توجیه اقتصادی، ملاک بومی سازی

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ، در این شرایط این پرسش مطرح می‌شود که آیا این خودروها نیز در بدو ورود به کشور ملزم به داخلی‌سازی40درصدی قطعات خواهند بود؟ میزان آمادگی صنعت قطعه برای تامین قطعات این خودروها چه میزان است؟
قطعات چینی و بازار ایران
محسن رزم‌خواه، مشاور انجمن قطعه‌سازان درباره ورود خودروهای برقی و نحوه تامین قطعات آن گفت: ورود خودروهای برقی فرصت خوبی برای صنعت خودرو است زیرا باید همگام با فناوری و دانش دنیا پیش برویم و از مزایای فناوری‌های جدید به نحو مطلوب در کشور استفاه کنیم، اما اگر سیاست‌ها به درستی تدوین نشود فقط واردکننده و مونتاژکننده خواهیم بود.
وی ادامه داد: تولید قطعات خودرو به شدت وابسته به تیراژ آنهاست تا بتواند در بازار رقابت کند. در تیراژ پایین امکان خودکفایی، ساخت داخل و رقابت با قطعات خارجی وجود ندارد. همانطور که هنوز در تولید خودروهای امروز کشور نشان شناخته‌شده‌ای نداریم و در ساخت پلتفرم، وابسته به حمایت دیگر کشورها هستیم.
این فعال صنعت قطعه درباره اظهارات مطرح شده در زمینه توان قطعه‌سازان برای خودکفایی 70درصدی قطعات نیز گفت: به نظر می‌رسد این آمار به درستی محاسبه نشده باشد زیرا راه برای دستیابی به خودکفایی مطلوب صنعت کشور هموار است.
وی گفت: یکی از مشکلات امروز صنعت خودرو واردات قطعه از سوی قطعه‌سازان است و خودروسازان این اجناس را با قیمت ساخت داخل خریداری می‌کنند از این رو خودکفایی 70درصدی در صنعت قطعه جای پرسش دارد. بنابراین اگر بخواهیم آماری دقیق در این زمینه ارائه دهیم بیشتر از 40 تا 50درصد نخواهد بود.
وی افزود: به طور معمول واردات قطعات از کشور چین انجام می‌شود و شاید یکی از دلایل پیشرفت نامطلوب صنعت خودرو اطلاعات نادرست باشد که باوری ایجاد می‌کند که همت و انگیزه لازم را از صنعتگران می‌گیرد.

