عصر خودرو- شمارش معکوس برای نهایی شدن و اجرای قراردادهای مشارکت خودروسازان ایرانی با شرکای خارجی در دوران پسا تحریم و اجرای برجام در حالی آغاز شده است که هنوز گمانه زنی‌های متفاوتی در مورد زمان و چگونگی اجرای این قراردادها و تاثیر آن بر کیفیت خودرو و قطعات تولیدی مطرح می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، اما و اگرهایی که با رسانه‌ای شدن برخی مسئولان پژوی فرانسه و موضع گیری‌های متناقض آنها در مورد ادامه همکاری با ایران خودرو وارد مراحل تازه‌‌ای شده است. در شرایطی که مسئولان ایران خودرو از پذیرش همه شروط ایران خودرو توسط پژوی فرانسه برای اجرای قرارداد جدید خبر می‌دهند مسئولان پژو رویکردهای متفاوتی به قطع یک طرف قرارداد قبلی خود با ایران خودرو و پرداخت غرامت به شریک ایرانی خود دارند.
دیدگاه‌های مسئولان پژو و چشم انداز مذاکره ایران خودرو با شرکای خارجی در دوران پسا تحریم و دغدغه‌های بهبود کیفیت محصولات این شرکت و قطعات را در گفت و گو با مهندس هاشم یکه زارع، مدیر عامل ایران خودرو مطرح کرده‌ایم که می‌خوانید.
عمده ترین رویکرد ایران خودرودر دوران پسا تحریم چیست؟
عمده ترین رویکرد ایران خودرودر دوران پسا تحریم تعامل با شرکت‌های معتبر خودروسازی جهان است بر این اساس یکی از کارهایی که از قبل هم شروع کرده‌ایم موضوع همکاری با برخی برندهای خودروسازی اروپایی و آسیایی مانند پژو، رنو و سوزوکی است و به این سه فهرست شریک چهارمی نیز از کشورهای اروپایی اضافه خواهد شد و اساس همکاری ما با خودروسازان جهانی بر مشارکت در تولید و عرضه خودرو با این 4 برند خودروساز است. همچنین همکاری ایران خودرو با مرسدس بنز آلمان چه در خودروهای تجاری یا سواری که از قبل وجود داشته نیز به شکل گسترده‌تری دنبال خواهد شد. از دیگر موضوعاتی که اکنون بیشتر دنبال میکنیم تولید محصول با برند ایران خودرو است که سرمنشاء و جرقه انجام این کار مرکز تحقیقات ایران خودرو خواهد بود. به شدت در این زمینه مشغول کار هستیم تا بتوانیم طی مدت دو تا سه سال آینده خودروهای خوبی را با برند ایران خودرو به بازار عرضه کنیم. مبنای همکاری با شرکت‌های بین المللی نیز حداقل با دو شرکت(پژو و رنو) بحث سرمایه‌گذاری مشترک خواهد بود و این گونه نیست که با همه 5 شریک موضوع سرمایه‌گذاری مشترک را دنبال کنیم. در این چارچوب ایجاد شرکت مشترکی با سهام 50 درصدی ایران خودرو و شریک خارجی را مد نظر قرار داده‌ایم و باید حداقل 30 درصد خودروهای تولیدی در این شرکت از طریق زنجیره فروش شرکای خارجی ایران خودرو صادر شود. همچنین شرکای خارجی ایران خودرو باید در موضوعات مرتبط با توسعه مرکز تحقیقات ما در زمینه ایجاد و استفاده از پلت فرم همکاری داشته باشند.
