خطر تصادف، سایه ای به دنبال راننده

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، میانگین کارکرد خودروهای تجاری که در مسافت های طولانی به کار مشغول هستند عددی بین 150 الی 200 هزار کیلومتر در سال است. مقایسه همین عدد با کارکرد سالانه خودروهای سواری که عددی نزدیک به 20 الی 25 هزار کیلومتر به صورت نرمال می باشد میزان حضور بالای رانندگان در سطح جاده ها را بیان میکند. بر اساس قانون احتمالات به خودی خود خطر تصادف بیشتری آنها را تهدید میکند. حال تصور کنید در کشوری مثل ایران و نرخ بالای کشته شدگان تصادفات رانندگی این احتمال چقدر میتواند بیشتر هم بشود. اگر استرس خراب شدن خودرو و در راه ماندن را نیز در نظر داشته باشیم، فشار روانی زیادی بر دوش رانندگان تجاری خواهد بود.

تعارض با خودروهای سواری
ابعاد بزرگ خودروهای سنگین محدودیت های زیادی برای کنترل این قبیل خودروها ایجاد میکند. بزرگترین آن شاید وزن بسیار زیاد آنها هنگام حمل بار با تمام ظرفیت باشد. هنگام سبقت گرفتن زمان بیشتری برای عبور از ماشین کناری صرف میشود. علاوه بر این طول شانزده متری نرمال کشنده ها با تریلر و نیاز به فضای بیشتر برای برگشت به لاین کناری نیز به این زمان می افزاید. تصور رانندگان سواری از سبقت با خودروی خود باعث میشود انتظار این ایجاد شود که راننده خودروی سنگین به همان سرعت سبقت گرفته و به خط کناری برگردد. برای درک بهتر میتوان با در نظر داشتن جرم ناخالص یک کشنده تک محور با تریلر آن را 44 تن در نظر گرفت و با تقسیم بر وزنی حدود 1.5 تن برای هر خودرو سواری، هر کشنده و تریلر را 30 خودروی سواری در نظر داشت. با توجه به طول و وزن زیاد این خودروها باید با آرامش و صبر بیشتری منتظر کنار رفتن این خودروها باشیم.

محدودیت مهم دیگری نقاط کوری است که به دلیل ابعاد و موقعیت نشستن راننده ایجاد می شود. به طور معمول نقاط کناری کابین راننده در ارتفاع پایین قابل دیدن نیست و این وضعیت در سمت راست زاویه بیشتری نیز دارد. در نتیجه تمامی وسایل نقلیه عبوری باید این نقاط را در نظر داشته و با رعایت احتیاط اجازه عبور آنها را بدهند. در هنگام قرارگرفتن در موقعیت حادثه بر اثر نقطه کور، تقصیر تصادف به صورت مساوی بین شما و خودروی سنگین تقسیم شده و عملا خسارتی دریافت نمیکنید پس به جای کل کل مراقب وسیله نقلیه و جان خود باشید.

رانندگی نیز همانند دیگر فعالیت های اجتماعی انسان بوده و نیاز به همکاری مشترک و کمک به یکدیگر دارد، این همکاری بین خودروهای سواری و تجاری از بسیاری از مشکلات وتعارضها جلوگیری خواهد کرد.

استراحتگاه استاندارد معضلی همیشگی
پس از دلتنگی، بزرگترین دغدغه ی دور از خانه ماندن نیاز به امکانات خدماتی، بهداشتی و روانی برای رانندگان است.  توسعه استراحت گاه های بین راهی استاندارد که دارای فروشگاه های معتبر، جایگاه سوخت، سرویس های بهداشتی همراه با حمام و در نهایت پارکینگ امن برای استراحت شبانه از الزامات ایجاد فضای راحت و کاهش بار روانی رانندگان است. راننده خودروی تجاری نباید دغدغه سرقت از بار یا خودروی خود را داشته باشد. علاوه بر رانندگان داخلی به علت موقعیت کشور ایران مسیر های ترانزیت بین المللی زیادی نیز در ایران است که برقراری رفاه و امنیت کامل این مسیر ها به رشد درآمد های ترانزیتی کشور میانجامد. بازدید و تماشای این استراحت گاه ها در کشور های پیش رفته افسوس بزرگی برای رانندگان داخلی ایجاد میکند. در ادامه اگر بار روانی در دسترس نبودن خودروهای روز دنیا با قیمت مناسب را نیز در نظر بگیریم این افسوس دو چندان خواهد شد.

