مناقشه «مرکز تحقیق و توسعه» با «سرمایه»

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت ، پیش‌تر نیز استادان مهندسی خودرو دانشگاه‌های صنعتی کشور به مولفه‌های مرکز تحقیق و توسعه اشاره کرده و همگی بر ضرورت راه‌اندازی آن در هر واحد تولیدی تاکید داشتند. حال باید دید قطعه‌سازان در این‌باره چه چاره‌ای اندیشیده‌اند و موانع این اقدام را چه می‌دانند.
مشکلات مالی قطعه‌سازان مانع اصلی
سعید صبوری، عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی کشور درباره این موضوع گفت: زمانی که گفته می‌شود مرکز تحقیق و توسعه برای تمام واحدهای صنعتی ضروری است لازم است تیمی کنترل‌کننده و ناظر نیز در کنار این مسئله تعریف شود تا کار مراحل خود را به سلامت طی
کند.
وی عنوان کرد: هنگامی که قطعه‌ساز به دلیل مشکلات مالی که با آن دست به گریبان است، در حال نابودی و حذف شدن قرار گرفته، مرکز تحقیق و توسعه کاربردی برای آن ندارد زیرا تحقیق و توسعه زمانی محقق می‌شود که سرمایه لازم وجود داشته باشد. وقتی قطعه‌ساز هزینه کافی برای اداره کردن کارخانه خود را ندارد چگونه می‌تواند نسبت به تحقق این امر اقدام کند.
این فعال صنعت قطعه افزود: با کلمات بازی می‌شود بدون آنکه بسترهای لازم برای آن فراهم باشد. به طور قطع زمانی چنین مرکزی شکل می‌گیرد که درصدی از بودجه شرکت‌های تولیدی به این امور اختصاص داده، تیمی تشکیل و کارهای اولیه انجام شود.
صبوری تصریح کرد: امروز قطعه‌سازان در حال نابودی هستند و با وجود فروش خوب خودروسازان، صنعت قطعه برای دریافت مطالبات معوق خود از آنها با مشکلاتی مواجه است. این در حالی است که باید از سوی شرکت‌های خودروساز منابعی به واحدهای تامین‌کننده قطعات تزریق شود تا قطعه‌سازان جانی دوباره گرفته و در برنامه‌ریزی‌های خود مرکزهای تحقیق و توسعه را ایجاد کنند و گسترش دهند.
وی تاکید کرد: باید امور صنعتی روال عادی خود را داشته باشد تا مرکز تحقیق و توسعه به طور خودکار در واحدهای فعال راه‌اندازی شود.
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور نبود سرمایه کافی در صنعت قطعه را یکی از موانع اصلی ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه دانست و تصریح کرد: برای اینکه تحقیق و توسعه‌ای اتفاق بیفتد درصدی از سود یک شرکت باید به این امر اختصاص داده شود.
وی افزود: البته هم‌اکنون مراکز تحقیق و توسعه در بیشتر واحدهای گرید A وجود دارد و یکی از ارکان اصلی هر سازمان و نهادی مرکز تحقیق و توسعه آن است اما متاسفانه امروز سازمان‌ها به شکل روزمره امور خود را پیش می‌برند.
صبوری گفت: بنابراین اگر بحث راه‌اندازی مراکز تحقیق و توسعه جدی دنبال شود باید تمام جوانب در آن دیده و سنجیده شود.