ضعف کیفیت از جمله عمده‌ترین انتقادات مطرح به محصولات کنونی ایران خودرو است در این زمینه چه برنامه‌ای را پس از اجرای برجام دنبال می‌کنید؟
با اجرایی شدن قراردادهای ایران خودرو و شرکای خارجی، خود به خود برخی تنگناهایی که قبلا به دلیل تحریم در تامین قطعات و تولید مشترک خودرو وجود داشت، رفع خواهد شد که امیداوریم بتوانیم با استفاده از این فرصت هم از نظر مشخصات فنی و هم از نظر مباحث کیفی با استفاده از قطعات بهتر، کیفیت محصولات تولیدی ایران خودرو را افزایش و تنوع در سبد محصولاتمان را افزایش دهیم تا مشتریان بتوانند خودروهایی با فناوری روز دنیا را متناسب با نوع کارکرد و میزان قدرت مالی خود خریداری کنند. این رویه موجب ایجاد اطمینان بیشتر مشتریان به محصولات تولیدی ایران خودرو خواهد شد.
به طور مشخص چه اقداماتی برای رفع مشکلات کیفی محصولات ایران خودرو در دستور کار قرار داده اید؟
ارتقای کیفیت فرآیندی است که در دراز مدت محقق می‌شود اما ایران خودرو برای ارتقای کیفیت محصولات خود بیش از 300 پروژه تعریف کرده است. تا انشاءالله به سمتی برویم که از اسفند ماه نخستین خودرویی را که معرفی میکنیم و رانا خواهد بود، در کمتر از 10 کیلومتر مراجعه‌ای به تعمیرگاه نداشته باشد و سپس این موضوع را به سایر محصولات ایران خودرو تعمیم خواهیم داد.
چه برنامه‌ای برای افزایش نظارت بر تامین قطعات در خط تولید و شبکه خدمات پس از فروش در نظر دارید؟
تلاش میکنیم که در شبکه خدمات پس از فروش ایران خودرو همه قطعات یدکی با کیفیت مناسب وجود داشته باشد. وقتی قطعات مورد استفاده در خط تولید محصولات ایران خودرو کیفی شود به طور خود به خود قطعات عرضه شده در شبکه خدمات پس از فروش نیز کیفی خواهد شد. اگر قطعات بی کیفیتی که در خودروها استفاده و موجب افت کیفیت آن می‌شود، در خط تولید اصلاح شود این قطعات کیفی در شبکه خدمات پس از فروش نیز عرضه خواهد شد.
این قطعات بی کیفیت از کجا وارد خط تولید می‌شود؟
منشاء ورود این قطعات به خط تولید برخی تولیدکنندگان داخلی یا واردکنندگان قطعات هستند که تلاش میکنیم با افزایش نظارت‌ها کیفیت این قطعات و خودروهای تولیدی را ارتقاء دهیم.
بر اساس دستورالعملی که توسط شورای سیاستگذاری خودرو در حال تدوین و ابلاغ به شرکت‌های خودروسازی است، حداقل داخلی سازی خودروهای تولیدی مشترک با شرکای خارجی در سال نخست باید 40 درصد باشد، تاثیر احتمالی این مصوبه بر مشارکت ایران خودرو با شرکای خارجی چگونه خواهد بود؟
این موضوع در قراردادهای ایران خودرو با شرکای خارجی لحاظ شده است. از روز نخست نیز ما این کار را با دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت شروع کردیم و اکنون که این کار در ایران خودرو اجرایی شده است شورای سیاستگذاری خودرو نیز با تدوین دستورالعملی آن را به همه شرکت‌های خودروسازی تعمیم خواهد داد. در همه مذاکراتی که ایران خودرو با شرکای خارجی داشته و قراردادهایی که تدوین شده است افزایش سهم داخلی سازی خودروهای مشترک تولیدی به 40 درصد در سال نخست قرارداد هدفگذاری شده و به مرور در سال‌های بعد این میزان افزایش خواهد یافت.
