صنعت خودرو روسیه در بحران

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از رویترز، صنعت خودروی روسیه که یک دهه رشد فروش بیش از 10 درصدی را ثبت کرده است، اکنون قربانی بحران اقتصادی ناشی از کاهش قیمت نفت و اعمال تحریم‌های غرب علیه این کشور شده است.
فروش داخلی خودرو نسبت به اوج خود در دوره 2013-2012 نصف شده است. در برخی ماه‌های آن دوره روسیه به لحاظ فروش از آلمان پیش افتاد و بزرگ‌ترین بازار اروپا شد و در جهان رتبه هشتمین بازار بزرگ را به خود اختصاص داد، اما اکنون این کشور پنجمین بازار بزرگ اروپا و دوازدهمین بازار بزرگ جهان به‌شمار می‌رود.
کاهش ارزش روبل به شدت هزینه خودروسازان روس را افزایش داده است، زیرا برخلاف دیگر خودروسازان مطرح، آنها به قطعات وارداتی وابسته هستند و پول این قطعات را به دلار و یورو پرداخت می‌کنند.
در سال 2013-2012 هر دلار 30 روبل معامله می‌شد، اما اکنون هر دلار 65 روبل معامله می‌شود که عملا موجب حدود دو برابر شدن هزینه واردات شده است. این مساله خودروسازان را وادار کرده است قیمت‌ها را افزایش دهند، اما این اقدام کمک چندانی به آنها نخواهد کرد؛ زیرا اقتصاد روسیه در فصل دوم امسال به اندازه 6/ 4 درصد کوچک شده است. کارفرمایان نیروی کار و دستمزدها را کاهش داده‌اند و تورم سالانه مواد غذایی به بیش از 20 درصد رسیده است درنتیجه بسیاری از مردم روسیه برای خریدهای بزرگ پول کافی ندارند. این در شرایطی است که کاهش مجدد ارزش روبل موجب افزایش بیشتر قیمت‌ها می‌شود و فروش را بیشتر دچار کاهش می‌کند. ارزش روبل در برابر دلار از اول ماه ژوئیه 15 درصد کاهش یافته و نزدیک به کمترین سطح 6 ماه رسیده است. ولادیمیر بسپالوف، تحلیلگر مرکز وی‌تی‌بی‌کپیتال می‌گوید: «اگر ارزش روبل تا پایان سال در سطح کنونی بماند، بازار خودرو با کاهش 28 تا 30 درصدی رو به رو خواهد شد؛ اما اگر کاهش ارزش روبل ادامه یابد، قیمت‌ها افزایش خواهد یافت و بازار خودرو تنزل 35 درصدی را تجربه خواهد کرد.»
گرچه معمولا کاهش ارزش پول ملی صادرات را پرمنفعت‌تر می‌کند، اما وابستگی خودروسازان روس به قطعات گران‌قیمت خارجی آنها را در برابر رقبایی مانند خودروسازان ژاپنی و کره‌ای که از قطعات داخلی استفاده می‌کنند، غیررقابتی کرده است. آمار گمرک روسیه نشان می‌دهد در 6 ماه نخست امسال صادرات خودروی این کشور با نرخ سالانه 27 درصد کاهش یافته و به 49 هزار دستگاه رسیده است. حجم بالایی از خودروهای روسیه به کشورهای مستقل مشترک‌المنافع ماند بلاروس و قزاقستان صادر می‌شود.

خودروسازان خارجی فولکس‌واگن و فورد بیش از نیمی از قطعات خودروهای مونتاژ شده در روسیه را وارد می‌کنند. حتی شرکت آوتوواز که پیشتاز بازار روسیه است و برند روسی لادا و دیگر مدل‌ها را تولید می‌کند، حدود یک پنجم از تولید خود را به خارج منتقل کرده است.
شرکت جنرال موتورز آمریکا نیز به‌دلیل سطح پایین تولید محلی، بازار بیمار روسیه را در ماه مارس ترک کرد.

مقامات روسیه به منظور ترغیب خودروسازان به تولید داخلی قطعات مشوق‌هایی را ارائه کرده‌‌‌اند، اما گران‌ترین و پیشرفته‌ترین قطعات مانند قطعات الکترونیکی، موتور و سیستم فنربندی همچنان به این کشور وارد می‌شود.
کیا موتور دومین خودروی محبوب در روسیه یعنی ریو جدید هاچ‌بک را با قیمت 460 هزار روبل (7235 دلار) تولید می‌کند. این شرکت قیمت این خودرو را در 6 ماه نخست امسال تا 15 درصد افزایش داده است. براساس گزارش گروه تحقیقاتی آتواستت و انجمن کسب و کارهای اروپایی، در همین دوره میانگین قیمت خودرو با نرخ سالانه 18 درصد افزایش یافته و به 16/ 1 میلیون روبل(18420 دلار) رسیده است و فروش 36 درصد سقوط کرده است. یولیا دایچنکووا، رئیس نمایندگی مزدا می‌گوید: «کاهش ارزش روبل هزینه‌های تولید را افزایش داده است. این هزینه‌ها به نقطه بحرانی رسیده است؛ بنابراین تجدیدنظر در فهرست قیمت‌ها اجتناب‌ناپذیر است.»
از سوی دیگر، شرکت تویوتا موتور اعلام کرده است تولید خودرو در کارخانه مونتاژ ولادی وستوک در شرق روسیه را متوقف کرده است. سخنگوی شرکت تویوتا اعلام کرد این شرکت به همراه خودروساز روسی سولرز در این کارخانه خودروی شاسی‌بلند لندکروز پرادو تولید می‌کرد، اما در اواخر ماه ژوئن تولید در این کارخانه متوقف شد. درحال حاضر تویوتا از کارخانه خود در تاهارای ژاپن ماهانه حدود 1030 دستگاه پرادو به روسیه صادر می‌کند که تقریبا به اندازه‌ای است که در کارخانه ولادی وستوک مونتاژ می‌کرد. با این وجود شرکت تویوتا اعلام کرد قصد ندارد به طور کامل از روسیه خارج شود. به گفته این شرکت برنامه دو برابر کردن تولید و رساندن آن به سالانه 100 هزار دستگاه در کارخانه سن‌پترزبورگ پابرجا خواهد بود. سخنگوی تویوتا می‌گوید:«در بازار روسیه ناهمواری‌ها و مشکلاتی وجود خواهد داشت، اما تویوتا قصد دارد فروش را افزایش دهد و نه کاهش.»