چـالش عابر و معبر

به گزارش پایگاه خبری«عصر خودرو» به نقل از روزنامه صنعت، معدن و تجارت، هر فردی که در یک تصادف صدمه یا خسارت می‌بیند یا معلول و ناتوان شده یا اینکه جان خود را از دست می‌دهد، به دلیل اینکه یک فرد مستقل از دیگران نیست و در شبکه‌ای از ارتباط با دیگران، خانواده، دوستان و هر کسی که از این ضایعه تاثیر می‌پذیرد، زندگی می‌کند، بنابراین پیامدهای این حادثه فقط و فقط به شخص حادثه دیده بر نمی‌گردد؛ بلکه تمام کسانی را که با زندگی وی در ارتباط هستند، تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. آمار بالای تصادف در کشور نشان می‌دهد ما جزء 20 کشور دارای تصادفات بالا هستیم، با توجه به افزایش روزافزون حوادث ترافیکی و پیچیده شدن مسائل و موضوع‌های اصلی و همچنین حاشیه‌های پیرامون آن، ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی و تخصصی ترافیک در میان قشرهای مختلف مردم، کارگزاران امور ترافیکی و مدیران سازمان‌های دست‌اندرکار این امور ضروری شده است.

در این باره سرهنگ حسن عابدی، جانشین رئیس پلیس راهور تهران بزرگ می‌گوید: براساس بررسی‌ها و تحلیل‌های انجام شده در 6 ماه نخست امسال، عابران پیاده در تصادفات فوتی 61 درصد، موتورسواران 25 درصد و سواری‌ها و وسایل نقلیه متفرقه 14 درصد سهم داشتند. همچنین براساس آمارهای به‌دست آمده بیشتر تصادفات مربوط به عابران پیاده در معابر بزرگراهی اتفاق افتاده است. وی معتقد است، در اغلب تصادفات فوتی عابران پیاده، خود آنها مقصر هستند، در اغلب موارد عابران پیاده به دلیل رعایت نکردن قوانین و مقررات از عرض بزرگراه‌ها عبور می‌کنند و موجب بروز تصادف در بزرگراه‌ها و معابر شهری می‌شوند.

بنابراین آنچه مسلم است کم‌رنگ بودن فرهنگ احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی ازسوی عابران پیاده، مناسب نبودن پیاده‌روها، اشغال بخشی از همین پیاده‌روهای باریک از سوی دستفروشان و ساختمان‌های در حال ساخت و... بخشی از عواملی است که کارشناسان و مسئولان ترافیکی به‌عنوان دلایل آمار بالای کشته‌شدگان عابران پیاده در تصادفات عنوان می‌کنند. دلایلی که بسیاری از آنها ریشه فرهنگی دارد و با فرهنگ‌سازی درست می‌توان تا حدودی از آمارهای نگران‌کننده تصادفات عابران پیاده کم کرد. به همین منظور صمت علت وقوع تصادف در معابر شهری را مورد بررسی قرار داده است. در این باره عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: اگر عابر پیاده هم از قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی اطلاع داشته باشد و آگاهی از این قوانین فقط به رانندگان محدود نشود، آن وقت شاید اینکه براساس آمارهای رسمی در 60 درصد تصادفات فوتی درون‌شهری، عابران پیاده حضور داشته‌اند را شاهد نبودیم.

محمد وحدتی در گفت‌وگو با صمت افزود: اغلب در بیشتر موارد تصادف خودرو با عابر پیاده، راننده مقصر شناخته می‌شود، اما واقعیت این است که در بسیاری از این تصادفات، خود عابر پیاده هم نقش جدی در بروز تصادف داشته است. او ادامه داد: زمانی که کارشناس، پرونده تصادف را بررسی می‌کند، ابتدا مدارک راننده، تخطی نکردن راننده از قوانین، توجه کردن به جلو، رعایت سرعت و بسیاری از عوامل دیگر را می‌سنجد که اگر در این موارد، راننده کوتاهی کرده باشد، به‌عنوان مقصر شناخته می‌شود. اگر سهل‌انگاری هم از سوی عابر پیاده باشد، به دلیل اینکه راننده قانون را رعایت نکرده، راننده مقصر شناخته می‌شود.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در برخی پرونده‌ها عابر پیاده به‌عنوان مقصر تصادف شناخته می‌شود. به‌عنوان نمونه، اگر در 100 متری عابر پیاده، پل عابر پیاده وجود داشته باشد، اما عابر پیاده از عرض خیابان عبور باشد، مقصر شناخته خواهد شد. اگر ثابت شود عابر پیاده، ورود ناگهانی به سواره‌رو داشته یا از عرض بزرگراه عبور کرده، در این حالت‌ها باز هم عابر پیاده مقصر تصادف شناخته می‌شود. وحدتی تاکید کرد: در برخی معابر، مثل راه‌های شریانی و بزرگراه‌ها، اولویت حرکت با خودروهاست، اما برخی عابران پیاده به دلایل مختلف مانند اینکه به قوانین توجه نمی‌کنند یا حساسیت موضوع را جدی نمی‌گیرند، بی‌محابا از محل تردد خودروها عبور می‌کنند. در این بین، نقش آسیب‌های شناختی در بروز این تصادفات بسیار پررنگ است؛ یعنی آسیب‌هایی که به حوزه باور و شناخت آدم‌ها مربوط است، بعضی از افراد هنوز باور ندارند تردد عابر پیاده در معابری که در آن اولویت حرکت با خودروست، می‌تواند خطر داشته باشد.