برخی فعالان صنعت خودرو توانمند سازی صنعت قطعه سازی با حضور قطعه سازان شرکای خارجی در ایران برای نظارت بر کیفیت و رفع مشکلات ساخت قطعات و ارایه پلت فرم مشترک را مهم ترین سر فصلی می‌دانند که می‌تواند در شرایط پسا تحریم منجر به توسعه صنعت خودرو و عرضه محصولاتی با قیمت و کیفیت مناسب شود، تا چه حد به این رویکرد اعتقاد داشته و آن را در قراردادهای جدید لحاظ کرده‌اید؟
در زمینه پلت فرم همانطور که اعلام کردم، در تولید محصولات جدید از پلت فرم مشترک نیز استفاده خواهد شد و این موضوع در قراردادهای جدید نیز لحاظ شده است. همچنین استفاده از توانمندی و رشد صنعت قطعه سازی داخلی نیز در قراردادهای جدید مد نظر قرار گرفته است حتی پیش از امضای قرارداد رسمی با یکی از شرکای خارجی(رنو) و از 7 تا 8 ماه قبل قطعه سازان ما در حال رفت و آمد با قطعه سازان خوب اروپایی بوده، قراردادهای سرمایه‌گذاری مشترک امضاء کرده و بعضی از همکاری‌ها نیز آغاز شده است. در واقع همان رویه‌ای که ایران خودرو در مورد همکاری با شرکای خارجی برای تولید و عرضه خودروهای مشترک در دستور کار قرار داده است را صنایع قطعه سازی کشورمان نیز در تعامل با شرکای خارجی در دستور کار قرار داده‌اند.
اما افزایش میزان توانمندی قطعه سازان داخلی با انتقال فناوری و حضور شرکت‌های خارجی در برخی قراردادهای قبلی مانند قرارداد با پژوی فرانسه نیز وجود داشته اما عملا پژو نه تنها گام موثری در این زمینه برنداشت بلکه با طولانی کردن فرآیند نظارت و ارایه گواهی کیفیت قطعات ساخت کشورمان، عملا فروش بیشتر قطعات تولیدی خود در ایران را دنبال کرد، آیا اکنون این نگرانی رفع شده است؟
اصلا این گونه نیست. قرارداد قبلی با پژو این گونه بوده که باید به تدریج میزان ساخت داخل قطعات خودروهای این برند در ایران افزایش یابد اما در این قرارداد اعلام نشده بود که باید سرمایه‌گذاری یا فناوری ساخت قطعات به داخل ایران منتقل شده و قطعه‌سازان ایرانی بتوانند قطعات خودروهای پژو را در ایران و تحت نظارت و با مشارکت این خودروسازا فرانسوی تولید و عرضه کنند، اصلا اشاره‌ای نشده بود.
اما شرکت مهرکام پارس از جمله قطعه سازان ایرانی است که برای عرضه سپر برخی خودروها مانند پژو مدت‌ها با شرکای فرانسوی درگیر بود و در نهایت نیز ره به جایی نبرد؟
نه این گونه نیست حتی در قرارداد با رنوی فرانسه نیز چنین موردی لحاظ نشده است. در این قرارداد نیز اعلام شده است که با توجه به توانمندی این خودروساز فرانسوی در ساخت قطعات، شرکت رنو باید از ظرفیت قطعه سازان ایرانی در تولید قطعات استفاده کند نه این که شرکت رنو ملزم باشد تا نسبت به انتقال سرمایه‌گذاری و ارتقای دانش فنی صنعت قطعه‌سازی ما اقدام کند.
