به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از فارس، در کشور ما در حال حاضر حدود 40 درصد ناوگان عمومی جاده ای فرسوده است، در راستای نوسازی ناوگان عمومی بار و مسافر، امسال 2 طرح اصلی از سوی وزارت راه و شهرسازی عنوان شد و از ششم خردادماه امسال کلید زده شد.

این طرح‌ها شامل طرح «نوسازی ناوگان تجاری درون و برون شهری» است که اتوبوس، مینی بوس،‌ کامیون و تریلر درون و برون شهری را در بر می گیرد و دیگری طرح «واردات کامیون با عمر حداکثر 3 سال» است.

در اجرای بند 3 ماده 30 قانون احکام دائمی کشور که با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت با اولویت قرار دادن راننده‌ها و پرکارترین آنها، است، روز ششم خرداد این طرح در سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای با حضور وزیر راه و شهرسازی رونمایی شد.

در بخش واردات ناوگان کامیونی با عمر حداکثر 3 سال که تکلیف قانون است، ‌چهار گروه امکان ورود دارند؛ برای «خودورسازان داخلی» در این طرح، واردات ‌یک‌هزار دستگاه‌ در نظر گرفته شده است، «شرکت‌های توانمند حمل و نقلی» می‌توانند هر کدام 100 دستگاه کامیون با عمر 3 سال وارد کنند، «شرکت‌های دارای مجوز واردات از وزارت صمت» هم می‌توانند هر کدام 50 دستگاه کامیون با عمر 3 سال وارد کنند و «افراد حقیقی و حقوقی» امکان واردات‌ یک تا 10 دستگاه کامیون با عمر سه سال را دارند.

در راستای آگاهی از آخرین وضعیت نوسازی ناوگان خصوصا در بخش کامیونی به سراغ مدیر این پروژه در سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای رفتیم؛ صدرالله بمانا که پیش از این معاون سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای بود، امروز به عنوان مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در طرح نوسازی ناوگان، این طرح نوسازی را دنبال می کند؛ در ادامه گفت و گوی فارس با صدرالله بمانا را می خوانید.

* 436 دستگاه کامیون از محل تولید داخل نوسازی شد

فارس: از ششم خرداد 99 بود که طرح نوسازی ناوگان در قالب 2 طرح «نوسازی ناوگان تجاری درون و برون شهری» و همچنین طرح «واردات کامیون با عمر حداکثر 3 سال» آغاز شد، پیشرفت اجرای این طرح ها در حال حاضر چقدر است و چه تعداد ناوگان از این محل نوسازی شده است؟

بمانا: در حوزه استفاده از ظرفیت تولید داخل، با برنامه‌ریزی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با سه شرکت ماموت‌ دیزل، آریا دیزل و عقاب افشان، برای نوسازی اتوبوس ها و کامیون ها قرارداد به امضا رسید.

در قرارداد با ماموت دیزل 360 دستگاه کامیون از محل طرح نوسازی ناوگان تجاری درون شهری و برون شهری در قالب اسقاط ناوگان تحویل متقاضیان شد.

همچنین طی قرارداد با آریا دیزل 76 دستگاه ناوگان نو به جای خودروهای اسقاط تحویل متقاضیان شد و 47 دستگاه دیگر هم تا هفته آینده روز آینده تحویل متقاضیان می‌شود.

همچنین پروژه نوسازی ناوگان اتوبوس را با عقاب افشان دنبال کردیم که 105 دستگاه اتوبوس بود که اتوبوسها هم تا هفته آینده تحویل می‌شود.

* فارس: از این محل تولید داخل برنامه دارید چه تعداد ناوگان را نوسازی کنید؟

بمانا: این موارد در ارتباط با طرح «نوسازی ناوگان تجاری درون‌ و برون‌شهری از محل تولید داخل» است، نزدیک به 174 هزار دستگاه اتوبوس، مینی‌بوس و کامیون از محل این طرح نوسازی می‌شود که همه فقط از تولید داخل است.

* پرداخت 50 درصد قیمت کامیون های نو توسط دولت

فارس: نحوه پرداخت توسط متقاضیان در حال حاضر در این طرح چگونه است؟

بمانا: در طرح نوسازی ناوگان تجاری درون‌ و برون‌شهری از محل تولید داخل، 50 درصد هزینه ناوگان نو توسط دولت در قالب یارانه پرداخت می‌شود، 30 درصد تسهیلات با نرخ سود 18 درصد ارائه می‌شود و 20 درصد هم آورده متقاضی است یعنی اگر کامیونی یک میلیارد تومان قیمت داشته باشد، 500 میلیون تومان آن را دولت در قالب یارانه و کمک بلاعوض می‌‌پردازد، 300 میلیون تومان هم تسهیلات با نرخ سود 18 درصد پرداخت می‌شود و 20 درصد هم آورده متقاضی است.

