عصر خودرو- حذف قرعه‌کشی خودرو یکی از وعده‌های وزیر صمت برای سال ۱۴۰۱ است، با این حال خودروسازان برای تحقق این مهم دو شرط حذف قیمتگذاری دستوری و تحقق هدفگذاری صورت گرفته برای تولید در سال‌جاری را مطرح کرده‌اند. اما سیاستگذار خودرویی بدون اشاره به تغییر برنامه خود برای قیمتگذاری خودرو به دنبال این است تا از مسیر رشد تیراژ، حذف قرعه‌کشی از طرح‌های فروش را به سرانجام برساند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از دنیای اقتصاد، در این ارتباط بابک رحمانی سخنگوی ایران‌خودرو گفت: چنانچه بتوانیم شرط افزایش تولید و عرضه 750هزار دستگاهی را محقق کنیم و حذف قیمتگذاری دستوری نیز اتفاق بیفتد آمادگی داریم که از شهریورماه سال‌جاری قرعه‌کشی را از طرح‌های فروش خود حذف کنیم. دو شرط یاد شده از سوی خودروسازان در حالی مطرح می‌شود که تحقق آنها چندان در دسترس به نظر نمی‌رسد. از یک طرف سیاستگذار خودرویی هیچ برنامه‌ای برای خروج از پروسه قیمتگذاری محصولات تولیدی شرکت‌های خودروساز ندارد و به نوعی تمام قد در مسیر دیکته قیمت به شرکت‌های خودروساز حاضر است. از طرف دیگر عملیاتی کردن هدفگذاری صورت گرفته برای تولید خودرو در سال 1401 نیز با چالش‌های متعددی روبه‌رو است.
کارشناسان در ارتباط با هدفگذاری صورت گرفته برای تیراژ تولید در سال‌جاری به صورت مشخص سه چالش را مورد توجه قرار می‌دهند. چالش اول مربوط به وضعیت نقدینگی شرکت‌های خودروساز است. افزایش حدود 60درصدی تولید خودرو در سال‌جاری به نسبت سال گذشته در حالی مدنظر سیاستگذار خودرویی قرار دارد که عملیاتی کردن آن نیاز به تقویت منابع مالی خودروسازان دارد اما وزارت صمت هیچ برنامه مشخصی را در این زمینه اعلام نکرده است و مشخص نیست قرار است منابع مالی موردنظر این رشد تولید از کدام محل تامین شود. به نظر می‌رسد که شرط کنارگذاشتن سیاست قیمتگذاری دستوری که از سوی شرکت‌های خودروساز برای حذف قرعه‌کشی از طرح‌های فروش مطرح شده، در راستای تامین منابع مالی برای رشد تولید باشد. اما برخی از کارشناسان معتقدند حتی اگر سیاست قیمتگذاری دستوری حذف شود منافع حاصل از کنار گذاشتن این سیاست با فاصله به شرکت‌های خودروساز خواهد رسید، بنابراین برای اینکه این شرکت‌ها از برنامه تولید هدفگذاری شده برای سال‌جاری عقب نمانند، سیاستگذار خودرویی باید فکری به حال تجهیز منابع مالی و نقدینگی موردنیاز شرکت‌های خودروساز کند.
چالش دیگری که شرکت‌های خودروساز برای تحقق برنامه تولید 1401 پیش روی خود می‌بینند مربوط به تامین برق خطوط تولید است. با توجه به بارش‌های کمی که در سال آبی گذشته شاهد آن بودیم به احتمال زیاد مانند سال گذشته بخشی از نیروگاه‌های آبی که در تولید برق نقش دارند از مدار خارج خواهند شد. ترکش‌های کاهش توان تولید برق بی‌تردید به بخش صنعت خواهد خورد و بنگاه‌های تولیدی از جمله شرکت‌های خودروساز بخشی از توان تولید خود را در 3ماه تابستان از دست خواهند داد. توقف فعالیت برخی از خطوط تولید خودروسازان در 3ماه دوم سال‌جاری می‌تواند روی دستیابی به هدفگذاری صورت گرفته برای تولید خودرو اثر منفی بگذارد. اما چالش سومی که پیش پای شرکت‌های خودروساز برای حذف قرعه‌کشی از مسیر طرح‌های فروش قرار دارد مربوط به بحران جهانی تامین ریزتراشه‌های الکتریکی می‌شود.
چالش تامین ریزتراشه‌ها حدود یک سال است که صنعت خودرو را در سطح جهانی تحت‌تاثیر خود قرار داده و بسیاری از برندهای مطرح بین‌المللی را مجبور کرده تا در برنامه‌های تولید خود تجدیدنظر کنند. کمبود ریزتراشه‌ها تاثیر خود را روی تیراژ تولید دو خودروساز بزرگ کشور نیز گذاشت و در سال گذشته شاهد انباشت پارکینگ‌های ایران‌خودرو و سایپا از محصولات ناقص بودیم. پیش‌بینی می‌شود این بحران جهانی تا سال 2023 با شرکت‌های خودروساز باشد بنابراین همچنان تیراژ تولید خودروسازان داخلی به‌خاطر این بحران تهدید می‌شود. علاوه بر سه چالش یاد شده باید کاهش تعداد روزهای فعالیت شرکت‌های خودروساز را نیز در نیمه اول سال موردتوجه قرار داد. خودروسازان علاوه بر دو هفته تعطیلات نوروزی به صورت سنتی برنامه دو هفته‌ای تعطیلات تابستانی را نیز به منظور به‌روزرسانی و اورهال کردن خطوط تولید خود در دستورکار دارند. بنابراین شاهد هستیم که این شرکت‌ها در مجموع یک ماه از 6 ماه ابتدایی سال را از دست می‌دهند و این مساله منجر به کاهش تولید در نیمه اول سال خواهد شد. با توجه به چالش‌های یاد شده و همچنین اصرار خودروسازان به حذف سیاست قیمتگذاری دستوری بعید است که شرط‌های مدنظر خودروسازان برای حذف قرعه‌کشی از مسیر طرح‌های فروش تا شهریورماه امسال عملیاتی شود.
