عصر خودرو- از میان نامه ها و پیام های رسیده، یکی از کارشناسان بازار در خصوص طرح خروج فرسوده ها و مشکلات آن مطالبی برای ما فرستاده اند که مطالعه آن می تواند تا حد زیادی زوایای پنهان این طرح و دلیل عدم موفقیت آن را برایمان روشن و بازگو کند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، قبلا نیز گفته شد و همه می دانیم که ثبت نام کنندگان طرح فرسوده تا الان فرسوده سوار نبوده اند چرا که اکثر فرسوده سواران توان واریز پیش پرداخت کامیون نو را ندارند. اما گواهی اسقاط کامیون فرسوده (مجوز استفاده از تسهیلات با سود 9%) از کجا تامین می شود؟ از رانندگان پیشکسوتی که سالیان دراز در این صنعت مشغول بوده اند و حال با این برنامه ها، آن ها را از میدان کار خارج کرده و به جمعیت بیکار کشور اضافه می کنیم. فرسوده سوار مجبور است با جلوگیری از تردد کامیون فرسوده اش، کامیونش را اسقاط و گواهی اسقاط آن را بفروشد و حالا کسی که خودش اصطلاحا ماشین دار بوده، یا به جمعیت بیکار کشور اضافه می شود یا حالا مجبور است به رانندگی برای دیگران بپردازد و یا به ناچار به شغل های کاذب روی بیاورد و این در حالی است که اکثر فرسوده سواران دارای سن بالای 45 سال هستند که مخارج بالایی در زندگی دارند، از اجاره بهای منزل گرفته تا فرزند دانشجو و تهیه جهیزیه و هزار جور مخارج دیگر.
اما درامد دولت از صرفه جویی در مصرف سوخت در صورت خروج فرسوده ها و جایگزینی آن ها با کشنده های روز اروپایی تولید داخل چقدر است؟ در نوسازی ناوگان با کامیون های کم مصرف که در حدود 30 لیتر مصرف سوخت کمتری نسبت به کامیون ها و کشنده های پر مصرف قدیمی دارند و با در نظر گرفتن میانگین 15 هزار کیلومتر کارکرد برای یک کشنده در هر ماه ( البته نه با وضع بار فعلی) حدود 4500 لیتر گازوئیل در هر ماه صرفه جویی خواهد شد که نزدیک به یک و نیم میلیون تومان رقم پولی آن می شود. با احتساب حدود 200 هزار کامیون پر مصرف، حدود 900 میلیون لیتر گازوئیل در هر ماه صرفه جویی خواهد شد. فرض کنیم تمام حجم نفت خامی که از زمین استخراج می شود به مایع با ارزش گازوییل تبدیل شود و مواد ارزان قیمت تری که در جریان پالایش نفت خام به دست می آید را نادیده بگیریم. حال با دانستن این که در معاملات بین المللی، منظور از هر بشکه نفت خام 158.98 لیتر نفت خام است، رقم صرفه جویی شده در حدود 5.661.000 بشکه نفت خام می شود که اگر میانگین هر بشکه نفت خام را 60 دلار و هر دلار را 4200 تومان محاسبه کنید، با احتساب قیمت 500 میلیون تومانی یک کشنده اروپایی به روز تولید داخل، به معنی 2850 دستگاه خواهد شد!. به این مفهوم که اگر دولت کامیون های فرسوده را اسقاط کرده و به مالکین به حق آن ها یک محصول رایگان نیز بدهد، می تواند این کار را فقط از روی صرفه جویی سوخت در هر ماه با 2850 دستگاه کشنده و کامیون به انجام برساند. حتی دست پایین گرفته و فرض کنیم برای همان 900 میلیون لیتر سوخت صرفه جویی شده، فقط لیتری هزار تومان دولت یارانه بدهد که به گفته خود دولت این رقم بسیار بالاتر است، با احتساب هر کامیون 500 میلیون تومانی، یارانه پرداختی برای این میزان سوخت در هر ماه برابر با مبلغ 1800 کامیون و کشنده خواهد بود.
ضمن این که کامیون نوسازی شده و استاندارد، باعث کاهش تصادفات خواهد بود، به حفظ محیط زیست کمک می کند، ذخایر نفتی بجای بیهوده دود شدن، صادر می شوند و ایمنی جاده ها بالاتر می رود و بسیاری از مشکلات خانواده های عزیزان راننده نیز حل می شود. بد نیست اشاره کنیم که وجود کامیون فرسوده به خاطر مشکلاتی که دارد مثل خرابی ها متعدد، سر و صدای زیاد در حین کار، رانندگی سخت تر، سرعت پیمایش پایین تر و... مستیقیم به جو و محیط خانواده ها نیز اثر می گذارد. اجرای راحت و ساده طرح خروج فرسوده ها هم به نفع رانندگان و سیستم حمل و نقل است، هم به نفع محیط زیست و هم اشتغال سازی بسیار بالایی در کشورمان ایجاد خواهد کرد.
نویسنده: علیرضا داودی