فارس: محل تأمین اعتبار 50 درصد تسهیلات بلاعوض (یارانه) در این طرح، کجاست؟

بمانا: مصرف سوخت ناوگان نو بسیار کمتر از ناوگان فرسوده است و این اعتبار هم از محل مابه‌‌التفاوت مصرف سوخت تأمین می‌‌شود، در کلِ طرح‌های نوسازی ناوگان، باید یک دستگاه ناوگان فرسوده اسقاط شود و یک ناوگان کامل کامیون یا اتوبوس وارد شود.

مابه‌التفاوت مصرف سوخت ناوگان فرسوده و ناوگان نو، یک رقم است که دولت از محل صرفه‌جویی سوخت، آن 50 درصد یارانه را تأمین می‌کند و روزی که کارخانه خودرو را تحویل داد، آن 50 درصد را دقیقا روزِ تحویل، دولت به کارخانه سازنده داخلی پرداخت می‌کند.

بعد از انجام پیمایش و صرفه‌جویی سوخت، با اطلاعاتی که از پیمایش این ناوگان به دست می آید، شرکت نفت محاسبه و پول آن را به حساب خزانه واریز می‌کند.

* تولیدکننده های داخلی ناوگان در انتقال ارز بابت خرید قطعات مشکل دارند

فارس: کارخانجات سازنده داخلی برای اجرای این طرح همکاری مناسبی داشته اند؟

بمانا: امیدواریم کارخانجات دیگر هم در این عرصه وارد شوند چون هم اشتغال ایجاد می‌کند و هم تولید داخل رونق می‌یابد که البته امروز گام‌های اول رونق تولید داخل برداشت شده است اما به هر حال کارخانجات هم با مشکلات تحریم مواجه هستند و عمده مشکل این طرح، بحث تحریم ما است،کارخانجات سازنده ناوگان، مشکل انتقال پول دارند و البته تولید هم به کندی در حال انجام است اما با همین شرایط، کار ادامه دارد.

در این طرح نوسازی ناوگان تجاری درون و برون ‌شهری از محل تولید داخل، ما با هر کارخانه سازنده داخلی که پیشنهاد ارائه کند، قرارداد منعقد می‌کنیم.

فارس: تولیدکننده‌های داخلی چه میزان مشکل برای تأمین قطعات ناوگان از خارج کشور دارند؟

بمانا: بین 70 تا 80 درصد قطعات این ناوگان تولید داخل، از خارج وارد می شود. در واقع اینجا ساخت به صورت «سی‌کی‌دی» است و ما حداکثر 20 تا 30 درصد قطعات ناوگان را در داخل تولید می‌کنیم، البته در اتوبوس‌ها از آن منظر که اتاق‌سازی دارد و در داخل انجام می‌شود، درصد تولید داخل، بیشتر است ولی موتور، شاسی، گیربکس، دیفرانسیل و بسیاری قطعات بزرگ و عمده دیگری که در کارخانجات سازنده داخلی استفاده می‌شود، از خارج وارد کشور می شود و به همین دلیل کارخانجات داخلی ما برای انتقال پول مشکلاتی به دلیل تحریم دارند. این تبادلات اولاً‌ ارزی است و دوماً چون تولید است، مشمول تحریم شده است.

* کفی تریلی باید توسط متقاضی خریداری شود

فارس: آیا آمار تفکیکی درباره نوسازی ناوگان کامیونی و ناوگان باری کشنده وجود دارد؟ همچنین برخی متقاضیان ناوگان  بارگیر غیر ثابت پرسیده اند که آیا در این طرح هزینه کفی تریلی ها هم در قالب تسهیلات نوسازی پرداخت می شود؟

بمانا: در آماری که مطرح می‌کنیم، 2 نوع بارگیر داریم، یک نوع بارگیر ثابت است و یک نوع بارگیر غیر ثابت یا کشنده است، بارگیر ثابت همین کامیون‌هایی است که اتاق روی کامیون است نظیر 10 چرخ یا 6 چرخ یا کامیون‌های 15 تنی که عمدتاً اتاق‌دار هستند و اتاق با کامیون است، ولی در ناوگان باری غیر ثابت یا کشنده‌ها، فقط کشنده تحویل متقاضی می‌شود و آن کفی و یا بارگیر جزو طرح نوسازی نیست و متقاضی باید از تولیدکننده خریداری کند.

با توجه به اینکه در سال جهش تولید قرار داریم سیاست اصلی ما بر مبنای تولید داخل است و هر چه تولید داخل وجود داشته باشد سعی می‌کنیم با تسهیلات مختلف به دست مردم برسانیم.

* تدوین مقررات واردات کامیون های با عمر 3 سال

فارس: آخرین وضعیت پروژه‌ نوسازی ناوگان از محل کامیون‌های وارداتی با عمر حداکثر 3 سال، به کجا رسید؟

بمانا: نوسازی ناوگان کامیونی از محل واردات کامیون با عمر 3 سال، 3 ضابطه اصلی دارد، اول باید ناوگان «استاندارد ایمنی و کیفیت» داشته باشد، دوم اینکه «کامیون باید استاندارد آلایندگی محیط زیست» داشته باشد و سوم هم «ناوگان باید حتماً خدمات پس از فروش» داشته باشد.