چرایی مشکلات کیفیت
یکی از گلایه‌های خودروسازان این است که قطعه‌سازان داخل در زمان تعیین شده قطعات مورد نیاز را تحویل نمی‌دهند و ظرفیت تولید تیراژ مورد نظر خودروساز را ندارند. از این رو برای اینکه خط تولید تعطیل نشود آنها ناگزیر به واردات قطعات از کشورهای دیگر هستند. رزم‌خواه در این‌باره گفت: این استدلال خودروساز از جانب بنگاه شاید درست باشد اما باید پرسید چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟ چرا بعد از نیم قرن فعالیت در صنعت خودرو و قطعه‌سازی هنوز با مشکل ظرفیت، کیفیت و قیمت مواجه هستیم که بی‌شک دلیل آن، نبود برنامه‌ای مشخص و راهبردی برای رشد صنعت قطعه است تا همتراز قطعه‌سازان جهانی به لحاظ تیراژ، کیفیت و قیمت فعالیت داشته باشند.
وی ادامه داد: امروز بحث صادرات قطعه مطرح است اما صنعت قطعه توان صادرات کدام محصول خود را دارد در حالی که نزدیک به 3 دهه است که با یک فناوری در حال فعالیت است و قطعات مورد نیاز خودروهایی را تولید می‌کند که امروز در کشورهای دیگر در تردد نیستند. اگر صنعت خودرو همچون کشورهای صاحب‌نام در این صنعت حرکت کند، قطعه‌ساز محصولاتی جدید با فناوری و کیفیت روز دنیا عرضه خواهد کرد. مشاور انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور عنوان کرد: در بحث صنعت خودرو این قطعه‌ساز است که نوع قطعات را به خودروسازان پیشنهاد می‌دهد نه اینکه خودروساز سفارش قطعه داشته باشد، زیرا شرایط مونتاژ را به ذهن متبادر می‌کند.
بومی‌سازی قطعات برقی
رزم‌خواه در نهایت درباره میزان آمادگی صنعت قطعه برای تامین قطعات خودروهای برقی گفت: از آنجا که تیراژها قابل‌توجه نیست در نتیجه سرمایه‌گذاری و ساخت محصولات، اقتصادی به نظر نمی‌رسد اما اگر نقشه و برنامه‌ای جامع وجود داشته باشد و دولت با حمایت‌های خاص، صنعت را تشویق به سرمایه‌گذاری در قطعات خودروهای برقی کند، موفقیت بزرگی برای کشور به‌دست می‌آید زیرا بخش بزرگی از قطعات موردنیاز این نوع خودروها همچون خودروهای عادی است و تنها قسمت‌های باتری، برق و مکانیزم‌های مبدل آن متفاوت است و ساخت آنها نیز وجود دارد به شرط آنکه از نظر اقتصادی صرفه داشته باشد.
بستری برای ساخت قطعات جدید
آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور  از بی‌اطلاعی انجمن و صنعت قطعه از موضوع ورود خودروهای برقی به کشور خبر داد و گفت: جدا از موضوع میزان آمادگی صنعت قطعه برای تولید قطعات خودروهای برقی، بی‌اطلاعی این صنعت از همکاری‌های شرکت خودروساز با همتایان خارجی مطرح است.
وی تصریح کرد: امیدواریم اگر قرار است اتفاقی در این زمینه در صنعت خودرو رخ دهد صنعت قطعه که بیشتر فعالیت خودروساز با آنهاست از ابتدای شروع کار در جریان قرار گرفته و زیرساخت‌های مناسب خود را همراه با مذاکرات آماده کند.
محبی‌نژاد با تاکید بر اینکه زیرساخت‌های اولیه فراهم است، اظهار کرد: اگر فناوری منتقل و سرمایه‌گذاری مشترک انجام شود، به طور قطع موفقیت بزرگی نصیب کشور خواهد شد. در بحث آمادگی صنعت قطعه نیز ظرفیت آزاد قطعه‌سازان، انرژی، قالب و ماشین‌آلات مهیاست اما باید طراحی و انتقال فناوری انجام شود تا کارها پیش برود.

خودروهای برقی و قطعات آنها
نادر فرخ، مشاور انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور و فعال در ساخت قطعات تزئینی داخل خودرو نیز در این‌باره گفت: در بحث تولید قطعات بدنه، تفاوت چندانی بین این خودروها و خودروهای عادی به جز وزن آن که متفاوت است، وجود ندارد، بنابراین قابلیت ساخت آنها در کشور فراهم است. قطعات اصلی این خودروها باتری، موتور و سیستم‌های مبدل و کنترل است که به شرکت‌هایی که در زمینه قطعات برقی فعالیت دارند، مرتبط خواهد بود.
وی افزود: باتری این نوع خودروها لیتیوم پلیمری است که در ایران تولید نمی‌شود اما تولیدکنندگان بزرگی در ساخت باتری‌های سربی فعال هستند.
فرخ در نهایت گفت: باتری‌های لیتیومی در کشورهای فعال در صنعت خودرو نیز کمتر تولید می‌شود به طور نمونه امریکا یا اروپا که یکی از بزرگترین کشورهای مصرف‌کننده خودروهای الکتریکی هستند، باتری‌های موردنیاز خود را از کشورهای شرق آسیا و چین تامین می‌کنند زیرا با قیمت مناسب‌تری تولید می‌شود و مزیت اقتصادی بیشتری برای کشورهای سازنده خودرو برقی دارد.
به نظر می‌رسد در تولید قطعات خودروهای برقی در کشور به لحاظ زیرساختی و فناوری، موانع زیادی وجود داشته باشد اما اگر قطعه‌سازان بتوانند از این موانع گذر کنند به طور قطع به لحاظ دانش فنی و فناوری کمک بزرگی به آنها خواهد کرد.