دود آلودگی به چشم البرز نشست

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از مهر ،  نفس‌ کلان‌شهر دو و نیم میلیون نفری کرج از هم‌نشینی با میهمان ناخوانده آلودگی هوا این روزها بیش‌ازپیش به شماره درآمده است. صدای زنگ هشدار شاخص‌های کیفی هوا گویای واقعیتی است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
استان البرز دیواربه‌دیوار پایتخت است که هر تصمیمی در آن اتخاذ شود به خانه همسایه نیز  راه خواهد داشت. لغو تعطیلی پنجشنبه‌های البرز در کنار سرریز جمعیت مسافران و خودروهای عبوری 14 استان کشور و تهران نشیننانی که کرج را تفرجگاه روزهای تعطیل خود قرار داده‌اند، بیش‌ازپیش به موضوع آلودگی هوا دامن زده است. روزهای پایانی هفته به‌ویژه تعطیلات خاصی از سال در مسیرهای مواصلاتی به استان البرز از جاده چالوس تا محورهای شمالی کشور جا برای سوزن انداختن نیست و تابلوهای سنجش شاخص‌های آلودگی هوا خود مهری بر این ادعا که وضعیت زیست‌محیطی البرز اورژانسی است.

در این‌ بین هرازگاهی کمیته‌های اضطرار آلودگی هوا شوکی به جان استان وارد می‌کند اما این مُسَکن موقتی است زیرا این درد کهنه و قدیمی‌ که در جان البرز ریشه دوانده تاروپود استخوانش را سوزانده است. سهم این روزهای البرز از ترددهای ملی تنها ترافیک، آلودگی و سرریز زباله‌های گردشگران عبوری است.

پنجشنبه‌های آلوده البرز و ممنوعیت تردد گروه‌های حساس

پنجشنبه یازدهم آذرماه به‌عنوان آلوده‌ترین پنجشنبه سال در استان البرز به ثبت رسید؛ حالا تعداد روزهای آلوده کلان‌شهر کرج از حساب‌های سرانگشتی هم فراتر رفته و باز هم بهانه تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوا شده است. کمیته‌هایی که نه به تصمیم تعطیلی مدارس ختم می‌شود و نه دردی از درد آلودگی هوای این کلان‌شهر درمان می‌کند و ممنوعیت تردد برای گروه‌های حساس تنها تابلوی اخطاری است که به‌ مردم نشان داده می‌شود. این در حالی است که امروز و برای چندمین روز متوالی شاخص کیفیت هوای شهرستان‌ کرج با قرار گرفتن روی عدد 124 برای گروه‌های حساس ناسالم اعلام می‌شود. روزها و هفته‌های البرز این‌گونه در بستر آلودگی هوا بسر می‌شود و گویی تیماری بر آن نیست.

باوجوداینکه بارها موضوع آلودگی هوا و تعطیلی پنجشنبه‌ها از تریبون‌های مختلفی رسانه‌ای شده است، اما عملاً اقدامی در این رابطه جز تشکیل جلسات تشریفاتی اضطرار آلودگی هوا صورت نمی‌گیرد.

اما علت مقاومت در لغو طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها به باور غالب کارشناسان این است که تعطیلی پنجشنبه‌ها سبب خواهد شد ارتباط کاری بخش‌های اقتصادی کشور به مدت چهار روز با دنیا قطع شود و این وضعیت هزینه‌های زیادی را به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد.

در واقع با احتساب دو روز تعطیلی پنج‌شنبه و جمعه در ایران و دو روز شنبه و یکشنبه در اغلب کشورهای دنیا، به چهار روز تعطیل بر خواهیم خورد که عملاً امکان برقراری مراودات کاری و اقتصادی با کشورهای دیگر را غیرممکن خواهد کرد. بدیهی است در شرایط کنونی که هدف‌گذاری‌های کلان توسعه کشور بر مبنای گسترش روابط با جهان خارج است، چنین طرحی بسیار نامعقول و غیرمنطقی است.

استاندار با بسته کاهش آلودگی هوا وارد البرز شد

محمدعلی نجفی استاندار البرز که نزدیک به سه ماه می‌شود سکان‌داری مدیریت عالی دولت در این استان را عهده‌دار شده است، از زمان ورودش به استان گویی نقشه راه را بر مدار رفع دغدغه آلودگی هوا و خروج از بن‌بست ترافیکی بسته است. مرور مصاحبه‌ها و تیتر یک خبرهای منتشرشده از وی بیانگر این است که با اشراف به شرایط حاد و اضطراری استان مدیریت ارشد البرز را برعهده‌گرفته تا گذری از تنگناهای این بخش داشته باشد.

