رشد افسارگسیخته مصرف بنزین پاشنه آشیل خودکفایی

با رسیدن ظرفیت تولید بنزین در کشور به مرز 92 میلیون لیتر، ایران که از ابتدای سال جاری با آغاز تولید بنزین در فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس به خودکفایی در تأمین نیاز روزانه بنزین خود رسیده بود، جای پای خود را در خودکفایی محکم کرد.

به گفته علیرضا صادق‌آبادی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، ظرفیت تولید بنزین کشور تا پایان پاییز امسال به 100 میلیون لیتر در روز می رسد، پس قاعدتا نه تنها نباید نسبت به تأمین بنزین نگران باشیم، بلکه ایران می تواند به زودی و در ماههای آتی، برای صادرات بنزین اقدام کند؛ اما این همه ماجرا نیست.

بررسی روند مصرف بنزین در کشور نشان می دهد که در این بخش ضعف های بسیاری داریم.

در جدول زیرمقایسه کمترین میزان و بیشترین میزان مصرف بنزین در طول 11 ماهه سال 96 با زمان مشابه سال 95 آورده شده است.

همانطور که در جدول بالا مشخص است، رشد مصرف بنزین از 4.9 درصد تا 12.1 درصد را به صورت ماهانه در سال گذشته شاهد بودیم و طبق اعلام وزارت نفت در پایان سال، متوسط مصرف بنزین در سال 96 رشدی 8 درصدی داشت.

روند رشد مصرف بنزین در سال جاری نیز ادامه یافته به طوری که در فروردین ماه امسال شاهد رشد 10.8 درصدی، در اردیبهشت ماه شاهد رشد 8.2 درصدی و در خردادماه شاهد رشد 11.2 درصدی در مصرف بنزین هستیم.

مصرف بنزین به صورت افسارگسیخته در حال رشد است و از متوسط 80 میلیون لیتری در هر روز در سال 96 به 85 میلیون لیتر در پایان خردادماه 97 رسیده است. در صورتی که روند رشد مصرف بنزین به همین صورت ادامه یابد؛ در پایان سال 97، میزان مصرف، بار دیگر به میزان تولید رسیده و در میانه سال 98 و یا ابتدای سال 99، بار دیگر همچون قبل از بهره برداری از پالایشگاه ستاره خلیج فارس، تراز تولید و مصرف بنزین منفی شده و خودکفایی بنزین که در پی سالها تلاش متخصصان کشورمان بدست آمده، تحت الشعاع قرار می گیرد. به عبارتی پاشنه آشیل خودکفایی بنزین که با زحمت و رنج بسیار حاصل شده، رشد افسارگسیخته مصرف بنزین است.

"خودکفایی بنزین باید در خودروسازی‌ها پیگیری شود" این عبارتی بود که بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان در روز افتتاح رسمی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس بر زبان آورد. زنگنه معتقد است "نمی‌توانیم سالی یک فاز برای افزایش مصرف بنزین در کشور در مدار قرار دهیم و باید پس از این خودکفایی بنزین، این خودکفایی در کارخانه‌های خودروسازی پیگیری شود."

این گفته وزیر نفت به مصرف بالای خودروهای تولید داخل اشاره دارد که یکی از مسائلی است که به رشد بی رویه مصرف بنزین در کشور دامن می زند. سالها ثابت ماندن قیمت بنزین و یارانه پنهان دولتی در این بخش که بیشتر به قشر مرفه جامعه تعلق می گیرد نیز به افزایش مصرف بنزین با رشد مصارف غیرضروری آن دامن زده است.

از اینرو، برای ماندن در مسیر خودکفایی و لذت بردن از خودکفایی بنزین با کسب درآمد ارزی از آن به دنبال مدیریت مصرف و صادرات افزون بر نیاز آن، باید هم دولت و هم مردم برای مدیریت مصرف بنزین پای کار بیایند. دولت با اتخاذ راهکارهای مدیریتی و قیمت گذاری مناسب از یک سو و توجه به اصلاح ساختارهای تولید خودرو در کشور از سوی دیگر و مردم با توجه به ضرورت استفاده درست از بنزین و خودداری از ترددهای بی مورد و تک سرنشینی در سطح شهر، روند مصرف بنزین را سامان دهند تا خودکفایی کسب شده در تأمین بنزین، پابرجا بماند.

خبرگزاری تسنیم با گشایش پرونده ویژه‌ای با عنوان "خودکفایی در تولید بنزین" در چهلمین سال انقلاب اسلامی در تلاش است تا ابعاد مختلف این دستاورد مهم ملی را که در سایه تلاش فرزندان متخصص این مرز و بوم و تکیه بر توان داخلی محقق شده، بررسی و منتشر کند.