سرمایه‌های صنعتی، قربانی کارشناسی‌های هیجانی

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، حوادث رانندگی از 3 عامل انسانی، جاده‌ای و خودرو (وسایل نقلیه) تاثیر می‌گیرد و در این بین مهم‌ترین آن، عامل انسانی است. اگرچه براساس آمار اداره راهور پلیس راهنمایی و رانندگی در این حوادث 52 درصد انسان، 30 درصد مشکلات جاده‌ای و13 درصد نقص فنی خودروها سهم دارند اما برخی از تحلیلگران نقش عوامل انسانی را تا 90درصد می‌دانند. عامل دوم به جاده (راه و محیط) اختصاص دارد. به اعتقاد کارشناسان این عامل نباید حادثه‌آفرین باشد، به‌گونه‌ای که در اصطلاح جهانی، راه را بخشنده توصیف می‌کنند. به عبارت دیگر راه باید به‌گونه‌ای آماده و طراحی شده باشد که اگر راننده هم خطایی انجام داد، راه، او را با حادثه مجازات نکرده و خطای انسانی را جبران و به حداقل برساند. در حال‌حاضر که راه‌های ایران از این خاصیت برخوردار نیستند و نیاز به سرمایه‌گذاری گسترده‌ای دارند، عوامل انسانی از طریق روش‌هایی نظیر آموزش باید پایش و زیرکنترل قرار گیرد.
در این میان خودرو و نقص فنی آن، به عنوان سومین عامل معرفی می‌شود. اگرچه این عامل کمترین تاثیر را در حوادث جاده‌ای دارد اما بعد از بروز یک حادثه همه توجه‌ها به آن ختم شده و دیگر عوامل کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد. گاهی اوقات مشاهده می‌شود هنگام وقوع یک حادثه رانندگی، اگر شدت آن بالا باشد و از طرف دیگر مورد هجمه رسانه‌ها قرار گرفته و مردم ماجرای آن را دنبال کنند، بدون آنکه فرصت داده شود تا کارشناسی‌ها به نتیجه برسد، در گام نخست شرکت خودروساز زیرسوال رفته و گاهی فعالیت شرکت مربوط متوقف می‌شود. در این شرایط کارشناسی‌های هیجانی و نامناسب، بیشترین ضربه را از نظر کمی و روانی به خودروساز وارد می‌کند.

یافته‌های کارشناسی آسیب رسان صنعت
معاون کالا و خدمات انجمن حمایت حقوق مصرف‌کنندگان معتقد است، هنگام وقوع این‌گونه حوادث، باید به مسائل واقع‌بینانه نگاه کرد تا اعتبار صنعت کشور و حرمت واحدهای تولید زیرسوال نرود.صادق بشیری در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: یافته‌های پلیس، تولیدکننده خودرو، کارشناسان مرتبط و وزارت راه و شهرسازی ارزشمند است و برای تکمیل گزارش یک حادثه، همه یافته‌ها باید موردبررسی و توجه قرار بگیرد، تصادفات جاده‌ای مدیریت شود و اندازه و سهم هر عامل موثر در حادثه نیز باید مورد توجه باشد.
وی اضافه کرد: به طور قطع یافته‌های کارشناسان حوادث رانندگی مسیر اقدامات را مشخص می‌کند اما در چند حادثه جاده‌ای، به‌جای بررسی کامل جوانب و به اثبات رسیدن دلیل اصلی، جلوی شماره‌گذاری خودروهای مسافربری گرفته شده است. برای مثال یکی از این شرکت‌های خودروسازی که محصولات خود را به کشورهای مختلف صادر می‌کرد و حتی مذاکراتی را برای صادرات به کشورهای آسیای میانه آغاز کرده بود، صادرات محصولات این شرکت با این روند و توقف شماره‌گذاری تحت تاثیر قرار گرفت. البته از یک ماه پیش با تاکید و پیگیری وزیر صنعت، معدن و تجارت و وزیر کشور شماره‌گذاری این خودرو با همکاری پلیس آغاز شده است.به گفته بشیری، علاوه بر قربانیان تصادفات جاده‌ای گاهی سرمایه‌های صنعتی کشور نیز قربانی نگرانی‌های غیر واقعی می‌شوند. بنابراین یافته‌های کارشناسی باید منجر به تعامل‌های سازنده شود نه بازدارنده و آسیب‌رسان صنعت باشد. معاون کالا و خدمات انجمن حمایت حقوق مصرف‌کنندگان با اشاره به اینکه یافته‌های آماری باید از تصمیم‌های احساسی و هیجانی و همچنین هرگونه هجمه بر دستگاه‌های مختلف به دور باشد، گفت: البته از آنجایی که وسیله نقلیه پایه حرکت را ایجاد می‌کند، خودروسازان باید استاندارهای ایمنی را در تولید خودرو درنظر بگیرند. علاوه بر آن، شرکت‌هایی که وسیله نقلیه عمومی تولید می‌کنند، باید سلامت مسافرها از نظر ایمنی را تضمین کنند و این موضوع را محور فعالیت‌های خود قرار دهند.

