نگاهی به چند روش متداول تقویت پراید؛ گرگی در لباس میش

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، پراید به عنوان خودرویی که پایه و اساس طراحی ساختار آن به مزدا برمی‌گردد، قابلیت تقویت‌پذیری بالایی دارد و از آنجایی که خودرویی ارزان و در دسترس عموم مردم است، به گزینه‌ای محبوب جهت تقویت و تیونینگ توسط بسیاری از علاقه‌مندان بدل شده است. وزن سبک و فضای زیاد محفظه پیشرانه، مهم‌ترین ویژگی‌های پراید است که آن‌را به گزینه‌ای ایده‌آل جهت نصب پیشرانه‌های قدرتمند و تبدیل آن به گرگی در لباس گوسفند کرده است.
شاید عجیب باشد اما پراید یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای تقویت در بازار است. این موضوع را باید ناشی از رگ و ریشه مزدایی پراید دانست. بسیاری از ما با شنیدن عبارت پراید، خودرویی معمولی، فاقد هرگونه جذابیت و نا امن را به یاد می‌آوریم که البته ذهنیتی صحیح در خصوص پراید استاندارد است. همانطور که گفتیم، وجود چند ویژگی پراید را به گزینه‌ای مناسب جهت تقویت تبدیل کرده: وزن سبک، محفظه پیشرانه بزرگ و اشتراکات فنی زیاد با سایر مدل‌های دهه هشتادی و نودی مزدا.  سوای از مسئله تقویت تعلیق و ترمز پراید، روش‌های متداول تقویت این خودرو از نظر قوای محرکه را می‌توان به چهار بخش کلی تقسیم کرد: تقویت با حجم استاندارد، حجم زدن، ترکیب پیشرانه با قطعات بلوک‌های بزرگ‌تر و نهایتا نصب پیشرانه‌های قدرتمندتر خانواده مزدا، فورد و نیسان.

تقویت با حجم استاندارد
تقویت اتمسفریک پیشرانه بدون تغییر حجم در پراید راه‌های متنوع کم دردسر و نسبتا کم‌هزینه‌ای دارد که بسیاری از مالکان برای دستیابی به اعداد و ارقام بهتر می‌توانند آن را اجرا کنند. روش‌هایی نظیر نصب میل سوپاپ‌های اسپرت با زوایای متناسب‌تر جهت بهبود راندمان تنفسی و افزایش گشتاور در دور پایین، نصب فلایویل‌های سبک‌تر جهت بهبود تراتل ریسپانس، شمع و وایر بهتر برای تولید جرقه‌ای قدرتمندتر، نصب فیلترهوای اسپرت و تغییر مجموعه کیت مکش هوا، پورت و پولیش سر‌سیلندر، نصب انژکتورهای دبی بالاتر (نظیر انژکتورهای 206 تیپ 5)، ریمپ ECU و یا نصب چیپ تیونینگ و نهایتا نصب هدرزهای اسپرت از جمله راهکارهای موجود هستند. با اجرای چنین مواردی که در مجموع کمتر از 2 میلیون تومان هزینه خواهند برد، می‌توان به اعداد و ارقامی قابل قبول نسبت به پراید استاندارد دست پیدا کرد. ضمن آنکه تمامی لوازم نام برده اعم از فلایویل سبک، هدرز و شمع و میل سوپاپ‌های متنوع به سادگی برای پراید در دسترس هستند.
اما جدای از موارد نام برده، بسیاری به سراغ نصب توربو ‌روی بلوک استاندارد پراید می‌روند که به تغییراتی گسترده در اجزای پیشرانه و انتقال قدرت نیاز دارد نظیر تغییر مدل پیستون‌ها، مجموعه میل سوپاپ و سوپاپ‌ها و سیستم سوخت‌رسانی جدید که توسط ECU‌های ادجستیبل راه‌اندازی می‌شود. معمولا به دلیل دشواری راه‌اندازی پیشرانه استاندارد با توربو و در دسترس بودن پیشرانه‌های توربو قابل نصب ‌‌روی پراید، بسیاری از این کار صرف نظر می‌کنند.
حجم زدن
حجم زدن پیشرانه استاندارد B3 پراید کاری ساده است. البته این سادگی به این معنی نیست که بلافاصله با پراید خود به نزدیک‌ترین تراشکار مراجعه کنید تا قدرتی شگفت‌آور را تجربه کنید! افزایش حجم پیشرانه عملیاتی است که به دقت، تجربه و دانش احتیاج دارد بنابراین پیش از دستکاری پیشرانه و هزینه‌ای که به ازای قدرت مورد نظر در نظر گرفته‌اید، از افراد با تجربه و متخصص در این زمینه مشورت بگیرید. گاهی هزینه‌ای که برای پیشرانه استاندارد برای دستیابی به قدرت بیشتر صرف می‌شود، معادل و یا حتی بیشتر از خرید یک پیشرانه قدرتمندتر می‌شود. حجم‌زنی پیشرانه پراید از این جهت ساده است که لیستی متنوع از پیستون‌ها و شاتون‌ها برای آن در دسترس است و حتی می‌توان به سراغ سرسیلندرهای 16 سوپاپ برای آن رفت.
بسیاری پس از حجم زدن پیشرانه به سراغ پیستون‌های تیبا، ریو، B5 و دوو سی‌یلو می‌روند. تنوع پیستون‌ها از نظر بور و فرم تاج برای پیشرانه پراید کم نیست اما باید دقت کرد پیستونی انتخاب شود که بهترین فرم تاج را برای مدل سرسیلندر و نسبت تراکم مورد نظر دارد تا بدین ترتیب نیازی به کف‌تراشی بلوک و تراش تاج پیستون یا دستکاری ابعاد شاتون و میل‌لنگ نباشد و یا نیاز به آن در حداقل باشد. افزایش حجم در پیشرانه‌ای نظیر پیشرانه استاندارد پراید بسته به میزان افزایش حجم و مدل پیستون انتخاب شده، مسائلی را در پی دارد که برای رفع آنها باید تغییرات دیگری را هم جهت کسب نتیجه مطلوب اعمال کرد. از جمله تعویض انژکتور با نمونه‌های دبی بالاتر و تغییر فرم کیت مکش هوا. همچنین ترموستات باید با نمونه دمای پایین‌تر تعویض شود تا پیشرانه قادر به حفظ دمای نرمال خود باشد. حجم‌زنی بلوک سیلندر نیازمند نصب بوش خواهد بود که نصب آن باید با دقتی بالا صورت پذیرد تا مشکلاتی نظیر رد‌کردن کمپرس و روغن‌سوزی در مدتی کوتاه در آن ایجاد نشود.
حجم بیشتر عملا نیاز به تغییر زوایای میل سوپاپ و تغییر پورت‌های سرسیلندر ‌ دارد و عملا پورت و پولیش کردن آن و حتی نصب سوپاپ‌های بزرگ‌تر گریزناپذیر است.
عموما در افزایش حجم پیشرانه پراید نیازی به تغییر و دستکاری مسیرهای آب و روغن نیست مگر اینکه سرسیلندر با مدلی دیگر تعویض شده باشد که در آن صورت دستکاری مدار روغن و آب گریز‌ناپذیر خواهد بود. معمولا پس از اعمال چنین تغییراتی، دستکاری مپ ECU و یا تغییر مجموعه کاربراتور در مدل‌های کاربراتوری واجب است.

