عصر خودرو- صنعت خودروسازی کشور در دو سال اخیر روزهای پرنوسانی را طی کرده است. کاهش شدید تولید، افزایش چند برابری قیمت و تأخیر در تحویل خودرو به مشتریان مهمترین مسائلی است که صنعت خودروسازی را با اعتراض مردم مواجه کرده است. گلایه همیشگی مردم از خودروسازان این است که آنها هیچ‌گاه پاسخگو نیستند و هرگونه می‌خواهند با مردم رفتار می‌کنند.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از جام جم ، برای پیگیری گلایه‌های مردم، سراغ فرشاد مقیمی مدیرعامل ایرانخودرو رفتیم که چند ماهی است به این سمت منصوب شده است. مقیمی اوایل شهریورماه امسال جایگزین هاشم یکه‌زارع در ایرانخودرو شد. یکه‌زارع از ابتدای دولت یازدهم سکاندار ایرانخودرو بود تا این‌که اواخر مردادماه توسط دستگاه قضایی در دفتر کار خود بازداشت شد. مقیمی برخلاف مدیران سابق شرکت‌های خودروسازی که از مصاحبه و پاسخگویی گریزانند، در همین چند ماهی که مدیرعامل ایرانخودرو شده بارها به میان خبرنگاران آمده و به گلایه‌های مردم هم پاسخ داده است. مقیمی در گفت‌وگو با جام‌جم درباره وضعیت خودروسازی، قطعه‌سازی و مشکلات ثبت‌نام اینترنتی و کاهش آپشن‌ها پاسخ داده است. مشروح این گفت‌وگو را بخوانید:
هم‌اکنون چند خودروی معوقه نسبت به مردم تعهد دارید؟
120 هزار خودروی معوق داریم که باید به دست مردم برسد. یکی از برنامه‌های ما به صفر رساندن معوقات است که با افزایش شمارگان تولید بخش قابل توجهی از آن حل و فصل شده و در سه ماه گذشته بیش از 150 هزار خودرو تجاری‌سازی و به مردم تحویل شده است. در ماه آبان تولید تجاری یا خودروی کامل و بدون کسری قطعه داشتیم اما تولید کسری‌دار و ناقص نداشتیم. به این دلیل که هدفگذاری این بود که خودروهای ناقص و دارای کسری قطعه در کف کارخانه را جمع‌آوری و تکمیل و به مردم تحویل دهیم. اکنون به جایی رسیده‌ایم که می‌توانیم بگوییم دیگر خودروی کف کارخانه نداریم.
فکر می‌کنید این معوقات کی به صفر میرسد؟
تحویل خودرو بر اساس زمان ثبت‌نام انجام می‌شود و امیدواریم تا اردیبهشت سال آینده این معوقات به صفر برسد. اگر تغییری در روند تولید ما اتفاق نیفتد و افت نداشته باشیم قطعا تا اردیبهشت دیگر معوقه نخواهیم داشت.
سال گذشته رشد تولید ایرانخودرو منفی بود. امسال وضعیت تولید را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ماه‌های زیادی بود که ایرانخودرو ماهانه 20 هزار دستگاه خودرو تولید می‌کرد و با پیگیری‌هایی که انجام شد و همتی که قطعه‌سازان به خرج دادند سیر صعودی تولید آغاز شده و در آذرماه رکورد 40 هزار تولید خودرو در یک ماه شکسته شد. از مرداد سال گذشته 15 ماه متوالی شاهد کاهش تولید بودیم. با شروع دی‌ماه باوجود مشکلات اقتصادی کشور، از میزان تولید کاسته نشد و به‌طور میانگین روزانه حداقل 2000 خودرو تولید می‌شود. خوشبختانه با وجود شرایطی که عرض کردم تولید دی‌ماه نسبت به آذر گذشته که خود رکوردی چشمگیر محسوب می‌شد دوباره شکسته شد و تولید خودرو در این ماه به 50 هزار و 57 خودرو رسید. در روز آخر دی‌ماه بیش از 2500 خودرو در گروه صنعتی ایرانخودرو تولید شد.
