پیشتازی منافع جمعی، ضرورت ادغام قطعه‌سازان

به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» به نقل از صمت ، از سوی دیگر لازم است صنعتگران برای پیش‌قدم شدن در تشکیل مجموعه‌های بزرگ ابتدا نسبت به مزایا و فرصت‌های ادغام توجیه شوند تا اعتماد لازم در این امر به وجود آید. ادغام قطعه‌سازان کوچک و تشکیل کنسرسیوم راهبرد اصلی کمک به قطعه‌سازان در شرایط فعلی عنوان می‌شود.

2 راهبرد صنعت قطعه
محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان کشور درباره ادغام قطعه‌سازان داخلی معتقد است: در سال 1381 و همزمان با تدوین راهبرد صنعت قطعه‌سازی، یکی از راهکارهای دستیابی به وضعیت مطلوب در این صنعت «تولید در مقیاس» بود، بدین معنی که یک قطعه تیراژی میلیونی داشته باشد. در همین حال بحث دیگر «صادرات» بود. وی ادامه داد: این امر اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه قطعه‌سازان کوچک در یکدیگر ادغام شده و شرکتی بزرگ را بسازند، مسئله‌ای که وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز بر آن تاکید دارد. این فعال صنعت قطعه در ادامه به پیش‌شرط‌های لازم برای تحقق این امر اشاره کرد و گفت: این مسئله محقق نمی‌شود، مگر اینکه خودروساز تنها با یک قطعه‌ساز کار کند و او منبع تامین قطعات موردنیاز خودروساز باشد. وی با تاکید بر اینکه با رعایت این شرط از سوی خودروسازان، این راهبرد عملیاتی می‌شود، گفت: چنین امری در ابتدا باید عمومی و سپس عملیاتی شود.

دستیابی به تیراژ صنعتی با ادغام
محمد فراتی، مدیر کیفیت کارخانه موتورسازی و قائم‌مقام معاونت نیرومحرکه ایران‌خودرو نیز در ادامه گفت: وقتی وارد مرحله رقابت شوید دیگر نمی‌توانید انتظار سود 30 یا 40 درصدی داشته باشید و در این رقابت‌ها سودها بین 5 تا 10درصد خواهد بود؛ شرایطی که در همه دنیا بدین شکل است. این کارشناس صنعت قطعه‌سازی ادامه داد: یک قطعه‌ساز با سود 5 درصد نمی‌تواند 50 هزار قطعه تولید و کارخانه خود را اداره کند بنابراین لازم است تعداد قطعه روی میلیون باشد. وقتی تولید (کمیت) بالای میلیون باشد سود پایین می‌آید و کیفیت بالا می‌رود، بدین ترتیب تولید رقابت‌پذیر می‌شود و می‌توان در سطح بین‌المللی کار کرد. وی افزود: پژو و یا ایران‌خودرو سازندگان بسیار متعددی داشت اما زمانی که می‌خواست وارد رقابت بین‌المللی شود قطعه‌سازان خود را به 14 تا 15 قطعه‌ساز محدود کرد. فراتی بیان کرد: هنگامی که خودروسازان می‌خواهند قطعه‌ای برای همه مدل خودروهای خود تهیه کنند تنها به سراغ یک قطعه‌ساز می‌روند. در این شرایط وقتی از یک قطعه‌ساز 5 میلیون قطعه خریداری می‌شود برای او صرفه اقتصادی دارد تا با سود کمتر روی کیفیت خود سرمایه‌گذاری بیشتری کند. وی در ادامه توضیح داد: زیرا باید توجه داشته باشیم تعداد کم با هزینه‌های جانبی شرایطی را برای قطعه‌ساز به وجود می‌آورد که نمی‌تواند به سوی فناوری‌های جدید گام بردارد، به همین خاطر کم‌کم کوچک شده و از بین می‌رود. قائم‌مقام معاونت نیرومحرکه ایران‌خودرو همچنین عنوان کرد: صنعت اگر تنها در سطح ملی و داخلی باشد راه پیشرفت زیادی ندارد. اگر بخواهد همراه با دانش دنیا حرکت کند و مطرح باشد باید به خارج از مرزهای داخل بیندیشد. وی به حمایت‌های دولت در مهیا کردن بسترها برای رفتن به سمت صادرات اشاره کرد و گفت: یک سلسله شرایط کلی است که باید دولت آماده کند و اگر چین به سرعت در حال پیشرفت و صنعتی شدن است به این برمی‌گردد که دولت شرایطی را برای تولیدکنندگان فراهم می‌کند؛ حمل‌ونقل رایگان برای صنعتگر، نگرفتن سود گمرکی از او و بیمه رایگان تا 5 سال از تسهیلات ویژه دولتی است.
او اضافه کرد: بستری که به وسیله دولت ترکیه برای صنعتگران ترک نیز فراهم شده است. به همین خاطر قطعه‌ساز ترکیه می‌تواند قطعه به آلمان صادر کند. قطعه‌ساز ایرانی نیز این توانایی را بالقوه دارد اما به شرطی که زمینه‌ها برای این سطح از فعالیت به وجود آید. فراتی همچنین گفت: وقتی تیراژ صنعتی باشد تمام کارها به طور خودکار جلو می‌رود و اگر تمام مدیران به این بیندیشند که باید وارد عرصه رقابت شوند و کار رقابتی کنند باقی کارها به دنبال آن پیش می‌رود و قابل حذف شدن نیست.

