به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایلنا ،بنا بر اعلام رسمی رئیس پلیس پایتخت و پس از چند بار تعویق، مرحله دوم طرح کاهش آلودگی هوا قرار است از سوم آذر در تهران اجرا شود که بر اساس آن خودروهای فاقد معاینه فنی اجازه ورود به هیچکدام از محدوده های شهر تهران را ندارند و تردد غیرمجاز آنها روزانه 50 هزار تومان جریمه در پی خواهد داشت.
پیش از این، ابتدای آبان امسال و نیز 26 آبان برای اجرای این طرح از سوی مسئولان شهرداری تهران اطلاع رسانی شده بود که هر بار پلیس اعلام کرد تا رفع مشکلات مردم (برای اخذ معاینه فنی) آن را اجرا نمی کند.
اجرای مرحله اول این طرح نیز طی سال های گذشته به همین سرنوشت دچار شده بود که در ادامه گزارش به تفصیل به آن اشاره شده است.
نکته قابل تامل اینکه مسئولان شهرداری و پلیس راهنمایی و رانندگی هم از اعضای حاضر در نشست شورای ترافیک تهران که تصمیم های مربوط به اجرای چنین طرح هایی در آنجا گرفته می شود، به شمار می رود.
**علت تعویق طرح توسط پلیس
منظور از طرح کاهش آلودگی هوا همان مناطق کم انتشار نواحی جغرافیایی (LEZ) است که با بار ترافیکی سنگین میزان آلودگی هوای بالاتری نسبت به دیگر مناطق شهر دارد.
قرار بود فاز دوم طرح کاهش آلودگی هوا از ابتدای آبان امسال در تهران اجرایی و براساس آن ورود خودروهای فاقد معاینه فنی ( خودروهای با عمر بیش از چهارسال) به همه محدوده های شهر تهران ممنوع شود که پلیس اعلام کرد به علت ازدحام مقابل مراکز معاینه فنی و آماده نبوده زیرساخت ها، اجرای طرح به تعویق افتاده است.
سردار حسین رحیمی فرمانده پلیس تهران بزرگ گفت: باید مردم بتوانند براحتی معاینه فنی را دریافت کنند اما خبرهایی به ما رسیده که صف های طویل برای دریافت معاینه فنی ایجاد شده است.
**سابقه اجرا و تعویق های گذشته
مطالعات طرح کاهش در ایران نخستین بار سال 1392 در دفتر محیط زیست معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران انجام و ششم دیماه سال 1393 طرح پیشنهادی شهرداری به وزارت کشور ارسال شد.
طرح ترافیکی کاهش با هدف کاهش آلودگی هوای تهران تدوین شد و قرار بود سال 1394 عملیاتی شود که اجرای آن در پاییز همان سال با ایرادهایی از سوی پلیس راهور به تعویق افتاد.
در آن مقطع، نبود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری برای اجرا، مطابقت نداشتن با عدالت اجتماعی و فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله دلایل تعویق اجرای طرح کاهش از سوی پلیس راهور عنوان شد.
این موضوع سبب شد طرح مذکور برای بررسی، اصلاح و تصویب مجدد به شورای عالی ترافیک کشور ارسال شود که این امر بروز وقفه در اجرای طرح کاهش را به دنبال داشت.
پلیس راهور در آن زمان اعلام کرد: در صورتی طرح کاهش را اجرا خواهد کرد که به تصویب شورای عالی ترافیک کشور برسد و در پی طرح موضوع در این شورا بخش هایی از طرح تغییر کرد و بخش هایی از آن تصویب شد.
البته آنچه در عمل برای اجرا این طرح کاهش ماند فقط موارد مربوط به الزامی کردن معاینه فنی برای خودروها بود.
پس از آن وزارت کشور شهریور سال 1395 طرح کاهش را برای اجرا به دستگاه های متولی ابلاغ کرد.
مقرر بود فاز نخست طرح کاهش در تهران از ابتدای شهریور به مرحله اجرا درآید و طبق آن مالکان تمامی خودروها برای ورود به محدوده طرح زوج و فرد و طرح ترافیک برگه معاینه سلامت خودرو (معاینه فنی) داشته باشند، در غیر این صورت روزانه 50 هزار تومان جریمه شوند.
طبق این مصوبه زمان آغاز فاز دوم طرح کاهش آبان 1395 و فاز سه دی ماه 1395 باهدف ایجاد ممنوعیت ورود خودروهای فاقد معاینه فنی به همه محدوده های شهر تهران پیش بینی شده بود که با گذشته دو سال از آن هنوز اجرایی نشده است.
15 شهریور 1395 سید نواب حسینی منش مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی پایتخت در یک نشست خبری از آغاز فاز نخست طرح ترافیکی کاهش البته به صورت ارشادی طی دو هفته خبر داد.
در این مرحله خودروهایی که وارد محدوده طرح زوج و فرد و ترافیک می شدند علاوه بر شماره پلاک، برای آنها پیامک ارشادی نیز ارسال می شد.
به گفته وی، ارسال این پیامک به منزله جریمه خودرو نبود و در آن از مالک خودرو فاقد معاینه فنی خواسته شد تا اول مهرماه نسبت به دریافت معاینه فنی اقدام کند.
