انقلابی جدید در صنعت قطعه

به گزاش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ، تشکیل مجموعه‌های بزرگی که نویدبخش روزهای خوبی در شروع کار است. در این‌باره برخی کارشناسان صنعت قطعه نگاهی مثبت به این مسئله دارند و برخی بر این باور هستند که قطعه‌سازان کوچک در این موضوع کجا خواهند بود. فراتر از این نگاه‌ها، شروع کار جمعی در یک حرفه و صنعت در کشوری که فردی کار کردن الگوی فعالیت‌هاست، گام مثبتی به شمار می‌آید؛ چه به نتیجه مطلوب برسد و چه در میانه راه از حرکت باز بماند.

آزادی عمل در انتخاب‌ها
امید رضایی، عضو انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور با نگاهی مثبت به این مسئله  گفت: نمی‌توان خود را از دنیا مستثنا دانست و اتفاق‌هایی که در صنعت دنیا در حال رخ دادن است را نادیده گرفت. اگر قرار است صنعتگران داخلی حرفه‌ای شوند باید در تمام امور و فرآیند، مهارت‌های لازم را کسب کنند اما اگر همچنان قرار است برای حرفه‌ای شدن هزینه اما و اگرها را بپردازیم، این رویه شایسته نخواهد بود. واقعیت این است که در بازار امروز رقابت حرف اول را می‌زند و اگر قرار است رقابت انجام شود باید از نوع سالم آن باشد زیرا هیچ‌کس این موضوع را انکار نمی‌کند که رقابت باید سالم باشد.
مدیرعامل آذین الکترونیک خودرو معتقد است باید به افرادی که کارآفرین و صاحب صنعت در بخش‌های خصوصی و دولتی هستند آزادی عمل داده شود تا بهترین انتخاب را داشته باشند.
وی اظهار کرد: این نوع اتفاق‌ها زیاد افتاده و برای نمونه گروه خودروسازی سایپا، شرکت پارس‌خودرو را می‌خرد، آیا باید گفت با این مسئله خودروسازی کشور تضعیف شد؟ در نگاهی کلی در بنگاه اقتصادی سود حرف اول را می‌زند؛ این یک واقعیت بوده و درست یا نادرست بودن آن یک بحث است و واقعیت داشتن آن بحث دیگری است.
در همین‌حال این نظریه مطرح است؛ شخصی که سرمایه‌گذاری می‌کند در راستای رسیدن به سود و منافع بیشتر این هزینه را انجام می‌دهد اما بر اساس دیدگاه بازرس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور، در شرایط فعلی فعال عرصه‌های اقتصادی به دنبال ماندگاری در بازار است بنابراین به‌ناچار باید هزینه کند. برای نمونه شرکت «نوکیا» به همان فناوری گذشته خود وابسته و وفادار ماند و شرکتی که زمانی بزرگترین تولیدکننده گوشی‌های همراه بود عاقبت با این منطق جایگاه خود را به دیگری واگذار کرد. از این‌رو دنیای صنعتی به سوی یکی شدن گام برداشته و شرکت‌های بزرگتر با سهام پایین‌تر با شرکت دیگری تجمیع می‌شوند که رنو با نیسان یکی از این نمونه‌هاست و حتی برنامه دارد با میتسوبیشی ژاپن یک مجموعه بزرگ بسازند.
رضایی در ادامه به مجموعه‌های بزرگ قطعه‌سازی در دنیای صنعتی اشاره کرد و گفت: «زد اف» با برنامه‌هایی که دارد بسیاری از قطعه‌سازان دیگر را زیرمجموعه خود کرده و بخش زیادی از شرکت‌های دیگر را نیز خریداری می‌کند. در کنار این مورد، شرکت‌های معروف مانند «ساژم» فرانسه سهام «جانسون کنترلز» را خریداری کرده و سرمایه‌گذاری مشترک (جوینت‌ونچر) ایجاد می‌کند. این شرکت با حرکت‌های منطقی که دارد حاضر است برای بقای خود با سهام پایین‌تر وارد سرمایه‌گذاری مشترک با همتایان خود شود.

قطعه‌سازان و همت مجموعه شدن
از همین‌رو این یک امر طبیعی است که شرکت‌ها برای بقا و اصلاح سیستم‌های خود سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشند و به این ترتیب با حداقل هزینه‌ها فعالیت خود را پیش ببرند که به طور قطع در روزآمدی و ارتقا موفق‌تر خواهند بود.
رضایی می‌گوید بحث‌های اما و اگر مجموعه‌های کوچکتر و بزرگتر مشاجره‌ای از جنس خودش است و ضروری است برای همگام شدن با صنعت جهانی این مسئله با درایت رفع شود.
وی استدلال کرد: اگر در مجموعه‌های بزرگ دو شرکت ادغام می‌شوند چرا شرکت‌های کوچک خود به این سو حرکت نمی‌کنند که چند شرکت مجموع شده و یک مجموعه بزرگ را تشکیل دهند. به این ترتیب خطر حذف شدن نیز برای آنها از بین می‌رود. اگر چنین نشود در درازمدت به هر تقدیر محکوم به فنا خواهیم بود. در این بستر مجموعه‌ای که هوشمند است، سریع‌تر اقدام می‌کند و مجموعه‌ای دیگر با تاخیر وارد می‌شود اما این مسئله ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
ادغام شدن، گام بلند صنعت قطعه
این فعال صنعت قطعه اظهار کرد: مجموعه شدن قطعه‌سازان داخلی را به عنوان یک انقلاب جدید در صنعت قطعه باید دید و اگر چنین جسارتی در قطعه‌سازی ما به وجود آمده و بعد از مدت‌ها به این باور رسیده‌اند که باید کار جمعی داشته باشند، گام بلندی در این صنعت خواهد بود.
وی افزود: صنعت ایران یک مجموعه بازار مسلکی بوده و از بازارها شکل گرفته است به‌گونه‌ای که در ابتدا حجره‌داری بوده و بعد کارگاه شده و در ادامه تبدیل به کارخانه شده‌اند که درنتیجه بیشتر با مجموعه‌های شخصی یا خانوادگی روبه‌رو بوده است.
امید رضایی بیان کرد: امروز نیز در بخش خصوصی شرکت‌های صاحبنام زیادی فعالیت نمی‌کنند زیرا تمام این عوامل باعث شده تا رشد چندانی نداشته باشیم. تعداد محدود است و شرکت‌های خصوصی که رشد جهانی کرده باشند در کشور کم داریم این در حالی است که بسیاری از آنها می‌توانند توانمندی خود را با همکاران دیگر به اشتراک بگذارند و بزرگتر شوند.

