وقتی بانوان مالک خیابان‌ها می‌شوند

 به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، علاوه بر این برخی خودروهایی که برای مدت‌ها همانند پراید و پژو 206 مناسب بانوان تشخیص داده می‌شدند، امروزه نیز بین تمامی اقشار جامعه و مردم محبوبیت دارند و دیگر نمی‌توان چنین مرزهایی را برایشان قائل شد. با این حال این تقسیم‌بندی خودروها به دو دسته زنانه و مردانه، در دهه‌های قبل بسیار رواج داشت و حتی می‌توان اثرات آن را امروزه نیز مشاهده کرد. با آنکه در دهه‌های 50، 60 و 70 که نرخ تعداد بانوان راننده به سرعت در حال افزایش بود، می‌توانستید آنها را پشت فرمان خودروهایی همانند پیکان، تویوتا کارینا و نیسان پاترول نیز مشاهده کنید، اما بودند خودروهایی که بیش از همه در تملک بانوان بودند. در این مطلب به سراغ خودروهایی می‌رویم که زمانی چنین نقشی را در ایران ایفا کردند.

فولکس واگن بیتل
موفقیت فولکس واگن در ایران از دهه 30 شمسی آغاز شد و در دهه40 به اوج رسید. این خودرو دوست‌داشتنی، از نظر قیمت در دسترس بود و دردسر چندانی نداشت. همین مورد سبب شد تا به عنوان خودرو محبوب آموزشگاه‌های رانندگی در آن زمان شناخته شود و پس از مدتی، برای آزمون رانندگی نیز مورد استفاده قرار گیرد. تمامی این موارد در کنار ظاهر جذاب و موردپسند بانوان سبب شد تا بیتل در دهه 40 شمسی که هنوز تعداد بانوانی که پشت فرمان خودرو می‌نشستند چندان زیاد نبود، به گزینه‌ای محبوب و مطمئن بدل شود. با این حال تعداد فولکس واگن‌های ایران به قدری زیاد بود که در آن دوران نمی‌توانستید بیتل را به عنوان خودرو بانوان و یا خودرویی زنانه بشناسید و شاید بتوان گفت که به نحوی بیتل، جرقه علاقه بانوان ایرانی به خودرو را زد و همین سبب شد تا ظاهر دوست‌داشتنی، ابعاد کوچک و دردسر‌کم به المان‌های اصلی خودروهای مورد علاقه بانوان بدل شود.

سیتروئن ژیان
سیتروئن دایان که با نام ژیان به بازار ایران رسید، قرار بود تا به عنوان خودرو قشر کم‌درآمد ایران نقش ایفا کند. اما ژیان به دلایل متعددی مورد توجه بانوان و دانشجویان نیز قرار گرفت. اول از همه هزینه پایین نگهداری و ساختار نسبتا ساده آن بود که تعمیر و نگهداری آن را آسان می‌ساخت. مورد دوم سواری نسبتا نرم و آسان آن و شتابگیری نه‌چندان سریعی بود که برای رانندگانی که تنها قصد جابه‌جایی از محلی به محل دیگر را داشتند، ایده‌آل به نظر می‌رسید و مورد سوم نیز ظاهر دوست‌داشتنی آن بود که توانست دل بسیاری از بانوان ایرانی را به دست بیاورد. در نهایت ژیان در دهه 50 مورد توجه بسیاری از بانوان قرار گرفت. با این حال شاید دوران طلایی همدم شدن این سیتروئن با بانوان ایرانی را باید دهه 60 دانست. در این دوره بسیاری از بانوان خانه‌دار و مربوط به قشر متوسط، یک دستگاه ژیان داشتند که از هر نظر برای آنها ایده‌آل و کافی به نظر می‌رسید.
با این حال با رسیدن به اواخر این دهه و سقوط شدید ارج و ارزش این خودرو، رفته رفته ژیان از چشم بانوان ایرانی نیز افتاد.

