رتبه جهانی صنعت خودرو ایران بهبود می‌یابد؟

به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، راساس آمار سازمان بین‌المللی سازندگان وسایل نقلیه موتوری، 2 شرکت خودروسازی ایران‌خودرو و سایپا در فهرست 50 شرکت بزرگ خودروسازی دنیا قرار گرفته‌اند. در این رتبه‌بندی که بر مبنای میزان تولید انجام می‌شود، ایران خودرو با تولید 586 هزار و 725 دستگاه خودرو رتبه 25 و سایپا با تولید 401 هزار و 962 دستگاه خودرو رتبه 32 را در سال 2014م به خود اختصاص داده‌اند. در همین حال خودروسازان ایرانی از مجموع تولید، رتبه هجدهم جهان را در اختیار دارند.از سال 1389 تا 1393 خودروسازی کشور با فراز و فرودهای رتبه‌ای در سطح جهانی روبه‌رو بوده است، به‌گونه‌ای که در سال 1389 رتبه سیزدهم، 1390 و 1391 رتبه هجدهم، 1392 رتبه بیستم و سال 1393 دوباره رتبه هجدهم را به‌دست آورده است. این آمار نشان می‌دهد در صنعت خودروی کشور این قابلیت وجود دارد که به روزهای اوج بازگردد.

ایران، صاحب یکی از جذاب‌ترین بازارهای خودروی دنیا
در همین زمینه یک کارشناس صنعت خودرو معتقد است در شرایط فعلی این 2 خودروساز در تولید نشان (برند) خود سهم زیادی ندارند، بنابراین اگر در این زمینه برنامه‌ریزی کنند، احتمال آنکه در ردیف 10 خودروساز نخست جهان قرار گیرند، دور از ذهن نیست زیرا شرکت هیوندایی (رتبه چهارم فهرست) در برنامه‌ریزی 15 ساله به جایگاه کنونی رسید و جایگاه خود را حفظ کرده است.فربد زاوه در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: خودروسازان ایرانی در گذشته رتبه‌های بهتری از نظر تولید در فهرست جهانی داشتند که آن را از دست داده‌اند، به طوری که گروه صنعتی ایران‌خودرو در دوره‌ای حدود 750 هزار دستگاه خودرو در سال تولید کرد که بر این اساس در این فهرست از رتبه بهتری برخوردار بود.
به گفته این کارشناس صنعت خودرو، در امریکا که تا 5 سال پیش به عنوان بزرگترین خودروساز دنیا به شمار می‌رفت، تولید شماره یک خودروی‌سواری که 26 درصد بازار را به خود اختصاص می‌داد، به شرکت ژاپنی هیوندایی تعلق داشت و شرکت تویوتا در پله دوم قرار می‌گرفت.وی در این‌باره ادامه داد: در جایی که نبض خودروسازی دنیا معرفی می‌شود و نزدیک به 100 سال بزرگترین خودروساز جهان بوده است، شرکت‌هایی نظیر هیوندایی، تویوتا و کیا که عمر آنها به 40 سال نمی‌رسد، موفق شدند بزرگترین شرکت‌های دنیا را کنار زده و جایگاه خوبی برای خود به وجود آورند. زاوه با اشاره به این موضوع که در ایران هم امکان کسب رتبه بهتر برای خودروسازان وجود دارد، گفت: اگر نقاط قوت صنعت خودروی کشور در کنار هم چیده شود، ملاحظه خواهد شد که ایران از امتیازهای زیادی برای تبدیل شدن به شرکتی خودروساز که خودرویی با کیفیت و با قیمت مناسب تولید می‌کند، برخوردار است.به اعتقاد این کارشناس صنعت خودرو، در ایران نیروی کار و انرژی ارزان است و مواد اولیه در دسترس قرار دارد. این مسائل نوید می‌دهد که صنعت خودرو می‌تواند سهم بیشتری در تولید ناخالص ملی داشته باشد و در بازارهای جهانی نیز مطرح شود.وی تصریح کرد: خوشبین بودن به صادرات اندک به کشورهایی نظیر عراق، نگاه درستی نیست زیرا با تغییر سیاست‌ها راهبرد امکان صادرات خودروهای ایرانی به کشورهای همسایه و تمام دنیا وجود خواهد داشت. بنابراین لازم است ابتدا 2 شرکت خودروساز بزرگ کشور خود را سبک کرده و به عبارت دیگر سنگینی را که به دلیل هزینه‌های تولید یا اموال غیرمولد بر دوش می‌کشند، از گردونه هزینه‌های خود خارج کنند و در مرحله بعد به توسعه محصول پرداخته و همکاری با شرکت‌هایی که تولید آنها در حد کیفیت جهانی است را در دستور کار خود قرار دهند.زاوه اضافه کرد: به دلیل فضای بسیار مناسبی که در حوزه صنعت خودرو در کشور وجود دارد، بازار ایران یکی از جذاب‌ترین بازارهای دنیا به شمار می‌رود، بنابراین حضور خودروسازان خارجی در کشور نه‌تنها معادلات را در تولید داخل بلکه در واردات نیز تغییر خواهد داد. بنابراین پیشنهاد می‌شود، خودروسازان خارجی نظیر هیوندایی وارد کشور شده و خارج از مدل سرمایه‌گذاری مشترک به‌طور مستقل به فعالیت بپردازند. نمونه ساده‌ای از آن مدل شرکت «ام.وی.ام» بوده که نسبت به دیگر خودروهای چینی در ایران موفق عمل کرده است. این کارشناس صنعت خودرو اجازه سرمایه‌گذاری مستقل به خودروسازان خارجی در کشور را معادل جلوگیری از ارزبری واردات خودرو دانست و گفت: در این سرمایه‌گذاری بازار میانی خودروهای وارداتی (پرفروش‌ترین بازار خودروهای وارداتی) از بین خواهد رفت زیرا قیمت این محصولات نسبت به زمان واردات کاهش چشمگیری خواهد داشت. در این شرایط علاوه بر ایجاد شغل، ثروت به وجود می‌آید. همچنین قطعه‌سازان داخلی به دلیل ساخت برخی قطعات مورد نیاز این شرکت‌ها به رشد واقعی خواهند رسید.

