عصر خودرو- بازار خودرو ایران برای مدت مدیدی چند‌قطبی و به دور از تنوعی بود که در سایر نقاط جهان سراغ داریم. با این حال و با وجود افزایش تنوع در سال‌های اخیر، هنوز هم هستند کلاس‌هایی که در بازار خودرو ایران نتوانسته‌اند به جایگاهی مناسب دست یابند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، این خودروها معمولا در بازار جهانی شرایط به‌مراتب مطلوب‌تری نسبت به بازار ایران دارند و نمونه‌هایی که به بازار ایران عرضه شده‌اند نیز هرگز نتوانسته‌اند فروش و موفقیتی قابل توجه کسب کنند. در این مطلب سعی داریم تا برخی از این خودروها را معرفی کنیم و ببینیم آیا امکان موفقیت آنها در سال‌های آتی وجود دارد یا ممکن است این ناکامی برای آنها دائمی باشد.
مینی ون‌ها و MPVها
شاید بتوان یکی از محبوب‌ترین کلاس خودروها در اروپا و کشورهای در حال توسعه را مینی‌ون‌ها و MPVها دانست؛ خودروهایی که در حقیقت چیزی بزرگتر از هاچ‌بک‌های شهری و کوچک‌تر از ون‌های کاربردی بزرگ بوده، با توجه به ابعاد متوسط و فضای داخلی مناسب، برای استفاده روزمره شهری خانواده‌های متوسط ایده‌آل هستند. اما در ایران هرگز تلاش چندانی برای عرضه و بازاریابی مینی‌ون‌ها و
MPVها نشده است و این کلاس خودرویی که در دهه‌های 90 و اوایل قرن بیستم بر بازار اروپا سلطنت می‌کرد، با بازار ایران غریبه‌اند. دلایل متعددی برای این وضعیت متصور است که باید اولین دلیل را شباهت این خودروها به ون‌ها و خودروهای استیشن دانست. اما موضوعی که نه‌تنها موفقیت این خودروها در سال‌های قبل که در سال‌های آتی را ممکن است تحت‌الشعاع قرار دهد، موفقیت روز‌افزون کراس‌اوورهایی است که در حقیقت شباهت زیادی با MPVها دارند، اما از نظر کاربرد و ظاهر جذابیت بیشتری برای بازار ایران داشته، در بازار جهانی نیز به طور فزاینده‌ای موفق ظاهر شده‌اند.
کیا کارنز یکی از معدود MPVهای حاضر در بازار ایران است.
خودروهای دیزل
تا مدت‌ها در بازار اروپا و حتی در برخی ایالت‌های آمریکا، بازار خودروهای دیزل بسیار گرم بود و هنوز هم بسیاری از کشورهای اروپایی با دید مثبتی به خودروهای دیزلی نگاه می‌کنند. اما در ایران خودروهای دیزلی به دلایل متعددی هرگز نتوانسته‌اند جایگاه مناسبی پیدا کنند و تنها خودروهای تجاری و سنگین با این سیستم به بازار کشورمان عرضه شده‌اند. اولین موضوع را باید در کیفیت نه‌چندان مناسب گازوئیل ایران ارزیابی کرد که تا مدت‌ها از عرضه و فروش خودروهای دیزلی در ایران جلوگیری می‌کرد. علاوه بر این، موانع قانونی متعددی نیز پیش پای این خودروها بود و بازاریابی نه‌چندان قوی برخی نمونه‌های عرضه‌شده نیز نتوانست طلسم دیزل را در ایران بشکند. اما یک نکته احتمال موفقیت این خودروها در آینده را با ابهامی جدی مواجه می‌کند و آن هم کاهش محبوبیت این خودروها در سطح جهانی به علت افزایش حساسیت عمومی در مورد سطح آلایندگی خودروهاست که تولید و عرضه خودروهای دیزل و بنزینی را احتمالا در بسیاری از نقاط جهان به زودی محدود خواهد کرد. دیزلی نیز در مقیاسی اندک عرضه شدند.