وی در نخستین مصاحبه خود روز پنجشنبه سی‌ام شهریورماه، اعلام کرد: یکی از دغدغه‌های استان البرز و کلان‌شهر کرج، مسئله آلودگی هوا و شرایط زیست‌محیطی است، ازاین‌رو به‌زودی با آغاز بکار شهرداران، برنامه ویژه‌ای را در حوزه مدیریت شهری خواهیم داشت.

خود پالایی هوا برای کاهش آلاینده‌های جوی البرز

نجفی با اشاره به اینکه از دو منظر بهبود شرایط زیست‌محیطی استان را فراهم خواهم آورد، افزود: ساماندهی زباله‌های شهری و بین‌راهی، حذف تردد شبانه تریلی‌ها و کامیون‌ها، بهبود وضعیت کارخانه‌هایی که در آلودگی هوا تأثیرگذار هستند در اولویت قرار دارد.

استاندار البرز هشتم آبان ماه جاری در نشست شورای قضایی استان در پاسخ به درخواست تعدادی از اعضای شورا قضائی مبنی بر پیگیری تعطیلی پنجشنبه برای کاهش آلودگی هوا و ترافیک گفت: «به این موضوع رسیدگی می‌شود. به دلایل مختلف ضرورت دارد که برای کاهش بار آلاینده‌ها و ایجاد فضایی برای خود پالایی هوا، تعطیلی پنجشنبه‌ها در استان بررسی شود.»

تکمیل راه‌ها برای کاهش آلودگی هوا

استاندار البرز با اشاره به روند پروژه‌های ناتمام استان، گفت: از بدو ورود پیگیر رفع موانع پروژه‌های نیمه‌کاره و مهم استان به‌خصوص در بخش راه‌ها بودم که در این زمینه پروژه امتداد اتوبان شهید همت تا کرج و قطار شهری تهران - هشتگرد در اولویت امور قرار گرفت و با تسهیل در روند آن‌ها بخش بزرگی از بار ترافیک و آلودگی هوا کاسته می‌شود.

نجفی علاوه بر محدودیت مسیرهای ترددی، آلودگی خودروها را نیز سرمنشأ آلودگی هوای استان می‌داند و تأکید دارد در این رابطه اقدامات پیشگیرانه اعم از سوخت پاک و سنجش خودروهای آلوده‌کننده هوا نیز صورت گیرد.

پرونده تعطیلی پنجشنبه‌های البرز در شاهراه قانون

استاندار البرز همچنین در نخستین مصاحبه رادیویی خود با مردم در رابطه با پیگیری طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها، گفت: برای اجرای تعطیلی پنجشنبه‌ها در البرز نیاز به اخذ مصوبه قانونی از هیئت دولت است و در این زمینه پیگیر هستیم.

با وجود این امر در استان البرز به جهت شرایط خاص و ویژه و ارتباطی که با پایتخت کشور دارد، موضوع تعطیلی پنجشنبه‌ها حائز اهمیت می‌شود و به نظر می‌رسد، اخذ مصوبه قانونی برای پیگیری و اجرای طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها تنها شاه‌کلید رهایی از وضعیت موجود باشد در حال حاضر نیز تنها وکیل مدافع پیگیری آن استاندار است، وی به‌عنوان نماینده عالی دولت می‌تواند پیگیر روند اجرای این طرح در استان باشد.

زمزمه تعطیلی شنبه‌ها به‌جای پنجشنبه‌ها

مقایسه روزهای تعطیل در ایران با دیگر کشورها، حاکی از این آمار است که آمریکا 117 روز و چین 115 روز در سال تعطیل هستند درحالی‌که ایران 78 روز تعطیلی دارد که در رتبه یازدهم قرار گرفته است این درحالی‌که است که  سرانه کار مفید در ایران 15 و در آمریکا 42 است و این نشان می‌دهد کشورهایی که تعطیلات بیشتری دارند سرانه کار مفیدشان بیشتر است.

از سوی دیگر اگر از ابعادی کلان به روایت تعطیلی پنجشنبه‌ها گذر کنیم، آثار این طرح فراتر از موضوع آلودگی هوا است و تبعات آن در ابعاد اقتصادی نیز تسری پیدا خواهد کرد. به این جهت یک سالی است که در کشور زمزمه‌های اجرای طرح دومی می‌شود که طی آن روزها شنبه تعطیل اعلام شود.

گرچه تعطیلی دو روز در هفته ما را یک گام به جهانی‌شدن نزدیک می‌کند، اما درصورتی‌که این اتفاق با دلایلی که برای همگان روشن باشد واقع نشود و زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی آن فراهم نباشد، تغییری ظاهری است که اجرای آن هزینه‌های زیادی را به دنبال خواهد داشت.