فناوری‌های نوین در مرکز تحقیق و توسعه
مهدی خلیلی، مدیر یکی از کارخانه‌های قطعه‌سازی کشور نیز در این‌باره معتقد است ایجاد مرکز تحقیق و توسعه حقیقی تا حدود زیادی به سیاست‌های خودروسازان برمی‌گردد. تا زمانی که خودروساز مرکز تحقیق و توسعه‌ای در اختیار نداشته باشد و خودروهای تولیدی کشور مربوط به فناوری وارد شده باشد، نمی‌توان به این مراکز به عنوان مراکز جدی نگاه کرد.
وی افزود: بیشتر قطعه‌سازان بزرگ بخشی را در کارخانه‌های خود ایجاد کرده‌اند که کار آن بهینه‌سازی و مطالعه روی قطعات و بررسی بازار و نیز رقباست.
وی افزود: در حال حاضر این واحد صنعتی سلسله اقداماتی درباره طراحی با همتایان خارجی خود انجام داده است. به طور نمونه در پمپ هیدرولیک خودرو ای‌اف7 طراحی جدید داشتیم و به خودروساز ارائه دادیم. یا فرمان برقی را با همکاری مرکز تحقیقات ایران‌خودرو برای پژو 206 طراحی کردیم که روی خودروها نصب شده و در حال آزمایش است.
خلیلی عنوان کرد: به عنوان یک سیستم خصوصی تا جایی که در توان داشتیم سعی کردیم روی بحث تحقیق و توسعه فعالیت و سرمایه‌گذاری داشته باشیم و با جذب نیروهای متخصص پروژه‌ها را پیش ببریم.
تجهیز 80 درصد قطعه‌سازان بزرگ
صبوری در پاسخ به این پرسش که برخی کارشناسان معتقدند مراکز تحقیق و توسعه در صنعت خودرو کشور بیشتر برای ارائه گزارش به مقامات بالاتر است و به معنای واقعی وجود ندارند، گفت: به طور تقریبی 80درصد قطعه‌سازان دارای گرید A مرکز تحقیق و توسعه را در کارخانه‌های خود ایجاد کرده‌اند و این مراکز پویا و فعال است و شاید تنها 20درصد قطعه‌سازان دارای گرید A برای ظاهر و نمایش این مراکز را در واحدهای خود ایجاد کرده باشند. به طوری که در حال حاضر خودروهای جدید نظیر تیبا و ساینا که به بازار عرضه شده، حاصل پژوهش و مطالعه این مراکز بوده است.
وی عنوان کرد: اگر بخواهیم این واحدها تسری پیدا کند باید بودجه آن دیده شود که برای انجام کار نیاز به پیگیری است. به این ترتیب عملکرد قطعه‌سازان در چند سال گذشته سنجیده شده و با برنامه از سوی سیاست‌گذاران این امر به طور سیستماتیک پیش می‌رود. برای داشتن این مرکز در تمام واحدها و با هر گریدی نیاز به پشتیبانی است تا هدف دست‌یافتنی شود.

واردات فناوری کمکی به مراکز تحقیق و توسعه
خلیلی نیز در این‌باره  گفت: تا زمانی که خودروسازان، خودرو کامل طراحی نکنند این نیاز احساس نمی‌شود که تولیدکنندگان قطعات نیز طراح باشند. طراحی پرهزینه است و نیاز به واحد مهندسی بسیار قوی و آزمایشگاه مجهز دارد. وی ادامه داد: اینکه برخی کارشناسان معتقدند ایجاد این مرکز نمایشی و تنها برای ارائه گزارش به مقامات بالاتر است به نوعی درست نیست زیرا وقتی فناوری وارد می‌شود به همان اندازه دانش بالا می‌رود و زمانی که درگیر خودکفایی قطعات می‌شوید، خواه‌ناخواه این فناوری به واحدهای تولیدی تزریق می‌شود.
وی تاکید کرد: به این ترتیب دانش کسب شده و به عنوان آرشیو فنی محصول مشابهی طراحی و تولید می‌شود. این مراکز شاید به طور مطلق واحد تحقیق و توسعه نباشند اما به هر صورت بخشی از کار را انجام می‌دهند.
فناوری و کاهش قیمت تمام‌شده
خلیلی در ادامه و در بحث کاهش هزینه‌ها با ایجاد مراکز تحقیق و توسعه گفت: هر اندازه روی تحقیق و توسعه کار شود، ظرفیت کار وجود دارد و می‌توان با مقایسه محصولات جاری خود با محصولات رقبا به لحاظ کمی و کیفی ضمن رفع مشکلات در کاهش هزینه‌ها اقدام کرد. به طور قطع اگر سطح فناوری محصولی تغییر کند قیمت تمام شده آن نیز کاهش پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: بنابراین ایجاد این مرکز امری اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توان واحد تولیدی فرض کرد که مرکز تحقیق و توسعه نداشته باشد زیرا به طور قطع برای پروژه‌های آینده خود به مشکل برخواهد خورد.
صبوری نیز در نهایت تاکید کرد: مراکز تحقیق و توسعه یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث رشد و توسعه می‌شود و یکی از شاهرگ‌های حیاتی هر سازمان به شمار می‌رود، به شرط آنکه به معنای واقعی فعالیت داشته باشد.