مروری بر محصول X6 جیناف و ویژگی‌های فنی آن

به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»،  محصول X6 این شرکت کامیونی است که با کاربری باری و کمپرسی در تیپ‌های مختلف محوری با تناژ‌های گوناگون عرضه می‌شود که در این میان از تکنولوژی‌های خاص جیناف نیز بهره کامل را می‌برد. در این مطلب نگاهی داریم به این کامیون پر‌قدرت و باکیفیت و جزئیات ساختاری آن.

ریشه  در  داف‌
عمده ساخته‌های جیناف از محصولات DAF هلند نشأت می‌گیرند که امروزه فورد کارگو برزیلی یا همان فورد ترکی و همچنین ایویکو دیلی و مرسدس بنز آتگو نیز در این میان توسط جیناف برای دیگر کاربری‌های مد‌نظر مدیران این شرکت، انتخاب و به خدمت گرفته می‌شوند.
جیناف X6 ‌ روی DAF سری CF ساخته می‌شود که‌ توان حرکتی خود را نیز از موتورهای همان کامیون، یعنی سری پیشرانه‌های paccar با استاندارد آلایندگی یورو6 می‌گیرند‌ اما تغییرات ایجاد‌شده ‌روی این شاسی، آن را به یک کامیون باری پر‌قدرت تبدیل می‌کند که می‌توان گفت فقط از نظر ظاهری و تا‌حدودی فنی بین این خودرو شباهت‌هایی وجود دارد و در مواردی همچون تناژ باری، آرایش محور‌ها و توانایی‌های حرکتی کاملا با هم متفاوت هستند به نحوی که به گفته کارشناسان صنعت خودروهای تجاری، جیناف X6 یک کامیون با قابلیت‌های حرکت در جاده و همزمان در مناطق کاری سخت است. این ترکیب باعث افزایش تناژ حمل در هر بار بارگیری به همراه سرعت بالای تردد در مسیر برخلاف دامپ‌تراک‌ها خواهد شد که این مجموعه در نهایت به معنی کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود که در پروژه‌های بزرگ عمرانی، رقم مالی بالایی خواهد شد.

محصول X6 جیناف بر اساس داف CF طراحی و تولید شده است.

پیشرانه‌
برای سری X6 از دو پیشرانه MX-11 و MX-13 از ساخته‌های گروه paccar استفاده می‌شود که همین پیشرانه‌ها را می‌توان ‌روی محصولات فعلی DAF هلند و همچنین پیتربیلت و کنوورث آمریکا نیز مشاهده کرد. پیشرانه MX-11 یک پیشرانه 6 سیلندر خطی توربودیزل و اینترکولر شده است که با 10.8 لیتر حجم، توانایی تولید 299 تا 450 اسب بخار قدرت به همراه  1350 تا 2300 نیوتن‌متر گشتاور را دارد که این تنوع در توان تولیدی مثل همه شرکت‌های سنگین‌ساز دنیا، بسته به سفارش و انتخاب محصول توسط خریدار است. اما موتور دوم که دارای توان بالاتری نیز می‌شود، از سری پیشرانه MX-13 است که با 6 سیلندر به همراه توربوشارژر و اینترکولر با حجم 12.9 لیتر، توانایی تولید قدرتی برابر با 428 تا 530 اسب بخار به همراه بالاترین گشتاور به مقدار 2150 تا 2600 نیوتن‌متر را دارد.
همان‌طور که گفته شد محصولات این شرکت هلندی برای کاربری‌های متوسط تا سنگین که هر کامیون و کشنده‌ای توان عملیات در آن مسیر‌ها و زمین‌ها را ندارند، طراحی و آماده می‌شود چرا‌که وجود برخی‌ سیستم‌های خاص حرکتی باعث افزایش قابلیت‌های این سری کامیون و توانایی‌های عملیاتی آن می‌شود.

روی جیناف‌ها، موتور‌های سری MX-11 و MX-13 ساخت paccar نصب می‌شود.