آیا در قراردادهای جدید با رنو و پژوی فرانسه این الزام وجود دارد تا این شرکت‌ها نسبت به انتقال سرمایه و ارتقای دانش فنی صنعت قطعه سازی برای حضور بیشتر قطعه سازان ایرانی در تولید خودروهای مشترک اقدام کنند؟
باید بپذیریم شرکت‌های خودروساز فرانسوی طرف قرارداد ما خودشان که دانش فنی ساخت قطعات را ندارند مگر در مورد قطعاتی که بعضا خود این شرکت‌ها تولید می‌کنند. اما ما در قراردادهای جدید در نظر گرفته‌ایم تا این خودروسازان اجازه داده و موافقت خود را اعلام کند تا شرکت‌های قطعه سازی ایرانی بتوانند با قطعه سازان فرانسوی که قطعات مورد نیاز این خودروسازان را تولید و تامین می‌کنند، همکاری لازم را داشته باشند. با این قطعه سازان مذاکره کرده‌ایم و قطعه سازان طرف قرارداد رنو و پژو به ایران آمده، وضعیت صنایع قطعه سازی کشورمان را از نزدیک دیده‌اند و برخی از این قطعه سازان مجاب شده‌اند تا برای تولید مشترک قطعات در ایران با قطعه سازان کشورمان سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشند. نکته قابل توجه آن است که در صورتی که این قطعه‌سازان فرانسوی در ایران سرمایه‌گذاری کنند، عملا انتقال دانش فنی ساخت و فناوری قطعات خود را نیز به ایران منتقل خواهند کرد.
با این شرایط آیا می‌توان گفت در شرایط پسا تحریم رویکرد اصلی ایران خودرو در تامین قطعات حرکت به سمت خرید قطعات از شرکت‌های تی یر وان خواهد بود تا قطعه سازان کوچک‌تر جذب این شرکت‌های بزرگ شده و به بالندگی برسند؟
باید این رویکرد از 10 سال پیش توسط ایران خودرو اتخاذ می‌شد و متاسفانه این موضوع یعنی استفاده از تی یر وان‌ها در تامین قطعات غافل مانده و با گذشت زمان انجام این کار نیز سخت تر شده است. اما این موضوع را به عنوان یک اصل برای ایران خودرو قرارداده و انشاءالله تلاش میکنیم تا در اسرع وقت این امر اجرایی شود.
اخیرا ژان کریستوف کمار، قائم‌مقام مدیرکل پژو – سیتروئن در گفت و با برخی روزنامه‌های داخلی خروج پژو از ایران را به دلیل قوانین بین المللی و فشار آمریکا دانسته و با تاکید بر زیان پژو به دلیل اجرای تحریم به نوعی پرداخت غرامت این شرکت فرانسوی به ایران خودرو را رد کرده است، نظر شما چیست؟
باید توجه کنیم که برخی دیدگاه‌های مطرح شده توسط مدیران پژو در مورد عرضه بدون مجوز محصولات برند پژو توسط ایران خودرو در دوران تحریم و پرداخت یا عدم پرداخت غرامت موضوعات متفاوتی است اما این موضوع مسلم است که همکاری ایران خودرو با پژوی فرانسه در چارچوب قراردادی که به امضای طرفین رسیده صورت گرفته است. و برای پیگیری این موضوعات بر مبنای این قرارداد جلو می‌رویم. همچنین دیدگاه‌های مطرح شده توسط قائم مقام پژو سیتروئن در زمینه تحریمها و پرداخت یا عدم غرامت به ایران خودرو، نظر شخصی وی است.
به طور مشخص آیا دریافت غرامت ایران خودرو از پژو، پیش شرط اجرای قرارداد جدید این دو شرکت خواهد بود یا موضوع به شیوه دیگری دنبال می‌شود؟
باید توجه کنیم که انعقاد قرارداد همکاری جدید ایران خودرو با پژوی فرانسه و موضوع پرداخت غرامت دو مقوله جداگانه است. گرچه ایران خودرو این دو موضوع را با هم پیگیری میکند اما این دو مقوله جدا از یکدیگر هستند.
طی چند هفته گذشته مسئولان پژو از برخی مواقع قبلی خود عقب نشینی کردند، با این شرایط، قرارداد جدید تا چه زمانی اجرایی خواهد شد، احتمال امضای نهایی آن همزمان با سفر رئیس جمهور کشورمان به فرانسه وجود دارد؟
از آنجا که برای همکاری با پژو بر اساس قرار داد جدید در حال مذاکره هستیم و هنوز به آن نقطه‌ای که شما می‌گویید نرسیده ایم، نمی‌توانم در این زمینه چیزی بگویم.