کیفیت پایین سوخت و قطعات گران قیمت
برخی از موارد استاندارد های 85 گانه اروپا که توسط قانون گذاران برای خودروها اعمال میشود شامل مواردی است که برخی از آنها به طور مستقیم نیاز به زیرساخت و آموزش های فرهنگی بسیاری دارد. برای مثال استاندارد آلایندگی یورو 5 و 6 برای خودروهای تجاری نیازمند سوخت دیزل با همین استاندارد و عرضه مناسب مایع ادبلو در جایگاه های سوخت کشور دارد که در هر دو مورد ضعف بسیاری در زیر ساخت کشور ما هست. متاسفانه به همین دلیل قریب به اکثریت رانندگان سیستم کاهنده آلایندگی ادبلو را از مدار خارج کرده و باعث آلایندگی زیست محیطی می شوند. سیستم ترمز اضطراری و رادارهای خط خوان از سیستم های ایمنی بسیار تاثیرگذاری است که در کشور ما با فرهنگ پایین رانندگی و عدم رعایت فاصله طولی در جاده ها و خیابان ها و عدم استاندارد شهرسازی و راه سازی در خط کشی مناسب جاده و خیابان عملا کارایی خود را از دست داده و میتواند به دلیل تشخیص اشتباه و ترمز ناگهانی خطرساز نیز باشد. وجود چنین سیستم هایی عملا تنها به افزایش بهای تمام شده خودرو ها انجامیده است. بنابراین ایجاد هم زمان زیر ساخت ها برای اجرای این قوانین باید در دستور کار قانون گذاران و سیاست گذاران کلان این حوزه باشد.

قیمت قطعات مصرفی و غیر مصرفی در سالهای اخیر و پس از کاهش ارزش پول ملی و عدم حضور مستقیم شرکت های تولید کننده خودروها به عدد های نجومی رسیده است که همواره هنگام تهیه این لوازم فشار اقتصادی زیادی به مالکان این خودرو ها وارد می شود. این موارد در نهایت تاثیر خود را بر روی کرایه حمل بار و افزایش تورمی در بازار کالاهای مختلف خواهد گذاشت.

بحث سوخت دیزل خود مقاله ای جداگانه و مفصل می طلبد اما همین بس که در شهر های مرزی و بندری، به دلیل اجرای قوانین مختلف سوختگیری و سهمیه بندی کارت سوخت خودرهای تجاری، صف های کیلومتری تشکیل شده و شاهد در راه ماندن بسیاری از خودروها تجاری هستیم.

مشکلات بارگیری و تخلیه
در کشور های پیشرفته زمان بارگیری و تخلیه بار، صاحب بار موظف به اجرای عملیات بارگیری و تخلیه در زمان از پیش تعیین شده و با استفاده از ابزار و ماشین آلات مخصوص می باشد. اگر چه نظارت مستقیم راننده برای مهار بار و کنترل ایمنی بارگیری لازمه همیشگی این عملیات هاست اما تمامی مراحل بارگیری و تخلیه جهت سرعت بخشیدن و عدم اتلاف وقت طرفین توسط صاحبان بار صورت میگیرد. در کشور ما بسیار مشاهده می شود به دلیل عدم همانگی صاحب بار زمان زیادی از رانندگان خودروی سنگین تلف می شود. این نیز جای اشاره دارد که در سالهای اخیر بسیاری از شرکت های معتبر و خوشنام صنایع مختلف در زمان بارگیری و یا تخلیه رانندگان را به اتاق های مخصوص پذیرایی دعوت میکنند تا لحظاتی لذت بخش را برای آنها به ارمغان بیاورند.

این موارد در کلی ترین حالت ممکن در این مقاله بیان شدند و ده ها مشکل و معضل دیگر نیز با نشتن به پای حرف این عزیزان یافت می شود. برخی از مشکلات همانند خرابی های راه های کشور، قوانینی که به روز نمی شوند، صدور بارنامه، نوسازی ناوگان و... ساعت ها بحث کارشناسی نیاز دارند. امیدوارم به دلیل اهمیت حمل و نقل هر کشور و تاثیر شگرفی که بر صنایع و تولید آن دارد، روزی را ببینیم که متولیان امور و رانندگان عزیز در بهترین شرایط کاری خود قرارگرفته و به افزایش بهره وری و کاهش هزینه های حمل و نقل کمک بسزایی کنند.

شایان شجاعی (کارشناس بازار خودروهای تجاری)
منبع: ضمیمه راننده هفته نامه خودرو امروز