چطور به افزایش تولید رسیدید؟
رسیدن به این هدف به میثاق‌نامه‌ای که با قطعه‌سازان در آذرماه بستیم برمی‌گردد که با آنها هم‌قسم شدیم تولید روزانه خودرو را حداقل به 2000 دستگاه برسانیم. این در حالی بود که تولید روزانه خودرو به هزار دستگاه در روز هم نمی‌رسید و در دو ماه توانستیم آن را اجرا و عملیاتی کنیم. همه اینها خواست خدا و حمایت‌های حاکمیت از تولید کشور بود. قصد دارم خاطرات روزهایی را که در ایرانخودرو خواهم بود به یک کتابچه تبدیل کنم تا آیندگان بدانند در چه شرایطی قرار داشتیم و به چه وضعیتی رسیدیم. در حال برنامه‌ریزی برای تثبیت تولید روزانه 2500 خودرو و رسیدن به عدد 3000 هستیم.
فرصت مناسبی است که اعلام کنم هیچ روزی مجموعه ما تعطیل نیست و تولید در کشور جمعه و شنبه نمی‌شناسد. ما یکی از قله‌هایی را که ترسیم کرده بودیم فتح کردیم و بنا داریم با همین روحیه جهادی دیگر قله‌ها را نیز فتح کنیم. به همه مدیران و کارکنان ایرانخودرو هم تاکید کردم تا زمانی که تعهدات ایرانخودرو به صفر نرسیده تعطیلی معنا ندارد.
اختلاف قیمت بازار و کارخانه باعث شده حضور دلالان در بازار خودرو پررنگ‌تر شود. برخی کارشناسان علت این اختلاف قیمت کارخانه و بازار را کمبود عرضه می‌دانند. آیا واقعا عرضه خودرو به بازار، قطره‌چکانی است؟
من به عنوان مدیرعامل گروه صنعتی ایرانخودرو باید پاسخگوی بخش تولید باشم. این‌که تولید چه وضعیت و چه کیفیتی دارد. از روش تأمین مالی و برنامه‌های آتی شرکت بگویم و درنهایت این محصول می‌خواهد به بازار عرضه شود. اگر از تولید صحبت کنم باید بگویم ایرانخودرو ظرفیت تولید بالایی داشته و ما توانسته‌ایم از آن بهره‌برداری کنیم. حتی این تولید با یک تغییر اساسی همراه شده است. قبلا حدود 30 درصد قطعاتی که در بخش تولید استفاده می‌شد به صورت قطعات سی.کی.دی بود. به این معنا که کالا آماده از خارج وارد می‌شد و به اصطلاح مونتاژ صورت می‌گرفت اما 2000تولیدی که امروز انجام می‌شود بیش از 70 درصد آن ساخت داخل است و این تولید مقدس است. تولیداتی هستند که به دست کارگر ایرانی تولید و به بازار عرضه می‌شوند.
وضعیت ثبت‌نام‌های اینترنتی به چه صورت است؟ خیلی از مردم گلایه دارند که امکان ثبت‌نام خودرو وجود ندارد.
