به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو»، اتومبیل‌های سری نیوکلاس به عنوان نجات‌دهنده کمپانی از بحران مالی و تعیین‌کننده خط‌مشی آینده محصولات کمپانی در فاصله سال‌های 1962 تا 1977 به تولید رسیدند و در این بین کوپه‌های 02 موفقیت قابل‌توجهی را در بازار جهانی کسب کردند. سری3  به عنوان جایگزین 02 در 1975 با کد اتاق e21 معرفی شد و امروزه با عبور از دهه چهارم تولید خود، محبوب‌ترین و موفق‌ترین محصول این برند به شمار می‌رود. این دو خودرو امروزه انتخاب اول بسیاری از علاقه‌مندان برای خرید یک ب‌ام‌و کلاسیک به شمار می‌روند، به همین بهانه در یکی از روزهای آخر هفته فرصتی یافتیم تا به بررسی و مقایسه ویژگی‌های 2002 و 318 بپردازیم.

دو، دو صفر، دو
تاریخچه نیوکلاس با عرضه مدل 1500 در سال 1962 آغاز می‌شود؛ یک سدان خانوادگی که توانست در بازار داخلی آلمان موفقیت نسبی را کسب کند، ولی با ورود به ایالات متحده زیر سایه محصولات مدرن‌تر و قوی‌تر یانکی‌ها قرار داشت. اولین 02 با نام 1602 با پیشرانه 4سیلندر خطی 6/1لیتری در 1966 روی خط تولید قرار گرفت. ایده تولید 2002 در 1967 در ذهن دو مهندس ب‌ام‌و که اقدام به نصب پیشرانه 2لیتری ‌روی 1602های خود کرده بودند، شکل گرفت. در همین زمان، مکس ‌هافمن، واردکننده آمریکایی نیز درخواست گونه‌ای اسپرت از 1602 را داشت که بتواند در ایالات متحده به فروش برسد، چرا‌که عرضه نمونه‌های دوکاربراتور 1602 در آمریکا به دلیل قوانین زیست‌محیطی امکان‌پذیر نبود.
فرمول کار بسیار ساده بود؛ قرار دادن حجیم‌ترین پیشرانه موجود ‌روی سدان 1500 و حذف 2 عدد از درهای آن! در ابتدای کار، 2002 در دو گونه استاندارد با کاربراتور تک‌دهانه و خروجی 101 اسب‌بخار و نسخه ti با ضریب کمپرس بالاتر، کاربراتور دوتایی و توانایی تولید 119 اسب‌بخار و به دنبال آن 2002tii با پاشش سوخت انژکتوری و افزایش قدرت تا 130 اسب‌بخار به مشتریان عرضه می‌شد. 2002 اتوماتیک نیز در 1969 با گیربکس 3سرعته ZF به تولید رسید. در اتوشو فرانکفورت 1973 از 2002 توربو به عنوان سردمدار خانواده 02 و اولین خودروی توربو ب‌ام‌و رونمایی شد. این مدل از کیت بدنه عریض و پیشرانه انژکتوری یکسان با گونه tii بهره می‌برد که به لطف بهره‌گیری از توربوشارژر KKK خروجی 170 اسب‌بخار و گشتاور 240 نیوتن‌متری را در اختیار راننده قرار می‌دهد. معرفی 2002 توربو مصادف با بحران کمبود نفت در دنیا بود و همین امر تولید آن را به تنها 1567 دستگاه تا 1974 محدود کرد؛ نکته‌ای که به‌خوبی گویای دلیل قیمت بیش از 100هزار دلاری نمونه‌های سالم آن است.
گونه‌های مختلف 02 توسط نمایندگی‌ها و دانشجویانی که سهمیه واردات اتومبیل را دریافت کرده بودند به ایران راه یافتند، با این حال تعدادی از مالکان نیز شخصا اقدام به رانندگی با خودرو خود از آلمان تا ایران می‌کردند! 2002 پای ثابت بسیاری از رویدادهای اتومبیلرانی ایران در دهه‌ها‌ی 70 و 80 شمسی است و رانندگانی همچون بیوک جدیری قهرمانی‌های متعددی را با آن کسب کرده‌اند. 2002 بدعت‌گذار کلاس کوپه‌های اسپرت کوچک و مسبب اصلی محبوبیت جهانی ب‌ام‌و در دنیای امروز است؛ اسطوره‌ای که تا پایان تولیدش در 1976، 401947 دستگاه از آن خط تولید را ترک کردند. 2002 اتومبیل ایده‌آل کسانی بود که به دنبال محصولی کوچک و قابل اطمینان برای رانندگی در کلانشهرها و مسافرت‌های بین‌شهری به همراه خانواده بودند و از طرفی هنوز هم با بالارفتن عقربه سرعت به وجد می‌آمدند!