صنعت خودرو نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت
در طول 3 سال (1393-1390) رتبه ایران از سیزدهم جهانی به بیستم نزول یافته است؛ سال‌هایی که تحریم‌های اقتصادی علیه کشور شدت گرفت و شریک‌های خارجی خودروسازان (پژو و رنو) این صنعتگران را در روزهای دشوار تنهاگذاشتند. درحال‌حاضر که روزهای نویدبخشی پس از توافق هسته‌ای در انتظار صنعت ایران است، مدیرعامل سابق پارس‌خودرو معتقد است با برنامه‌ریزی بلندمدت ارتقای این رتبه برای خودروسازان داخلی وجود دارد.مهدی نیکدل به صمت گفت: از آنجایی که این رتبه‌بندی بر مبنای تیراژ تولید مشخص می‌شود، در شرایط فعلی اقتصادی و رکود حاکم بر بازار خودرو، به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت رتبه این 2 خودروساز ارتقا پیدا کند. نقطه قوت صنعت خودروی ایران، بازار است که نباید به‌راحتی در اختیار خارجی‌ها قرار گیرد، بنابراین با اتکا به این بازار می‌توان برنامه‌ریزی‌های خوبی را برای این صنعت پیش‌بینی کرد.مدیرعامل سابق پارس‌خودرو معتقد است، اگر خودروسازان بتوانند هزینه‌های تحقیق و توسعه، بازاریابی و... را با همکاری مشترک کاهش دهند، به بازارهای جهانی راه پیدا کرده و رتبه بهتری به‌دست خواهند آورد. وی با ابراز تاسف از روند تئوری پلتفرم مشترک در اوایل دهه 80 که به تولید خودروی «ال90» ختم شد، این تئوری را نمونه خوبی برای رسیدن به این مهم دانست و اظهار کرد: تولید 3 میلیون خودرو روی این پلتفرم میزان تولید داخل را افزایش می‌داد زیرا روی هر پلتفرم امکان تولید 10 مدل خودرو با تغییر جزئی وجود دارد و از آنجایی که این ایده به درستی به اجرا درنیامد، خودروی «ال90» نتوانست با قیمت مناسب و تیراژ بالا به بازار عرضه شود.نیکدل در پاسخ به این پرسش که «آیا برای دیگر خودروسازان داخلی امکان افزایش تیراژ تولید و معرفی شدن در سطح جهانی وجود دارد؟» توضیح داد: با توجه به سرمایه‌گذاری گسترده‌ای که در میزان تیراژ و کلاس فعالیت 2 خودروساز بزرگ کشور انجام شده است، احتمال رسیدن میزان تولید دیگر خودروسازان کشور به این 2 شرکت، ضعیف به نظر می‌رسد.وی اضافه کرد: البته در حاشیه‌های بالای بازار در محدوده قیمتی 60 میلیون تومان به بالا، امکان رقابت وجود دارد اما تیراژ بالا نخواهد بود. البته اگر خودروسازان کوچک به همکاری مشترک با خودروسازان خارجی بپردازند، در این صورت تیراژ تولید آنها افزایش یافته و امکان حضورشان در این فهرست افزایش می‌یابد.