به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، به گفته وی، میزان برآورد اولیه این خسارت در استان تهران 100میلیارد ریال و بیشترین خسارت در استان مازندران و به میزان 345میلیارد ریال برآورد شده است. علاوه بر این، تعدادی از هموطنان‌مان نیز در اثر این حوادث، جان باختند.
اگرچه انسان، خودرو و جاده را 3 عامل موثر در حوادث جاده‌ای می‌دانند اما نگاهی به این رویداد نشان می‌دهد، بخشی از راه‌های کشورمان توان مقابله با حوادث طبیعی را ندارد. در این‌باره کارشناسانی که با صمت گفت‌وگو کردند، معتقدند، در مهندسی راه مواجهه صحیح با حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله و کاهش خسارت‌های مالی و جانی در این زمینه، قابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی است. به گفته آنها معیارهای لازم در این‌باره در مهندسی راه پیش‌بینی شده است اما در برخی موارد تعجیل در به پایان رساندن کار مانع از رعایت دقیق استانداردها می‌شود.
فرخ فروتن، استادیار دانشکده عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: درباره حوادث طبیعی همچون سیل، می‌توان پیش‌بینی‌های لازم را داشت. کافی است نقشه‌های توپوگرافی منطقه بررسی شود تا جریان آب و مسیر سیل احتمالی قابل‌پیش‌بینی باشد. در این صورت می‌توان اقدامات پیشگیرانه مناسبی را انجام داد.
فروتن ادامه داد: سیل‌گیر و بهمن‌گیر موانعی هستند که می‌تواند در کنار جاده‌ها ساخته شود. همچنین نصب برخی گاردریل‌ها که میزان مشخصی از فشار و ضربه را تحمل کند، برای افزایش ایمنی راه‌ها در مقابل سوانح طبیعی موثر است. حتی درباره زلزله که پیش‌بینی آن بسیار مشکل است هم می‌توان اقدامات پیشگیرانه در جاده‌ها انجام داد و سازه‌هایی را پیش‌بینی کرد.

این کارشناس دادگستری در حوزه راه و ساختمان با تاکید بر اهمیت توجه مهندسان راه به نقشه توپوگرافی منطقه اظهار کرد: در مهندسی راه معادلاتی برای محاسبه حجم سیلاب احتمالی، مسیر احتمالی و پیش‌بینی نحوه وقوع آن وجود دارد. بر این اساس می‌توان در این مسیر پیش‌بینی‌هایی برای مهار آب انجام داد و آب را به بخش‌های دیگر هدایت کرد.
به باور وی، ایمنی راه‌های کشورمان در مقابل حوادث طبیعی، در مجموع در وضعیت مناسبی قرار ندارد و بخشی از این مسئله به این دلیل است که بیشتر راه‌های ایران کوهستانی است و در مسیرهای کوهستانی حفظ ایمنی دشوارتر است.

مشکل، عجله در اتمام کار است
توجه به زهکشی و هدایت آب‌های سطحی در راهسازی برای جلوگیری از حوادث و تلفاتی که هفته گذشته در برخی جاده‌های کشور رخ داد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. فریدون مقدس‌نژاد، عضو هیات علمی دانشکده عمران دانشگاه امیرکبیر در گفت‌وگو با صمت با بیان این مطلب اظهار کرد: در زمان بارندگی‌های شدید، نقش پایداری ترانشه‌ها (فرورفتگی مصنوعی یا طبیعی در زمین) پررنگ و اهمیت استقامت آنها آشکار می‌شود. به گفته وی، پایداری ترانشه‌ها باید به اندازه‌ای باشد که در زمان بارش شدید برف و باران، از آب اشباع نشود و آب را هدایت کند.

این عضو هیات‌مدیره انجمن مهندسی روسازی ایران درباره میزان مقاومت جاده‌های ایران در مقابل حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و... تصریح کرد: به علت تعجیل در به اتمام رساندن برخی پروژه‌های راهسازی، در زمان خاکبرداری آن‌طور که لازم است، آزمایش‌های مکانیک خاک به درستی و به اندازه لازم انجام نمی‌شود تا مشخص شود که ترانشه‌ها یا خاکریزهای دارای ارتفاع زیاد، پایداری لازم را در مقابل بارش و سیلاب شدید دارند یا خیر. این درحالی است که باید فرصت کافی برای مطالعه و بررسی توسط مهندسان مشاور وجود داشته باشد.

