خداحافظی با پدر ماستنگ و ناجی کرایسلر

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، یاکوکا حتی در یکی از قسمت‌های سریال محبوب Miami Vice نیز حضور یافته بود تا با توجه به چنین حضوری در رسانه‌ها، از جهاتی شمایل یک سلبریتی را داشته باشد.درزمینهٔ مدیریت و بازرگانی نیز همه از او به‌عنوان نابغه اقتصادی و مدیری اسطوره‌ای و الهام‌بخش یاد می‌کنند که توانایی و استعداد تحقق”رویای آمریکایی"را داشت. کتاب اتوبیوگرافی یاکوکا که در دهه 80 میلادی انتشار یافت، در سطح بین‌المللی و در زمان خودش کتابی نمونه و بسیار پرفروش و موفق به شمار می‌رفت.
لیدو آنتونی یاکوکا فرزند یک خانواده مهاجر ایتالیایی بود و دانش‌آموخته رشته مهندسی مکانیک که مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه پرینستون گرفته بود. او ابتدا به‌عنوان یک مهندس و در سال 1946 وارد فورد شد اما در ادامه مسیر حرفه‌ای خود و با توجه به علاقه وافر به مباحث تجاری و درک بالا و استعداد سرشاری که درزمینهٔ فروش و مارکتینگ داشت، در بخش بازاریابی و مدیریت اجرایی به فعالیت پرداخت. ده سال بعد از ورودش به فورد و درحالی‌که ناحیه فروش تحت مدیریت او کمترین میزان فروش را در بین تمامی نواحی دیگر کشور داشت، او با کمپین بازاریابی "56 برای 56" که در آن مشتریان می‌توانستند یک فورد مدل 1956 را با بیست درصد پیش‌پرداخت و قسط ماهانه 56 دلار(به مدت سه سال)خریداری کنند، تحولی بسیار مثبت و شگرف در میزان فروش فورد در آن ناحیه ایجاد کرد. یاکوکا پله‌های ترقی در سمت‌های مدیریتی فورد را با سرعتی شگفت‌آور یکی پس از دیگری پیمود تا اینکه نهایتاً در سال 1970 به مقام ریاست گروه فورد رسید. فورد ماستنگ که امروزه به‌عنوان مایه مباهات و یکی از نمادهای سازنده‌اش و صنعت خودرو آمریکا و خودرویی تاریخ‌ساز با جایگاهی دست‌نیافتنی شناخته می‌شود، در اوایل دهه 60 میلادی و از دل رویاها، تفکرات و ایده‌های یاکوکا متولد شد و ازاین‌رو او را پدر ماستنگ نامیده‌اند؛ پروژه‌ای که در نیمه دوم سال 1962 میلادی مهر تائید مدیران رده‌بالای فورد را گرفت و در مارس 1964 اولین دستگاه آن خط تولید را ترک گفت. در اولین روز فروش، فورد بیش از 22 هزار سفارش برای ماستنگ دریافت کرد، در اولین سالگرد ورود خودرو به بازار فروشش به رقم 418812 دستگاه رسید و در عرض تنها 18 ماه از آغاز عرضه، فروش آن از مرز یک‌میلیون دستگاه فراتر رفت. داستان یاکوکا و فورد اما در سال 1978 به خط پایان می‌رسد؛ هنری فورد دوم که تنش‌های فراوان و اختلافات عمیقی با یاکوکا داشت، او را از ریاست فورد اخراج می‌کند و هنگامی‌که یاکوکا با یادآوری سود چشمگیر و فوق‌العاده کمپانی برای دو سال متوالی، علت اخراج خود را جویا می‌شود، هنری فورد دوم به او چنین پاسخی می‌دهد: ((گاهی اوقات شما تنها از یک نفر خوشتان نمی‌آید)) و این احتمالاً تنها توجیهی بود که او می‌توانست برای اخراج غیرمنطقی مدیر موفقی همچون یاکوکا داشته باشد(از قدیم گفته‌اند که دو پادشاه در یک اقلیم نمی‌گنجند). مدتی بعد یاکوکا به کرایسلر می‌پیوندد و خیلی زود به سمت مدیرعامل این خودروساز ارتقا پیدا می‌کند؛ کرایسلری که در آن زمان به یک کارخانه ضرر ده با وضعیتی آشفته تبدیل‌شده بود و عملاً داشت به حاشیه رانده می‌شد، هیچ نقشه راه مشخص و برنامه مفیدی برای تقابل با هجوم رقبای اروپایی و آسیایی به بازار آمریکا نداشت و در آستانه نابودی و فروپاشی کامل قرارگرفته بود.

یاکوکا اما با درایت هرچه‌تمام‌تر، کاهش هزینه‌ها و انجام اصلاحاتی در ساختار مالی و تولیدی کمپانی و البته مجاب کردن کنگره آمریکا برای اعطای وامی 1.5 میلیارد دلاری، کاری می‌کند تا کرایسلر ققنوس وار از خاکستر بحران برخیزد و همچنین با برنامه‌ریزی برای ارائه محصولاتی جدید و متنوع (ازجمله خودروهای توسعه‌یافته روی پلتفرم K-Car و میلیون‌ها)، توان رقابتی کرایسلر را در بازار آمریکا افزایش می‌دهد و وضعیت فروش را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای بهبود می‌بخشد مضاف بر اینکه موفق می‌شود وام دریافتی را 7 سال زودتر از موعد مقرر بازپرداخت کند. پروژه مینی ون ازجمله پروژه‌هایی بود که یاکوکا از دوران حضورش در فورد رویای به حقیقت پیوستنش را در سر می‌پروراند(که با مخالفت دیگر مدیران بلندمرتبه ازجمله هنری فورد دوم روبرو می‌شود) اما نهایتاً در سال‌های 1983 و 1984 با معرفی خانواده مینی ون شامل اعضایی چون پلیموث Voyager، داج Caravan و...، این کرایسلر است که تحت رهبری یاکوکا آغازگر سگمنت و کلاسی جدید، محبوب و انقلابی در بازار آمریکا می‌شود. از دیگر اقدامات مهم و استراتژیک او در کرایسلر، خرید سهام AMC از رنو است که باعث می‌شود برند با ارزش و سودآوری چون جیپ زیر چتر کرایسلر قرار بگیرد.
قطعاً در زندگی هر فرد موفقی شکست‌ها و نقاط تاریکی هم وجود دارد اما در مورد یاکوکا کفه ترازو آن‌قدر به سمت کامیابی‌هایش سنگینی می‌کند که برای مثال کمتر کسی از خودروی بدنامی مثل فورد پینتو که با ایده‌های او و در زمان مدیریتش در فورد توسعه یافت، یاد می‌کند. گفتنی از زندگی لی یاکوکا و کارنامه کاری او بسیار است؛ به‌اندازه تمام ماه‌ها و سال‌های پنج دهه فعالیتش در صنعت خودرو آمریکا اما به سبب محدودیت فضای نوشتار به ناچار به همین مقدار اکتفا می‌کنیم.