در ثبت‌نام اینترنتی دو نوع فروش داریم که یکی فروش فوری و دیگری پیشفروش است. در فروش فوری به دلیل اختلاف قیمت کارخانه و بازار متقاضیان ثبت‌نام افزایش یافته است. براساس مصوبه سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان 20درصد تولیدات روزانه امکان فروش فوری دارد که هفته‌ای هزار خودرو می‌شود که عدد بسیار پایینی است. این هزار خودرو را در بازار عرضه میکنیم اما صد هزار نفر برای خرید متقاضی هستند. ما از همه روش‌های ممکن برای ایجاد فرصت برابر استفاده میکنیم اما در نظر بگیرید نسبت هزار به صد هزار است. در این شرایط برای ایجاد فرصت برابر برای مشتریان طرح رجیستری را درفروش‌های اینترنتی اجرایی کرده‌ایم. من این قول را به شما می‌دهم که درون سیستم به دلیل حضور مستمر عوامل نظارتی متعددی که وجود دارد و دقایقی قبل از آغاز ثبت‌نام در سیستم مستقر می‌شوند هیچ تخلفی در این زمینه نداریم که کسی بتواند از درون سیستم برای کسی ثبت‌نام سفارشی داشته باشد. هرچند گفته می‌شود برخی ربات طراحی می‌کنند اما ما از متخصصان دعوت کردیم که چالش‌ها را رفع کنند. ضمن این‌که این موارد در مأموریت و مسؤولیت ما هم نیست و صریح می‌گویم از زمانی که به ایرانخودرو آمدم حتی یک خودرو خارج از شبکه به کسی داده نشده و هیچ کسی برای ما خاص نیست. عدالت را برای همه رعایت میکنیم.
با افزایش تیراژ تولید چقدر اشتغال در این بخش افزایش یافته است. آماری دارید؟
انجمن قطعه‌سازان ایران اعلام کرد حدود صد هزار نفر از افرادی که در بخش قطعه‌سازی تعدیل‌شده بودند دوباره به کار بازگشته‌اند و 15 هزار نفر هم نیروی جدید به این شبکه اضافه شده است. همه این اشتغال به دلیل افزایش تولید خودرو در کارخانجات کشور است. 2000 خودرو که روزانه تولید میکنیم همه دارای قطعات داخلی است. 50 قطعه‌ای که از محصولات تا پیش از این، از خارج کشور تأمین می‌شد اکنون در داخل تولید می‌شود. از شهریورماه که به ایرانخودرو آمدم تاکنون 17 جلسه ستاد ساخت تولید داخل تشکیل دادم که در اکثر موارد ساعات پایانی روز را تعیین می‌کردیم تا محدودیتی برای سقف جلسه نداشته باشیم.
هزینه تمام‌شده قطعاتی که در داخل تولید می‌شود کمتر است یا واردات آن صرفه دارد؟
قطعاتی که در داخل تولید می‌شود هزینه تمام‌شده کمتری نسبت به کالاهای وارداتی دارد. برای این‌که برای قطعه‌سازی کشور ایجاد انگیزه کنیم توافقی با آنها انجام دادیم که تا یک سال قطعاتی که تا دیروز وارد می‌شدند و اکنون توسط قطعه‌سازان تولید می‌شوند را با قیمت وارداتی خریداری کنیم. این تضمین به قطعه‌سازان داده شده تا از بازار محصولات تولیدی‌شان مطمئن شوند. همچنین برای تولید قطعات های‌تک به سراغ دانش‌بنیان‌ها رفتیم و نیازمندی خود برای قطعه‌های استاندارد و باکیفیت را اعلام کرده‌ایم و هر شرکتی که بتواند این تولید را با استانداردهای ساپکو انجام دهد تا پنج سال خرید محصولش را ضمانت میکنیم. تا الآن از اجرای این طرح پاسخ خوبی دریافت کردیم و در پایان سال نخستین نمونه گیربکس شش سرعته رونمایی خواهد شد که محصول اعتماد به تولید داخل است.
زمانی که شما معاون امور صنایع وزارت صنعت بودید از قرارداد خودروسازان با وزارت دفاع برای تولید قطعات وارداتی دفاع کردید. قطعات وارداتی که داخلی‌سازی شده نتیجه همان قرارداد است؟
از 50 قطعه‌ای که اعلام کردم هشت قطعه توسط مهندسان صنایع دفاع طراحی شد و قطعات دیگر هم در حال بررسی برای تولید است در آینده نزدیک به چرخه اقتصادی کشور اضافه خواهد داشت.