با استانداردهای جهانی فاصله نداریم
به اعتقاد مقدس‌نژاد، ایران در زمینه ایمنی راه‌ها، فاصله چندانی با استانداردهای جهانی ندارد. وی افزود: وقتی سانحه‌ای رخ می‌دهد، باید توجه کرد که مشکلات تنها محدود به معایب راه نیست بلکه انسان و خودرو نیز در مثلث سوانح نقش دارند. البته در حوادث طبیعی بار بیشتری بر دوش راه است. مشکل در این میان، عجله برای تمام کردن کار است که موجب می‌شود فرصت کافی برای مطالعه، زهکشی و... وجود نداشته باشد. به همین دلیل در برخی جاده‌ها با خاکریزها یا ترانشه‌هایی مواجه هستیم که ممکن است پایداری کافی نداشته باشد و این نقص زمانی آشکار می‌شود که باران شدید و سیلاب راه بیفتد.

آنطور که این استاد دانشگاه توضیح می‌دهد، در زمینه ایمنی راه‌ها، دستورالعمل‌های لازم برای تعیین استانداردها وجود دارد. همچنین دانش مهندسی این کار در کشور موجود است اما آنچه باعث اتفاقاتی مانند خسارت‌ها و تلفات سیل اخیر در برخی استان‌ها می‌شود، مربوط به نواقصی است که در اجرای دستورالعمل‌ها اتفاق می‌افتد.

سند ملی ایمنی راه تدوین می‌شود
سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در راستای افزایش سطح ایمنی راه‌ها و با هدف به حداقل رساندن سهم جاده‌ها در سوانح رانندگی، تدوین سند ملی ایمنی راه‌ها را در دستور کار قرار داده و قرارداد تهیه این سند بین این سازمان و مرکز تحقیقات راه و مسکن منعقد شده است.
به گفته داود کشاورزیان، رییس این سازمان، این پروژه در 4 فصل شامل بررسی وضع موجود و ظرفیت مدیریت ایمنی راه در ایران، تدوین برنامه عملیاتی، شناسایی اولویت‌ها و ارائه پیشنهادها و تدوین سند ملی برنامه عملیاتی ایمنی راه در ایران تنظیم شده است. به گفته وی، برای تهیه این سند دوره زمانی یک‌ساله پیش‌بینی شده است.

آنطور که کشاورزیان توضیح داده است، مطالعه تطبیقی برنامه‌های عملیاتی ایمنی راه در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه و انجام مطالعه ظرفیت مدیریت ایمنی راه مطابق الگوی بین‌المللی از مباحث این سند است. همچنین برنامه عملیاتی شامل تهیه راهنمای فنی راهکارها، برنامه انتقال دانش و آموزش، سنجش کارآیی و اثربخشی برنامه‌های ایمنی و آماده‌سازی برنامه عملیاتی (ملی) تدوین می‌شود.

فرخ فروتن، معتقد است در تدوین سند ملی ایمنی راه‌ها، باید مقاومت جاده‌ها به ویژه در برابر زلزله رعایت شود زیرا در زمان حوادثی مانند زلزله اگر راه‌ها را از دست بدهیم، شریان‌های حیاتی و مسیرهای تردد را از دست داده‌ایم. همچنین مقدس‌نژاد می‌گوید رعایت فاصله علائم جاده‌ای، شعاع قوس‌های جاده‌ها و کنترل جاده‌ها از نظر طرح هندسی و سیستم‌های زهکشی، از مواردی است که باید در سند ایمنی راه‌ها گنجانده شود. به اعتقاد وی، با لحاظ کردن این موارد می‌توان میزان تلفات را به اندازه زیادی کاهش داد و ضعف‌هایی که در زمان مطالعه‌های جاده‌ای وجود دارد را به نحو مطلوب جبران کرد.