فعالان کسب‌وکار معتقدند تعطیلی دو روز آخر هفته زمانی معنا می‌یابد و به‌عنوان یک ضرورت مطرح می‌شود که شاخص‌های اقتصادی ما را ارتقا دهد و باعث رشد و توسعه پایدار شود؛ اتفاقی که به باور آن‌ها در صورت تعطیلی پنج‌شنبه در کنار جمعه، نه‌تنها محقق نخواهد شد که به دلیل کاهش روزهای مفید کاری در هفته مانعی برای روند رو به جلوی تحول اقتصادی کشور به شمار می‌رود.

از سوی دیگر همان‌طور که اشاره شد موافقان طرح ساماندهی تعطیلات معطوف به تعطیلی دو روز آخر هفته، دلایلی را برای تأکید بر لزوم پیگیری و اجرای این طرح بر می شمرند که کاهش ترافیک و آلودگی هوا، توزیع سفرهای داخلی و نیز کاهش مصرف انرژی از آن دسته‌اند. در واقع افزایش اوقات فراغت بازده کاری کارکنان را افزایش داده و نه‌تنها هزینه‌های ظاهری یک روز تعطیلی بیشتر را جبران می‌کند بلکه درمجموع با کاهش استهلاک ایجادشده در محیط‌های کاری و کاهش مصرف انرژی، ارزش‌افزوده بیشتری را نصیب اقتصاد کشور می‌کند. این در حالی است که در صورت تعطیل شدن پنج‌شنبه به‌جای شنبه، علاوه بر اینکه در عمل چندان اثر مثبتی را برای رشد و توسعه اقتصادی کشور شاهد نخواهیم بود که با ایجاد وقفه یک‌روزه دیگر در ارتباط با تعاملات جهانی، هزینه‌های هنگفتی را نیز متحمل خواهیم شد.

شکور پورحسین شقلان نماینده مردم پارس آباد در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی نیز در این رابطه می‌گوید: «لزوم کاهش تعداد روزهای تعطیل به نفع افزایش یک روز تعطیل به آخر هفته، غیرقابل‌انکار اما در حال حاضر نشدنی است؛ چراکه با مقاومت‌های زیادی مواجه شده و عملاً مسئله ساماندهی تعطیلات با محوریت تعطیلی دو روز آخر هفته را به محاق خواهد برد.»

وی پیشنهاد می‌دهد که بهتر است این پروژه در چند فاز انجام شود؛ فاز اول تصویب تعطیلی روز شنبه است و فاز بعدی تعدیل روزهای تعطیل رسمی، تنها در این صورت است که از حساسیت‌ها کاسته شده و این طرح عملی می‌شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، تصریح کرد: همچنین در طرح اصلاح لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور یک ماده به ماده 4 این قانون الحاق شده که بر اساس آن شنبه‌ها به‌جای پنج‌شنبه‌ها تعطیل خواهد شد.

اما طبق آنچه در قانون مدیریت خدمات کشور، مصوب سال 86  آمده است: «ساعات کاری کارمندان دولت 44 ساعت در هفته اعلام‌شده است همچنین در قانون کار نیز روز جمعه به‌عنوان تعطیل هفتگی کارگران با استفاده از دستمزد است که تعداد ساعاتی که برای کارگران ذکرشده از قانون مدیریت خدمات کشوری تبعیت می‌کند.»

در اصل 17 قانون اساسی نیز اشاره‌شده که «مبنای کار ادارات دولتی بر هجری شمسی است و تعطیلی رسمی در کشور نیز روز جمعه قرار داده شده است همچنین تعطیلی رسمی مدارس کلیمیان در روز شنبه تعیین‌شده که این مهم مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را نیز به همراه دارد؛ حال با توجه به همه این موارد در تعطیلات تغییرات بنیادی صورت نگرفته و مهم‌ترین بحث آن تعطیلی روز شنبه خواهد بود.»

یکی از دلایل پیشنهاد تعطیلی روز شنبه‌ها همسان‌سازی با تعطیلات کشورهای دیگر است که نمایندگان در نظر دارند جهت تبادلات بهتر اقتصادی این روز تعطیل شود.

به هر روی استان البرز به جهت شرایط خاص و ویژه‌ای که از حیث هم‌جواری با تهران و بار ملی ترددی که به دوش می‌کشد در اجرای طرح تعطیلی یکی از روزهای هفته برای کاهش میزان شاخص‌های آلودگی هوا جزو استان‌ها اولویت‌دار در کشور است. اینکه البرز پنجشنبه‌ها تعطیل باشد و یا شنبه‌ها جزو روزهای تعطیل سال قرار گیرد همگی نیازمند اخذ مصوبه قانونی از هیئت دولت است که در جریان آمدوشد مسئولان ملی باید در اولویت مطالبات استان قرار گیرد.