سرشکن شدن هزینه‌ها
ابوالقاسم آروند، رییس انجمن قطعه‌سازان خراسان رضوی به این مجموع شدن‌ها از 2 بعد نگاه می‌کند و یکی را مثبت و دیگری را منفی می‌بیند. او تصریح می‌کند: زمانی این موضوع مطرح است که قطعه‌سازی، واحد تولیدی دیگر را حذف کند در نتیجه به طور قطع این امر، مسئله‌ای نامطلوب است زیرا اشتغال و کارآفرینی در کشور نابود می‌شود و به دنبال آن تنش خواهیم داشت اما زمانی است که قطعه‌سازان برای پیشرفت و کم کردن هزینه‌ها، همکاری مشترکی را با مجموع شدن آغاز می‌کنند و منافع تمام صنعتگران در این بستر حفظ خواهد شد که به طور مسلم امری مبارک و پرمنفعت خواهد بود.
وی تاکید کرد: اگر چنین اتفاقی در صنعت قطعه کشور رخ دهد، بسیار مطلوب بوده و نیاز به آن در این صنعت احساس می‌شود زیرا هزینه‌ها کمتر شده، نیروی کار و فناوری ارتقا یافته و دانش فنی منتقل می‌شود. در کنار این موارد سرمایه‌هایی که از چنین مجموعه‌هایی تشکیل می‌شود، رشد می‌کنند چیزی که در تمام دنیا در کشورهای صنعتی دیگر نیز معمول و مرسوم است.
با کمی دقت، این امر اجتناب‌ناپذیر است که با ادغام چند قطعه‌ساز بزرگ و تشکیل یک مجموعه بزرگ باید عده‌ای از قطعه‌سازان کوچک قربانی شوند زیرا واحدهای تولیدی هستند که پیش از این در مقابل قطعه‌سازان بزرگ محلی برای رقابت نداشتند. آیا برای این مسئله راه‌حلی وجود دارد؟ آروند در این‌باره توضیح داد: متاسفانه در دنیای صنعتی و سرمایه‌داری راه‌حلی برای کسانی که سرمایه کوچکی دارند وجود ندارد مگر آنکه در مجموعه‌های بزرگ ادغام شوند. در تمام دنیا همین‌گونه است و به ناچار در ایران نیز این اتفاق خواهد افتاد.

زیرآبی رفتن برخی بزرگترها
این فعال صنعت قطعه در ادامه به برخی کارشکنی‌ها از سوی قطعه‌سازان کوچک و بزرگ اشاره کرد و گفت: در این میدان باید توجه داشته باشیم که قطعات عرضه شده به بازار داخل از سوی قطعه‌سازان، ساخت داخل باشد، نه آنکه قطعه‌سازی که سرمایه قابل‌توجهی دارد کار تجاری کند و قطعات را از خارج از چین و ماچین وارد کند. نباید اینگونه باشد که قطعه‌ای از کره وارد شود و واردکننده خود را به عنوان قطعه‌ساز معرفی کند و در این روند قطعه‌ساز داخلی را اگرچه کوچک، حذف کند. این مسئله یک حرکت بسیار بزرگ است که به صنعت داخل آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد می‌کند.
سرنوشت کوچک حرکت کردن
مجموع شدن قطعه‌سازان با یکدیگر و خطرپذیری این فعالیت برای گسترش سرمایه‌های خود می‌تواند الگو برای قطعه‌سازان کوچک داخلی شود تا با دست کشیدن از مدیریت‌های کوچک در قالب سهامداران کوچک در یک مجموعه بزرگتر ماندگاری خود را ثبات بخشند اما پرسش دیگر این است که آیا قطعه‌سازان بزرگ می‌پذیرند قطعه‌سازان کوچک را در مجموعه‌های خود بازی دهند؟
آروند معتقد است این موضوع امکان‌پذیر است به شرط آنکه قطعات تولید آنها دارای فناوری بوده و آورده‌ای را به آن مجموعه اضافه یا معرفی کنند. در این صورت است که قطعه‌سازان کوچک می‌توانند در کنار قطعه‌سازان بزرگ نقش‌آفرینی داشته باشند.
آنطور که این فعال صنعتی اظهار کرده، بسیاری از قطعه‌سازان کوچک داخلی بدون هیچ پشتوانه خوب فنی و سرمایه لازم وارد میدان تولید شده‌اند و همین ضعف منجر به شکست آنها می‌شود. متاسفانه این مسئله، موضوعی است که نمی‌توان مانع آن شد زیرا در صنعت، کوچک حرکت کردن مشکل‌ساز است.