اما شما هم از پذیرش شروط ایران خودرو برای اجرای قرارداد جدید توسط پژوی فرانسه خبر دادید، آیا این به معنای پایان مذاکره نیست؟
بله پژو شروط ایران خودرو برای همکاری در چارچوب قرارداد جدید را پذیرفته است. اما حتی در صورتی که این شرکت فرانسوی شروط ایران خودرو را پذیرفته باشد نیز اجرایی شدن این قرارداد یک سری مراحل دارد که باید طی شود.
یعنی اجرای این قرارداد منوط به اجرایی شدن برجام است؟
نه، به طور کلی اجرایی شدن این گونه قراردادها ترتیباتی دارد که باید طی شود. مشکلی در زمینه فراهم کردن زیرساخت‌ها وجود ندارد بلکه یک سری کارهای اداری و بوروکراسی وجود دارد که باید طی شود. کارهایی است که نمی‌توانم جزء به جز بگویم اما اجرای قرارداد یک سری مراحل دارد که باید طی شود. این گونه نیست که بگویم پس از نهایی شدن یک قرارداد، فورا وارد مراحل اجرایی شویم. باید این قرارداد به گونه‌ای باشد که همه در آن همه مراحل اجرایی دیده شده باشد. این که ما به پژو به تفاهم رسیده‌ایم این موضوع در مورد کلیات قرارداد مصداق دارد حال باید این کلیات بر روی کاغذ آمده و مدون شود تا پس از مذاکرات، نهایی، امضاء و اجرایی شود.
یعنی هنوز باید در مورد جزئیات قرارداد جدید با پژوی فرانسه مذاکره و تصمیم گیری شود؟
در مورد این قرارداد بحث و تصمیم گیری شده و باید نوشته شود اما نوع نوشتن این قراردادها نیز متفاوت است.
با این روند فکر می‌کنید قرارداد جدید با پژو از چه زمانی وارد مرحله اجرایی شود؟
نمی دانم.
یعنی امسال اجرایی می‌شود؟
انشاءالله.
برخی خبرها از انعقاد قرارداد شرکت فولکس واگن با شرکت ماموت برای عرضه چند مدل خودرو سواری با وجود مذاکرات قبلی ایران خودرو با این شرکت حکایت دارد، عده‌ای این همکاری را به معنای دورزدن ایران خودرو توسط این شرکت آلمانی تلقی می‌کنند، نظر شما چیست؟
هر موقع که فولکس یا هر کمپانی دیگری به طور رسمی اعلام کرد که نحوه همکاری و فعالیتش با شرکای ایرانی چگونه بوده باید این موضوع را پذیرفت. نباید به گمانه‌زنی‌ها و اخبار غیر رسمی توجه شود. این که فولکس با ماموت یا هر شرکت دیگری مذاکره کرده را کاری ندارم اینها حرفهای این طرف است. اما هر موقع که همانند قرارداد همکاری پژو با ایران خودرو موضوع به طور رسمی اعلام شد، می‌توان آن را به عنوان قطعی بودن این قرارداد قلمداد کرد.
یعنی مذاکرات ایران خودرو با فولکس همچنان ادامه دارد؟
در مورد فولکس ما می‌گوییم که نه مذاکره انجام نمی‌دهیم و نه مذاکره انجام می‌دهیم. همانطور که قبلا هم اعلام کردم بحث اصلی ما اصلا مذاکره یا عدم مذاکره با فولکس نیست اما آنچه قطعیت دارد شریک چهارم ایران خودرو یقینا یک شرکت اروپایی خواهد بود که بعدا مشخص می‌شود.
برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید و جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصر خودرو (https://telegram.me/asrekhodro ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.