برنامه‌ای برای تولید مشترک با کشورهای دیگر دارید؟
برای تولید مشترک با کشورهای دیگر باید چند سند زیربنایی بنیادی داشته باشیم. سند توسعه محصول، سند توسعه گیربکس و سند توسعه موتور بخشی از این زیرساخت‌ها فراهم هستند. مصوبه سند توسعه گیربکس و موتور را دو هفته گذشته از هیات‌مدیره گرفتیم تا بتوانیم روی اهداف دیگر کار کنیم. آن چیزی که می‌توانم در این باره عرض کنم تمرکز بر تولید داخل است. ما روی اهداف میان‌مدت تمرکز کردیم و در همین راستا محصولات جدیدی را تا پایان سال جاری و بهار سال آینده رونمایی خواهیم کرد. یک خودرو در کلاس کراس‌اوور و یک خودرو در کلاس سدان طراحی شده و آماده رونمایی است.
اسامی این خودروها انتخاب شده؟
هنوز خیر. دنای اتوماتیک هم در دهه مبارک فجر رونمایی خواهد شد و تا سه ماه آینده به بازار عرضه خواهد شد. دو خودروی دیگر هم با سقف شیشه‌ای با نام پاناروما آماده است که رونمایی و تحویل مردم شود. چون این دو خودرو از فروردین‌ماه جزو تعهدات ما برای تحویل به مشتریان است.
اما وقتی شرکت ایرانخودرو، از امکانات خودروهای تحویلی کاسته شما چطور می‌خواهید خودروهای جدیدی را با امکانات ویژه روانه بازار کنید؟ وقتی به جای رینگ آلومینیومی رینگ فولادی قرار می‌دهید و آپشن‌هایی مانند سانروف، کروز کنترل و موارد دیگر را حذف می‌کنید چطور مردم باید اطمینان کنند که این خودروها را بخرند. کسانی که دنا پلاس ثبت‌نام کردند خودروی خود را بدون سانروف و کروز کنترل تحویل می‌گیرند و تقریبا می‌توان گفت تفاوتی با دنای معمولی ندارد.
اینطور نیست. دنا و دنا پلاس از نظر ظاهری، موتور و امکانات با هم تفاوت دارند و یک آپشن آنها را از هم متمایز نکرده است. ما آپشن‌ها را از روی خودروها حذف نمی‌کنیم. به دلیل مسائل تحریمی تأمین برخی قطعات برای ما مشکل بود که البته امروز تا حدی این موضوع حل شده است. برخی قطعات وارد و برخی داخلی‌سازی می‌شود. چند هفته پیش یکی از قطعه‌سازان برای تولید سانروف اعلام آمادگی کرد. همین‌جا اعلام می‌کنم مجوز فروش فوری و پیشفروش خودرویی که توانایی تولید و تحویل آن را نداشته باشیم صادر نمی‌کنم.
انتقادات زیادی به خودروسازی کشور می‌شود. بسیاری از کارشناسان و البته مردم معتقدند بازار خودروهای داخلی با تعرفه‌های بالای واردات تضمین می‌شود و مصرف‌کنندگان مجبورند این محصولات را بخرند. ضمن این‌که به کیفیت خودروها هم انتقاد وارد است که با نمونه‌های خارجی قابل مقایسه نیست. اگر تعرفه واردات خودرو صفر و خودروی خارجی بدون هزینه گمرکی وارد شود توان رقابت با آنها را دارید؟
بله می‌توانیم رقابت کنیم. باید به موضوع قیمت دقت داشته باشیم. یک خودروی وارداتی با این سطح کیفیت اگر بدون تعرفه هم وارد شود ما نگرانی نخواهیم داشت و می‌توانیم با آنها رقابت کنیم. کلاس خودروها و سطح کیفی باید ملاک مقایسه باشد. با این حال معتقدم خودروی ایرانی قابل رقابت با خودروی خارجی با سطح کلاس همسان است.