گیربکس‌
هرچند برای جیناف‌ها می‌توان گیربکس دستی نیز سفارش داد اما معروف‌ترین گیربکس درنظر گرفته شده برای سری X6از ساخته‌های شرکت معروف ZF و به نام تجاری TraXon است. این گیربکس 12 یا 16 سرعته از سری جدید محصولات ZF است که اتوماتیک بوده و به گفته این شرکت ترکیبی از راحتی، کارایی بالا و مصرف سوخت پایین است که همه این موارد از هوشمند‌بودن این گیربکس به دست می‌آید تا جایی که این گیربکس دارای بالاترین بازده در کلاس خود در بین رقبایش است. برای مثال، یکی از سیستم‌های خاص این گیربکس، هماهنگی آن با GPS است تا به این ترتیب، تعویض دنده‌ها کاملا بر اساس مسیر پیش‌رو صورت بگیرد. این کار باعث می‌شود تا هم دنده‌ها‌ در بهترین زمان ممکن بر اساس مسیری که در آن هستیم و همچنین عوارضی که تا لحظاتی دیگر به آن خواهیم رسید، تعویض شوند و هم همیشه کامیون بهترین کشش را داشته باشد که در نتیجه هم از مصرف سوخت کاسته می‌شود و هم استهلاک گیربکس پایین خواهد آمد و راحتی کار با خودرو افزایش پیدا می‌کند. این گیربکس دارای یک ساختار ثابت است که می‌توان مجموعه کلاچ آن را در 5 نوع مختلف سفارش داد که در این بین، یک گیربکس دوکلاچه برای افزایش راحتی رانندگی و کاهش مصرف سوخت و همچنین یک نوع با سیستم توربوریتاردر کلاچ برای افزایش توانایی حمل بارهای فوق‌سنگین دیده می‌شود.

گیربکس اتوماتیک نصب شده روی جیناف از ساخته‌های ZF بوده و محصول جدیدی به نام TraXon است.

محورها ‌
همان‌طور که گفته شد، سری X6 با انواع مختلفی از تیپ‌های حرکتی عرضه می‌شود تا خریدار بتواند محصولی کاملا مطابق با نیاز‌های خود دریافت کند. از جمله ویژگی‌های خاص کامیون‌های جیناف، در تعدد محور‌های فرمان‌پذیر آن است که برای درک بهتر این موضوع می‌توان گفت حتی در نمونه‌های سه‌محوره از این کامیون‌ها نیز می‌توان دو محور فرمان‌پذیر دید. ضمن اینکه در تمام تیپ‌های حرکتی کامیون X6، محور‌هایی که به سفارش خریدار از نوع محرک انتخاب می‌شوند و دارای لاستیک جفت نیستند، از سیستم حرکتی hydroaxle+ استفاده خواهند کرد.
ساده‌ترین تیپ حرکتی در مدل سه‌محوره 4×6 است که فقط محور جلو فرمان می‌گیرد. همین کامیون را می‌توان از نوع تمام‌چرخ محرک 6×6 با دو محور فرمان‌گیر نیز سفارش داد که در هر دو حالت، تناژ مجموع ناخالص مجازی برابر با  33 تُن خواهد داشت. قابل ذکر است که در نوع سه‌محوره، محور فرمان‌گیر ثانویه، محور سوم خواهد بود.

حتی جیناف‌های سه محوره را  می‌توان با دو محور فرمان پذیر سفارش داد.