ابرساختارگرایی مسیر صنایع جهانی
در همین حال حمیدرضا صمدی، میکی از فعالان صنعت قطعه‌سازی درباره ادغام شدن قطعه‌سازان گفت: این ادغام نیاز به بسترهایی دارد. نمی‌توان انتظار داشت به راحتی قطعه‌سازان بپذیرند که مشارکتی فعالیت خود را ادامه دهند زیرا فرهنگ شراکت و کار جمعی در کشور وجود ندارد و نیاز به رشد دارد. وی افزود: باید به سمت ابرساختارگرایی برویم؛ مسیری که در جهان طی می‌شود. صمدی پیشنهاد کرد: این وظیفه را باید انجمن قطعه‌سازان تصریح کند تا شرکت‌هایی که با یکدیگر همسو و دارای قطعات مشابهی هستند یک مجموعه بسازند. وی ادامه داد: به هر حال صنعتگرانی که به دنبال بازار جهانی هستند - که این امر به دیدگاه مدیریتی برمی‌گردد- بستر را در شرکت‌های خود فراهم کرده‌اند. وی عنوان کرد: اگر قطعه‌سازان دید جهانی داشته باشند به ناچار باید در سرعت بخشیدن به کارهای جمعی تلاش کنند. اگر چنین نشود با توجه به توان مالی که برای توسعه صنعت آینده نیاز است، به طور قطع کارگاه‌های کوچک نمی‌توانند گسترش پیدا کنند و از میدان رقابت خارج می‌شوند. حمیدرضا صمدی در پایان سخنان خود تاکید کرد: اصل موضوع، تغییر دیدگاه است که بتوانیم جهانی فکر کنیم؛ زمانی که جهانی می‌اندیشیم باید راجع‌به «تیرینگ» فکر کنیم و لازمه «تیرینگ» این است که زمینه‌سازی شود و شرکت‌ها، مالکیت فرآیند و بزرگ شدن فرآیند را برای خود ایجاد کنند. حال این می‌تواند سرمایه‌گذاری مشترک (جوینت ونچر) و همکاری خارجی باشد یا سرمایه‌گذاری مشترک (جوینت ونچر) و مشارکت‌های داخلی.

فرهنگ‌سازی برای ادغام قطعه‌سازان
در ادامه داود طحان، کارشناس صنعت قطعه‌سازی گفت: ادغام قطعه‌سازان اگر اتفاق بیفتد کار بسیار مطلوبی است. زیرا در این شرایط است که می‌توانند هزینه فناوری را راحت پرداخت کرده و قطعات باکیفیت‌تر تولید کنند. وی در ادامه اشاره کرد: ایرانیان در کار گروهی ضعیف هستند، بنابراین برای این کار جمعی نیاز به بستر و فرهنگ‌سازی است. طحان افزود: به استثنا معدود قطعه‌سازانی که بر این امر تمایل دارند، بیشتر قطعه‌سازان به چنین سیاستی اقبال نشان نمی‌دهند. دلیل این مسئله نیز این است که فکر می‌کنند ممکن است از بین بروند. او گفت: بنابراین باید در ابتدا توجیه شوند که منافع‌شان کجاست و زمانی که توجیه شدند، احتمال اینکه خود برای این‌کار پیش‌قدم شوند، وجود دارد. این کارشناس و مشاور صنعت قطعه‌سازی تصریح کرد: آموزش شرکت‌های کوچک و توجیه کردن آنها بر این امر که در راستای مجموعه شدن چه مزایایی می‌تواند برای آنها داشته باشد، ضروری است. طحان در نهایت گفت: در ایران بیشتر شرکت‌های تعاونی ناموفق هستند زیرا منافع گروه دیده نمی‌شود و تنها منافع فرد ملاک قرار می‌گیرد. اگر منافع خود را در منافع گروه ببینیم گام‌های اولیه برداشته می‌شود.