راه‌ها مناسب خودروها نیست
به طور معمول وقوع حادثه در جاده‌ها با وسایل حمل‌ونقل مسافری به ویژه اتوبوس موردتوجه قرار می‌گیرد زیرا تلفات انسانی بالایی به همراه دارد. اگرچه نمی‌توان نقش ایمنی اتوبوس‌ها را در حوادث بی‌تاثیر دانست اما یک کارشناس رسمی دادگستری در حوزه وسایل نقلیه زمینی (تصادفات) معتقد است که شهرها برای انسان‌ها ساخته شده‌اند نه برای خودروها.سرهنگ رحیم فرشاد در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: بدن انسان از زمان خلقت به‌گونه‌ای طراحی شده که تحمل شدت حداکثر 15 کیلومتر بر ساعت را دارد. در جاده‌ای با مجموع سرعت 2 اتوبوس به حدود200 کیلومتر بر ساعت، این خلاف علم و عقل است که بگوییم برای این شدت تصادف چرا استانداردی پیش‌بینی نشده است. هیچ فناوری شناخته شده‌ای وجود ندارد که ایمنی انسان را در سرعت 80 کیلومتر بر ساعت به بالا تضمین کند. تجربه شخصی بنده این است که بدن انسان در تصادفات اتومبیل سواری با عابر حدود 100 کیلومتر بر ساعت به چند قسمت تقسیم می‌شود و هیچ خودرویی در سرعت‌های بالا ایمن نیست. وی اضافه کرد: در یکی از تصادف‌هایی که 2 اتوبوس با یکدیگر تصادف کردند، با شدت حدود 16 G (شتاب جانبی) با هم برخورد داشته‌اند. در این شتاب یک فرد 70 کیلوگرمی با نیروی 1320 کیلو گرم از جا کنده می‌شود. مگر با این نیرو می‌توان انتظار داشت افراد فوت نکنند، مصدوم نشوند، آتش‌سوزی روی ندهد یا درها مانند حالت عادی باز شوند. هنگامی‌که 2 اتوبوس با طول حدود 5/5متر در هم فرو رفته‌اند، تنها انتظار این است که وسایل نقلیه با این شدت با هم برخورد نکنند.فرشاد ادامه داد: در صورت بروز تصادف، امکان پیش‌بینی و کنترل نتیجه وجود ندارد و در این شرایط نصب کیسه ایمنی هوا برای بالا بردن ضریب ایمنی خواهد بود و در جلوگیری از تصادف نقشی ندارد. هچنین کمربند ایمنی نیز در تصادفات با سرعت بیش از 80 کیلومتر بر ساعت امکان نجات وجود ندارد و ضربات واردشده به سر و سینه علت فوت بیش از 90درصد افراد در تصادفات است.وی تصریح کرد: در حادثه برخورد اتوبوس‌ها در جاده قم افسران تصادفات هیات 3نفره، 5نفره و 7 نفره نقص فنی حادث در ترکیدگی لاستیک را پذیرفتند اما بدون هیچ استدلال در هیات 9 نفره این مهم کنار گذاشته و عنوان شد که پنچری، ترکیدگی یا 2 پوسته شدن لاستیک احراز نشده است؛ همچنین هر یک از موارد مانع نبود توانایی کنترل و فرمان‌پذیری خودرو نیست. به نظر بنده این استدلال غیرعلمی و غیرفنی است زیرا همه کسانی که از قوانین فیزیک اطلاع دارند، می‌دانند که به وجود آمدن اصطکاک بیشتر موجب انحراف وسیله در حرکت خواهد بود.به گفته این کارشناس رسمی دادگستری، تصادف در خودروی‌سواری با نشان (برند) برتر اروپایی در تهران در اردیبهشت امسال ثابت کرد که هیچ اتومبیلی (با هر امکاناتی) کاملا ایمن نیست و راننده بیشترین تاثیر را در وقوع تصادفات دارد.وی معتقد است حداکثر سرعت مجاز در بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها باید 10 کیلومتر کاهش یابد، در آن صورت با اجرای جدی قوانین می‌توان به وعده 10 درصد کاهش سالانه تعداد تلفات دست یافت. امکان خطا برای انسان وجود دارد، بنابراین راه باید به‌گونه‌ای طراحی شود که خطا را جواب دهد نه اینکه هر خطا به تصادف بینجامد. براساس این گزارش کارشناسی‌های نامناسب و هیجانی حوادث روی فعالیت خودروسازان تاثیر منفی می‌گذارد. اگر از ضررهای مالی آن بگذریم، هنگامی‌که فضای عمومی جامعه به ناحق نسبت به یک خودروساز منفی شود، بازگشت اعتبار گذشته به این صنعتگر بسیار دشوار و گاهی امکانپذیر نخواهد بود. بنابراین در این بین کارشناسان باید نقش اصلی را بازی کرده و با بررسی همه عوامل به یک اتفاق نظر رسیده و نتیجه را اعلام کنند.