به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، در حالی که وزارت صمت عمدتا در کلام و اخبار و مصاحبه ها، خود را در خط مقدم برقی سازی کلیه وسایل نقلیه می بیند عجیب است که چرا پیش از این حجم ایده‌سازی در حوزه خودروهای برقی گزینه های حایگزین خودروهای تمام برقی که پلی به سمت تمام برقی شدن خودروها هستند را با جدیت بیشتری دنبال نمی کند تا ایده های قابل اجرا در عمل، حقیقت صنعت خودرو را بدون فشار مضاعف روی مردم و مشتریان تغییر دهد.

سه گزینه که نسبت به خودروهای تمام برقی یا BEV می توانند اولویت داشته باشند، خودروهای HEV (هایبرید)، PHEV (پلاگین هایبرید) و EREV ( خودرو های با رنج حرکت بالا) هستند که هر سه علاوه بر موتور الکتریکی از موتور بنزینی نیز بهره می برند و بدون ایجاد چالش بزرگ توسعه گسترده زیرساخت خودروهای برقی و ایجاد دغدغه برای مشتریان بازار خودرو آشنایی اولیه با این نسل جدید از انرژی های پاک و خودروها را ایجاد کنند تا مشتریان ناگهان با دنیای جدید برقی های بدون زیرساخت لازم در ایران مواجه نشوند.

نخستین گزینه ای که نزدیک ترین خودرو به بنزنیی ها به حساب می آید، HEV یا هایبرید است که عموما از موتورهای الکتریکی قدرتمند اما باتری های با حجم کم بهره می برند که از طریق موتور بنزینی شارژ می شود و امکان شارژ از منبع بیرونی را ندارد. این خودروها معمولا حدود 30 درصد مصرف سوخت کمتر از گزینه های مشابه بنزینی دارند و از طرف دیگر قوای محرکه آن ها حدود 1.5 برابر قوی تر از نسخه بنزینی است. همچنین میزان آلایندگی این خودروها به دلیل عدم کارکرد پیوسته موتور بنزینی حدود 20 تا 30 درصد کمتر از گزینه های بنزینی است. همچنین شتابگیری بهتر و استهلاک کمتر قوای محرکه بنزینی خودرو به واسطه کارکرد کمتر از دیگر مزایای خودروهای HEV به حساب می آید. با این حساب، مشتریان بازار خودرو ایران در یک گام کوچک اما تاثیر گذار، حداقل تا 20 درصد بهبود در همه ابعاد خودرو را به دست می آورند و با مفهوم کارکرد الکتریکی خودرو بدون نیاز به زیرساخت های گسترده دولتی آشنا می شوند و دولت نیز از محل کاهش آلاینده و مصرف سوخت طی برنامه یک تا دو ساله عرضه این خودروها منتفع خواهد شد.

دومین گزینه خودروهای PHEV یا پلاگین هایبرید است که باتری حجیم تری از گزینه HEV دارد و تفاوت مهم آن با گزینه HEV، امکان شارژ از طریق منبع خارجی است. این خودروها معمولا باتری های زیر 20 کیلووات ساعتی دارند و همین حجم کم موجب افزایش کمتر قیمت آن ها نسبت به خودروهای الکتریکی می شود چرا که مهمترین عامل افزایش شدید قیمت خودروهای الکتریکی حجم باتری است. شارژ باتری PHEV ها به زمان کمی نیاز دارد و هر بار شارژ آن ها حدود 80 تا 100 کیلومتر پیمایش الکتریکی را فراهم می کند و پس از اتمام شارژ باتری، مانند خودروهای HEV، موتور بنزینی وظیفه شارژ باتریها را بر عهده می گیرد و در عین حال در زمانی که خودرو نیاز به قدرت داشته باشد، موتور بنزینی وظیفه به حرکت در آوردن محور را نیز انجام می دهد. مصرف سوخت این خودروها مانند HEV ها در حالتی که موتور بنزینی صرفا باتری ها را شارژ می کند عمدتا زیر 2.5 لیتر در صد کیلومتر است و در حالت کارکرد مشترک موتور بنزینی و الکتریکی در بدترین حالت این مصرف سوخت میانگین به کمتر از 6 لیتر می رسد. همچنین در PHEVها، شما با شارژ از منبع خارجی حداقل 80 کیلومتر کارکرد معادل 7 لیتر مصرف سوخت صرفه جویی خواهید کرد که در سیکل کارکرد بلندمدت عدد قابل قبولی است.

سومین و مدرن ترین گزینه و نزدیک ترین گزینه به خودروهای تمام برقی، EREVها هستند که در حقیقت خودروهای تمام الکتریکی به حساب می آیند اما در کنار موتور یا موتورهای الکتریکی، یک موتور بنزینی هم دارند که بر خلاف HEVها و PHEVها به عنوان موتور محرک به هیچ محوری متصل نیست و صرفا وظیفه شارژ باتری را بر عهده دارد. با این حساب موتور بنزینی در این خودرو تنها نقش ژنراتور را ایفا می کند و مصرف سوختی که در این حالت به دست می آید به دلیل اتلاف حداقلی انرژی حداکثر می تواند تا حدود 3 لیتر در صد کیلومتر باشد و از طرف دیگر، جور نیاز به زیر ساخت های شارژ و مشکلات آن تا زمان توسعه کامل در کشور بر دوش موتور بنزینی و سوخت فسیلی خواهد بود که در بدترین حالت یک سوم خودروهای بنزینی کنونی مصرف خواهند داشت.

عدم تاکید دولت روی گزینه های گذار در مسیر حرکت از خودروهای بنزینی به الکتریکی نشان دهنده آن است که با ورود حجم زیاد خودروهای الکتریکی، قرار است سال هایی که نیاز به توسعه زیرساخت های شارژ در کشور قرار است صرف شود با مشکلات متعدد مشتریان در بازار خودرو و خریداران خودروهای الکتریکی همراه خواهد بود. این در حالی است که اگر طی برنامه 5 تا 10 ساله، این سه گزینه "گذار" تا تمام الکتریکی شدن صنعت و بازار خودرو در دستور کار قرار بگیرند، ضعف های اجرایی برنامه کمتر از هر طرحی به مشتریان فشار خواهد آورد و طبیعتا برنامه با دقت و عملگرایی بهتری اجرا خواهد شد.

نویسنده: امیرحسین برخورداری