عصر خودرو- پارسال بانک مرکزی ۴ هزار میلیارد تومان تسهیلات با سود ۱۸ درصدی به خودروسازان اختصاص داده که گفته می‌شود هر خریدار خودروی ایرانی نزدیک به ۱۲میلیون تومان سود وام بانکی خودروسازان را پرداخته است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از تجارت‌نیوز، هر خریدار خودروی ایرانی چیزی نزدیک به 12میلیون تومان سود وام بانکی خودروسازان را پرداخته است. عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی می‌گوید که پارسال بانک مرکزی نزدیک به 4 هزار‌میلیارد تومان از منابع مالی‌اش را با سود 18درصدی به خودروسازان داده است.
اگر سود یک‌ساله این میزان وام را حساب کنیم، خودروسازان سالانه حدود 8هزار و 600 میلیارد تومان سود بانکی می‌پردازند که اگر بخواهیم این میزان سود را بر تعداد خودروهای تولید شده یک‌سال تقسیم کنیم، سهم هر مشتری خودروهای صفر از سود وام خودروسازان حدود 10میلیون و 800هزار تومان می‌شود.
البته جواد حسینی کیا، عضو کمیسیون صنایع مجلس هم می‌گوید: هر مشتری یک‌میلیون تومان هم بابت سود وام‌های معوق خودروسازان می‌پردازد که به این ترتیب حدود 12میلیون تومان از قیمت خودرو خود را بابت سود بانکی خودروسازان زیان ده پرداخت میکند.
چه کسی فشل‌تر است؟!
این روزها بحث لفظی میان رئیس بانک مرکزی و نمایندگان خودروسازی ایران حسابی بالا گرفته است. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی خودروسازی را فشل می‌داند و از اختصاص کمک‌های بانکی به این صنعت نیم قرنی انتقاد میکند و داوود رشتی خانی، مشاور انجمن خودروسازان هم از سیاست‌های پولی و مالی گله کرده و می‌گوید بانک مرکزی که نتوانسته نرخ تورم و نقدینگی را کنترل کند، فشل است.
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو اما هر دو نهاد را فشل خوانده و می‌گوید: این‌که خودروسازان محصولات از رده خارج شده را با میلیاردها تومان ضرر به مشتریان خود می‌فروشند، ناشی از ناکارآمدی مدیریتی در داخل شرکت‌هاست. اما از طرفی هم نمی‌توان سیاست‌های پولی و مالی را که منجر به خلق نقدینگی می‌شود نادیده گرفت.
زاوه ادامه می‌دهد: همین نقدینگی است که موج وحشتناک تورمی را در تمامی بخش‌های اقتصاد ازجمله صنعت خودروسازی ایجاد میکند.» او معتقد است حمایت دولت از صنعت خودروسازی باید با ساده‌سازی قوانین و حذف بروکراسی‌های پیچیده صورت گیرد. اما سوال اینجاست که چرا با وجود پرداخت این حجم از تسهیلات در‌سال گذشته، بازهم خودروسازان از کمبود نقدینگی می‌گویند و قادر به تحویل معوقات خود نشده‌اند.
سوالی که‌هادی حق شناس، کارشناس بانکی پاسخ آن را در آلوده بودن پول می‌داند. او با ذکر مثالی به توضیح ادعای خود پرداخت و گفت: وقتی شما تشنه باشید دو لیوان آب گوارا هم عطش شما رفع میکند، درحالی‌که اگر آب شور باشد، حتی اگر 10 لیوان هم از این آب بنوشید، تشنگی شما رفع نمی‌شود. پول در اقتصاد ایران حکم آب شور را دارد. این پول ناشی از بخش واقعی اقتصاد نیست و به اصطلاح پول آلوده است که نمی‌تواند مشکل اقتصاد ایران را حل کند.
خودروسازان به اندازه تمام صنایع ایران تسهیلات گرفتند
پارسال بانک مرکزی 4 هزار‌میلیارد تومان تسهیلات با سود 18درصدی به خودروسازان اختصاص داد. این حجم از تسهیلات در حالی به دو کارخانه خودروسازی در کشور اختصاص داده شده که فرشاد مقیمی، معاون امور صنایع وزیر صنعت، معدن و تجارت اردیبهشت امسال بودجه اختصاص داده شده برای طرح رونق تولید را 3هزار و 600میلیارد تومانی اعلام کرده و به عبارتی تنها دو خودروساز از تمام بخش‌های تولیدی ایران کمک‌های بیشتری دریافت کرده‌اند.
یک حساب کتاب ساده نشان می‌دهد که سود 18درصدی تسهیلات 4هزار‌میلیارد تومانی معادل حدود 720میلیارد تومان در ماه و چیزی حدود 8هزار و 600میلیارد تومان در‌سال می‌شود. حال اگر این رقم را تقسیم بر حدود 799هزار خودرو تولید شده در سال گذشته کنیم، سهم هر خودرو از سود پرداختی خودروسازان به نظام بانکی چیزی حدود 10میلیون و 800هزار تومان خواهد بود. البته سید جواد حسینی کیا، عضو کمیسیون صنایع مجلس می‌گوید که در هر خودرو از جیب خریداران یک‌میلیون تومان هم بابت سود وام‌های معوق بانکی خودروسازان پرداخت می‌شود.
او با اشاره به هزینه‌های ناشی از سوء مدیریت، توضیح می‌دهد: «متاسفانه خودروسازان وام‌هایی از بانک‌ها گرفته‌اند که به دلیل آنکه نتوانسته‌اند اقساط خود را پرداخت کنند و به صورت مستمر آن را استمهال کرده و معوق شده است عملا سود آن زیاد شده است. به طوری‌که در هر خودرو از جیب خریداران یک‌میلیون تومان بابت سود وام‌های معوق پرداخت می‌شود.»