بسترهای عبور عابران پیاده تجهیز شود

نماینده مردم ملکان و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: دلایل بروز این‌گونه تصادفات در چند عامل است، در مرحله نخست باید دقت داشته باشیم در کشور ما در برخی مناطق مسیر خوبی برای عبور عابر پیاده وجود ندارد، به‌عنوان نمونه پل عابر پیاده مکانیزه یا خط‌کشی عابر پیاده وجود ندارد یا بسیار کم است. سلمان خدادادی در گفت‌وگو با صمت افزود: آموزش و فرهنگ‌سازی و توجه به مباحث روانشناختی می‌تواند در کاهش بروز تصادفات رانندگی و کاهش مرگ و میر عابران پیاده موثر باشد. او ادامه داد: عابران پیاده باید مراقب باشند که در شب با لباس‌هایی به رنگ تیره از عرض خیابان‌ها عبور نکنند، زیرا دیدن و دیده شدن در کاهش آمار تصادفات بسیار مهم است؛ یعنی هم ما وسیله نقلیه را ببینیم و هم وسیله نقلیه، قادر به دیدن عابر پیاده باشد.

نماینده مردم ملکان و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: باید بسترهای عبور عابران پیاده تجهیز شود، به‌عنوان پل‌های عابر پیاده مکانیزه یا خط‌های عابر پیاده را با رنگ‌هایی که بیشتر به چشم بیاید، طراحی شوند. خدادادی تصریح کرد: اگر آموزش و فرهنگ‌سازی از همان دوران مهدکودک و مدرسه آغاز شود، همچنین گذرگاه‌های عابر پیاده تجهیز شود و رانندگان و عابران پیاده از قوانین راهنمایی و رانندگی تخطی نکنند، آن وقت می‌شود امیدوار بود که از آمار حضور عابران پیاده در تصادفات شهری کاسته شود. او با اشاره به اینکه آموزش از دوران خردسالی و کودکی می‌تواند موثرترین و بهترین شیوه برای تغییر رفتارهای مردم در عبور و مرور شهری باشد، بیان کرد: وقتی افراد از سن بسیارکم یاد بگیرند و خود را ملزم به رعایت قانون بدانند، با رفتارشان آموزش عملی به فرزندان یا دیگر کودکان می‌دهند. نماینده مردم ملکان و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اضافه کرد: متاسفانه در کشور ما نه تنها آموزش قوانین راهنمایی و رانندگی به گروه‌های سنی پیش دبستانی و دبستان بسیار کم است، بلکه راهی برای افزایش این آموزش انجام نمی‌شود.

فیلم، نمایش، موسیقی و دیگر شیوه‌های کمک آموزشی در این مورد بسیار محدود و کم است. باید آموزش قوانین راهنمایی و رانندگی به خردسالان و کودکان دائمی و بلندمدت باشد تا جامعه به سوی رعایت قوانین تمایل پیدا کند. از نگاه کارشناسان، بنابراین با دید کلی به این آمار و اطلاعات به این نتیجه می‌رسیم که خطای انسانی از مهم‌ترین علل وقوع تصادف بوده و در صورت ارائه راهکارهای علمی از سوی کارشناسان و مسئولان ذی‌ربط و تحقیق و بررسی بیشتر در علل وقوع تصادفات از قبیل بهبود و ارتقای فرهنگ به‌عنوان نمونه درزمینه بستن کمربند ایمنی، شرایط روحی و روانی رانندگان با استفاده از روش‌های گوناگون مانند رسانه‌های گروهی، پخش تیزرهای تبلیغاتی از رادیو و تلویزیون، آموزش در دوره‌های مختلف در بین دانش‌آموزان با هماهنگی آموزش و پرورش، ایجاد و افزایش پارک ویژه ترافیک در شهرهای کشور و اقدامات مشابه آن امید است در آینده شاهد کاهش تصادفات باشیم.