به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» به نقل از ایسنا، با حضور صاحبکار خراسانی معاون راهبردی قوه قضاییه و سردار رادان فرمانده انتظامی کل کشور و دهقانی فیروزآبادی معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور، از طرح‌های فاوایی نوآورانه و هوشمندسازی فراجا رونمایی شد.

یکی از طرح‌های افتتاح شده، سامانه استعلام سوابق و اصالت خودرو است که قبل از انجام معامله اطلاعات لازم را در اختیار طرفین معامله قرار می‌دهد و از ایجاد اختلاف و دعوی بین فروشنده و خریدار جلوگیری می‌کند و سهم مهمی در کاهش دعاوی مربوط به معاملات وسایل نقلیه موتوری دارد.

صاحبکار در این مراسم گفت: یکی از مهمترین رویکردهای سند تحول قضایی، پیشگیری از وقوع جرایم و دعاوی است. در شرایط فعلی به دلیل ریسک بالای معامله خودرو بخشی از مردم ترجیح می‌دهند با افراد غریبه معامله انجام ندهند. با این وجود تعداد پرونده‌های تخمینی مرتبط با معاملات خودرو با توجه به مطالعات میدانی و آمار عناوین پرونده‌های موجود در سالنامه آماری قوه قضاییه بیش از 100 هزار پرونده است. بعضی از عناوین پرونده‌های تشکیل شده در دستگاه قضایی مرتبط با معاملات خودرو شامل دعاوی حقوقی شامل الزام به فک پلاک خودرو، الزام به تنظیم سند رسمی خودرو، استرداد ثمن معامله، تایید فسخ، مطالبه وجه بابت ...، و دعاوی کیفری شامل کلاهبرداری، جعل، استفاده از اوراق مجعول، فروش مال غیر می‌شود.

وی افزود: کاری که انجام شده دستاورد ارزشمندی است، اما باید همت شود که برای تکمیل آن در ادامه دو مرحله دیگر هم انجام شود اولین مرحله تبادل اطلاعات از طریق مرکز ملی اطلاعات انجام شود و این پروژه به عنوان یک الگوی موفق در این زمینه در آینده مورد توجه تمامی بخش‌های کشور قرار گیرد؛ دومین مرحله شیوه‌نامه ثبت معاملات ظرف 2 ماه آینده تدوین و ابلاغ شود و در ادامه امکان ثبت معاملات از طریق سکوها برای مردم فراهم شود. در صورت تکمیل این دو مرحله این امید است که دعاوی مردم در زمینه معاملات خودرو کاهش پیدا کرده و موجبات رضایت مردم فراهم شود.

صاحبکار خراسانی گفت: در سامانه‌ای که امروز با زحمات فراجا و بیمه مرکزی افتتاح شده است، هم اکنون اطلاعاتی اعم از وضعیت قابل معامله یا غیرقابل معامله بودن وسیله نقلیه که مبتنی بر تحلیل اطلاعاتی شامل مالک وسیله نقلیه، سرقتی بودن، تعویض ارکان بدون مجوز، انواع توقیف (کشف حجاب، مراجع قضایی، سازمان ثبت، تامین اجتماعی، مالیات، سازمان ثبت)؛ مشخصات فنی خودرو (نوع، برند، مدل، سال ساخت، رنگ، کلاس، نوع سوخت)؛ تاریخ شروع و پایان اعتبار بیمه؛ تعداد دفعات معامله وسیله نقلیه (تعداد دفعات تعویض پلاک)؛ مبلغ جریمه‌های تخلفات؛ عوارض آزاد راهی؛ خسارت‌های پرداختی توسط بیمه  به مردم ارائه می‌شود.

معاون راهبردی قوه قضاییه با اشاره به تصویب قانون بودجه 1402 و آیین نامه اجرایی مصوب هیات وزیران گفت: بر اساس آیین نامه مصوب هیات وزیران، اقلام اطلاعاتی اعم از هویت و وضعیت حیات متعاملین؛ اهلیت متعاملین؛ وجود وکالت نامه‌های مرتبط با وسیله نقلیه و تصدیق اصالت و اعتبار آن، اقلام اطلاعاتی وکالت نامه (هویت موکل و وکیل، نوع وکالت نامه، مشخصات وسیله نقلیه و مدت اعتبار وکالت نامه) و مشخصات هویتی اشخاص حقوقی؛ وضعیت، نوع و اعتبار معاینه فنی وسیله نقلیه، احراز هویت اتباع خارجی دارای گذرنامه و فاقد گذرنامه؛ اعتبار تضمین (گارانتی)، تعویض قطعات آن و سوابق تعمیرات آن در نمایندگی‌های مجاز شرکت‌های تولید کننده، وارد کننده و ارائه کنندگان خدمات پس از فروش وسایل نقلیه؛ اصالت بیمه نامه و سوابق خسارت‌های مرتبط با وسیله نقلیه و قطعات آسیب‌دیده در فازهای بعدی به سامانه افزوده خواهد شد.

در جزء (4) بند (ک) تبصره (10) قانون بودجه سال 1402 مصوب شده است که مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، وزارت کشور، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، شرکت‌های بیمه، شرکت‌های خودروسازی و سایر دستگاه‌های اجرائی دارای اطلاعات راجع به وسایل نقلیه موتوری، مکلفند با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، امکان استعلام برخط اطلاعات و سوابق نقلیه موتوری از قبیل اطلاعات مالکیت، اعمال حقوقی انجام شده راجع به وسیله نقلیه، سابقه تصادفات و معاینه فنی و همچنین اطلاعات و سوابق اشخاص از قبیل احراز هویت و اهلیت متعاملین را از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات موضوع ماده (7) قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی و مشروط به رضایت طرفین معامله با رعایت محرمانگی و حفظ حریم خصوصی اشخاص برای سکو (پلتفرم)‌های بخش خصوصی فراهم نمایند. فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلف است نسبت به ارائه خدمات شبک‌های (وب سرویس) صدور شناسه (کد) رهگیری به سکو (پلتفرم)‌های بخش خصوصی برای ثبت معاملات وسایل نقلیه موتوری پیش از تعویض پلاک، از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات اقدام کنند. آیین نامه اجرائی این جزء توسط سازمان برنامه و بودجه کشور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

آئین نامه اجرایی جزء (4) بند (ک) در تاریخ 9 مهر 1402 در هیأت وزیران به تصویب رسید و در تاریخ  16 آذر 1402 فاز اوّل سامانه مذکور از سوی فراجا راه‌اندازی شد و فازهای بعدی سامانه در ماه‌های آتی رونمایی خواهد شد.