برخورد نزدیک با 2002
در اولین نگاه فلاپ زیرسپر و مه‌شکن‌های زرد که به زیبایی نمای اتومبیل کمک شایانی کرده‌اند، جلب توجه می‌کند. دماغه توسط جلوپنجره کوچک کلیوی ب‌ام‌و به دو بخش تقسیم شده است. یک زه زیبای کرومی از دور کاپوت آغاز می‌شود و در پایان به صندوق عقب می‌پیوندد. چراغ‌های عقب از نوع گرد یا به اصطلاح مدل‌پایینی (roundie) به وسیله یک زه کرومی به یکدیگر متصل شده‌اند. پس از سال 1973، این چراغ‌ها جای خود را به نمونه مستطیلی بزرگ‌تر دادند. کرکره و باله عقب مشکی‌رنگ از لوازم جانبی گران‌قیمت و کمیاب ب‌ام‌و به اسپرت‌تر نشان‌دادن نمای خودرو کمک زیادی می‌کنند. با نشستن در کابین و تنظیم صندلی‌ها، به لطف ستون‌های نازک و ابعاد کوچک، تسلط و دید کاملا مطلوبی به اطراف فراهم می‌شود. فضای داخلی 2002 به علت ارتفاع زیاد سقف و پنجره‌ها برای افراد قد بلند بسیار راحت و مناسب است، در کمال تعجب این نکته در مورد صندلی‌های ردیف عقب، که در بسیاری از خودروهای دیگر بلااستفاده هستند، نیز صدق می‌کند. فرمان سه‌شاخه اسپرت و صندلی‌های کوچک مزین به چرم مشکی‌رنگ هستند. شیفتر تعویض‌دنده با آرم BMW خودنمایی می‌کند. با چرخاندن سوئیچ پیشرانه 4سیلندر به حجم دقیق 1990سی‌سی و حداکثر خروجی 101 اسب‌بخار استارت می‌خورد. سوخت‌رسانی به این پیشرانه توسط کاربراتور تک‌دهانه فابریک صورت می‌گیرد. وزن پایین و هندلینگ مناسب در ترکیب با دیفرانسیل لغزش‌محدود انجام مانورهای ناگهانی و حرکات نمایشی را بسیار آسان کرده است.

نقطه آغاز سری 3
به سراغ خودروی دیگر می‌رویم. نسل اول سری3 با کد اتاق e21 نخستین‌بار در سال 1975 به عنوان جایگزین سری 02 توسط پال براک طراحی و تنها در قالب کوپه تولید شد، گرچه عرضه 02 تا سال 1977 نیز ادامه پیدا کرد. e21 در نسخه‌های مختلف 315 تا 323 با پیشرانه‌های 4سیلندر m10 در سه نوع تک‌کاربراتور، دوکاربراتور و انژکتوری و 6‌سیلندر انژکتوری m20 تا سال 1983 روی خط تولید قرار داشت. اتومبیل فوق نمونه‌ای بی‌رنگ و از 318های سفارش بازار ایالات متحده است. در اولین نگاه شباهت انکارناپذیر خطوط بدنه با نسل اول سری5 یا e12 در ذهن تداعی می‌شود. یکی از ویژگی‌های جالب طراحی محصولات ب‌ام‌و انحنای ایجادشده ‌روی قسمت پایینی شیشه در ستون عقب است‌ که با نام «خم‌ هافمیستر» نیز شناخته می‌شود.
استفاده از سپرهای آکاردئونی برای مقاومت در برابر تصادفات با سرعت 5مایل بر ساعت، نمونه‌های سفارش آمریکا را از e21های دیگر متمایز می‌کند. چراغ‌های دوبل جلو تنها در گونه‌های 320 و 323 عرضه می‌شد، با این حال می‌توان آنها را در نمای جلو این 318 نیز مشاهده کرد. کابین بر‌خلاف 2002 کمی حالت لوکس به خود گرفته ‌و مجموعه مرکزی داشبورد و سیستم تهویه کمی به سمت راننده متمایل شده‌اند. کاپوت مانند 2002 در خلاف جهت بالا آمده و دسترسی به موتور امکان‌پذیر می‌شود. پیشرانه 4سیلندر از نوع m10 مشترک با 2002 ولی به حجم 1776سی‌سی و کاربراتور تک‌دهانه است که توانایی تولید حداکثر قدرت 97 اسب‌بخار و حداکثر گشتاور 143 نیوتن‌متری را دارد. نیرو از طریق گیربکس 4سرعته دستی ساخت کمپانی گترگ به محور عقب منتقل می‌شود. ترمز‌ها در جلو دیسکی و عقب کاسه‌ای هستند. e21 در مجهزترین نسخه خود 323i مجهز به پیشرانه 6‌سیلندر m20 141 اسب‌بخاری با سیستم تزریق سوخت انژکتوری بود. وزن خالص 318 تنها کمی بیشتر از یک تن است، ولی 2002 به لطف توان بیشتر و سبک‌تر بودنش با کمی اختلاف از آن جلو می‌افتد!

جمع‌بندی
اگر به دنبال خودرویی کلکسیونی با توانایی‌های دینامیکی بالا و قابلیت استفاده روزمره هستید، 2002 و 318 از مناسب‌ترین گزینه‌های بازار محسوب می‌شوند. با این حال این سکه روی دیگری نیز دارد: وضعیت نامناسب فنی و پوسیدگی شدید بسیاری از نمونه مضاف بر نایاب‌بودن و قیمت بسیار بالای قطعات اصلی که حتی ممکن است شما را به خرید آنها از کشور سازنده نیز متوصل کند، این ژرمن‌های کلاسیک را به انتخاب‌هایی حساس تبدیل کرده است. در پایان از همکاری آقایان سامان تاجوری و آرسن گورکیان با خودرو امروز سپاسگزاریم.

BMW 2002

BMW 318

نویسنده: سید امیرحسین شکوهی

عکس: روزبه نوروزیان