رنو 5
رنو 5 را باید منجی بانوان ایرانی و خودرویی دانست که در اواخر دهه 60 و دهه 70 میلادی، بسیاری از بانوان کشورمان را صاحب خودرو کرد. با آنکه ورود این خودرو از همان دهه50 شمسی، توجه بسیاری از بانوان و خصوصا جوان‌ترها را به خود جلب کرد، با این حال دوران شکوفایی رنو 5 از دهه 60 میلادی آغاز شد. در این دوره رفته رفته بازار ایران اندکی محدودیت یافت و تعداد خودروهایی که به صورت صفر کیلومتر در بازار وجود داشتند و برای بانوان جذاب بودند، به شدت کاهش یافت. ظاهر دوست‌داشتنی، ابعاد کوچک، هزینه پایین تعمیر و نگهداری و جادار بودن از جمله نکات مثبت رنو برای بانوان بودند. این وضعیت اما در دهه 70 اوج گرفت که رفته رفته تملک خودرو برای بانوان رواج یافت و بسیاری از بانوان شاغل و خانه‌دار قشر متوسط نیز صاحب خودرو شدند. با آنکه جانشینان رنو 5 یعنی سپند و پی‌کی نیز در بین بانوان محبوبیت زیادی داشتند، اما هرگز نتوانستند در حد و اندازه‌های جد فرانسوی خود ظاهر شوند.
اپل کورسا
شاید هیچ خودرویی در تاریخ ایران به اندازه اپل کورسا خود را به عنوان یک ماشین لوکس محبوب بانوان مطرح نکرده باشد. با بازشدن درهای واردات خودرو در ابتدای دهه 70، کوهی از خودروهای ژاپنی، کره‌ای، اروپایی و حتی آمریکایی به ایران راه یافتند که بسیاری از آنها نیز در بین بانوان محبوبیت داشتند. با این حال شاید یک گزینه بیش از همه مورد توجه بانوان قرار گرفت و به لطف قیمت نسبتا بالایش، گزینه‌ای مناسب برای بانوانی شد که به قشر مرفه تعلق داشتند. اپل کورسا این نقش را از ابتدا تا آخر دهه 70 شمسی ایفا کرد. با آنکه این خودرو از نظر امکانات رفاهی چندان برتر از رقبایی همانند کیاپراید نبود، اما از نظر پرستیژ و قیمت به قدری بالاتر بود که بتواند برای مدت یک دهه جایگاه خود را حفظ کند. این وضعیت در تقابل با خشونت خودروهایی همانند نسل دوم گلف بود که آن را در میان جوانان محبوب ساخته بود و یا پراید که به خودرو محبوب قشر متوسط بدل شد.
دوو ماتیز
شاید آخرین نماد کلاسیک خودرو بانوان در بازار کشورمان، دوو ماتیز باشد. این خودرو کره‌ای که شاید متعلق به دوران مدرن خودروهای شهری است، از نظر ظاهری، ابعاد و عملکرد فنی بسیار مورد توجه بانوان قرار گرفت و توانست به یکی از گزینه‌های محبوب آنها تبدیل شود. با این حال در اوایل دهه 80، قیمت ماتیز چندان پایین نبود و خرید آن برای اقشار متوسط و نیمه‌مرفه ممکن بود. رفته رفته قیمت ماتیز نیز کاهش یافت و خرید آن برای بسیاری از مردم ممکن شد. اما شاید نکته دیگری که به حیات ماتیز به عنوان خودرو بانوان ادامه بخشید، ظهور برادر چینی آن یعنی ام‌وی‌ام 110 بود که توانست پا در جاپای این خودرو کره‌ای بگذارد و به نحوی ادامه‌دهنده راه آن باشد، بی آنکه قیمت آن دور از دسترس به نظر برسد. اما علت اینکه ماتیز به نحوی به خودرو بانوان بدل شد و گزینه دیگری که همزمان با آن به بازار عرضه شد یعنی پژو 206، محدوده گسترده‌تری را پوشش داد، فاکتورهایی همانند قیمت و عملکرد فنی بود که ماتیز را گزینه بهتری برای بانوان می‌ساخت.