده بین شهری در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: رانندگی جزو مشاغل سخت است و نیاز به مهارت، تیزبینی و سرعت عمل دارد که متاسفانه امروزه در آموزشگاه های رانندگی این مهارت ها به هنرجویان و متقاضیان گواهینامه ارایه نمی شود.
'محمدرضا م' که به گفته خودش بیش از 30 سال سابقه رانندگی بین شهری دارد معتقد است که آموزشگاه های رانندگی بیشتر به آموزش های عملی به متقاضیان بپردازند و آن ها را به مهارت های مورد نیاز برای هدایت خودرو مجهز نمایند.
یک راننده با تجربه دیگری در این ارتباط می گوید آشنا نبودن بسیاری از افراد با اجزاء تشکیل دهنده خودرو و کارکرد خودرو منجر به بی دقتی در رانندگی شده و این مساله نیز سوانح رانندگی به دنبال دارد.
'منوچهر ر' معتقد است که در آموزشگاه های رانندگی باید اجزاء خودرو به متقاضیان شناسانده شود و آنها با دید و شناخت بهتر و بیشتر پشت فرمان بنشینند.
او گفت: بسیاری از جوانان اموروز با وجود داشتن گواهینامه، اجزاء خودرو را نمی شناسند و حتی قبل از به حرکت درآوردن خودرو وضعیت آن را ارزیابی نمی کنند که این مساله در موارد بسیاری منجر به بروز سانحه شده است.
او پیشنهاد داد در آموزشگاه های رانندگی، آموزش در جاده های بین شهری نیز به عنوان یک آیتم در نظر گرفته شود و تنها به داخل شهر بسنده نشود تا کسی که گواهینامه می گیرد با جاده و نحوه رانندگی در آن آشنا شود.
یک راننده تاکسی در شهر کرمانشاه نیز می گوید افرادی که شغل اصلیشان رانندگی است کمتر در رانندگی دچار مشکل می شوند چرا که با علم و اطلاع از وضعیت خودرو و کارکرد آن و به تناسب وضعیت خیابان ها و جاده ها رانندگی می کنند اما مهمترین مشکل در بروز تصادف ها افرادی هستند که نسبت به رانندگی بی توجه هستند و خودرو و جاده را نمی شناسند و بدون اطلاع پشت فرمان می نشینند که این مساله منجر به بروز حوادث رانندگی می شود.
'امان الله ف' معتقد است که ابتدا باید آموزشگاه های رانندگی جلسات بیشتری با متقاضیان گواهینامه اختصاص دهد و با آنها به صورت عملی کار کنند تا مهارت بیشتری کسب نمایند.
یک راننده خودرو سنگین باری نیز می گوید: اعتبار 10 ساله برای گواهینامه های رانندگی بسیار زیاد است چرا که یک راننده به دلیل سختی های ناشی از کار هرساله دچار ضعف ها و مشکلات جسمی و روحی روانی می شود و از این رو این مدت زمان باید کاهش یابد.
'م اسدی' می گوید: بعد از صدور گواهینامه هیچ مرجع و سازمانی سراغی از رانندگان نمی گیرد مگر اینکه دچار تخلف و یا حاده شوند که آن زمان نیز دیر است و باید هر ساله وضعیت سلامت رانندگان و میزان مهارت آنان در رانندگی مورد ارزیابی قرار گیرد و در صورت هرگونه مشکلی در اعطای گواهینامه مجدد به او خودداری شود.
این راننده از نقص فنی خودرها نیز به عنوان یکی از عوامل اصلی بروز تصادف نام برد و گفت: اغلب رانندگان نسل جدید مهارتی در ارزیابی وضعیت فنی خودرو خود ندارند و قبل از سفر و ورود به جاده کمتر خودرو را در تعمیرگاه ها مورد ارزیابی قرار می دهند که این مورد هم باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.
او از مراکز معاینه فنی نیز انتقاد کرد و گفت: در این مراکز به محض پرداخت پول، برگه معاینه فنی صادر می شود و اگر خودروی چندین نقص نیز داشته باشد تنها به او اعلام می کنند که خودرو را تعمیر کنند و برگه معاینه فنی را صادر می کنند که این روش به ضرر دارندگان خودرو و رانندگان است و باید در این روش بازنگری شود.
یک متقاضی گواهینامه نیز می گوید برخی از مربیان بیشتر مراقب خودروهای خود هستند که صدمه نبیند و از این رو تمایل زیادی برای آموزش بیشتر و مهار کردن متقاضیان نشان نمی دهند و دوست دارند زمان بگذرد.
'ساسان م' با اشاره به اینکه 10 جلسه تمرین برای یک نفر که سر رشته از رانندگی و خودرو ندارد کافی نیست، افزود: باید 10 جلسه تنها به شناخت از خودرو اختصاص یابد و دوره آموزش نیز به 20 جلسه افزایش یابد.
او می گوید: آموزشگاه ها تنها در داخل شهر و آن هم اغلب در نقاط خلوت شهر به متقاضیان گواهینامه آموزش می دهند در حالیکه باید هم داخل و هم خارج شهر و هم در ترافیک آموزش دهند تا فردی که گواهینامه می گیرد مهارت لازم را برای هدایت و کنترل خودرو داشته باشد.
مدیر یک آموزشگاه رانندگی در یکی از شهرستان های استان کرمانشاه نیز می گوید ما تابع قوانین و مقررات در این حوزه هستیم و به دلخواه نمی توانیم این قوانین را تغییر دهیم.
او معتقد است که باید در یک فراخوان ملی نقاط ضعف و قوت نحوه آموزش در آموزشگاه های رانندگی شناسایی شود و مدیران آموزشگاه ها نیز راهکارهای خود را در ارتباط با ارتقای سطح کیفی آموزش ها ارایه نمایند و این راهکارها به صورت قوانین و مقررات جایگزین قوانین فعلی شود و یا به اصلاح آن منجر گردد.
در بروز هر حادثه ای باید عوامل مختلف موثر در آن مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد و بعد با استفاده از نظر صاحب نظران و متخصصان هر حوزه برای پیشگیری و جلوگیری از بروز آن راهکار عملیاتی ارایه گردد که در حوزه رانندگی و تصادفات نیز به نظر می رسد که باید براساس جمع بندی دلایل تصادفات در سطح کشور برای کنترل و کاهش آمار تلفات و حوادث در این حوزه باید به ترتیب اولویت راهکار اجرایی ارایه شود.
باید همزمان خودروهای استانداردی تولید کرد، زیرساخت های حمل و نقل از جمله ایمنی جاده ها را ارتقا داد و رانندگان را نیز به قوانین و فنون رانندگی تجهیز نمود که تمام این اقدامات باید همزمان انجام شود چرا که هر سه در بروز حادثه با شدت و ضعف کمتر و بیشتر موثر هستند.
براساس آنچه که ذکر شد به نظر می رسد که باید در قوانین و مقررات مربوط به صدور گواهینامه های رانندگی تجدید نظر شود و این قوانین باید منطبق با وضعیت موجود زیرساخت های حوزه حمل و نقل، خودروها و وضعیت عمومی جامعه باشد.