محصولات کلاسیک مرسدس بنز در ایران
ون‌های بزرگ
ون‌های بزرگ در بیشتر نقاط جهان به عنوان خودروهای تجاری شناخته می‌شوند و در ایران نیز بیشتر این خودروها در همین بخش از بازار حضوری پررنگ دارند. با این حال در آمریکای شمالی، استرالیا، ژاپن و اروپا این خودروها به عنوان خودروهای خانوادگی خدمت می‌کنند و خانواده‌های زیادی از آنها برای استفاده روزمره و سفر بهره می‌برند. اما در ایران کمتر ون بزرگی ممکن است در جایی به غیر از بخش تجاری و خدمات شهری فعالیت داشته باشد و حضور چنین خودرویی در میان خانواده‌های ایرانی غریب است. دلایل زیادی برای این وضعیت وجود دارد که شاید بتوان ذائقه خانواد ایرانی را مهمترین آنها دانست. از گذشته‌های دور بیشتر خانواده‌های ایرانی ترجیح داده‌اند تا از سدان‌های بزرگ برای رفت و آمد استفاده کنند و همین امر بازار ون‌های بزرگ را در میان مردم عادی کم‌رونق کرده است. موفقیت روز‌افزون کراس‌اوورها و شاسی‌بلندهای دو‌دیفرانسیل در سال‌های اخیر نیز به نحوی نه‌تنها موفقیت این خودروها در سال‌های اخیر که در آینده نزدیک را نیز با اما و اگر مواجه ساخته است.
شاید فولکس واگن ترنسپورتر از معدود ون‌های نسبتا موفق در بازار خودروهای غیرتجاری ایران باشد.
هاچ‌بک‌های بزرگ
در ایران برای مدت‌های مدید، خودروهای هاچ‌بک به عنوان خودروهای شهری کوچکی شناخته می‌شدند که بیشتر برای استفاده جوانان و بانوان مناسب بودند. با وجود ایجاد تغییراتی عمده در دیدگاه مردم نسبت به این کلاس و موفقیت قابل توجه خودروهای زیادی از این دست در ایران، هنوز هم تعدادی از این خودروها موفقیت کمتر از حد انتظاری را تجربه می‌کنند. بیشتر این هاچ‌بک‌ها در حقیقت در رده متوسط بازار هستند و معمولا نمونه سدان همان خودرو نیز به طور موازی در بازار حضور دارد و به‌مراتب موفق‌تر از نمونه هاچ‌بک ظاهر می‌شود. شاید بتوان یکی از علل این عدم موفقیت را حضور نمونه سدانی دانست که هنوز هم برای ذائقه ایرانی بیشتر مورد پسند است. علاوه بر این باید حضور خودروهای کراس‌اوور متوسط و کوچک را نیز عامل دیگری دانست که بعضا ممکن است حتی نسبت به نمونه سدان در میان ایرانیان ارجحیت داشته باشد. با این حال نمی‌توان موفقیت هاچ‌بک‌های متوسط و بزرگ را در بازار ایران منتفی دانست و احتمال آنکه بازار چرخشی نسبت به این خودروها داشته باشد، چندان کم نیست.
با وجود موفقیت نسبی نمونه هاچ‌بک مزدا 3، امروزه فقط نمونه سدان به بازار کشور عرضه می‌شود.
استیشن واگن‌ها
یکی از کلاس‌های خودرویی که به طور تاریخی در اروپا، آمریکا و تمامی کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه محبوبیت قابل توجهی دارد و خصوصا در میان خانواده‌های بزرگ ابزاری حیاتی است، استیشن واگن‌ها هستند. این خودروها در شهرهای کوچک و مناطق روستایی اما در کنار وانت‌بارهای کاربردی از پرفروش‌ترین خودروها بوده‌اند. اما وضعیت در ایران بسیار متفاوت است و استفاده از استیشن واگن‌ها به قدری محدود و اندک بوده که متاسفانه برای بسیاری این خودروها یادآور آمبولانس‌ها بوده و کمتر کسی به استفاده روزمره و دائمی از استیشن‌ها فکر می‌کند. در سطح جهانی اما محبوبیت استیشن واگن‌ها با افزایش تنوع در بازار خودروهای شاسی‌بلند و حتی کراس‌اوورها کاهش قابل توجهی داشته و این کاهش سبب می‌شود تا با دیده تردید نسبت به آینده این خودروها در بازار ایران نگاه کنیم. خصوصا اینکه از نظر کاربری و ابعاد، بسیاری از شاسی‌بلندها دقیقا همان چیزهایی که یک استیشن واگن مناسب عرضه می‌کند را در چنته دارند و کمتر پیش می‌آید که چنین خودرویی در برابر یک رقیب استیشن کم بیاورد.
پیکان استیشن در مقیاسی کوچک موفق ظاهر شد، اما به تاریخ پیوست.