حسینی منش در آن مقطع، اول مهرماه سال 95 را زمان آغاز فاز دوم طرح کاهش ذکر و بیان کرد که در این فاز 300 دستگاه دوربین، تردد خودروها در محدوده ترافیکی زوج و فرد را کنترل می کنند و برای متخلفان( درصورت نداشتن معاینه فنی) 50 هزار تومان جریمه ثبت می شود.
پس از رسانه ای شدن اجرای طرح کاهش و ارسال پیامک های ارشادی، هجوم بی سابقه مالکان خودرو به مراکز 13 گانه معاینه فنی در شهر تهران اجرای این طرح را به تعویق انداخت.
در روزهای نخست مهرماه همان سال تعداد مراجعه به مراکز معاینه فنی هفت برابر روزهای عادی افزایش یافت به طوری که روزانه سه هزار و 500 خودرو برای دریافت تأییدیه معاینه فنی اقدام می کردند و به همین دلیل ستاد مرکزی معاینه فنی پایتخت فعالیت این مراکز را 24 ساعته کرد.
ازدحام بیش از حد خودروها در مراکز معاینه فنی تهران برای اخذ تاییدیه به اعلام پلیس راهور پایتخت به منظور توقف موقت این طرح در روز پنجم اجرای آن انجامید اما در نهایت مرحله اول طرح ترافیکی کاهش از 17 مهر 95 به صورت جدی آغاز شد و همچنان ادامه دارد؛ یعنی خودروهای فاقد معاینه فنی به محض ورود به محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک جریمه می شوند.
**تعویق در طرح ترافیک
نمونه دیگری از این تعویق و ناهماهنگی بین دستگاه های مسئول در اجرای چنین طرح هایی را می توان در اجرای طرح ترافیک جدید تهران نیز مثال زد؛ این طرح قرار بود با شکل و شمایل جدید از فروردین امسال اجرا شود که پس از تعویق چندباره در نهایت از 15 اردیبهشت ماه به صورت 2 هفته ارشادی اجرا و پس از آن به صورت رسمی جایگزین طرح ترافیک قبلی شد که نشانگر ناهماهنگی های متولیان پیش از اجرای طرح بود.
** شروع فاز 2 با 2 سال تعویق
فاز دوم طرح کاهش نیز پس از 2 سال تعویق قرار بود از ابتدای آبان ماه امسال اجرایی شود اما با نزدیک شدن به اول آبان (روز اجرایی شدن طرح) و به دنبال هجوم شهروندان مقابل مراکز معاینه فنی در پایتخت و تشکیل صف خودروها، پلیس اجرای طرح و جریمه خودروها را به تعویق انداخت.
سردار حسین رحیمی رئیس پلیس پایتخت در این باره گفته بود: برای آنکه مردم اذیت نشوند تا مهیا شدن زیرساخت های اجرای طرح، اجرای آن به تعویق افتاده است.
در این خصوص اما مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران درباره علت ناهماهنگی های بین شهرداری و پلیس و تعویق چندین باره طرح به خبرنگار ایرنا می گوید: از مدت ها پیش از اجرای طرح مذکور، جلسات بین مدیریت شهری، پلیس و نهادهای ذیربط به صورت مستمر جریان داشت و اطلاع رسانی وسیعی نیز در این خصوص انجام شد.
علی پیر حسینلو ادامه می دهد که از مدت ها پیش تمامی دوربین های نظارتی و حتی دوربین های ورودی و خروجی شهر تهران نصب و تجهیز شد و مشکلی از لحاظ زیرساخت برای اجرای طرح از اول آبان وجود نداشت.
به گفته این مقام مسئول تنها در هفته منتهی به اول آبان و هفته بعد آن مراجعات به مراکز معاینه فنی از حدود هشت هزار به 10 هزار مراجعه افزایش داشت.
وی تاکید می کند که با «تدابیر لازم» مشکل صف های انتظار مقابل مراکز معاینه فنی رفع شد.
این کش و قوس بین نهادهای مسئول تا زمان جلسه چهارشنبه گذشته (23 آبان) شورای ترافیک ادامه داشت تا اینکه معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران هفته گذشته اعلام کرد: براساس تصمیم این شورا اجرای فاز دوم طرح کاهش از 26 آبان (شنبه هفته جاری) آغاز می شود.
البته در عمل اجرای طرح در این زمان نیز آغاز نشد و پلیس سوم آذر را زمان اجرای آن اعلام کرده است.
به گزارش ایرنا این درحالی است که اعضای شورای ترافیک تهران که تصمیم گیری درباره اجرای چنین طرح هایی نیز برعهده آن است از بین شهردار (رئیس شورا)، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران (دبیرجلسه)، نماینده وزیر کشور، رئیس راهنمایی و رانندگی تهران و نماینده استانداری تهران تشکیل شده اند.
با توجه به سوابق مذکوراز اجرای طرح کاهش، فارغ از گشتن دنبال مقصر، می توان ردپای ناهماهنگی بین نهادهای متولی را در اجرای طرح های اینچنینی که با مردم ارتباط مستقیم دارد بوضوح مشاهده کرد و سوالی که مطرح می شود این است که باز هم احتمال تعویق اجرای این طرح وجود دارد یا خیر؟