الآن شما ثبت‌نام برخی خودروها با زمان تحویل سال 1400 را انجام می‌دهید. آیا شرکت با مشکل نقدینگی روبه‌رو است؟
آن طرح مشارکت در تولید است. ما تحویل سال 99 هم داریم. مشارکت بیشتر از یک سال است و پیشفروش کمتر از یک سال. معمولا این خودروها، آپشن‌دار نمونه‌های قبلی خود هستند. ضمن این‌که دو محصول دیگر هم تا پایان سال و اوایل سال آینده رونمایی خواهیم کرد. پژو 301 یکی از آنهاست که با نام تجاری ایرانخودرو وارد بازار خواهد شد.
سال آینده استاندارد یورو 5 برای خودروها الزامی است. این موضوع باعث افزایش قیمت خودروها نمی‌شود؟
با اجرای این اقدامات به‌رغم افزایش هزینه تولید ولی افزایش قیمتی در محصولات نداشتیم. الآن هم تقریبا همه محصولات ما با استاندارد یورو5 تولید می‌شود و از ابتدای سال99 الزاما همه خودروها باید با استاندارد یورو 5 به بازار عرضه شوند. ارتقای استاندارد یورو 5 توسط مهندسان ایرانی انجام شده و مشکلی از این بابت نداریم.
بدهی شما به قطعه‌سازان چقدر است؟
از قطعه‌سازان بپرسید بهتر است. با شبکه‌ای که ایجاد کردیم تصمیم گرفته شد هرچه از منابع درآمدی شرکت به دست می‌آید به سیستم قطعه‌سازی کشور منتقل شود. از سوی دیگر به ساپکو مأموریت داده‌ام که با شفاف‌سازی و عدالت در پرداخت به قطعه‌سازان رفتار کند و نتیجه این امر باعث همدلی بین قطعه‌ساز و خودروساز شد همچنین بین دو انجمن قطعه‌سازی همگرایی ایجاد شد. با نهضت داخلی‌سازی قطعات، صنعت قطعه‌سازی کشور جان دوباره گرفت
ثبت‌نام خودرو در نمایندگی‌ها
این موضوع را نه تأیید می‌کنم و نه تکذیب. تاکنون چند نفر هم به من گفتند که نمایندگی‌ها این کار را انجام می‌دهند و هر بار هم اعلام کردم که مشخصات نمایندگی را بگویند تا از طریق قانون و بخش‌های امنیتی سراغشان برویم، هیچ مشخصاتی از آنها داده نشده است. یک راه ارتباطی هم است که می‌توانند با دفتر بنده تماس بگیرند و مشخصات نمایندگی‌هایی که این کار را انجام می‌دهند اعلام کنند تا بتوانیم مشکل آن را در سیستم رفع کنیم. هر کسی در این شرایط راهکاری دارد که می‌تواند این مساله را حل و فصل کند از آنها دعوت میکنیم. تخصص من آی‌تی نیست اما از بزرگترین افرادی که در این حوزه هستند دعوت کردیم و راهکار آنها هم اجرا شده است.
نگاه
تا اردیبهشت ماه معوقات ایران خودرو صفر می‌شود.
تاچند ماه پیش تولید خودرو روزانه هزار دستگاه بود اما اکنون 2500 دستگاه در روز تولید می‌شود.
افزایش تولید باعث شده تا قطعه سازان 100 هزار نیرویی که تعدیل کرده بودند را به کار بازگردانند و 15 هزار نفر جدید به شبکه تولید خود اضافه کنند.
تخلف نمایندگی ها برای ثبت نام خودرو را نه تایید می کنم و نه تکذیب.
خودروی مدیرعامل ایران ساندرو است که قبل از ورود به این شرکت خریداری کرده است.
به دلیل حضور نهادهای نظارتی و امنیتی تخلفی در ثبت نام اینترنتی نداریم و ثبت از داخل سیستم امکان پذیر نخواهد بود.