ترکیب پیشرانه با قطعات بلوک‌های بزرگ‌تر
پیشرانه استاندارد پراید مدل B3 از خانواده سری B مزداست. به دلیل شباهت‌های ساختاری، بسیاری پس از افزایش حجم بلوک فابریک، به سراغ قطعات بلوک‌های بزرگ‌تر نظیر B5 رفته و قطعات بلوک بزرگ‌تر را ‌‌روی بلوک استاندارد نصب می‌کنند.
طی این پروسه قطعاتی نظیر مجموعه کامل سرسیلندر، پیستون‌ها، شاتون‌ها و حتی بسته به مورد میل‌لنگ نیز ممکن است با مدل B5 تعویض شوند. تعویض مجموعه سرسیلندر نیاز به تغییر کامل سیستم سوخت‌رسانی (انژکتور و برنامه و یا تغییر کاربراتور) جهت تامین سوخت اضافی داشته و نیازمند مچ‌کردن پورت‌هاست. مدار روغن و آب باید تغییر کند.

نصب پیشرانه‌های قدرتمندتر
بسیاری ترجیح می‌دهند به جای صرف هزینه، وقت و اعصاب! ‌روی پیشرانه استاندارد پراید، به‌سادگی سراغ پیشرانه‌های قدرتمندتر سری B و یا سایر پیشرانه‌های موجود نظیر پیشرانه‌های فورد و نیسان بروند. دلیل اصلی این موضوع، به‌صرفه بودن هزینه صورت گرفته نسبت به بازدهی به دست آمده و البته سادگی کار است چرا که محفظه پیشرانه پراید به سادگی می‌تواند پذیرای پیشرانه‌های قدرتمند 2 لیتری باشد و البته گیربکس استاندارد پراید نیز با ضرایب مناسب و طراحی خود به‌سادگی قابل نصب ‌روی این پیشرانه‌هاست.
با مطرح‌شدن عبارت تعویض پیشرانه در پراید، ذهن عموم افراد به سراغ پیشرانه BP مزدا می‌رود که به‌سادگی در دسترس بوده، قدرت و بازدهی مناسبی برای وزن 800 کیلوگرمی پراید دارد و به سادگی‌ روی آن سوار می‌شود. پیشرانه BP بسته به سال ساخت مدل‌های متنوعی دارد که توسط مالکان مجددا تقویت می‌شوند تا حتی بتوان قدرت 160 اسب بخار را‌ روی پراید نیز تجربه کرد. شناسایی انواع مدل‌های BP و پروسه تقویت و تیونینگ آن خود نیازمند یک نوشتار جداگانه است.
پیشرانه BP توربو و پیشرانه B6 نیز از موارد پر طرفدار برای پراید است. برخی حتی برای دستیابی به اعداد و ارقام خیره‌کننده‌تر و در چنگ داشتن قدرت بالای 200 اسب بخار در اتاق پراید، به سراغ پیشرانه‌هایی نظیر SR20 نیسان می‌روند که قابلیت تقویت‌پذیری بالاتری نیز نسبت به خانواده پیشرانه‌های سری B مزدا دارد.

نوشته: عارف منظری