عصر خودرو- در زندگی امروز ما کمتر کالایی را می‌توان یافت که قیمت آن با تغییر قیمت ارز تغییر پیدا نکند. به عبارت بهتر افزایش قیمت ارز و به‌ویژه دلار و درنتیجه آن افزایش قیمت تک‌تک کالاهای مصرفی و سرمایه‌ای باعث شده است که دغدغه بسیاری از افراد در جامعه امروز پیگیری نوسانات نرخ ارز و تاثیر آن بر قیمت کالاها باشد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، در این میان خودرو بیشتر از هر کالای مصرفی دیگری تحت تاثیر این نوسانات قرار گرفته و قیمت آن افزایش یافته است. این افزایش قیمت‌خودرو تا جایی ادامه پیدا کرد که امروز نام این کالا از فهرست کالاهای مصرفی خارج شده و به کالاهای سرمایه‌ای پیوسته است. اما واقعا علت این میزان از تاثیرپذیری چیست؟
« آیا می‌خواهید قیمت لحظه‌ای خودرو مورد نظرتان را ببینید؟ اینجا را کلیک کنید »
دلار، گرداننده اصلی چرخه تولید خودرو در کشور
یکی از نخستین مراحل در فرایند تولید خودرو، تأمین قطعات است. درواقع این کارخانه‌های تولیدکننده قطعه هستند که باید با ترکیب مواد اولیه مانند انواع فلزات، محصولات پتروشیمی و پلاستیک قطعات را ساخته و به خودروساز تحویل بدهند. اما نکته مهم این است که درصد کمی از مواد اولیه موردنیاز این "قطعه سازان" در داخل کشور تولید می‌شود. به عبارت بهتر بیشتر مواد اولیه از طریق واردات و با ارز وارد کشور می‌شوند.
درنتیجه نوسانات نرخ ارز با درصد زیادی بر روی قیمت قطعات تأثیرگذار خواهد بود. این تأثیرگذاری ارز بر روی قیمت قطعاً نمی‌تواند تا حد زیادی قیمت‌خودرو را نیز تحت تأثیر قرار دهد. اما این تأثیرگذاری در چه زمانی اعمال می‌شود؟ سازندگان قطعه برای اینکه بتوانند معاملات خود را به‌درستی انجام دهند، نمی‌توانند بر روی نرخ شناور ارز برنامه‌ریزی کنند. درنتیجه ناچار خواهند بود یک بازه سود و زیان را برای خود بر این اساس تعریف کنند. تا زمانی که نوسانات نرخ ارز در این بازه قرار داشته باشد، قیمت قطعه‌ها نیز تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت. اما زمانی که افزایش نرخ ارز از محدود این بازه خارج شود، قطعه ساز برای حفظ سود خود ناچار خواهد بود که قیمت قطعه را افزایش دهد.
به دنبال این افزایش قیمت قطعات، قیمت‌خودرو نیز افزایش خواهد یافت. چراکه خودروساز برای تأمین قطعات موردنیاز خود ناچار خواهد بود با تعداد زیادی از "قطعه سازان" کار کند. هرکدام از این "قطعه سازان" با توجه به مواد اولیه موردنیاز خود، حجم و قیمت قطعات وارداتی و میزان وابستگی صنعت خود به ارز یک بازه سود و زیان متفاوت برای خود تعریف می‌کند. تغییرات در نرخ ارز می‌تواند قیمت هر یک از این مجموعه‌ها را به طرز متفاوتی تحت تأثیر قرار دهد. درنتیجه مجموع این عوامل می‌توانند قیمت‌خودرو را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار دهند.
آیا می‌توان تمامی مسئولیت افزایش قیمت‌خودرو را به گردن بیگانگان انداخت؟
حتماً شما هم ضرب‌المثل «من از بیگانگان هرگز ننالم که با من هرچه کرد آن آشنا کرد» را شنیده‌اید. این ضرب‌المثل حکایت این روزهای بازار تولید خودروهای داخلی است. جایی که مواد اولیه موردنیاز "قطعه سازان" و قطعات موردنیاز "خودروسازان" که از آن‌طرف مرزها وارد کشور می‌شوند، در دام "گمرک" گرفتار می‌آیند. به عبارت بهتر افزایش نرخ ارز حتی نحوه ارزش‌گذاری"گمرک" را نیز تحت تأثیر قرار داد. درنتیجه واردکنندگان ناچار هستند برای آزادسازی وسایل وارداتی هزینه بیشتری را به "گمرک" پرداخت کنند.