ما در این چند ماه پس از از کلید زدن طرح (خرداد 99)، درگیر تحقق این سه هدف بودیم، سازمان استاندارد رویه ای اعلام کرد که دفتر مقررات سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای این روال را به همه گمرکات ابلاغ کرده است، سازمان محیط زیست هم اعلام کرده است که فرآیندها و ضوابط را در این باره تعریف کرده است و به دست سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای می‌رساند و به محض اعلام به ما، دفتر مقررات سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اعلام رسمی می‌کند.

در مورد خدمات پس از فروش هم در حال حاضر سه مدل ناوگان تولیدی یکی از کارخانه‌های خارجی، استاندارد ایمنی کیفیت دارد، واردکننده‌ها می‌توانند وارد سایت سازمان راهداری و جمل و نقل جاده ای شوند، براساس ضوابط، مدل‌های ناوگانی که می‌خواهند وارد کنند را معرفی کنند و پس از تأیید، کارهای واردات را انجام دهند؛ در بحث خدمات پس از فروش چند مدل برند خارجی معرفی و در سایت سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای قید شده است که متقاضی می تواند انتخاب کند و به هر حال تا اینجا اغلب موانع حل شده است.

* اسقاط کامیون باید قبل از خروج کامیون نو از گمرک به سازمان راهداری تحویل شود

فارس: ثبت سفارش این کامیون های وارداتی چگونه خواهد بود؟

بمانا: مشکلی دیگری که داشتیم این بود که سامانه جامع تجارت که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری می‌شود قرار بود که شناسه کالا بدهد که آن را قبلاً وزارت صمت صادر می‌کرد، با توجه به اینکه واردات کامیون با عمر سه سال و کمتر، قانون خاص است، اینها اختیار را به سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای داده‌اند. در این باره تغییرات سامانه‌ای در حال انجام است و به محض انجام تغییرات سامانه‌ای، سامانه جامع تجارت هم آماده است و واردکننده‌ها می توانند وارد سامانه جامع تجارت شوند و عملیات ثبت سفارش را انجام دهند.

متقاضیان بعد از عملیات ثبت سفارش، واردات کامیون و عملیات تشریفات گمرکی انجام می‌دهند، در انجام تشریفات گمرکی قبل از تحویل کامیون، باید اسقاط آن را به سازمان راهداری ارائه دهند، این کامیون‌ها را در قابل ترخیص خودرو می‌توانند وارد کنند. آنجا به ما به میزان ظرفیتی که باید اسقاط شود، اعلام می‌کنند و ما اسقاط را تأیید می‌کنیم و به گمرک اعلام می‌کنیم و کامیون ترخیص می‌شود، بعد از مرحله ترخیص کامیون به شماره‌گذاری می‌رود و سپس در اختیار مردم قرار می‌گیرد و این فرآیند باید انجام شود.

* منتظر اخذ اختیار در سامانه جامع تجارت برای تأیید واردات کامیون های با عمر 3 سال هستیم

فارس: موضوع انتقال سامانه جامع تجارت برای این پروژه در چه مرحله ای است؟

بمانا: همانگونه که گفتم  در این باره تغییرات سامانه‌ای در حال انجام است. به محض اینکه که مسئله سامانه جامع تجارت حل و فصل شود و در سامانه جامع تجارت این اختیار را به سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای بدهند، کسانی که ثبت‌نام کنند را ما تأیید می‌کنیم و سپس مراحل ثبت سفارش انجام می‌دهند.

فارس: تاکنون کامیون وارداتی از این محل وارد کشور شده است؟

بمانا: خیر، روند ورود کامیون بعد از مرحله ثبت سفارش انجام می‌شود که در حال حاضر منتظر تأییدیه و مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت هستیم، دفتر مقررات جلسه‌ای برقرار کرد و آنجا قرار شد ما به عنوان تأییدکننده واردات کامیون زیر سه سال ساخت،در سامانه جامع تجارت شناخته شویم که این کار انجام شد حال باید سامانه جامع تجارت این تغییرات را انجام دهد تا ما کار را انجام دهیم.

* توصیه به متقاضیان کامیون های با عمر 3 سال، پیش از ترخیص کامیون ثبت نام نکنید

فارس: در پایان چه سفارش و توصیه ای به خریداران و واردکننده‌های کامیون  دارید؟

بمانا: انتظار داریم واردکننده‌هایی که کامیون وارد می‌کنند تا وضعیت ترخیص کامیون آنها مشخص نشده است ثبت‌نام انجام ندهند چون ممکن است با توجه به شرایط اقتصادی و تحریم‌ها، مشکلاتی ایجاد شود، ممکن است ابتدا ثبت‌نام کنند و نتوانند کامیون را وارد کنند و مشکلاتی رخ دهد، از خریداران هم تقاضا داریم حتماً تا یقین پیدا نکرده‌اند که کامیون ترخیص شده است و فهرست آن در سامانه ما قرار نگرفته است، ثبت‌نام نکنند تا اگر مشکلی رخ داد، ضرر و زیانی به آنها وارد نشود.