جیناف‌های پنج‌محوره را می‌توان از تیپ 4×10 تا 8×10 سفارش داد

یکی با نام tridem دارای سه‌ محور در عقب و یک محور در جلو خواهد بود و دیگری از سری tandem دارای دو محور در جلو و دو محور در عقب می‌شود. در حالت اولی می‌توان بین دو تا چهار محور محرک داشت که تناژ مجموع نیز بین 43 تا 45 تن خواهد بود. محور‌های محرک در حالت عادی، دو محور آخری هستند که بنا به سفارش خریدار نیز دو محور دیگر هم می‌توانند از نوع محرک باشند. همچنین محور‌های فرمان‌پذیر نیز محور اول و دوم و چهارم خواهند بود. اما در نوع tandem که دارای دو محور در عقب و دو محور در جلو می‌شود، کمی محدودیت می‌بینیم. به این معنی که امکان سفارش نوع تمام چرخ محرک یا همان 8‍‍‍×8 وجود ندارد و در نهایت می‌توان تیپ 6×8 را برای آن سفارش داد که در این حالت به غیر از دو محور جفت عقب، محور اول نیز با کمک سیستم hydroAxle+ می‌تواند یک محور محرک باشد. تناژ این سری نیز برابر با 44تن است و محور‌های فرمان‌پذیر هم دو محور جلو و محور چهارم هستند.

یک جیناف با آرایش محوری tandem

نمونه ای از یک جیناف  چهارمحوره با آرایش محوری tridem

سیستم تعلیق و فرمان جیناف ‌
در بین تکنولوژی‌های خاص کامیون‌های جیناف به دو برند HPVS  و  EVS برخورد می‌کنیم. سیستم HPVS به سیستم تعلیق خاص محصولات جیناف اشاره دارد که ترکیبی از یک سیستم هیدروپنوماتیک در محور‌ها‌ست که بر اساس شرایط مسیر و همچنین پُر یا خالی‌بودن کامیون از بار، می‌تواند سیستم تعلیق را تنظیم کند. نتیجه این سیستم، راحتی رانندگی بالا در کنار افزایش تناژ بارگیری، توانایی‌های حرکتی بالا و همچنین بالا دادن محور‌ها در زمان عدم نیاز به آنها در عین محرک‌بودن آنهاست.
دیگر سیستم خاص موجود در جیناف‌ها به مکانیسم فرمان آنها بازمی‌گردد که به نام تجاری EVS شناخته می‌شود. در این سیستم فرمان که مربوط به فرمان‌گیری محور‌های عقب می‌شود، زاویه فرمان محور‌های عقب بر اساس سرعت و میزان چرخش فرمان جلو خواهد بود. این مکانیسم کاملا اتوماتیک و هوشمند بوده و اولین بار در سال 1991 توسط جیناف معرفی شد.

هیدرواکسل پلاس‌
تکنولوژی محور محرک جلو محصولات جیناف با نام hydro Axle+ است که در این سیستم، محور جلو به کمک نیروی هیدرولیکی، از یک محور صرفا متحرک به یک محور محرک و به اصطلاح عامیانه دارای دیفرانسیل (‌که البته دیفرانسیلی در این مکانیسم وجود ندارد) تبدیل می‌شود. در این مکانیسم، از یک هیدروموتور در سر هر چرخ استفاده می‌شود که یک هیدروپمپ بسیار پر‌قدرت، سیال هیدرولیکی را با فشار بالا به سمت هیدروموتور‌ها ارسال می‌کند. هر هیدروموتور با دریافت این سیال پر‌فشار، می‌تواند به شکل یک موتور عمل کرده و به این صورت این محور به یک محور محرک تبدیل می‌شود.  قابل ذکر است که تکنولوژی محور‌های محرک بر اساس نیروی هیدرولیک، فقط برای مواقع اضطرار مثل حرکت در زمین‌های گلی، برفی و یخ‌زده و یا عبور از شنزار‌ها بوده و بعد از خارج‌شدن از شرایط بحرانی بهتر است تا از آنها استفاده نشود. این سیستم امروزه توسط اکثر شرکت‌های سنگین‌ساز مطرح دنیا با نام‌های تجاری گوناگونی استفاده می‌شود و مهم‌ترین نشانه آن هم در توپی چرخ متفاوت آنهاست.

نویسنده: علیرضا داودی