حسینی‌کیا ادامه می‌دهد: نیروی انسانی مازاد فراوانی که در خودروسازان وجود دارد توانسته هزینه‌های فراوانی به آنها تحمیل کند، به طوری که در سایپا 11هزار نیروی مازاد و ایران خودرو بیش از این رقم اضافه نیرو دارد که همین موضوعات باعث می‌شود هزینه‌های تولید خودرو بالا برود.
بنزین بسوزانیم یا خودرو وارد کنیم؟
به گفته دبیر انجمن خودروسازان، اگر صنعت خودروسازی تعطیل شود، سالانه باید 12 تا 13هزار‌میلیارد تومان صرف واردات خودرو شود، درحالی‌که بانک مرکزی قادر به تأمین این حجم از ارز نیست.
فعالان صنعت خودروسازی درحالی سعی دارند با مطرح کردن چنین تهدیداتی تولید خودرو در ایران را به هر قیمتی مقرون به صرفه بدانند که آمارهای اعلامی نشان می‌دهد هزینه مصرف بالای سوخت خودروهای ایرانی بیشتر از این حرف‌هاست.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که دولت پارسال 214هزار‌میلیارد تومان یارانه پنهان در بخش بنزین،گازوییل و CNG پرداخت کرده است.
این درحالی است که اگر به‌طور میانگین روزانه حدود 90میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می‌شود که اگر قرار باشد به قیمت حدود 0٫5 دلار ( متوسط قیمت بنزین در کشورهای همسایه) عرضه شود، روزانه چیزی حدود 45میلیون دلار و ماهانه 1٫35میلیارد دلار و سالانه 16٫2میلیارد دلار درآمد نصیب اقتصاد می‌شود، بنابراین تأمین منابع مالی برای واردات خودرو خیلی کار سختی نیست.
زاوه هم با بیان این‌که اضافه مصرف دو خودرو پراید و پژو 405 بیش از قاچاق سوخت است، اما هیچ اراده‌ای برای کاهش آن دیده نمی‌شود، ادامه داد: دولت به جای پرداخت یارانه به بنزین، واردات را آزاد کند و اجازه حق انتخاب خودروهای کم مصرف را به بازار داخلی بدهد.
آمارهای اعلامی نشان می‌دهد که به‌طور میانگین خودروهای داخلی در هر 100 کیلومتر حدود 7٫5 لیتر بنزین می‌سوزانند، در حالی‌که متوسط جهانی مصرف بنزین 5٫5 لیتر برآورد می‌شود. اما زیان بالای مصرف سوخت خودروهای وطنی به همین جا ختم نمی‌شود. معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران پیشتر خسارت سالانه آلودگی هوا در پایتخت را 2٫6میلیارد دلار اعلام کرده بود. آلودگی که خودروهای آلاینده متهمان اصلی آن هستند.
10هزار‌میلیارد تومان بیمه بیکاری در صورت تعطیلی خودروسازان
البته این نخستین بار نیست که فعالان صنعت خودرو برای ادامه حیات خود به تهدید متوسل می‌شوند. مرداد همین امسال بود که محمدرضا نجفی منش، رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی سعی داشت اشتغال حدود 550هزار نفری در قطعه‌سازی را وسیله باج خواهی قرار دهند.
او گفته بود که در صورت بیکاری 550 هزار نفر از کارکنان قطعه‌سازی تا زمان ایجاد شغل جدید باید سالانه حدود 10هزار‌میلیارد تومان بیمه بیکاری به آنها پرداخت شود و علاوه بر این، حدود چهار‌هزار‌میلیارد تومان هم از درآمد سازمان تأمین اجتماعی بابت عدم وصول بیمه حقوق کارکنان کسر می‌شد و جمعا تراز سازمان تأمین اجتماعی در‌سال 14 هزار‌میلیارد تومان منفی خواهد شد. همچنین حدود هزار‌میلیارد تومان مالیات از حقوق از کف خزانه دولت می‌رود و مالیات بر ارزش افزوده و درآمد هم به دلیل تعطیلی کارخانجات وصول نخواهد شد.
بدهی 57 هزار میلیاردتومانی دو خودروساز
صورت‌های مالی ارایه‌شده به بورس نشان می‌دهد دو خودروساز بزرگ کشور شامل ایران‌خودرو و سایپا در مجموع زیان انباشته‌ای حدود 14هزار‌میلیارد تومان در‌سال 97 از خود به‌جا گذاشته‌اند. زیان انباشته آنها به عددی معادل 13هزار و 732 میلیارد و 479میلیون تومان رسیده است که در مقایسه با‌سال 96 رشدی تقریبا 20برابری را نشان می‌دهد.
در حالت تفکیکی ایران‌خودرو به‌عنوان بزرگترین خودروساز داخلی زیان انباشته‌ای بالغ بر 7هزار و 752میلیارد تومان در‌سال 97 از خود به‌جا گذاشته و این درحالی است که این شرکت در‌سال 96 سودی 442میلیاردتومانی به ثبت رسانده بود.
زیان انباشته سایپا نیز طی‌سال 97 به 5هزار و 980میلیارد تومان رسیده و این یعنی دومین خودروساز بزرگ کشور نسبت به‌سال 96، رشد 424درصدی را در زیان‌دهی تجربه کرده است. این اعداد و ارقام البته تنها مختص به خود ایران‌خودرو و سایپا است و ارتباطی با شرکت‌های زیرمجموعه‌شان ازجمله ایران‌خودرودیزل، پارس‌خودرو، سازه‌گستر، ساپکو و… ندارد