از سوی دیگر همین تأخیر در ترخیص کالاها از "گمرک" باعث می‌شود که ارزش پول نیز تحت تأثیر قرار گرفته و به‌اصطلاح رسوب کند. این مورد در کنار عدم همکاری بانک مرکزی با "خودروسازان" و تولیدکنندگان قطعات باعث شده که صنعت خودرو بیشتر بر روی نرخ ارز تکیه کرده و تحت تأثیر آن قرار بگیرد. درنتیجه تصمیم‌گیرنده نهایی در این بازار همواره نرخ ارز و نوسانات آن خواهد بود.
تغییر در نرخ ارز چگونه بر روی قیمت خودروهای داخلی اعمال می‌شود؟
تا اینجای کار درباره تأثیر نوسانات نرخ ارز بر روی قیمت مواد اولیه و قطعات صحبت کردیم. همچنین توضیح دادیم که چگونه این نوسانات حتی "گمرک" را نیز تحت تاثیر قرار داده و نحوه ارزش‌گذاری آن را نسبت به پیش متفاوت کرده است. اما درباره تأثیری که افزایش یا کاهش نرخ ارز بر روی قیمت‌خودرو دارد و تاثیری که به‌طور مستقیم بر روی آن می‌گذارد صحبت نکردیم.
پیش از اینکه این مبحث را باز کنیم لازم است که درباره یک اصطلاح در علم اقتصاد صحبت کنیم. این اصطلاح که به Cost Plus مشهور است، درواقع به معنای قیمتگذاری بر اساس هزینه‌های جانبی است. به عبارت بهتر اگر شما مشغول به فعالیت در صنعتی هستید که رسیدن به نتیجه نهایی در آن تحت تأثیر عوامل مختلف قرار می‌گیرد، هرکدام از این عوامل به‌طور جداگانه بر قیمت نهایی محصول شما تأثیرگذار هستند. به‌عنوان‌مثال دستمزدی که شما به کارکنانتان می‌پردازید، تعداد این افراد، هزینه‌های جانبی برای نگهداری یا سرویس دستگاه‌ها، هزینه‌های تأمین مواد اولیه و مواردی ازاین‌دست بر روی قیمت نهایی محصول تأثیرگذار هستند.
صنعت خودروسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این صنعت همواره عوامل زیادی وجود دارد که قیمت نهایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همان‌طور که گفتیم یکی از مهمترین این عوامل هزینه‌ای است که "قطعه سازان" برای تأمین قطعات موردنیاز به خودروساز اعلام می‌کنند. این هزینه تا حد زیادی به نرخ ارز و دلار وابسته است. درنتیجه نرخ ارز به‌طور مستقیم بر روی هزینه قطعات و به‌طور غیرمستقیم و بر طبق روش Cost Plus بر روی قیمت‌خودرو تأثیر می‌گذارد.
با توجه به آنچه تاکنون گفتیم، افزایش نرخ دلار به‌طور مستقیم بر روی افزایش نرخ قطعات و مواد اولیه "خودروسازان" تأثیرگذار است. در بازار جهانی افزایش قیمت‌ها کاهش تقاضا را به دنبال خواهد داشت. اما متأسفانه در کشور ما این ماجرا برعکس است. تاجایی‌که در زمان اوج گرانی خودرو شاهد این موضوع بودیم که برنامه‌های پیش‌فروش "سایپا" و ایران‌خودرو تنها چند ثانیه پس از آغاز به اتمام می‌رسند. به عبارت بهتر این موضوع حضور دلالان را در بازار پررنگ‌تر کرده است. این دلالان هستند که خودرو را از کارخانه تحویل گرفته و با نرخ دلخواه در بازار به فروش می‌رسانند. بنابراین نمی‌توان همه تقصیرات را به گردن نرخ ارز انداخت.
ابزار قیمت روز خودرو همراه مکانیک با داشتن بیش از 10 میلیون کاربر ماهانه در سایت و اپلیکیشن، یکی از معتبرترین راه‌ها برای استعلام قیمت روز خودروهای داخلی و خارجی است. اپلیکیشن همراه مکانیک را می‌توانید از گوگل پلی از طریق لینک https://play.google.com/store/apps/hamrahmechanic نصب کنید. سپس وارد قسمت "محاسبه قیمت" شوید و لیست قیمت انواع خودروهای موجود در ایران را ببینید.
